1. ఆయన సంచరించుచు యెరికో పట్టణములో ప్రవే శించి

1. He entered Jericho and was passing through.

2. దానిగుండా పోవుచుండెను. ఇదిగో సుంకపు గుత్తదారుడును ధనవంతుడునైన జక్కయ్య అను పేరుగల ఒకడు

2. And there was a man named Zacchaeus; he was a chief tax collector, and rich.

3. యేసు ఎవరోయని చూడగోరెనుగాని, పొట్టి వాడైనందున జనులు గుంపుకూడి యుండుట వలన చూడ లేకపోయెను.

3. And he sought to see who Jesus was, but could not, on account of the crowd, because he was small of stature.

4. అప్పుడు యేసు ఆ త్రోవను రానై యుండెను గనుక అతడు ముందుగా పరుగెత్తి, ఆయనను చూచుటకు ఒక మేడి చెట్టెక్కెను.

4. So he ran on ahead and climbed up into a sycamore tree to see him, for he was to pass that way.

5. యేసు ఆ చోటికి వచ్చినప్పుడు, కన్నులెత్తి చూచి జక్కయ్యా త్వరగా దిగుము, నేడు నేను నీ యింట నుండవలసియున్నదని అతనితో చెప్పగా

5. And when Jesus came to the place, he looked up and said to him, 'Zacchaeus, make haste and come down; for I must stay at your house today.'

6. అతడు త్వరగా దిగి సంతోషముతో ఆయనను చేర్చుకొనెను.

6. So he made haste and came down, and received him joyfully.

7. అందరు అది చూచి ఈయన పాపియైన మనుష్యునియొద్ద బసచేయ వెళ్లెనని చాల సణుగుకొనిరి.

7. And when they saw it they all murmured, 'He has gone in to be the guest of a man who is a sinner.'

8. జక్కయ్య నిలువబడి ఇదిగో ప్రభువా, నా ఆస్తిలో సగము బీదలకిచ్చుచున్నాను; నేనెవనియొద్ద నైనను అన్యాయముగా దేనినైనను తీసికొనినయెడల అతనికి నాలుగంతలు మరల చెల్లింతునని ప్రభువుతో చెప్పెను.
నిర్గమకాండము 22:1

8. And Zacchaeus stood and said to the Lord, 'Behold, Lord, the half of my goods I give to the poor; and if I have defrauded any one of anything, I restore it fourfold.'

9. అందుకు యేసు ఇతడును అబ్రాహాము కుమారుడే; ఎందుకనగా నేడు ఈ యింటికి రక్షణ వచ్చియున్నది.

9. And Jesus said to him, 'Today salvation has come to this house, since he also is a son of Abraham.

10. నశించినదానిని వెదకి రక్షించుటకు మనుష్యకుమారుడు వచ్చెనని అతనితో చెప్పెను.
యెహెఙ్కేలు 34:16

10. For the Son of man came to seek and to save the lost.'

11. వారు ఈ మాటలు వినుచుండగా తాను యెరూషలేమునకు సమీపమున ఉండుటవలనను, దేవుని రాజ్యము వెంటనే అగుపడునని వారు తలంచుటవలనను, ఆయన మరియొక ఉపమానము చెప్పెను. ఏమనగా,

11. As they heard these things, he proceeded to tell a parable, because he was near to Jerusalem, and because they supposed that the kingdom of God was to appear immediately.

12. రాజ కుమారుడొక రాజ్యము సంపాదించుకొని మరల రావలె నని దూరదేశమునకు ప్రయాణమై

12. He said therefore, 'A nobleman went into a far country to receive a kingdom and then return.

13. తన దాసులను పది మందిని పిలిచి వారికి పది మినాల నిచ్చి నేను వచ్చు వరకు వ్యాపారము చేయుడని వారితో చెప్పెను.

13. Calling ten of his servants, he gave them ten pounds, and said to them, `Trade with these till I come.'

14. అయితే అతని పట్టణస్థులతని ద్వేషించిఇతడు మమ్ము నేలుట మా కిష్టము లేదని అతని వెనుక రాయబారము పంపిరి.

14. But his citizens hated him and sent an embassy after him, saying, `We do not want this man to reign over us.'

15. అతడా రాజ్యము సంపాదించుకొని తిరిగి వచ్చినప్పుడు, ప్రతివాడును వ్యాపారమువలన ఏమేమి సంపాదించెనో తెలిసికొనుటకై తాను సొమ్మిచ్చిన దాసులను తనయొద్దకు పిలువుమని ఆజ్ఞాపించెను.

15. When he returned, having received the kingdom, he commanded these servants, to whom he had given the money, to be called to him, that he might know what they had gained by trading.

