1. ఆయన సంచరించుచు యెరికో పట్టణములో ప్రవే శించి

1. He entered Jericho and was going through the town

2. దానిగుండా పోవుచుండెను. ఇదిగో సుంకపు గుత్తదారుడును ధనవంతుడునైన జక్కయ్య అను పేరుగల ఒకడు

2. and suddenly a man whose name was Zacchaeus made his appearance; he was one of the senior tax collectors and a wealthy man.

3. యేసు ఎవరోయని చూడగోరెనుగాని, పొట్టి వాడైనందున జనులు గుంపుకూడి యుండుట వలన చూడ లేకపోయెను.

3. He kept trying to see which Jesus was, but he was too short and could not see him for the crowd;

4. అప్పుడు యేసు ఆ త్రోవను రానై యుండెను గనుక అతడు ముందుగా పరుగెత్తి, ఆయనను చూచుటకు ఒక మేడి చెట్టెక్కెను.

4. so he ran ahead and climbed a sycamore tree to catch a glimpse of Jesus who was to pass that way.

5. యేసు ఆ చోటికి వచ్చినప్పుడు, కన్నులెత్తి చూచి జక్కయ్యా త్వరగా దిగుము, నేడు నేను నీ యింట నుండవలసియున్నదని అతనితో చెప్పగా

5. When Jesus reached the spot he looked up and spoke to him, 'Zacchaeus, come down. Hurry, because I am to stay at your house today.'

6. అతడు త్వరగా దిగి సంతోషముతో ఆయనను చేర్చుకొనెను.

6. And he hurried down and welcomed him joyfully.

7. అందరు అది చూచి ఈయన పాపియైన మనుష్యునియొద్ద బసచేయ వెళ్లెనని చాల సణుగుకొనిరి.

7. They all complained when they saw what was happening. 'He has gone to stay at a sinner's house,' they said.

8. జక్కయ్య నిలువబడి ఇదిగో ప్రభువా, నా ఆస్తిలో సగము బీదలకిచ్చుచున్నాను; నేనెవనియొద్ద నైనను అన్యాయముగా దేనినైనను తీసికొనినయెడల అతనికి నాలుగంతలు మరల చెల్లింతునని ప్రభువుతో చెప్పెను.
నిర్గమకాండము 22:1

8. But Zacchaeus stood his ground and said to the Lord, 'Look, sir, I am going to give half my property to the poor, and if I have cheated anybody I will pay him back four times the amount.'

9. అందుకు యేసు ఇతడును అబ్రాహాము కుమారుడే; ఎందుకనగా నేడు ఈ యింటికి రక్షణ వచ్చియున్నది.

9. And Jesus said to him, 'Today salvation has come to this house, because this man too is a son of Abraham;

10. నశించినదానిని వెదకి రక్షించుటకు మనుష్యకుమారుడు వచ్చెనని అతనితో చెప్పెను.
యెహెఙ్కేలు 34:16

10. for the Son of man has come to seek out and save what was lost.'

11. వారు ఈ మాటలు వినుచుండగా తాను యెరూషలేమునకు సమీపమున ఉండుటవలనను, దేవుని రాజ్యము వెంటనే అగుపడునని వారు తలంచుటవలనను, ఆయన మరియొక ఉపమానము చెప్పెను. ఏమనగా,

11. While the people were listening to this he went on to tell a parable, because he was near Jerusalem and they thought that the kingdom of God was going to show itself then and there.

12. రాజ కుమారుడొక రాజ్యము సంపాదించుకొని మరల రావలె నని దూరదేశమునకు ప్రయాణమై

12. Accordingly he said, 'A man of noble birth went to a distant country to be appointed king and then return.

13. తన దాసులను పది మందిని పిలిచి వారికి పది మినాల నిచ్చి నేను వచ్చు వరకు వ్యాపారము చేయుడని వారితో చెప్పెను.

13. He summoned ten of his servants and gave them ten pounds, telling them, 'Trade with these, until I get back.'

14. అయితే అతని పట్టణస్థులతని ద్వేషించిఇతడు మమ్ము నేలుట మా కిష్టము లేదని అతని వెనుక రాయబారము పంపిరి.

14. But his compatriots detested him and sent a delegation to follow him with this message, 'We do not want this man to be our king.'

15. అతడా రాజ్యము సంపాదించుకొని తిరిగి వచ్చినప్పుడు, ప్రతివాడును వ్యాపారమువలన ఏమేమి సంపాదించెనో తెలిసికొనుటకై తాను సొమ్మిచ్చిన దాసులను తనయొద్దకు పిలువుమని ఆజ్ఞాపించెను.

15. 'Now it happened that on his return, having received his appointment as king, he sent for those servants to whom he had given the money, to find out what profit each had made by trading.

