1. రుచియైన భోజన పదార్థములున్నను కలహముతో కూడియుండిన ఇంటనుండుటకంటె నెమ్మది కలిగియుండి వట్టి రొట్టెముక్క తినుట మేలు.

1. BETTER IS a dry morsel with quietness than a house full of feasting [on offered sacrifices] with strife.

2. బుద్ధిగల దాసుడు సిగ్గుతెచ్చు కుమారునిమీద ఏలుబడి చేయును అన్నదమ్ములతోపాటు వాడు పిత్రార్జితము పంచు కొనును.

2. A wise servant shall have rule over a son who causes shame, and shall share in the inheritance among the brothers.

3. వెండికి మూస తగినది, బంగారునకు కొలిమి తగినది హృదయ పరిశోధకుడు యెహోవాయే.
1 పేతురు 1:17

3. The refining pot is for silver and the furnace for gold, but the Lord tries the hearts. [Ps. 26:2; Prov. 27:21; Jer. 17:10; Mal. 3:3.]

4. చెడునడవడి గలవాడు దోషపు మాటలు వినును నాలుక హానికరమైన మాటలు పలుకుచుండగా అబద్ధికుడు చెవియొగ్గును.

4. An evildoer gives heed to wicked lips; and a liar listens to a mischievous tongue.

5. బీదలను వెక్కిరించువాడు వారి సృష్టికర్తను నిందించు వాడు. ఆపదను చూచి సంతోషించువాడు నిర్దోషిగా ఎంచబడడు.

5. Whoever mocks the poor reproaches his Maker, and he who is glad at calamity shall not be held innocent or go unpunished. [Job 31:29; Prov. 14:31; Obad. 12.]

6. కుమారుల కుమారులు వృద్ధులకు కిరీటము తండ్రులే కుమారులకు అలంకారము.

6. Children's children are the crown of old men, and the glory of children is their fathers. [Ps. 127:3; 128:3.]

7. అహంకారముగా మాటలాడుట బుద్ధిలేనివానికి తగదు అబద్ధమాడుట అధిపతికి బొత్తిగా తగదు.

7. Fine or arrogant speech does not befit [an empty-headed] fool--much less do lying lips befit a prince.

8. లంచము దృష్టికి మాణిక్యమువలె నుండును అట్టివాడు ఏమి చేసినను దానిలో యుక్తిగా ప్రవర్తించును.

8. A bribe is like a bright, precious stone that dazzles the eyes and affects the mind of him who gives it; [as if by magic] he prospers, whichever way he turns.

9. ప్రేమను వృద్ధిచేయగోరువాడు తప్పితములు దాచి పెట్టును. జరిగిన సంగతి మాటిమాటికి ఎత్తువాడు మిత్రభేదము చేయును.

9. He who covers and forgives an offense seeks love, but he who repeats or harps on a matter separates even close friends.

10. బుద్ధిహీనునికి నూరుదెబ్బలు నాటునంతకంటె బుద్ధిమంతునికి ఒక గద్దింపుమాట లోతుగా నాటును.

10. A reproof enters deeper into a man of understanding than a hundred lashes into a [self-confident] fool. [Isa. 32:6.]

11. తిరుగుబాటు చేయువాడు కీడుచేయుటకే కోరును అట్టివానివెంట క్రూరదూత పంపబడును.

11. An evil man seeks only rebellion; therefore a stern and pitiless messenger shall be sent against him.

12. పిల్లలను పోగొట్టుకొనిన యెలుగుబంటిని ఎదుర్కొన వచ్చును గాని మూర్ఖపుపనులు చేయుచున్న మూర్ఖుని ఎదుర్కొన రాదు

12. Let [the brute ferocity of] a bear robbed of her whelps meet a man rather than a [self-confident] fool in his folly [when he is in a rage]. [Hos. 13:8.]

13. మేలుకు ప్రతిగా కీడు చేయువాని యింటనుండి కీడు తొలగిపోదు.

