1. ఆయన సంచరించుచు యెరికో పట్టణములో ప్రవే శించి

1. He entered Jericho and was passing through.

2. దానిగుండా పోవుచుండెను. ఇదిగో సుంకపు గుత్తదారుడును ధనవంతుడునైన జక్కయ్య అను పేరుగల ఒకడు

2. There was a man named Zacchaeus who was a chief tax collector, and he was rich.

3. యేసు ఎవరోయని చూడగోరెనుగాని, పొట్టి వాడైనందున జనులు గుంపుకూడి యుండుట వలన చూడ లేకపోయెను.

3. He was trying to see who Jesus was, but he was not able because of the crowd, since he was a short man.

4. అప్పుడు యేసు ఆ త్రోవను రానై యుండెను గనుక అతడు ముందుగా పరుగెత్తి, ఆయనను చూచుటకు ఒక మేడి చెట్టెక్కెను.

4. So running ahead, he climbed up a sycamore tree to see Jesus, since He was about to pass that way.

5. యేసు ఆ చోటికి వచ్చినప్పుడు, కన్నులెత్తి చూచి జక్కయ్యా త్వరగా దిగుము, నేడు నేను నీ యింట నుండవలసియున్నదని అతనితో చెప్పగా

5. When Jesus came to the place, He looked up and said to him, 'Zacchaeus, hurry and come down, because today I must stay at your house.'

6. అతడు త్వరగా దిగి సంతోషముతో ఆయనను చేర్చుకొనెను.

6. So he quickly came down and welcomed Him joyfully.

7. అందరు అది చూచి ఈయన పాపియైన మనుష్యునియొద్ద బసచేయ వెళ్లెనని చాల సణుగుకొనిరి.

7. All who saw it began to complain, 'He's gone to lodge with a sinful man!'

8. జక్కయ్య నిలువబడి ఇదిగో ప్రభువా, నా ఆస్తిలో సగము బీదలకిచ్చుచున్నాను; నేనెవనియొద్ద నైనను అన్యాయముగా దేనినైనను తీసికొనినయెడల అతనికి నాలుగంతలు మరల చెల్లింతునని ప్రభువుతో చెప్పెను.
నిర్గమకాండము 22:1

8. But Zacchaeus stood there and said to the Lord, 'Look, I'll give half of my possessions to the poor, Lord! And if I have extorted anything from anyone, I'll pay back four times as much!'

9. అందుకు యేసు ఇతడును అబ్రాహాము కుమారుడే; ఎందుకనగా నేడు ఈ యింటికి రక్షణ వచ్చియున్నది.

9. 'Today salvation has come to this house,' Jesus told him, 'because he too is a son of Abraham.

10. నశించినదానిని వెదకి రక్షించుటకు మనుష్యకుమారుడు వచ్చెనని అతనితో చెప్పెను.
యెహెఙ్కేలు 34:16

10. For the Son of Man has come to seek and to save the lost.'

11. వారు ఈ మాటలు వినుచుండగా తాను యెరూషలేమునకు సమీపమున ఉండుటవలనను, దేవుని రాజ్యము వెంటనే అగుపడునని వారు తలంచుటవలనను, ఆయన మరియొక ఉపమానము చెప్పెను. ఏమనగా,

11. As they were listening to this, He went on to tell a parable because He was near Jerusalem, and they thought the kingdom of God was going to appear right away.

12. రాజ కుమారుడొక రాజ్యము సంపాదించుకొని మరల రావలె నని దూరదేశమునకు ప్రయాణమై

12. Therefore He said: 'A nobleman traveled to a far country to receive for himself authority to be king and then return.

13. తన దాసులను పది మందిని పిలిచి వారికి పది మినాల నిచ్చి నేను వచ్చు వరకు వ్యాపారము చేయుడని వారితో చెప్పెను.

13. He called 10 of his slaves, gave them 10 minas, and told them, 'Engage in business until I come back.'

14. అయితే అతని పట్టణస్థులతని ద్వేషించిఇతడు మమ్ము నేలుట మా కిష్టము లేదని అతని వెనుక రాయబారము పంపిరి.

14. 'But his subjects hated him and sent a delegation after him, saying, 'We don't want this man to rule over us!'

15. అతడా రాజ్యము సంపాదించుకొని తిరిగి వచ్చినప్పుడు, ప్రతివాడును వ్యాపారమువలన ఏమేమి సంపాదించెనో తెలిసికొనుటకై తాను సొమ్మిచ్చిన దాసులను తనయొద్దకు పిలువుమని ఆజ్ఞాపించెను.

15. 'At his return, having received the authority to be king, he summoned those slaves he had given the money to so he could find out how much they had made in business.

