1. యాకోబు తన తండ్రి పరదేశ వాసిగ ఉండిన కనాను దేశములో నివసించెను.

1. So Jacob settled again in the land of Canaan, where his father had lived as a foreigner.

2. యాకోబు వంశావళి యిది. యోసేపు పదునేడేండ్లవాడై తన సహోదరులతో కూడ మందను మేపుచుండెను. అతడు చిన్నవాడై తన తండ్రి భార్యలైన బిల్హా కుమారుల యొద్దను జిల్పా కుమారుల యొద్దను ఉండెను. అప్పుడు యోసేపు వారి చెడుతనమును గూర్చిన సమాచారము వారి తండ్రియొద్దకు తెచ్చుచుండు వాడు.

2. This is the account of Jacob and his family. When Joseph was seventeen years old, he often tended his father's flocks. He worked for his half brothers, the sons of his father's wives Bilhah and Zilpah. But Joseph reported to his father some of the bad things his brothers were doing.

3. మరియు యోసేపు ఇశ్రాయేలు వృద్ధాప్యమందు పుట్టిన కుమారుడు గనుక తన కుమారులందరికంటె ఎక్కువగా అతని ప్రేమించి అతని కొరకు విచిత్రమైన నిలువు టంగీ కుట్టించెను.

3. Jacob loved Joseph more than any of his other children because Joseph had been born to him in his old age. So one day Jacob had a special gift made for Joseph-- a beautiful robe.

4. అతని సహోదరులు తమ తండ్రి అతనిని తమ అందరికంటె ఎక్కువగా ప్రేమించుట చూచినప్పుడు వారు అతని మీద పగపట్టి, అతనిని క్షేమ సమాచారమైనను అడుగలేక పోయిరి.

4. But his brothers hated Joseph because their father loved him more than the rest of them. They couldn't say a kind word to him.

5. యోసేపు ఒక కల కని తన సహోదరులతో అది తెలియచెప్పగా వారు అతనిమీద మరి పగపట్టిరి.

5. One night Joseph had a dream, and when he told his brothers about it, they hated him more than ever.

6. అతడు వారినిచూచి - నేను కనిన యీ కలను మీరు దయచేసి వినుడి.

6. 'Listen to this dream,' he said.

7. అదేమనగా మనము చేనిలో పనలు కట్టుచుంటిమి; నా పన లేచి నిలుచుండగా మీ పనలు నా పనను చుట్టుకొని నా పనకు సాష్టాంగపడెనని చెప్పెను.

7. 'We were out in the field, tying up bundles of grain. Suddenly my bundle stood up, and your bundles all gathered around and bowed low before mine!'

8. అందుకతని సహోదరులు నీవు నిశ్చయముగా మమ్ము నేలెదవా? మా మీద నీవు అధికారి వగుదువా అని అతనితో చెప్పి, అతని కలలనుబట్టియు అతని మాటలనుబట్టియు అతనిమీద మరింత పగపట్టిరి.

8. His brothers responded, 'So you think you will be our king, do you? Do you actually think you will reign over us?' And they hated him all the more because of his dreams and the way he talked about them.

9. అతడింకొక కల కని తన సహోదరులకు తెలియచేసి ఇదిగో నేను మరియొక కలకంటిని; అందులో సూర్య చంద్రులును పదకొండు నక్షత్రములును నాకు సాష్టాంగ పడెనని చెప్పెను.

9. Soon Joseph had another dream, and again he told his brothers about it. 'Listen, I have had another dream,' he said. 'The sun, moon, and eleven stars bowed low before me!'

10. అతడు తన తండ్రితోను తన సహోదరుల తోను అది తెలియచెప్పినప్పుడు అతని తండ్రి అతనితో నీవు కనిన యీ కల యేమిటి? నేను నీ తల్లియు నీ సహోదరులును నిశ్చయముగా వచ్చి నీకు సాష్టాంగ పడుదుమా అని అతని గద్దించెను.

10. This time he told the dream to his father as well as to his brothers, but his father scolded him. 'What kind of dream is that?' he asked. 'Will your mother and I and your brothers actually come and bow to the ground before you?'

11. అతని సహోదరులు అతనియందు అసూయపడిరి. అయితే అతని తండ్రి ఆ మాట జ్ఞాపకముంచుకొనెను.
అపో. కార్యములు 7:9

11. But while his brothers were jealous of Joseph, his father wondered what the dreams meant.

12. అతని సహోదరులు షెకెములో తమ తండ్రి మందను మేపుటకు వెళ్లిరి.

