1. ఆయన ఉపమానరీతిగా వారికి బోధింపనారం భించెను; ఎట్లనగాఒక మనుష్యుడు ద్రాక్షతోట నాటించి, దానిచుట్టు కంచె వేయించి, ద్రాక్షలతొట్టి తొలిపించి గోపురము కట్టించి, కాపులకు దానిని గుత్తకిచ్చి దేశాంతరముపోయెను.
యెషయా 5:1-7

1. AND [Jesus] started to speak to them in parables [with comparisons and illustrations]. A man planted a vineyard and put a hedge around it and dug a pit for the winepress and built a tower and let it out [for rent] to vinedressers and went into another country.

2. పంటకాలమందు ఆ కాపుల నుండి ద్రాక్షతోట పండ్లలో తన భాగము తీసికొని వచ్చుటకు, కాపులయొద్దకు అతడు ఒక దాసునిపంపగా

2. When the season came, he sent a bond servant to the tenants to collect from them some of the fruit of the vineyard.

3. వారు వాని పట్టుకొని కొట్టి, వట్టిచేతులతో పంపివేసిరి.
యెహోషువ 22:5

3. But they took him and beat him and sent him away without anything.

4. మరల అతడు మరియొక దాసుని వారియొద్దకు పంపగా, వారు వాని తల గాయముచేసి అవమానపరచిరి.

4. Again he sent to them another bond servant, and they stoned him and wounded him in the head and treated him shamefully [sending him away with insults].

5. అతడు మరియొకని పంపగా వానిని చంపిరి. అతడింక అనేకులను పంపగా, వారు కొందరిని కొట్టిరి, కొందరిని చంపిరి.

5. And he sent another, and that one they killed; then many others--some they beat, and some they put to death.

6. ఇంకను అతనికి ప్రియ కుమారుడు ఒకడుండెను గనుకవారు తన కుమారుని సన్మానించెదరనుకొని తుదకు వారి యొద్దకు అతనిని పంపెను.

6. He had still one left [to send], a beloved son; last of all he sent him to them, saying, They will respect my son.

7. అయితే ఆ కాపులు ఇతడు వారసుడు; ఇతని చంపుదము రండి, అప్పుడు స్వాస్థ్యము మనదగునని తమలోతాము చెప్పుకొని

7. But those tenants said to one another, Here is the heir; come on, let us put him to death, and [then] the inheritance will be ours.

8. అతనిని పట్టుకొని చంపి, ద్రాక్షతోట వెలుపల పారవేసిరి.

8. And they took him and killed him, and threw [his body] outside the vineyard.

9. కావున ఆ ద్రాక్షతోట యజమానుడేమి చేయును? అతడు వచ్చి, ఆ కాపులను సంహరించి, యితరులకు ఆ ద్రాక్షతోట ఇచ్చును గదా. మరియు

9. Now what will the owner of the vineyard do? He will come and destroy the tenants, and give the vineyard to others.

10. ఇల్లు కట్టువారు నిరాకరించిన రాయి మూలకు తలరాయి ఆయెను
కీర్తనల గ్రంథము 118:22-23

10. Have you not even read this [passage of] Scripture: The very Stone which [after putting It to the test] the builders rejected has become the Head of the corner [Cornerstone];

11. ఇది ప్రభువువలననే కలిగెను ఇది మన కన్నులకు ఆశ్చర్యము అను లేఖనము మీరు చదువలేదా? అని అడుగగా
కీర్తనల గ్రంథము 118:22-23

11. This is from the Lord and is His doing, and it is marvelous in our eyes? [Ps. 118:22, 23.]

12. తమ్మును గూర్చి ఆ ఉపమానము చెప్పెనని వారు గ్రహించి ఆయ నను పట్టుకొనుటకు సమయము చూచుచుండిరి గాని జన సమూహమునకు భయపడి ఆయనను విడిచిపోయిరి.

12. And they were trying to get hold of Him, but they were afraid of the people, for they knew that He spoke this parable with reference to and against them. So they left Him and departed. [Isa. 5:1-7.]

13. వారు మాటలలో ఆయనను చిక్కుపరచవలెనని, పరిసయ్యులను హేరోదీయులను కొందరిని ఆయన యొద్దకు పంపిరి.