16. మొదటివాడాయన యెదుటికి వచ్చి అయ్యా, నీ మినావలన పది మినాలు లభించెనని చెప్పగా

16. The first came forward and said, 'Master, your mina has earned 10 more minas.'

17. అతడు భళా, మంచి దాసుడా, నీవు ఈ కొంచెములో నమ్మకముగా ఉంటివి గనుక పది పట్టణముల మీద అధికారివై యుండుమని వానితో చెప్పెను.

17. ' 'Well done, good slave!' he told him. 'Because you have been faithful in a very small matter, have authority over 10 towns.'

18. అంతట రెండవవాడు వచ్చి అయ్యా, నీ మినావలన అయిదు మినాలు లభించెననగా

18. 'The second came and said, 'Master, your mina has made five minas.'

19. అతడు నీవును అయిదు పట్టణములమీద ఉండుమని అతనితో చెప్పెను.

19. 'So he said to him, 'You will be over five towns.'

20. అంతట మరియొకడు వచ్చి అయ్యా, యిదిగో నీ మినా;

20. And another came and said, 'Master, here is your mina. I have kept it hidden away in a cloth

21. నీవు పెట్టనిదానిని ఎత్తికొనువాడవును, విత్తనిదానిని కోయు వాడవునైన కఠినుడవు గనుక, నీకు భయపడి దీనిని రుమా లున కట్టి ఉంచితినని చెప్పెను.

21. because I was afraid of you, for you're a tough man: you collect what you didn't deposit and reap what you didn't sow.'

22. అందుకతడు - చెడ్డ దాసుడా, నీ నోటి మాటనుబట్టియే నీకు తీర్పు తీర్చుదును; నేను పెట్టనిదానిని ఎత్తువాడను, విత్తనిదానిని కోయువాడనునైన కఠినుడనని నీకు తెలిసియుండగా

22. 'He told him, 'I will judge you by what you have said, you evil slave! [If] you knew I was a tough man, collecting what I didn't deposit and reaping what I didn't sow,

23. నీవెందుకు నా సొమ్ము సాహుకారులయొద్ద నుంచలేదు? అట్లు చేసి యుండినయెడల నేను వచ్చి వడ్డితో దానిని తీసికొందునే అని వానితో చెప్పి

23. why didn't you put my money in the bank? And when I returned, I would have collected it with interest!'

24. వీనియొద్దనుండి ఆ మినా తీసివేసి పది మినాలు గలవాని కియ్యుడని దగ్గర నిలిచినవారితో చెప్పెను.

24. So he said to those standing there, 'Take the mina away from him and give it to the one who has 10 minas.'

25. వారు అయ్యా, వానికి పది మినాలు కలవే అనిరి.

25. 'But they said to him, 'Master, he has 10 minas.'

26. అందుకతడుకలిగిన ప్రతివానికిని ఇయ్య బడును, లేనివానియొద్దనుండి వానికి కలిగినదియు తీసివేయబడునని మీతో చెప్పుచున్నాను.

26. 'I tell you, that to everyone who has, more will be given; and from the one who does not have, even what he does have will be taken away.

27. మరియు నేను తమ్మును ఏలు టకు ఇష్టములేని నా శత్రువులను ఇక్కడికి తీసికొనివచ్చి నాయెదుట సంహరించుడని చెప్పెను.

27. But bring here these enemies of mine, who did not want me to rule over them, and slaughter them in my presence.''

28. యేసు ఈ మాటలు చెప్పి యెరూషలేమునకు వెళ్ల వలెనని ముందు సాగిపోయెను.

28. When He had said these things, He went on ahead, going up to Jerusalem.

29. ఆయన ఒలీవల కొండదగ్గరనున్న బేత్పగే బేతనియ అను గ్రామముల సమీపమునకు వచ్చినప్పుడు, తన శిష్యుల నిద్దరిని పిలిచి

29. As He approached Bethphage and Bethany, at the place called the Mount of Olives, He sent two of the disciples

30. మీరు ఎదుటనున్న గ్రామమునకు వెళ్లుడి; అందులో మీరు ప్రవేశింపగానే కట్టబడియున్న ఒక గాడిద పిల్ల మీకు కనబడును; దానిమీద ఏ మనుష్యుడును ఎన్నడు కూర్చుండలేదు; దానిని విప్పి తోలుకొని రండి.

30. and said, 'Go into the village ahead of you. As you enter it, you will find a young donkey tied there, on which no one has ever sat. Untie it and bring it here.

31. ఎవరైననుమీరెందుకు దీని విప్పు చున్నారని మిమ్ము నడిగినయెడల ఇది ప్రభువునకు కావలసియున్నదని అతనితో చెప్పుడని చెప్పి వారిని పంపెను.

31. If anyone asks you, 'Why are you untying it?' say this: 'The Lord needs it.''

32. పంపబడిన వారు వెళ్లి, ఆయన తమతో చెప్పినట్టే కనుగొని

32. So those who were sent left and found it just as He had told them.

33. ఆ గాడిదపిల్లను విప్పుచుండగా దాని యజమానులుమీరు, గాడిద పిల్లను ఎందుకు విప్పుచున్నారని వారి నడిగిరి.

