1. ధాన్యము ఐగుప్తులో నున్నదని యాకోబు తెలిసికొనినప్పుడు మీరేల ఒకరి ముఖము ఒకరు చూచుచున్నారని తన కుమారులతో అనెను.

1. During the famine in Canaan, Jacob learned that there was grain in Egypt. So he said to his sons, 'Why are you sitting here doing nothing?

2. మరియు అతడు - చూడుడి, ఐగుప్తులో ధాన్యమున్నదని వింటిని, మనము చావక బ్రదుకునట్లు మీరు అక్కడికి వెళ్లి మనకొరకు అక్కడనుండి ధాన్యము కొనుక్కొని రండని చెప్పగా
అపో. కార్యములు 7:12

2. I have heard that there is grain for sale in Egypt. Go there and buy grain for us so that we will live and not die!'

3. యోసేపు పదిమంది అన్నలు ఐగుప్తులో ధాన్యము కొనబోయిరి.

3. So ten of Joseph's brothers went to Egypt to buy grain.

4. అయినను - ఇతనికి హాని సంభవించునేమో అని యాకోబు యోసేపు తమ్ముడగు బెన్యామీనును అతని అన్నలతో పంపినవాడు కాడు.

4. Jacob did not send Benjamin. (Benjamin was Joseph's only full brother. ) Jacob was afraid that something bad might happen to Benjamin.

5. కరవు కనాను దేశములో ఉండెను గనుక ధాన్యము కొనవచ్చిన వారితోకూడ ఇశ్రాయేలు కుమారులును వచ్చిరి.
అపో. కార్యములు 7:11

5. The famine was very bad in Canaan, so there were many people from Canaan who went to Egypt to buy grain. Among them were the sons of Israel.

6. అప్పుడు యోసేపు ఆ దేశమంతటిమీద అధికారియై యుండెను. అతడే ఆ దేశ ప్రజలందరికిని ధాన్యమమ్మకము చేయువాడు గనుక యోసేపు సహోదరులు వచ్చి ముఖములు నేలను మోపి అతనికి వందనము చేసిరి.

6. Joseph was the governor of Egypt at the time. He was the one who checked the sale of grain to people who came to Egypt to buy it. Joseph's brothers came to him and bowed before him.

7. యోసేపు తన సహోదరులను చూచి వారిని గురుతుపట్టి వారికి అన్యునివలె కనబడి వారితో కఠినముగా మాటలాడి - మీరెక్కడనుండి వచ్చితిరని అడిగెను. అందుకు వారు - ఆహారము కొనుటకు కనాను దేశమునుండి వచ్చితి మనిరి.

7. Joseph saw his brothers and recognized them, but he acted like he didn't know them. He was rude when he spoke to them. He said, 'Where do you come from?' The brothers answered, 'We have come from the land of Canaan to buy food.'

8. యోసేపు తన సహోదరులను గురుతు పట్టెను గాని వారతని గురుతు పట్టలేదు.

8. Joseph recognized his brothers, but they did not know who he was.

9. యోసేపు వారిని గూర్చి తాను కనిన కలలు జ్ఞాపకము చేసికొని - మీరు వేగులవారు ఈ దేశముగుట్టు తెలిసికొన వచ్చితిరని వారితోననగా

9. Then Joseph remembered the dreams that he had dreamed about his brothers. Joseph said to his brothers, 'You have not come to buy food! You are spies. You came to learn where we are weak.'

10. వారు లేదు ప్రభువా, నీ దాసులమైన మేము ఆహారము కొనుటకే వచ్చితివిు;

10. But the brothers said to him, 'No, sir, we come as your servants. We have come only to buy food.

11. మేమందరము ఒక్క మనుష్యుని కుమారులము; మేము యథార్థవంతులమేగాని నీ దాసులమైన మేము వేగులవారము కామని అతనితో చెప్పిరి.

11. We are all brothers� we all have the same father. We are honest men. We have come only to buy food.'

12. అయితే అతడు - లేదు, ఈ దేశము గుట్టు తెలిసి కొనుటకై వచ్చితిరని వారితో అనెను.

12. Then Joseph said to them, 'No, you have come to spy on us!'

13. అందుకు వారు - నీ దాసులమైన మేము పండ్రెండుమంది సహోదరులము, కనాను దేశములోనున్న ఒక్క మనుష్యుని కుమారులము; ఇదిగో కనిష్ఠుడు నేడు మా తండ్రియొద్ద ఉన్నాడు; ఒకడు లేడు అని ఉత్తరమిచ్చిరి.

13. And the brothers said, 'No, sir, we come as servants from Canaan. We are all brothers, sons of the same father. There were twelve brothers in our family. Our youngest brother is still at home with our father, and the other brother died a long time ago.'

14. అయితే యోసేపు - మీరు వేగులవారని నేను మీతో చెప్పినమాట నిజమే.