13. But they sent some of the Pharisees and of the Herodians to Him for the purpose of entrapping Him in His speech.

14. వారు వచ్చిబోధకుడా, నీవు సత్యవంతుడవు; నీవు ఎవనిని లక్ష్యపెట్టనివాడవని మే మెరుగుదుము; నీవు మోమోటములేనివాడవై దేవుని మార్గము సత్యముగా బోధించువాడవు. కైసరుకు పన్నిచ్చుట న్యాయమా కాదా?

14. And they came up and said to Him, Teacher, we know that You are sincere and what You profess to be, that You cannot lie, and that You have no personal bias for anyone; for You are not influenced by partiality and have no regard for anyone's external condition or position, but in [and on the basis of] truth You teach the way of God. Is it lawful (permissible and right) to give tribute (poll taxes) to Caesar or not?

15. ఇచ్చెదమా ఇయ్యకుందుమా? అని ఆయన నడిగిరి. ఆయన వారి వేషధారణను ఎరిగిమీరు నన్ను ఎందుకు శోధించుచున్నారు? ఒక దేనారము నా యొద్దకు తెచ్చి చూపుడని వారితో చెప్పెను.

15. Should we pay [them] or should we not pay [them]? But knowing their hypocrisy, He asked them, Why do you put Me to the test? Bring Me a coin (a denarius), so I may see it.

16. వారు తెచ్చిరి, ఆయనఈ రూపమును, పై వ్రాతయు, ఎవరివని వారి నడుగగా వారుకైసరువి అనిరి.

16. And they brought [Him one]. Then He asked them, Whose image (picture) is this? And whose superscription (title)? They said to Him, Caesar's.

17. అందుకు యేసుకైసరువి కైసరునకును దేవునివి దేవునికిని చెల్లించుడని వారితో చెప్పగా వారాయననుగూర్చి బహుగా ఆశ్చర్యపడిరి.

17. Jesus said to them, Pay to Caesar the things that are Caesar's and to God the things that are God's. And they stood marveling and greatly amazed at Him.

18. పునరుత్థానము లేదని చెప్పెడి సద్దూకయ్యులు ఆయన యొద్దకువచ్చి

18. And [some] Sadducees came to Him, [of that party] who say there is no resurrection, and they asked Him a question, saying,

19. బోధకుడా, తనభార్య బ్రదికియుండగా ఒకడు పిల్లలు లేక చనిపోయినయెడల వాని సహోదరుడు వాని భార్యను పెండ్లిచేసికొని తన సహోదరునికి సంతా నము కలుగజేయవలెనని మోషే మాకు వ్రాసియిచ్చెను.
ఆదికాండము 38:8, ద్వితీయోపదేశకాండము 25:5

19. Teacher, Moses gave us [a law] that if a man's brother died, leaving a wife but no child, the man must marry the widow and raise up offspring for his brother. [Deut. 25:5.]

20. ఏడుగురు సహోదరులుండిరి. మొదటివాడు ఒక స్త్రీని పెండ్లిచేసికొని సంతానములేక చనిపోయెను

20. Now there were seven brothers; the first one took a wife and died, leaving no children.

21. గనుక రెండవవాడు ఆమెను పెండ్లి చేసికొనెను, వాడును సంతా నము లేక చనిపోయెను; అటువలెనే మూడవవాడును చనిపోయెను.

21. And the second [brother] married her, and died, leaving no children; and the third did the same;

22. ఇట్లు ఏడుగురును సంతానములేకయే చని పోయిరి. అందరివెనుక ఆ స్త్రీయు చనిపోయెను.

22. And all seven, leaving no children. Last of all, the woman died also.

23. పునరుత్థానమందు వారిలో ఎవనికి ఆమె భార్యగా ఉండును? ఆమె ఆ యేడుగురికిని భార్య ఆయెను గదా అని అడిగిరి.

23. Now in the resurrection, whose wife will she be? For the seven were married to her.

24. అందుకు యేసుమీరు లేఖనములనుగాని దేవుని శక్తినిగాని యెరుగక పోవుటవలననే పొరబడు చున్నారు.

24. Jesus said to them, Is not this where you wander out of the way and go wrong, because you know neither the Scriptures nor the power of God?

25. వారు మృతులలోనుండి లేచునప్పుడు పెండ్లిచేసికొనరు, పెండ్లికియ్యబడరు గాని పరలోక మందున్న దూతలవలె నుందురు.

