1. తండ్రి శిక్షించిన కుమారుడు జ్ఞానముగలవాడగును. అపహాసకుడు గద్దింపునకు లోబడడు.

1. A WISE son heeds [and is the fruit of] his father's instruction and correction, but a scoffer listens not to rebuke.

2. నోటి ఫలముచేత మనుష్యుడు మేలు ననుభవించును విశ్వాసఘాతకులు బలాత్కారముచేత నశించుదురు.

2. A good man eats good from the fruit of his mouth, but the desire of the treacherous is for violence.

3. తన నోరు కాచుకొనువాడు తన్ను కాపాడుకొనును ఊరకొనక మాటలాడువాడు తనకు నాశనము తెచ్చుకొనును.

3. He who guards his mouth keeps his life, but he who opens wide his lips comes to ruin.

4. సోమరి ఆశపడును గాని వాని ప్రాణమున కేమియు దొరకదు శ్రద్ధగలవారి ప్రాణము పుష్టిగా నుండును.

4. The appetite of the sluggard craves and gets nothing, but the appetite of the diligent is abundantly supplied. [Prov. 10:4.]

5. నీతిమంతునికి కల్ల మాట అసహ్యము భక్తిహీనుడు నిందించుచు అవమానపరచును.

5. A [consistently] righteous man hates lying and deceit, but a wicked man is loathsome [his very breath spreads pollution] and he comes [surely] to shame.

6. యథార్థవర్తనునికి నీతియే రక్షకము భక్తిహీనత పాపులను చెరిపివేయును.

6. Righteousness (rightness and justice in every area and relation) guards him who is upright in the way, but wickedness plunges into sin and overthrows the sinner.

7. ధనవంతులమని చెప్పుకొనుచు లేమిడి గలవారు కలరు దరిద్రులమని చెప్పుకొనుచు బహు ధనముగలవారు కలరు.

7. One man considers himself rich, yet has nothing [to keep permanently]; another man considers himself poor, yet has great [and indestructible] riches. [Prov. 12:9; Luke 12:20, 21.]

8. ఒకని ప్రాణమునకు వాని ఐశ్వర్యముప్రాయశ్చిత్తము చేయును దరిద్రుడు బెదరింపు మాటలు వినడు.

8. A rich man can buy his way out of threatened death by paying a ransom, but the poor man does not even have to listen to threats [from the envious].

9. నీతిమంతుల వెలుగు తేజరిల్లును భక్తిహీనుల దీపము ఆరిపోవును.

9. The light of the [uncompromisingly] righteous [is within him--it grows brighter and] rejoices, but the lamp of the wicked [furnishes only a derived, temporary light and] shall be put out shortly.

10. గర్వమువలన జగడమే పుట్టును ఆలోచన వినువానికి జ్ఞానము కలుగును.

10. By pride and insolence comes only contention, but with the well-advised is skillful and godly Wisdom.

11. మోసముచేత సంపాదించిన ధనము క్షీణించిపోవును కష్టము చేసి కూర్చుకొనువాడు తన ఆస్తిని వృద్ధిచేసి కొనును.

11. Wealth [not earned but] won in haste or unjustly or from the production of things for vain or detrimental use [such riches] will dwindle away, but he who gathers little by little will increase [his riches].

12. కోరిక సఫలము కాకుండుటచేత హృదయము నొచ్చును సిద్ధించిన మనోవాంఛ జీవవృక్షము.

12. Hope deferred makes the heart sick, but when the desire is fulfilled, it is a tree of life.

13. ఆజ్ఞను తిరస్కరించువాడు అందువలన శిక్షనొందును ఆజ్ఞవిషయమై భయభక్తులుగలవాడు లాభముపొందును.

13. Whoever despises the word and counsel [of God] brings destruction upon himself, but he who [reverently] fears and respects the commandment [of God] is rewarded.

14. జ్ఞానుల ఉపదేశము జీవపు ఊట అది మరణపాశములలోనుండి విడిపించును.

14. The teaching of the wise is a fountain of life, that one may avoid the snares of death.

15. సుబుద్ధి దయను సంపాదించును విశ్వాసఘాతకుల మార్గము కష్టము.

15. Good understanding wins favor, but the way of the transgressor is hard [like the barren, dry soil or the impassable swamp].

16. వివేకులందరు తెలివి గలిగి పని జరుపుకొందురు బుద్ధిహీనుడు మూర్ఖతను వెల్లడిపరచును.

16. Every prudent man deals with knowledge, but a [self-confident] fool exposes and flaunts his folly.

17. దుష్టుడైన దూత కీడునకు లోబడును. నమ్మకమైన రాయబారి ఔషధమువంటివాడు.

17. A wicked messenger falls into evil, but a faithful ambassador brings healing.

18. శిక్షను ఉపేక్షించువానికి అవమాన దారిద్ర్యతలు ప్రాప్తించును గద్దింపును లక్ష్యపెట్టువాడు ఘనతనొందును.

18. Poverty and shame come to him who refuses instruction and correction, but he who heeds reproof is honored.

19. ఆశ తీరుట ప్రాణమునకు తీపి చెడుతనమును విడుచుట మూర్ఖులకు అసహ్యము.

19. Satisfied desire is sweet to a person; therefore it is hateful and exceedingly offensive to [self-confident] fools to give up evil [upon which they have set their hearts].

20. జ్ఞానుల సహవాసము చేయువాడు జ్ఞానముగలవా డగును. మూర్ఖుల సహవాసము చేయువాడు చెడిపోవును.

20. He who walks [as a companion] with wise men is wise, but he who associates with [self-confident] fools is [a fool himself and] shall smart for it. [Isa. 32:6.]

21. కీడు పాపులను తరుమును నీతిమంతులకు మేలు ప్రతిఫలముగా వచ్చును.

21. Evil pursues sinners, but the consistently upright and in right standing with God is recompensed with good.

22. మంచివాడు తన పిల్లల పిల్లలను ఆస్తికర్తలనుగా చేయును పాపాత్ముల ఆస్తి నీతిమంతులకు ఉంచబడును.

22. A good man leaves an inheritance [of moral stability and goodness] to his children's children, and the wealth of the sinner [finds its way eventually] into the hands of the righteous, for whom it was laid up.

23. బీదలు సేద్యపరచు క్రొత్త భూమి విస్తారముగా పండును అన్యాయమువలన నశించువారు కలరు.

23. Much food is in the tilled land of the poor, but there are those who are destroyed because of injustice.

24. బెత్తము వాడనివాడు తన కుమారునికి విరోధి కుమారుని ప్రేమించువాడు వానిని శిక్షించును.

24. He who spares his rod [of discipline] hates his son, but he who loves him disciplines diligently and punishes him early. [Prov. 19:18; 22:15; 23:13; 29:15, 17.]

25. నీతిమంతుడు ఆకలితీర భోజనముచేయును భక్తిహీనుల కడుపునకు లేమి కలుగును.

25. The [uncompromisingly] righteous eats to his own satisfaction, but the stomach of the wicked is in want.