16. మొదటివాడాయన యెదుటికి వచ్చి అయ్యా, నీ మినావలన పది మినాలు లభించెనని చెప్పగా

16. The first came in, 'Sir,' he said, 'your one pound has brought in ten.'

17. అతడు భళా, మంచి దాసుడా, నీవు ఈ కొంచెములో నమ్మకముగా ఉంటివి గనుక పది పట్టణముల మీద అధికారివై యుండుమని వానితో చెప్పెను.

17. He replied, 'Well done, my good servant! Since you have proved yourself trustworthy in a very small thing, you shall have the government of ten cities.'

18. అంతట రెండవవాడు వచ్చి అయ్యా, నీ మినావలన అయిదు మినాలు లభించెననగా

18. Then came the second, 'Sir,' he said, 'your one pound has made five.'

19. అతడు నీవును అయిదు పట్టణములమీద ఉండుమని అతనితో చెప్పెను.

19. To this one also he said, 'And you shall be in charge of five cities.'

20. అంతట మరియొకడు వచ్చి అయ్యా, యిదిగో నీ మినా;

20. Next came the other, 'Sir,' he said, 'here is your pound. I put it away safely wrapped up in a cloth

21. నీవు పెట్టనిదానిని ఎత్తికొనువాడవును, విత్తనిదానిని కోయు వాడవునైన కఠినుడవు గనుక, నీకు భయపడి దీనిని రుమా లున కట్టి ఉంచితినని చెప్పెను.

21. because I was afraid of you; for you are an exacting man: you gather in what you have not laid out and reap what you have not sown.'

22. అందుకతడు - చెడ్డ దాసుడా, నీ నోటి మాటనుబట్టియే నీకు తీర్పు తీర్చుదును; నేను పెట్టనిదానిని ఎత్తువాడను, విత్తనిదానిని కోయువాడనునైన కఠినుడనని నీకు తెలిసియుండగా

22. He said to him, 'You wicked servant! Out of your own mouth I condemn you. So you knew that I was an exacting man, gathering in what I have not laid out and reaping what I have not sown?

23. నీవెందుకు నా సొమ్ము సాహుకారులయొద్ద నుంచలేదు? అట్లు చేసి యుండినయెడల నేను వచ్చి వడ్డితో దానిని తీసికొందునే అని వానితో చెప్పి

23. Then why did you not put my money in the bank? On my return I could have drawn it out with interest.'

24. వీనియొద్దనుండి ఆ మినా తీసివేసి పది మినాలు గలవాని కియ్యుడని దగ్గర నిలిచినవారితో చెప్పెను.

24. And he said to those standing by, 'Take the pound from him and give it to the man who has ten pounds.'

25. వారు అయ్యా, వానికి పది మినాలు కలవే అనిరి.

25. And they said to him, 'But, sir, he has ten pounds . . .'

26. అందుకతడుకలిగిన ప్రతివానికిని ఇయ్య బడును, లేనివానియొద్దనుండి వానికి కలిగినదియు తీసివేయబడునని మీతో చెప్పుచున్నాను.

26. I tell you, to everyone who has will be given more; but anyone who has not will be deprived even of what he has.

27. మరియు నేను తమ్మును ఏలు టకు ఇష్టములేని నా శత్రువులను ఇక్కడికి తీసికొనివచ్చి నాయెదుట సంహరించుడని చెప్పెను.

27. As for my enemies who did not want me for their king, bring them here and execute them in my presence.' '

28. యేసు ఈ మాటలు చెప్పి యెరూషలేమునకు వెళ్ల వలెనని ముందు సాగిపోయెను.

28. When he had said this he went on ahead, going up to Jerusalem.

29. ఆయన ఒలీవల కొండదగ్గరనున్న బేత్పగే బేతనియ అను గ్రామముల సమీపమునకు వచ్చినప్పుడు, తన శిష్యుల నిద్దరిని పిలిచి

29. Now it happened that when he was near Bethphage and Bethany, close by the Mount of Olives as it is called, he sent two of the disciples, saying,

30. మీరు ఎదుటనున్న గ్రామమునకు వెళ్లుడి; అందులో మీరు ప్రవేశింపగానే కట్టబడియున్న ఒక గాడిద పిల్ల మీకు కనబడును; దానిమీద ఏ మనుష్యుడును ఎన్నడు కూర్చుండలేదు; దానిని విప్పి తోలుకొని రండి.

30. 'Go to the village opposite, and as you enter it you will find a tethered colt that no one has ever yet ridden. Untie it and bring it here.

31. ఎవరైననుమీరెందుకు దీని విప్పు చున్నారని మిమ్ము నడిగినయెడల ఇది ప్రభువునకు కావలసియున్నదని అతనితో చెప్పుడని చెప్పి వారిని పంపెను.

31. If anyone asks you, 'Why are you untying it?' you are to say this, 'The Master needs it.' '

32. పంపబడిన వారు వెళ్లి, ఆయన తమతో చెప్పినట్టే కనుగొని

32. The messengers went off and found everything just as he had told them.

33. ఆ గాడిదపిల్లను విప్పుచుండగా దాని యజమానులుమీరు, గాడిద పిల్లను ఎందుకు విప్పుచున్నారని వారి నడిగిరి.