25. For when they arise from among the dead, [men] do not marry nor are [women] given in marriage, but are like the angels in heaven.

26. వారు లేచెదరని మృతులనుగూర్చిన సంగతి మోషే గ్రంథమందలి పొదను గురించిన భాగములో మీరు చదువలేదా? ఆ భాగములో దేవుడునేను అబ్రాహాము దేవుడను ఇస్సాకు దేవుడను యాకోబు దేవుడనని అతనితో చెప్పెను.
నిర్గమకాండము 3:2, నిర్గమకాండము 3:6, నిర్గమకాండము 3:16

26. But concerning the dead being raised--have you not read in the book of Moses, [in the passage] about the [burning] bush, how God said to him, I am the God of Abraham and the God of Isaac and the God of Jacob? [Exod. 3:2-6.]

27. ఆయన సజీవుల దేవుడు గాని మృతుల దేవుడు కాడు. కావున మీరు బహుగా పొరబడు చున్నారని వారితో చెప్పెను.

27. He is not the God of [the] dead, but of [the] living! You are very wrong.

28. శాస్త్రులలో ఒకడు వచ్చి, వారు తర్కించుట విని, ఆయన వారికి బాగుగా ఉత్తరమిచ్చెనని గ్రహించిఆజ్ఞ లన్నిటిలో ప్రధానమైనదేదని ఆయన నడిగెను.

28. Then one of the scribes came up and listened to them disputing with one another, and, noticing that Jesus answered them fitly and admirably, he asked Him, Which commandment is first and most important of all [in its nature]?

29. అందుకు యేసు ప్రధానమైనది ఏదనగా ఓ ఇశ్రాయేలూ, వినుము; మన దేవుడైన ప్రభువు అద్వితీయ ప్రభువు.
ద్వితీయోపదేశకాండము 6:4-5, యెహోషువ 22:5

29. Jesus answered, The first and principal one of all commands is: Hear, O Israel, The Lord our God is one Lord;

30. నీవు నీ పూర్ణహృదయముతోను, నీ పూర్ణాత్మతోను, నీ పూర్ణవివేకముతోను, నీ పూర్ణబలముతోను, నీ దేవుడైన ప్రభువును ప్రేమింపవలె ననునది ప్రధానమైన ఆజ్ఞ.
యెహోషువ 22:5

30. And you shall love the Lord your God out of and with your whole heart and out of and with all your soul (your life) and out of and with all your mind (with your faculty of thought and your moral understanding) and out of and with all your strength. This is the first and principal commandment. [Deut. 6:4, 5.]

31. రెండవది, నీవు నిన్నువలె నీ పొరుగువానిని ప్రేమింపవలె ననునది రెండవ ఆజ్ఞ; వీటికంటె ముఖ్యమైన ఆజ్ఞ మరే దియు లేదని అతనితో చెప్పెను
లేవీయకాండము 19:18

31. The second is like it and is this, You shall love your neighbor as yourself. There is no other commandment greater than these. [Lev. 19:18.]

32. ఆ శాస్త్రిబోధకుడా, బాగుగా చెప్పితివి; ఆయన అద్వితీయుడనియు, ఆయన తప్ప వేరొకడు లేడనియు నీవు చెప్పిన మాట సత్యమే.
ద్వితీయోపదేశకాండము 4:35, 1 సమూయేలు 15:22, యెషయా 45:21

32. And the scribe said to Him, Excellently and fitly and admirably answered, Teacher! You have said truly that He is One, and there is no other but Him;

33. పూర్ణ హృదయముతోను, పూర్ణవివేకముతోను, పూర్ణ బలముతోను, ఆయనను ప్రేమించుటయు ఒకడు తన్ను వలె తన పొరుగువాని ప్రేమించుటయు సర్వాంగ హోమములన్నిటికంటెను బలులకంటెను అధికమని ఆయనతో చెప్పెను.
హోషేయ 6:6, ద్వితీయోపదేశకాండము 4:35, 1 సమూయేలు 15:22, యెషయా 45:21

33. And to love Him out of and with all the heart and with all the understanding [with the faculty of quick apprehension and intelligence and keenness of discernment] and with all the strength, and to love one's neighbor as oneself, is much more than all the whole burnt offerings and sacrifices. [I Sam. 15:22; Hos. 6:6; Mic. 6:6-8; Heb. 10:8.]

