1. నా కుమారుడా, నీ చెలికానికొరకు పూటపడిన యెడల పరునిచేతిలో నీవు నీ చేయి వేసినయెడల

1. My son, if you have put up security for your neighbour, if you have struck hands in pledge for another,

2. నీ నోటి మాటలవలన నీవు చిక్కుబడియున్నావు నీ నోటి మాటలవలన పట్టబడియున్నావు

2. if you have been trapped by what you said, ensnared by the words of your mouth,

3. నా కుమారుడా, నీ చెలికానిచేత చిక్కుబడితివి. నీవు త్వరపడి వెళ్లి విడిచిపెట్టుమని నీ చెలికానిని బలవంతము చేయుము.

3. then do this, my son, to free yourself, since you have fallen into your neighbour's hands: Go and humble yourself; press your plea with your neighbour!

4. ఈలాగు చేసి తప్పించుకొనుము నీ కన్నులకు నిద్రయైనను నీ కనురెప్పలకు కునుకుపాటైనను రానియ్యకుము.

4. Allow no sleep to your eyes, no slumber to your eyelids.

5. వేటకాని చేతినుండి లేడి తప్పించుకొనునట్లును ఎరుకువాని చేతినుండి పక్షి తప్పించుకొనునట్లును తప్పించుకొనుము.

5. Free yourself, like a gazelle from the hand of the hunter, like a bird from the snare of the fowler.

6. సోమరీ, చీమలయొద్దకు వెళ్లుము వాటి నడతలు కనిపెట్టి జ్ఞానము తెచ్చుకొనుము.

6. Go to the ant, you sluggard; consider its ways and be wise!

7. వాటికి న్యాయాధిపతి లేకున్నను పై విచారణకర్త లేకున్నను అధిపతి లేకున్నను

7. It has no commander, no overseer or ruler,

8. అవి వేసవికాలమందు ఆహారము సిద్ధపరచుకొనును కోతకాలమందు ధాన్యము కూర్చుకొనును.

8. yet it stores its provisions in summer and gathers its food at harvest.

9. సోమరీ, ఎందాక నీవు పండుకొనియుందువు? ఎప్పుడు నిద్రలేచెదవు?

9. How long will you lie there, you sluggard? When will you get up from your sleep?

10. ఇక కొంచెము నిద్రించెదనని కొంచెము కునికెదనని కొంచెముసేపు చేతులు ముడుచుకొని పరుండెదనని నీవనుచుందువు

10. A little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to rest--

11. అందుచేత దోపిడిగాడు వచ్చునట్లు దారిద్ర్యము నీయొద్దకు వచ్చును. ఆయుధధారుడు వచ్చునట్లు లేమి నీయొద్దకు వచ్చును.

11. and poverty will come on you like a bandit and scarcity like an armed man.

12. కుటిలమైన మాటలు పలుకువాడు పనికిమాలినవాడును దుష్టుడునై యున్నాడు

12. A scoundrel and villain, who goes about with a corrupt mouth,

13. వాడు కన్ను గీటుచు కాళ్లతో సైగచేయును వ్రేళ్లతో గురుతులు చూపును.

13. who winks with his eye, signals with his feet and motions with his fingers,

14. వాని హృదయము అతిమూర్ఖ స్వభావముగలది వాడెల్లప్పుడు కీడు కల్పించుచు జగడములు పుట్టించును.

14. who plots evil with deceit in his heart--he always stirs up dissension.

15. కాబట్టి ఆపద వానిమీదికి హఠాత్తుగా వచ్చును వాడు తిరుగలేకుండ ఆ క్షణమందే నలుగగొట్టబడును.

15. Therefore disaster will overtake him in an instant; he will suddenly be destroyed--without remedy.

16. యెహోవాకు అసహ్యములైనవి ఆరు గలవు ఏడును ఆయనకు హేయములు

16. There are six things the LORD hates, seven that are detestable to him:

17. అవేవనగా, అహంకారదృష్టియు కల్లలాడు నాలుకయు నిరపరాధులను చంపు చేతులును

17. haughty eyes, a lying tongue, hands that shed innocent blood,

18. దుర్యోచనలు యోచించు హృదయమును కీడు చేయుటకు త్వరపడి పరుగులెత్తు పాదములును

18. a heart that devises wicked schemes, feet that are quick to rush into evil,

19. లేనివాటిని పలుకు అబద్ధసాక్షియు అన్నదమ్ములలో జగడములు పుట్టించువాడును.