14. But Joseph said to them, 'No! I can see that I am right. You are spies.

15. దీనివలన మీ నిజము తెలియబడును; ఫరో జీవము తోడు, మీ తమ్ముడు ఇక్కడికి వచ్చితేనే గాని మీరిక్కడనుండి వెళ్లకూడదు.

15. But I will let you prove that you are telling the truth. In the name of Pharaoh, I swear that I will not let you go until your youngest brother comes here.

16. మీ తమ్ముని తీసికొని వచ్చుటకు మీలో ఒకని పంపుడి; అయితే మీరు బంధింపబడి యుందురు. అట్లు మీలో సత్యమున్నదో లేదో మీ మాటలు శోధింపబడును; లేనియెడల ఫరో జీవముతోడు, మీరు వేగుల వారని చెప్పి

16. One of you must go back to get your youngest brother while the rest of you stay here in prison. Then we can prove whether you are telling the truth or not. If you are not telling the truth, then by Pharaoh, I swear that you are spies!'

17. వారిని మూడు దినములు చెరసాలలో వేయించెను.

17. Then Joseph put them all in prison for three days.

18. మూడవ దినమున యోసేపు వారిని చూచి నేను దేవునికి భయపడువాడను; మీరు బ్రదుకునట్లు దీని చేయుడి.

18. After three days Joseph said to them, 'I am a God-fearing man. Do this, and I will let you live.

19. మీరు యథార్థవంతులైతిరా మీ సహోదరులలో ఒకడు ఈ చెరసాలలో బంధింపబడవలెను; మీరు వెళ్లి మీ కుటుంబముల కరవు తీరుటకు ధాన్యము తీసికొని పోవుడి.

19. If you are honest men, one of your brothers can stay here in prison, and the others can go and carry grain back to your people.

20. మీ తమ్ముని నా యొద్దకు తీసికొని రండి; అట్లు మీ మాటలు సత్యమైనట్టు కనబడును గనుక మీరు చావరని చెప్పెను. వారట్లు చేసిరి.

20. But then you must bring your youngest brother back here to me. Then I will know that you are telling the truth, and you will not have to die.' The brothers agreed to this.

21. అప్పుడు వారు నిశ్చయముగా మన సహోదరుని యెడల మనము చేసిన అపరాధమునకు శిక్ష పొందుచున్నాము. అతడు మనలను బతిమాలు కొనినప్పుడు మనము అతని వేదన చూచియు వినకపోతిమి;అందువలన ఈ వేదన మనకు వచ్చెదనని ఒకనితో ఒకడు మాటలాడుకొనిరి .

21. They said to each other, 'We are being punished for the bad thing we did to our younger brother Joseph. We saw the trouble he was in. He begged us to save him, but we refused to listen. So now we are in trouble.'

22. మరియు రూబేను ఈ చిన్నవానియెడల పాపము చేయకుడని నేను మీతో చెప్పలేదా? అయినను మీరు వినరైతిరి గనుక అతని రక్తాపరాధము మనమీద మోపబడుచున్నదని వారి కుత్తర మిచ్చెను.

22. Then Reuben said to them, 'I told you not to do anything bad to that boy, but you refused to listen to me. Now we are being punished for his death.'

23. అయితే ద్విభాషి వారి మధ్య నుండెను గనుక తన మాట యోసేపు గ్రహించెనని వారు తెలిసికొనలేదు.

23. Joseph was using an interpreter to talk to his brothers, so the brothers did not know that he understood their language. He heard and understood everything they said, and that made him want to cry. So he turned away and left the room. When he came back, he took one of the brothers, Simeon, and tied him up while the others watched.

24. అతడు వారియొద్దనుండి అవతలకు పోయి యేడ్చి, మరల వారియొద్దకు వచ్చి వారితో మాటలాడి, వారిలో షిమ్యోనును పట్టుకొని వారి కన్నుల ఎదుట అతని బంధించెను.

24.

25. మరియు యోసేపు వారి గోనెలను ధాన్యముతో నింపుటకును, ఎవరి రూకలు వారి గోనెలో తిరిగి ఉంచుటకును, ప్రయాణము కొరకు భోజనపదార్థములు వారికిచ్చుటకును ఆజ్ఞ ఇచ్చెను. అతడు వారియెడల నిట్లు జరిగించెను.

25. Joseph told the servants to fill the bags with grain. The brothers had given Joseph the money for the grain, but he didn't keep the money. He put the money in their bags of grain. Then he gave them what they would need for their trip back home.

26. వారు తాము కొనిన ధాన్యమును తమ గాడిదల మీద ఎక్కించుకొని అక్కడనుండి వెళ్లిపోయిరి.

26. So the brothers put the grain on their donkeys and left.

27. అయితే వారు దిగిన చోట ఒకడు తన గాడిదకు మేత పెట్టుటకై తన గోనె విప్పినప్పుడు అతని రూకలు కనబడెను, అవి అతని గోనెమూతిలో ఉండెను.

27. That night the brothers stopped at a place to spend the night. One of the brothers opened his sack to get some grain for his donkey. And there in the sack, he saw his money!