13. Whoever rewards evil for good, evil shall not depart from his house. [Ps. 109:4, 5; Jer. 18:20.]

14. కలహారంభము నీటిగట్టున పుట్టు ఊట వివాదము అధికము కాకమునుపే దాని విడిచిపెట్టుము. దుష్టులు నిర్దోషులని తీర్పు తీర్చువాడు

14. The beginning of strife is as when water first trickles [from a crack in a dam]; therefore stop contention before it becomes worse and quarreling breaks out.

15. నీతిమంతులు దోషులని తీర్పు తీర్చువాడు వీరిద్దరును యెహోవాకు హేయులు.

15. He who justifies the wicked and he who condemns the righteous are both an abomination [exceedingly disgusting and hateful] to the Lord. [Exod. 23:7; Prov. 24:24; Isa. 5:23.]

16. బుద్ధిహీనుని చేతిలో జ్ఞానము సంపాదించుటకు సొమ్ముండ నేల? వానికి బుద్ధి లేదు గదా?

16. Of what use is money in the hand of a [self-confident] fool to buy skillful and godly Wisdom--when he has no understanding or heart for it?

17. నిజమైన స్నేహితుడు విడువక ప్రేమించును దుర్దశలో అట్టివాడు సహోదరుడుగా నుండును.

17. A friend loves at all times, and is born, as is a brother, for adversity.

18. తన పొరుగువానికి జామీను ఉండి పూటపడువాడు తెలివిమాలినవాడు.

18. A man void of good sense gives a pledge and becomes security for another in the presence of his neighbor.

19. కలహప్రియుడు దుర్మార్గప్రియుడు తన వాకిండ్లు ఎత్తుచేయువాడు నాశనము వెదకువాడు.

19. He who loves strife and is quarrelsome loves transgression and involves himself in guilt; he who raises high his gateway and is boastful and arrogant invites destruction.

20. కుటిలవర్తనుడు మేలుపొందడు మూర్ఖముగా మాటలాడువాడు కీడులో పడును.

20. He who has a wayward and crooked mind finds no good, and he who has a willful and contrary tongue will fall into calamity. [James 3:8.]

21. బుద్ధిహీనుని కనినవానికి వ్యసనము కలుగును తెలివిలేనివాని తండ్రికి సంతోషము లేదు.

21. He who becomes the parent of a [self-confident] fool does it to his sorrow, and the father of [an empty-headed] fool has no joy [in him].

22. సంతోషముగల మనస్సు ఆరోగ్యకారణము. నలిగిన మనస్సు ఎముకలను ఎండిపోజేయును.

22. A happy heart is good medicine and a cheerful mind works healing, but a broken spirit dries up the bones. [Prov. 12:25; 15:13, 15.]

23. న్యాయవిధులను చెరుపుటకై దుష్టుడు ఒడిలోనుండి లంచము పుచ్చుకొనును.

23. A wicked man receives a bribe out of the bosom (pocket) to pervert the ways of justice.

24. జ్ఞానము వివేకముగలవాని యెదుటనే యున్నది బుద్ధిహీనువి కన్నులు భూదిగంతములలో ఉండును.

24. A man of understanding sets skillful and godly Wisdom before his face, but the eyes of a [self-confident] fool are on the ends of the earth.

25. బుద్ధిహీనుడగు కుమారుడు తన తండ్రికి దుఃఖము తెచ్చును తన్ను కనినదానికి అట్టివాడు బాధ కలుగజేయును

25. A self-confident and foolish son is a grief to his father and bitterness to her who bore him.

26. నీతిమంతులను దండించుట న్యాయము కాదు అది వారి యథార్థతనుబట్టి మంచివారిని హతము చేయుటే.

26. Also, to punish or fine the righteous is not good, nor to smite the noble for their uprightness.

27. మితముగా మాటలాడువాడు తెలివిగలవాడు శాంతగుణముగలవాడు వివేకముగలవాడు.

27. He who has knowledge spares his words, and a man of understanding has a cool spirit. [James 1:19.]

28. ఒకడు మూఢుడైనను మౌనముగా నుండినయెడల జ్ఞాని అని యెంచబడును అట్టివాడు పెదవులు మూసికొనగా వాడు వివేకి అని యెంచబడును.

28. Even a fool when he holds his peace is considered wise; when he closes his lips he is esteemed a man of understanding.