19. a false witness who pours out lies and a man who stirs up dissension among brothers.

20. నా కుమారుడా, నీ తండ్రి ఆజ్ఞను గైకొనుము నీ తల్లి ఉపదేశమును త్రోసివేయకుము.

20. My son, keep your father's commands and do not forsake your mother's teaching.

21. వాటిని ఎల్లప్పుడు నీ హృదయమునందు ధరించు కొనుము నీ మెడచుట్టు వాటిని కట్టుకొనుము.

21. Bind them upon your heart for ever; fasten them around your neck.

22. నీవు త్రోవను వెళ్లునప్పుడు అది నిన్ను నడిపించును నీవు పండుకొనునప్పుడు అది నిన్ను కాపాడును. నీవు మేలుకొనునప్పుడు అది నీతో ముచ్చటించును.

22. When you walk, they will guide you; when you sleep, they will watch over you; when you awake, they will speak to you.

23. ఆజ్ఞ దీపముగాను ఉపదేశము వెలుగుగాను ఉండును. శిక్షార్థమైన గద్దింపులు జీవమార్గములు.

23. For these commands are a lamp, this teaching is a light, and the corrections of discipline are the way to life,

24. చెడు స్త్రీయొద్దకు పోకుండను పరస్త్రీ పలుకు ఇచ్చకపు మాటలకు లోబడకుండను అవి నిన్ను కాపాడును.

24. keeping you from the immoral woman, from the smooth tongue of the wayward wife.

25. దాని చక్కదనమునందు నీ హృదయములో ఆశపడకుము అది తన కనురెప్పలను చికిలించి నిన్ను లోపరచుకొన నియ్యకుము.

25. Do not lust in your heart after her beauty or let her captivate you with her eyes,

26. వేశ్యాసాంగత్యము చేయువానికి రొట్టెతునక మాత్రము మిగిలియుండును. మగనాలు మిక్కిలి విలువగల ప్రాణమును వేటాడును.

26. for the prostitute reduces you to a loaf of bread, and the adulteress preys upon your very life.

27. ఒకడు తన ఒడిలో అగ్ని నుంచుకొనినయెడల వాని వస్త్రములు కాలకుండునా?

27. Can a man scoop fire into his lap without his clothes being burned?

28. ఒకడు నిప్పులమీద నడిచినయెడల వాని పాదములు కమలకుండునా?

28. Can a man walk on hot coals without his feet being scorched?

29. తన పొరుగువాని భార్యను కూడువాడు ఆ ప్రకారమే నాశనమగును ఆమెను ముట్టువాడు శిక్ష తప్పించుకొనడు.

29. So is he who sleeps with another man's wife; no-one who touches her will go unpunished.

30. దొంగ ఆకలిగొని ప్రాణరక్షణకొరకు దొంగిలిన యెడల యెవరును వాని తిరస్కరింపరు గదా.

30. Men do not despise a thief if he steals to satisfy his hunger when he is starving.

31. వాడు దొరికినయెడల ఏడంతలు చెల్లింపవలెను తన యింటి ఆస్తి అంతయు అప్పగింపవలెను.

31. Yet if he is caught, he must pay sevenfold, though it costs him all the wealth of his house.

32. జారత్వము జరిగించువాడు కేవలము బుద్ధిశూన్యుడు ఆ కార్యము చేయువాడు స్వనాశనమును కోరువాడే

32. But a man who commits adultery lacks judgment; whoever does so destroys himself.

33. వాడు దెబ్బలకును అవమానమునకును పాత్రుడగును వానికి కలుగు అపకీర్తి యెన్నటికిని తొలగిపోదు.

33. Blows and disgrace are his lot, and his shame will never be wiped away;

34. భర్తకు పుట్టు రోషము మహా రౌద్రముగలది ప్రతికారము చేయు కాలమందు అట్టివాడు కనికరపడడు.

34. for jealousy arouses a husband's fury, and he will show no mercy when he takes revenge.

35. ప్రాయశ్చిత్తమేమైన నీవు చేసినను వాడు లక్ష్యపెట్టడు ఎంత గొప్ప బహుమానములు నీవిచ్చినను వాడు ఒప్పుకొనడు.

35. He will not accept any compensation; he will refuse the bribe, however great it is.