33. As they were untying the young donkey, its owners said to them, 'Why are you untying the donkey?'

34. అందుకు వారు ఇది ప్రభువునకు కావలసియున్నదనిరి.

34. The Lord needs it,' they said.

35. తరువాత వారు యేసునొద్దకు దానిని తోలుకొని వచ్చి, ఆ గాడిదపిల్ల మీద తమ బట్టలువేసి, యేసును దానిమీద ఎక్కించి,

35. Then they brought it to Jesus, and after throwing their robes on the donkey, they helped Jesus get on it.

36. ఆయన వెళ్లుచుండగా తమ బట్టలు దారిపొడుగున పరచిరి.
2 రాజులు 9:13

36. As He was going along, they were spreading their robes on the road.

37. ఒలీవలకొండనుండి దిగుచోటికి ఆయన సమీపించు చున్నప్పుడు శిష్యుల సమూహమంతయు సంతోషించుచు

37. Now He came near the path down the Mount of Olives, and the whole crowd of the disciples began to praise God joyfully with a loud voice for all the miracles they had seen:

38. ప్రభువు పేరట వచ్చు రాజు స్తుతింపబడునుగాక పరలోకమందు సమాధానమును సర్వోన్నతమైన స్థలములలో మహిమయు ఉండునుగాక అని తాము చూచిన అద్భుతములన్నిటినిగూర్చి మహా శబ్దముతో దేవుని స్తోత్రము చేయసాగిరి.
కీర్తనల గ్రంథము 118:25-26

38. Blessed is the King who comes in the name of the Lord. Peace in heaven and glory in the highest heaven!

39. ఆ సమూ హములో ఉన్న కొందరు పరిసయ్యులు బోధకుడా, నీ శిష్యులను గద్దింపుమని ఆయనతో చెప్పగా

39. Some of the Pharisees from the crowd told Him, 'Teacher, rebuke Your disciples.'

40. ఆయన వారిని చూచివీరు ఊరకుండినయెడల ఈ రాళ్లు కేకలు వేయునని మీతో చెప్పుచున్నాననెను.

40. He answered, 'I tell you, if they were to keep silent, the stones would cry out!'

41. ఆయన పట్టణమునకు సమీపించినప్పుడు దానిని చూచి దాని విషయమై యేడ్చి

41. As He approached and saw the city, He wept over it,

42. నీవును ఈ నీ దినమందైనను సమాధానసంబంధమైన సంగతులను తెలిసికొనినయెడల నీకెంతో మేలు; గాని యిప్పుడవి నీ కన్నులకు మరుగు చేయబడియున్నవి.
ద్వితీయోపదేశకాండము 32:29, యెషయా 6:9-10

42. saying, 'If you knew this day what [would bring] peace-- but now it is hidden from your eyes.

43. (ప్రభువు) నిన్ను దర్శించిన కాలము నీవు ఎరుగకుంటివి గనుక నీ శత్రువులు నీ చుట్టు గట్టు కట్టి ముట్టడివేసి, అన్ని ప్రక్కలను నిన్ను అరికట్టి, నీలోనున్న నీ పిల్లలతో కూడ నిన్ను నేల కలిపి

43. For the days will come on you when your enemies will build an embankment against you, surround you, and hem you in on every side.

44. నీలో రాతిమీద రాయి నిలిచియుండ నియ్యని దినములు వచ్చునని చెప్పెను.
కీర్తనల గ్రంథము 137:9

44. They will crush you and your children within you to the ground, and they will not leave one stone on another in you, because you did not recognize the time of your visitation.'

45. ఆయన దేవాలయములో ప్రవేశించి అందులో విక్ర యము చేయువారితో నా మందిరము ప్రార్థన మందిరము అని వ్రాయబడియున్నది.

45. He went into the temple complex and began to throw out those who were selling,

46. అయితే మీరు దానిని దొంగల గుహగా చేసితిరని చెప్పి వారిని వెళ్లగొట్ట నారంభించెను.
యెషయా 56:7, యిర్మియా 7:11

46. and He said, 'It is written, My house will be a house of prayer, but you have made it a den of thieves!'

47. ఆయన ప్రతిదినమును దేవాలయములో బోధించు చున్నప్పుడు, ప్రధానయాజకులును శాస్త్రులును ప్రజలలో ప్రధానులును ఆయనను నాశనముచేయ జూచుచుండిరి గాని

47. Every day He was teaching in the temple complex. The chief priests, the scribes, and the leaders of the people were looking for a way to destroy Him,

48. ప్రజలందరు ఆయన వాక్యమును వినుటకు ఆయనను హత్తుకొని యుండిరి గనుక ఏమి చేయవలెనో వారికి తోచలేదు.

48. but they could not find a way to do it, because all the people were captivated by what they heard.