12. Soon after this, Joseph's brothers went to pasture their father's flocks at Shechem.

13. అప్పుడు ఇశ్రాయేలు యోసేపును చూచి - నీ సహోదరులు షెకెములో మంద మేపుచున్నారు. నిన్ను వారియొద్దకు పంపెదను రమ్మన్నప్పుడు అతడు - మంచిదని అతనితో చెప్పెను.

13. When they had been gone for some time, Jacob said to Joseph, 'Your brothers are pasturing the sheep at Shechem. Get ready, and I will send you to them.' 'I'm ready to go,' Joseph replied.

14. అప్పుడతడు నీవు వెళ్ళి నీ సహోదరుల క్షేమమును మంద క్షేమమును తెలిసికొని నాకు వర్తమానము తెమ్మని అతినితో చెప్పి హెబ్రోను లోయలోనుండి అతని పంపెను. అతడు షెకెమునకు వచ్చెను.

14. 'Go and see how your brothers and the flocks are getting along,' Jacob said. 'Then come back and bring me a report.' So Jacob sent him on his way, and Joseph traveled to Shechem from their home in the valley of Hebron.

15. అతడు పొలములో ఇటు అటు తిరుగుచుండగా ఒక మనుష్యుడు అతనిని చూచి - నీవేమి వెదకుచున్నావని అతని నడిగెను.

15. When he arrived there, a man from the area noticed him wandering around the countryside. 'What are you looking for?' he asked.

16. అందుకతడు నేను నా సహోదరులను వెదుకుచున్నాను, వారు ఎక్కడ మందను మేపుచున్నారో అది దయచేసి నాకు తెలుపుమని అడిగెను.

16. 'I'm looking for my brothers,' Joseph replied. 'Do you know where they are pasturing their sheep?'

17. అందుకు ఆ మనుష్యుడు - ఇక్కడనుండి వారు సాగి వెళ్లిరి. వారు దోతానుకు వెళ్లుదము రండని చెప్పుకొనుట వింటినని చెప్పెను. అప్పుడు యోసేపు తన సహోదరుల కోసము వెళ్లి దోతానులో వారిని కనుగొనెను.

17. 'Yes,' the man told him. 'They have moved on from here, but I heard them say, 'Let's go on to Dothan.' ' So Joseph followed his brothers to Dothan and found them there.

18. అతడు దగ్గరకు రాకమునుపు వారు దూరము నుండి అతని చూచి అతని చంపుటకు దురాలోచన చేసిరి.

18. When Joseph's brothers saw him coming, they recognized him in the distance. As he approached, they made plans to kill him.

19. వారు - ఇదిగో ఈ కలలు కనువాడు వచ్చుచున్నాడు;

19. 'Here comes the dreamer!' they said.

20. వీని చంపి యిక్కడనున్న ఒక గుంటలో పారవేసి, దుష్టమృగము వీని తినివేసెనని చెప్పుదము, అప్పుడు వీని కలలేమగునో చూతము రండని ఒకనితో ఒకడు మాటలాడుకొనిరి.

20. 'Come on, let's kill him and throw him into one of these cisterns. We can tell our father, 'A wild animal has eaten him.' Then we'll see what becomes of his dreams!'

21. రూబేను ఆ మాట వినిమనము వానిని చంపరాదని చెప్పి వారి చేతులలో పడకుండ అతని విడిపించెను.

21. But when Reuben heard of their scheme, he came to Joseph's rescue. 'Let's not kill him,' he said.

22. ఎట్లనగా రూబేను అతని తండ్రికి అతని నప్పగించుటకై వారి చేతులలో పడకుండ అతని విడిపింప దలచిరక్తము చిందింపకుడి; అతనికి హాని ఏమియు చేయక అడవిలోనున్న యీ గుంటలో అతని పడద్రోయుడని వారితో చెప్పెను.

22. 'Why should we shed any blood? Let's just throw him into this empty cistern here in the wilderness. Then he'll die without our laying a hand on him.' Reuben was secretly planning to rescue Joseph and return him to his father.

23. యోసేపు తన సహోదరుల యొద్దకు వచ్చినప్పుడు వారు యోసేపు అంగీని అతడు తొడుగుకొని యుండిన ఆ విచిత్రమైన నిలువుటంగీని తీసివేసి,

23. So when Joseph arrived, his brothers ripped off the beautiful robe he was wearing.

24. అతని పట్టుకొని ఆ గుంటలో పడద్రోసిరి. ఆ గుంట వట్టిది అందులో నీళ్లులేవు.

24. Then they grabbed him and threw him into the cistern. Now the cistern was empty; there was no water in it.

25. వారు భోజనముచేయ కూర్చుండి, కన్నులెత్తి చూడగా ఐగుప్తునకు తీసికొని పోవుటకు గుగ్గిలము మస్తకియు బోళమును మోయుచున్న ఒంటెలతో ఇష్మాయేలీయులైన మార్గస్థులు గిలాదునుండి వచ్చుచుండిరి.