16. మొదటివాడాయన యెదుటికి వచ్చి అయ్యా, నీ మినావలన పది మినాలు లభించెనని చెప్పగా

16. The first came before him, saying, `Lord, your pound has made ten pounds more.'

17. అతడు భళా, మంచి దాసుడా, నీవు ఈ కొంచెములో నమ్మకముగా ఉంటివి గనుక పది పట్టణముల మీద అధికారివై యుండుమని వానితో చెప్పెను.

17. And he said to him, `Well done, good servant! Because you have been faithful in a very little, you shall have authority over ten cities.'

18. అంతట రెండవవాడు వచ్చి అయ్యా, నీ మినావలన అయిదు మినాలు లభించెననగా

18. And the second came, saying, `Lord, your pound has made five pounds.'

19. అతడు నీవును అయిదు పట్టణములమీద ఉండుమని అతనితో చెప్పెను.

19. And he said to him, `And you are to be over five cities.'

20. అంతట మరియొకడు వచ్చి అయ్యా, యిదిగో నీ మినా;

20. Then another came, saying, `Lord, here is your pound, which I kept laid away in a napkin;

21. నీవు పెట్టనిదానిని ఎత్తికొనువాడవును, విత్తనిదానిని కోయు వాడవునైన కఠినుడవు గనుక, నీకు భయపడి దీనిని రుమా లున కట్టి ఉంచితినని చెప్పెను.

21. for I was afraid of you, because you are a severe man; you take up what you did not lay down, and reap what you did not sow.'

22. అందుకతడు - చెడ్డ దాసుడా, నీ నోటి మాటనుబట్టియే నీకు తీర్పు తీర్చుదును; నేను పెట్టనిదానిని ఎత్తువాడను, విత్తనిదానిని కోయువాడనునైన కఠినుడనని నీకు తెలిసియుండగా

22. He said to him, `I will condemn you out of your own mouth, you wicked servant! You knew that I was a severe man, taking up what I did not lay down and reaping what I did not sow?

23. నీవెందుకు నా సొమ్ము సాహుకారులయొద్ద నుంచలేదు? అట్లు చేసి యుండినయెడల నేను వచ్చి వడ్డితో దానిని తీసికొందునే అని వానితో చెప్పి

23. Why then did you not put my money into the bank, and at my coming I should have collected it with interest?'

24. వీనియొద్దనుండి ఆ మినా తీసివేసి పది మినాలు గలవాని కియ్యుడని దగ్గర నిలిచినవారితో చెప్పెను.

24. And he said to those who stood by, `Take the pound from him, and give it to him who has the ten pounds.'

25. వారు అయ్యా, వానికి పది మినాలు కలవే అనిరి.

25. (And they said to him, `Lord, he has ten pounds!')

26. అందుకతడుకలిగిన ప్రతివానికిని ఇయ్య బడును, లేనివానియొద్దనుండి వానికి కలిగినదియు తీసివేయబడునని మీతో చెప్పుచున్నాను.

26. `I tell you, that to every one who has will more be given; but from him who has not, even what he has will be taken away.

27. మరియు నేను తమ్మును ఏలు టకు ఇష్టములేని నా శత్రువులను ఇక్కడికి తీసికొనివచ్చి నాయెదుట సంహరించుడని చెప్పెను.

27. But as for these enemies of mine, who did not want me to reign over them, bring them here and slay them before me.''

28. యేసు ఈ మాటలు చెప్పి యెరూషలేమునకు వెళ్ల వలెనని ముందు సాగిపోయెను.

28. And when he had said this, he went on ahead, going up to Jerusalem.

29. ఆయన ఒలీవల కొండదగ్గరనున్న బేత్పగే బేతనియ అను గ్రామముల సమీపమునకు వచ్చినప్పుడు, తన శిష్యుల నిద్దరిని పిలిచి

29. When he drew near to Bethphage and Bethany, at the mount that is called Olivet, he sent two of the disciples,

30. మీరు ఎదుటనున్న గ్రామమునకు వెళ్లుడి; అందులో మీరు ప్రవేశింపగానే కట్టబడియున్న ఒక గాడిద పిల్ల మీకు కనబడును; దానిమీద ఏ మనుష్యుడును ఎన్నడు కూర్చుండలేదు; దానిని విప్పి తోలుకొని రండి.

30. saying, 'Go into the village opposite, where on entering you will find a colt tied, on which no one has ever yet sat; untie it and bring it here.

31. ఎవరైననుమీరెందుకు దీని విప్పు చున్నారని మిమ్ము నడిగినయెడల ఇది ప్రభువునకు కావలసియున్నదని అతనితో చెప్పుడని చెప్పి వారిని పంపెను.

31. If any one asks you, `Why are you untying it?' you shall say this, `The Lord has need of it.''

32. పంపబడిన వారు వెళ్లి, ఆయన తమతో చెప్పినట్టే కనుగొని

32. So those who were sent went away and found it as he had told them.

33. ఆ గాడిదపిల్లను విప్పుచుండగా దాని యజమానులుమీరు, గాడిద పిల్లను ఎందుకు విప్పుచున్నారని వారి నడిగిరి.