28. అప్పుడతడు - నా రూకలు తిరిగి యిచ్చివేసినారు. ఇదిగో ఇవి నా గోనె లోనే ఉన్నవని తన సహోదరులతో చెప్పెను. అంతట వారు గుండె చెదిరిపోయినవారై జడిసి - ఇదేమిటి? దేవుడు మనకిట్లు చేసెనని ఒకనితో ఒకడు చెప్పుకొనిరి.

28. He said to the other brothers, 'Look! Here is the money I paid for the grain. Someone put the money back in my sack.' The brothers were very afraid. They said to one another, 'What is God doing to us?'

29. వారు కనాను దేశమందున్న తమ తండ్రియైన యాకోబు నొద్దకు వచ్చి తమకు సంభవించినది యావత్తును అతనికి తెలియ చేసిరి.

29. The brothers went back to their father Jacob in the land of Canaan. They told him about everything that had happened.

30. ఎట్లనగా - ఆ దేశమునకు ప్రభువైనవాడు మాతో కఠినముగా మాటలాడి, మేము ఆ దేశమును వేగుచూడ వచ్చినవారమని అనుకొనెను.

30. They said, 'The governor of that country spoke rudely to us. He thought that we were spies!

31. అప్పుడు మేము యథార్థవంతులము, వేగులవారము కాము.

31. We told him, 'We are honest men, not spies.

32. పండ్రెండుమంది సహోదరులము, ఒక్కతండ్రి కుమారులము, ఒకడు లేడు, మా తమ్ముడు నేడు కనాను దేశమందు మా తండ్రియొద్ద ఉన్నాడని అతనితో చెప్పితివిు.

32. There are twelve of us brothers, all from the same father. But one of our brothers is no longer living, and the youngest is still at home with our father in Canaan.'

33. అందుకు ఆ దేశపు ప్రభువు మమ్మును చూచి మీరు యథార్థవంతులని దీనివలన నేను తెలిసికొందును. మీ సహోదరులలో ఒకనిని నాయొద్ద విడిచిపెట్టి మీ కుటుంబములకు కరవు తీరునట్లు

33. Then the governor of that country said to us, 'Here is a way to prove that you are honest men: Leave one of your brothers here with me. Take your grain back to your families.

34. నాయొద్దకు ఆ చిన్నవాని తోడుకొనిరండి. అప్పుడు మీరు యథార్థవంతులే గాని వేగులవారు కారని నేను తెలిసికొని మీ సహోదరుని మీకప్పగించెదను; అప్పుడు మీరు ఈ దేశమందు వ్యాపారము చేసికొనవచ్చునని చెప్పెననిరి.

34. Bring your youngest brother to me. Then I will know if you are honest men or if you were sent from an army to destroy us. If you are telling the truth, I will give your brother back to you. I will give him to you, and you will be free to buy grain in our country.''

35. వారు తమ గోనెలను కుమ్మరించినప్పుడు ఎవరి రూకల మూట వారి గోనెలో ఉండెను. వారును వారి తండ్రియు ఆ రూకల మూటలు చూచి భయపడిరి.

35. Then the brothers started taking the grain out of their sacks, and every brother found his bag of money in his sack of grain. When the brothers and their father saw the money, they were afraid.

36. అప్పుడు వారి తండ్రియైన యాకోబు వారిని చూచి మీరు నన్ను పుత్రహీనునిగా చేయుచున్నారు; యోసేపు లేడు; షిమ్యోను లేడు; మీరు బెన్యామీనును కూడ తీసికొనపోవుదురు; ఇవన్నియు నాకు ప్రతికూలముగా ఉన్నవని వారితో చెప్పెను.

36. Jacob said to them, 'Do you want me to lose all of my children? Joseph is gone. Simeon is gone, and now you want to take Benjamin away too!'

37. అందుకు రూబేను - నేనతని నీయొద్దకు తీసికొని రానియెడల నా యిద్దరు కుమారులను నీవు చంపవచ్చును; అతని నా చేతికప్పగించుము, అతని మరల నీయొద్దకు తీసికొని వచ్చి అప్పగించెదనని తన తండ్రితో చెప్పెను.

37. But Reuben said to his father, 'Father, you may kill my two sons if I don't bring Benjamin back to you. Trust me. I will bring him back to you.'

38. అయితే అతడు నా కుమారుని మీతో వెళ్లనియ్యను; ఇతని అన్న చనిపోయెను, ఇతడు మాత్రమే మిగిలియున్నాడు. మీరు పోవు మార్గమున ఇతనికి హాని సంభవించినయెడల నెరసిన వెండ్రుకలు గల నన్ను మృతుల లోకములోనికి దుఃఖముతో దిగిపోవునట్లు చేయుదురని చెప్పెను.

38. But Jacob said, 'I will not let Benjamin go with you. His brother is dead, and he is the only son left from my wife Rachel. It would kill me if anything happened to him during the trip to Egypt. You would send me to the grave a very sad, old man.'