33. As they were untying the colt, its owners said, 'Why are you untying it?'

34. అందుకు వారు ఇది ప్రభువునకు కావలసియున్నదనిరి.

34. and they answered, 'The Master needs it.'

35. తరువాత వారు యేసునొద్దకు దానిని తోలుకొని వచ్చి, ఆ గాడిదపిల్ల మీద తమ బట్టలువేసి, యేసును దానిమీద ఎక్కించి,

35. So they took the colt to Jesus and, throwing their cloaks on its back, they lifted Jesus on to it.

36. ఆయన వెళ్లుచుండగా తమ బట్టలు దారిపొడుగున పరచిరి.
2 రాజులు 9:13

36. As he moved off, they spread their cloaks in the road,

37. ఒలీవలకొండనుండి దిగుచోటికి ఆయన సమీపించు చున్నప్పుడు శిష్యుల సమూహమంతయు సంతోషించుచు

37. and now, as he was approaching the downward slope of the Mount of Olives, the whole group of disciples joyfully began to praise God at the top of their voices for all the miracles they had seen.

38. ప్రభువు పేరట వచ్చు రాజు స్తుతింపబడునుగాక పరలోకమందు సమాధానమును సర్వోన్నతమైన స్థలములలో మహిమయు ఉండునుగాక అని తాము చూచిన అద్భుతములన్నిటినిగూర్చి మహా శబ్దముతో దేవుని స్తోత్రము చేయసాగిరి.
కీర్తనల గ్రంథము 118:25-26

38. They cried out: Blessed is he who is coming as King in the name of the Lord! Peace in heaven and glory in the highest heavens!

39. ఆ సమూ హములో ఉన్న కొందరు పరిసయ్యులు బోధకుడా, నీ శిష్యులను గద్దింపుమని ఆయనతో చెప్పగా

39. Some Pharisees in the crowd said to him, 'Master, reprove your disciples,'

40. ఆయన వారిని చూచివీరు ఊరకుండినయెడల ఈ రాళ్లు కేకలు వేయునని మీతో చెప్పుచున్నాననెను.

40. but he answered, 'I tell you, if these keep silence, the stones will cry out.'

41. ఆయన పట్టణమునకు సమీపించినప్పుడు దానిని చూచి దాని విషయమై యేడ్చి

41. As he drew near and came in sight of the city he shed tears over it

42. నీవును ఈ నీ దినమందైనను సమాధానసంబంధమైన సంగతులను తెలిసికొనినయెడల నీకెంతో మేలు; గాని యిప్పుడవి నీ కన్నులకు మరుగు చేయబడియున్నవి.
ద్వితీయోపదేశకాండము 32:29, యెషయా 6:9-10

42. and said, 'If you too had only recognised on this day the way to peace! But in fact it is hidden from your eyes!

43. (ప్రభువు) నిన్ను దర్శించిన కాలము నీవు ఎరుగకుంటివి గనుక నీ శత్రువులు నీ చుట్టు గట్టు కట్టి ముట్టడివేసి, అన్ని ప్రక్కలను నిన్ను అరికట్టి, నీలోనున్న నీ పిల్లలతో కూడ నిన్ను నేల కలిపి

43. Yes, a time is coming when your enemies will raise fortifications all round you, when they will encircle you and hem you in on every side;

44. నీలో రాతిమీద రాయి నిలిచియుండ నియ్యని దినములు వచ్చునని చెప్పెను.
కీర్తనల గ్రంథము 137:9

44. they will dash you and the children inside your walls to the ground; they will leave not one stone standing on another within you, because you did not recognise the moment of your visitation.'

45. ఆయన దేవాలయములో ప్రవేశించి అందులో విక్ర యము చేయువారితో నా మందిరము ప్రార్థన మందిరము అని వ్రాయబడియున్నది.

45. Then he went into the Temple and began driving out those who were busy trading, saying to them,

46. అయితే మీరు దానిని దొంగల గుహగా చేసితిరని చెప్పి వారిని వెళ్లగొట్ట నారంభించెను.
యెషయా 56:7, యిర్మియా 7:11

46. 'According to scripture, my house shall be a house of prayer but you have turned it into a bandits' den.'

47. ఆయన ప్రతిదినమును దేవాలయములో బోధించు చున్నప్పుడు, ప్రధానయాజకులును శాస్త్రులును ప్రజలలో ప్రధానులును ఆయనను నాశనముచేయ జూచుచుండిరి గాని

47. He taught in the Temple every day. The chief priests and the scribes, in company with the leading citizens, tried to do away with him,

48. ప్రజలందరు ఆయన వాక్యమును వినుటకు ఆయనను హత్తుకొని యుండిరి గనుక ఏమి చేయవలెనో వారికి తోచలేదు.

48. but they could not find a way to carry this out because the whole people hung on his words.