33. And as they were untying the colt, its owners said to them, 'Why are you untying the colt?'

34. అందుకు వారు ఇది ప్రభువునకు కావలసియున్నదనిరి.

34. And they said, 'The Lord has need of it.'

35. తరువాత వారు యేసునొద్దకు దానిని తోలుకొని వచ్చి, ఆ గాడిదపిల్ల మీద తమ బట్టలువేసి, యేసును దానిమీద ఎక్కించి,

35. And they brought it to Jesus, and throwing their garments on the colt they set Jesus upon it.

36. ఆయన వెళ్లుచుండగా తమ బట్టలు దారిపొడుగున పరచిరి.
2 రాజులు 9:13

36. And as he rode along, they spread their garments on the road.

37. ఒలీవలకొండనుండి దిగుచోటికి ఆయన సమీపించు చున్నప్పుడు శిష్యుల సమూహమంతయు సంతోషించుచు

37. As he was now drawing near, at the descent of the Mount of Olives, the whole multitude of the disciples began to rejoice and praise God with a loud voice for all the mighty works that they had seen,

38. ప్రభువు పేరట వచ్చు రాజు స్తుతింపబడునుగాక పరలోకమందు సమాధానమును సర్వోన్నతమైన స్థలములలో మహిమయు ఉండునుగాక అని తాము చూచిన అద్భుతములన్నిటినిగూర్చి మహా శబ్దముతో దేవుని స్తోత్రము చేయసాగిరి.
కీర్తనల గ్రంథము 118:25-26

38. saying, 'Blessed is the King who comes in the name of the Lord! Peace in heaven and glory in the highest!'

39. ఆ సమూ హములో ఉన్న కొందరు పరిసయ్యులు బోధకుడా, నీ శిష్యులను గద్దింపుమని ఆయనతో చెప్పగా

39. And some of the Pharisees in the multitude said to him, 'Teacher, rebuke your disciples.'

40. ఆయన వారిని చూచివీరు ఊరకుండినయెడల ఈ రాళ్లు కేకలు వేయునని మీతో చెప్పుచున్నాననెను.

40. He answered, 'I tell you, if these were silent, the very stones would cry out.'

41. ఆయన పట్టణమునకు సమీపించినప్పుడు దానిని చూచి దాని విషయమై యేడ్చి

41. And when he drew near and saw the city he wept over it,

42. నీవును ఈ నీ దినమందైనను సమాధానసంబంధమైన సంగతులను తెలిసికొనినయెడల నీకెంతో మేలు; గాని యిప్పుడవి నీ కన్నులకు మరుగు చేయబడియున్నవి.
ద్వితీయోపదేశకాండము 32:29, యెషయా 6:9-10

42. saying, 'Would that even today you knew the things that make for peace! But now they are hid from your eyes.

43. (ప్రభువు) నిన్ను దర్శించిన కాలము నీవు ఎరుగకుంటివి గనుక నీ శత్రువులు నీ చుట్టు గట్టు కట్టి ముట్టడివేసి, అన్ని ప్రక్కలను నిన్ను అరికట్టి, నీలోనున్న నీ పిల్లలతో కూడ నిన్ను నేల కలిపి

43. For the days shall come upon you, when your enemies will cast up a bank about you and surround you, and hem you in on every side,

44. నీలో రాతిమీద రాయి నిలిచియుండ నియ్యని దినములు వచ్చునని చెప్పెను.
కీర్తనల గ్రంథము 137:9

44. and dash you to the ground, you and your children within you, and they will not leave one stone upon another in you; because you did not know the time of your visitation.'

45. ఆయన దేవాలయములో ప్రవేశించి అందులో విక్ర యము చేయువారితో నా మందిరము ప్రార్థన మందిరము అని వ్రాయబడియున్నది.

45. And he entered the temple and began to drive out those who sold,

46. అయితే మీరు దానిని దొంగల గుహగా చేసితిరని చెప్పి వారిని వెళ్లగొట్ట నారంభించెను.
యెషయా 56:7, యిర్మియా 7:11

46. saying to them, 'It is written, `My house shall be a house of prayer'; but you have made it a den of robbers.'

47. ఆయన ప్రతిదినమును దేవాలయములో బోధించు చున్నప్పుడు, ప్రధానయాజకులును శాస్త్రులును ప్రజలలో ప్రధానులును ఆయనను నాశనముచేయ జూచుచుండిరి గాని

47. And he was teaching daily in the temple. The chief priests and the scribes and the principal men of the people sought to destroy him;

48. ప్రజలందరు ఆయన వాక్యమును వినుటకు ఆయనను హత్తుకొని యుండిరి గనుక ఏమి చేయవలెనో వారికి తోచలేదు.

48. but they did not find anything they could do, for all the people hung upon his words.