34. అతడు వివేకముగా నుత్తరమిచ్చెనని యేసు గ్రహించి నీవు దేవుని రాజ్యమునకు దూరముగ లేవని అతనితో చెప్పెను. ఆ తరువాత ఎవడును ఆయనను ఏ ప్రశ్నయు అడుగ తెగింపలేదు.

34. And when Jesus saw that he answered intelligently (discreetly and having his wits about him), He said to him, You are not far from the kingdom of God. And after that no one ventured or dared to ask Him any further question.

35. ఒకప్పుడు యేసు దేవాలయములో బోధించుచుండగా క్రీస్తు, దావీదు కుమారుడని శాస్త్రులు చెప్పుచున్నా రేమి?

35. And as Jesus taught in [a porch or court of] the temple, He said, How can the scribes say that the Christ is David's Son?

36. నేను నీ శత్రువులను నీకు పాదపీఠముగా ఉంచు వరకు నీవు నా కుడివైపున కూర్చుండుమని ప్రభువు నా ప్రభువుతో చెప్పెను అని దావీదే పరిశుద్ధాత్మవలన చెప్పెను.
కీర్తనల గ్రంథము 110:1

36. David himself, [inspired] in the Holy Spirit, declared, The Lord said to my Lord, Sit at My right hand until I make Your enemies [a footstool] under Your feet. [Ps. 110:1.]

37. దావీదు ఆయ నను ప్రభువని చెప్పుచున్నాడే, ఆయన ఏలాగు అతని కుమారుడగునని అడిగెను. సామాన్యజనులు ఆయన మాటలు సంతోషముతో వినుచుండిరి.

37. David himself calls Him Lord; so how can it be that He is his Son? Now the great mass of the people heard [Jesus] gladly [listening to Him with delight].

38. మరియు ఆయన వారికి బోధించుచు నిట్లనెను శాస్త్రులనుగూర్చి జాగ్రత్తపడుడి. వారు నిలువు టంగీలు ధరించుకొని తిరుగుటను, సంతవీధులలో వందనములను

38. And in [the course of] His teaching, He said, Beware of the scribes, who like to go around in long robes and [to get] greetings in the marketplaces [public forums],

39. సమాజమందిరములలో అగ్రపీఠములను, విందులలో అగ్ర స్థానములను కోరుచు

39. And [have] the front seats in the synagogues and the chief couches (places of honor) at feasts,

40. విధవరాండ్ర యిండ్లు దిగమింగుచు, మాయవేషముగా దీర్ఘప్రార్థనలు చేయుదురు. వీరు మరి విశేషముగా శిక్ష పొందుదురనెను.

40. Who devour widows' houses and to cover it up make long prayers. They will receive the heavier [sentence of] condemnation.

41. ఆయన కానుకపెట్టె యెదుట కూర్చుండి, జనసమూహము ఆ కానుకపెట్టెలో డబ్బులు వేయుట చూచు చుండెను. ధనవంతులైన వారనేకులు అందులో విశేషముగా సొమ్ము వేయుచుండిరి.
2 రాజులు 12:9

41. And He sat down opposite the treasury and saw how the crowd was casting money into the treasury. Many rich [people] were throwing in large sums.

42. ఒక బీద విధవరాలు వచ్చి రెండు కాసులు వేయగా

42. And a widow who was poverty-stricken came and put in two copper mites [the smallest of coins], which together make half of a cent.

43. ఆయన తన శిష్యులను పిలిచికానుక పెట్టెలో డబ్బులు వేసిన వారందరికంటె ఈ బీద విధవరాలు ఎక్కువ వేసెనని మీతో నిశ్చయముగా చెప్పుచున్నాను.

43. And He called His disciples [to Him] and said to them, Truly and surely I tell you, this widow, [she who is] poverty-stricken, has put in more than all those contributing to the treasury.

44. వారందరు తమకు కలిగిన సమృద్ధిలోనుండి వేసిరి గాని, యీమె తన లేమిలో తనకు కలిగినదంతయు, అనగా తన జీవనమంతయు వేసెనని చెప్పెను.

44. For they all threw in out of their abundance; but she, out of her deep poverty, has put in everything that she had--[even] all she had on which to live.