25. Then, just as they were sitting down to eat, they looked up and saw a caravan of camels in the distance coming toward them. It was a group of Ishmaelite traders taking a load of gum, balm, and aromatic resin from Gilead down to Egypt.

26. అప్పుడు యూదా మనము మన సహోదరుని చంపి వాని మరణమును దాచి పెట్టినందువలన ఏమి ప్రయోజనము?

26. Judah said to his brothers, 'What will we gain by killing our brother? His blood would just give us a guilty conscience.

27. ఈ ఇష్మాయేలీయులకు వానిని అమ్మి వేయుదము రండి; వాడు మన సహోదరుడు మన రక్త సంబంధిగదా? వానికి హాని యేమియు చేయరాదని తన సహోదరులతో చెప్పెను. అందుకతని సహోదరులు సమ్మతించిరి.

27. Instead of hurting him, let's sell him to those Ishmaelite traders. After all, he is our brother-- our own flesh and blood!' And his brothers agreed.

28. మిద్యానీయులైన వర్తకులు ఆ మీదుగా వెళ్లుచుండగా, వారు ఆ గుంటలోనుండి యోసేపును పైకి తీసి ఆ ఇష్మాయేలీయులకు ఇరువది తులముల వెండికి అతనిని అమ్మివేసిరి. వారు యోసేపును ఐగుప్తునకు తీసికొనిపోయిరి.
అపో. కార్యములు 7:9

28. So when the Ishmaelites, who were Midianite traders, came by, Joseph's brothers pulled him out of the cistern and sold him to them for twenty pieces of silver. And the traders took him to Egypt.

29. రూబేను ఆ గుంటకు తిరిగివచ్చినప్పుడు యోసేపు గుంటలో లేకపోగా అతడు తన బట్టలు చింపుకొని

29. Some time later, Reuben returned to get Joseph out of the cistern. When he discovered that Joseph was missing, he tore his clothes in grief.

30. తన సహోదరుల యొద్దకు తిరిగివెళ్లి - చిన్నవాడు లేడే; అయ్యో నేనెక్కడికి పోదుననగా

30. Then he went back to his brothers and lamented, 'The boy is gone! What will I do now?'

31. వారు యోసేపు అంగీని తీసికొని, ఒక మేకపిల్లను చంపి, దాని రక్తములో ఆ అంగీముంచి

31. Then the brothers killed a young goat and dipped Joseph's robe in its blood.

32. ఆ విచిత్రమైన నిలువుటంగీని పంపగా వారు తండ్రియొద్దకు దానిని తెచ్చి - ఇది మాకు దొరికెను, ఇది నీ కుమారుని అంగీ అవునో కాదో గురుతుపట్టుమని చెప్పిరి

32. They sent the beautiful robe to their father with this message: 'Look at what we found. Doesn't this robe belong to your son?'

33. అతడు దానిని గురుతుపట్టి ఈ అంగీ నా కుమారునిదే; దుష్ట మృగము వానిని తినివేసెను; యోసేపు నిశ్చయముగా చీల్చబడెననెను.

33. Their father recognized it immediately. 'Yes,' he said, 'it is my son's robe. A wild animal must have eaten him. Joseph has clearly been torn to pieces!'

34. యాకోబు తన బట్టలు చింపుకొని తన నడుమున గోనెపట్ట కట్టుకొని అనేక దినములు తన కుమారుని నిమిత్తము అంగలార్చుచుండగా

34. Then Jacob tore his clothes and dressed himself in burlap. He mourned deeply for his son for a long time.

35. అతని కుమారులందరును అతని కుమార్తెలందరును అతనిని ఓదార్చుటకు యత్నము చేసిరి; అయితే అతడు ఓదార్పు పొందనొల్లకనేను అంగలార్చుచు మృతుల లోకమునకు నా కుమారుని యొద్దకు వెళ్లెదనని చెప్పి అతని తండ్రి అతని కోసము ఏడ్చెను.

35. His family all tried to comfort him, but he refused to be comforted. 'I will go to my grave mourning for my son,' he would say, and then he would weep.

36. మిద్యానీయులు ఐగుప్తునకు అతని తీసికొనిపోయి, ఫరోయొక్క ఉద్యోగస్థుడును రాజ సంరక్షక సేనాధిపతియునైన పోతీఫరునకు అతనిని అమ్మివేసిరి.

36. Meanwhile, the Midianite traders arrived in Egypt, where they sold Joseph to Potiphar, an officer of Pharaoh, the king of Egypt. Potiphar was captain of the palace guard.