1. ఒక విశ్రాంతిదినమున ఆయన పంటచేలలోబడి వెళ్లు చుండగా, ఆయన శిష్యులు వెన్నులు త్రుంచి, చేతులతో నలుపుకొని, తినుచుండిరి.
ద్వితీయోపదేశకాండము 23:25

1. And it fortuned vpon an after pryncipall Sabbath, that he wente thorow the corne felde, & his disciples plucked the eares of corne, and ate, and rubbed the with their hades.

2. అప్పుడు పరిసయ్యులలో కొందరు విశ్రాంతిదినమున చేయదగనిది మీరెందుకు చేయుచున్నారని వారినడుగగా

2. But certayne of the Pharises sayde vnto them: Wherfore do ye that, which is not laufull to do vpon the Sabbath?

3. యేసు వారితో ఇట్లనెను తానును తనతో కూడ ఉన్నవారును ఆకలిగొని నప్పుడు దావీదు ఏమిచేసెనో అదియైనను మీరు చదువ లేదా?

3. And Iesus answered, and sayde vnto the: Haue ye not red what Dauid dyd, wha he was hongrie, and they that were with him,

4. అతడు దేవుని మందిరములో ప్రవేశించి, యాజకులు తప్ప మరి ఎవరును తినకూడని సముఖపు రొట్టెలు తీసికొని తిని, తనతో కూడ ఉన్నవారికిని ఇచ్చెను గదా అనెను.
లేవీయకాండము 24:5-9, 1 సమూయేలు 21:6

4. how he wente in to the house of God, and toke the shewbred, and ate, and gaue also vnto them that were with him, which was laufull for no man to eate, but for the prestes onely?

5. కాగా మనుష్యకుమారుడు విశ్రాంతిదినమునకును యజమానుడని వారితో చెప్పెను.

5. And he sayde vnto them: The sonne of man is LORDE euen ouer the Sabbath.

6. మరియొక విశ్రాంతిదినమున ఆయన సమాజమందిరము లోనికి వెళ్లి బోధించుచున్నప్పుడు, అక్కడ ఊచ కుడి చెయ్యిగలవాడొకడుండెను.

6. It came to passe vpo another Sabbath, that he wete in to the synagoge, and taught and there was a man, whose right hande was wythred.

7. శాస్త్రులును పరిసయ్యులును ఆయనమీద నేరము మోపవలెనని, విశ్రాంతిదినమున స్వస్థ పరచునేమో అని ఆయనను కనిపెట్టుచుండిరి;

7. But ye scrybes and Pharises marked him, whether he wolde heale vpon the Sabbath, that they might fynde an occasion agaynst him.

8. అయితే ఆయన వారి ఆలోచన లెరిగి, ఊచచెయ్యిగలవాని తోనీవు లేచి మధ్యను నిలువుమని చెప్పగా, వాడు లేచి నిలిచెను.
1 సమూయేలు 16:7

8. Neuertheles he perceaued their thoughtes, and sayde vnto the ma with the wythred hande: Aryse, and steppe forth here. And he arose, and stepped forth.

9. అప్పుడు యేసువిశ్రాంతిదినమున మేలుచేయుట ధర్మమా కీడుచేయుట ధర్మమా? ప్రాణరక్షణ ధర్మమా ప్రాణ హత్య ధర్మమా? అని మిమ్ము నడుగుచున్నానని వారితో చెప్పి

9. Then sayde Iesus vnto the: I wil axe you a question: What is it laufull to do vpo the Sabbath? good, or euell? to saue life, or to destroye it?

10. వారినందరిని చుట్టు కలయజూచి నీ చెయ్యి చాపుమని వానితో చెప్పెను; వాడాలాగు చేయగానే వాని చెయ్యి బాగుపడెను.

10. And he behelde the all rounde aboute, and sayde vnto the ma: Stretch out thine hande. And he dyd so. Then was his hande restored him to right, euen as whole as the other.

11. అప్పుడు వారు వెఱ్ఱికోపముతో నిండుకొని, యేసును ఏమి చేయు దమా అని యొకనితోనొకడు మాటలాడుకొనిరి.

11. But they were fylled full of madnes, and commoned together, what they wolde do to him.

12. ఆ దినములయందు ఆయన ప్రార్థనచేయుటకు కొండకు వెళ్లి, దేవుని ప్రార్థించుటయందు రాత్రి గడిపెను.

12. And it fortuned at the same tyme, that he wente out in to a mountayne to praye, and continued all night in prayer to God.

13. ఉదయమైనప్పుడు ఆయన తన శిష్యులను పిలిచి, వారిలో పండ్రెండుమందిని ఏర్పరచి, వారికి అపొస్తలులు అను పేరు పెట్టెను.

13. And wha it was daye, he called his disciples, and chose twolue of them, whom he called also apostles.

14. వీరెవరనగా ఆయన ఎవనికి పేతురు అను మారుపేరు పెట్టెనో ఆ సీమోను, అతని సహోదరుడైన అంద్రెయ, యాకోబు, యోహాను, ఫిలిప్పు, బర్తొలొమయి,

14. Symon, whom he named Peter, and Andrew his brother, Iames and Ihon, Phylippe and Bartylmew,

15. మత్తయి, తోమా, అల్ఫయి కుమారుడైన యాకోబు, జెలోతే అనబడిన సీమోను,

15. Mathew and Thomas, Iames the sonne of Alpheus, Symon called Zelotes,

16. యాకోబు సహోదరుడైన యూదా, ద్రోహియగు ఇస్కరియోతు యూదా అను వారు.

16. Iudas the sonne of Iames, and Iudas Iscarioth, which was the traytoure.

17. ఆయన వారితో కూడ దిగివచ్చి మైదానమందు నిలిచినప్పుడు ఆయన శిష్యుల గొప్ప సమూహమును, ఆయన బోధ వినుటకును తమ రోగములను కుదుర్చుకొనుట కును యూదయ దేశమంతటినుండియు, యెరూషలేము నుండియు, తూరు సీదోనను పట్టణముల సముద్ర తీరముల నుండియు వచ్చిన బహుజనసమూహ మును,

17. And he wente downe with them, and stode vpon a playne in the felde, and the company of his disciples, and a greate multitude of people, from all Iewry, and Ierusale, and from Tyre and Sydon by the see coast, which were come to heare him, and to be healed of their diseases,

18. అపవిత్రాత్మల చేత బాధింపబడినవారును వచ్చి స్వస్థతనొందిరి.

18. and they that were vexed with foule spretes, were healed.

19. ప్రభావము ఆయనలోనుండి బయలుదేరి అందరిని స్వస్థపరచు చుండెను గనుక జనసమూహమంతయు ఆయనను ముట్ట వలెనని యత్నముచేసెను.

19. And all the people sought to touch him, for there wente vertue fro him, and healed the all.

20. అంతట ఆయన తన శిష్యులతట్టు పారచూచి ఇట్లనెను బీదలైన మీరు ధన్యులు, దేవునిరాజ్యము మీది.

20. And he lift vp his eyes vpo his disciples, and sayde: Blessed are ye poore, for yours is the kyngdome of God.

21. ఇప్పుడు అకలిగొనుచున్న మీరు ధన్యులు, మీరు తృప్తి పరచబడుదురు. ఇప్పుడు ఏడ్చుచున్న మీరు ధన్యులు, మీరు నవ్వుదురు.
కీర్తనల గ్రంథము 126:5-6, యెషయా 61:3, యిర్మియా 31:25

21. Blessed are ye that honger here, for ye shalbe satisfied. Blessed are ye yt wepe here, for ye shal laugh.

22. మనుష్యకుమారుని నిమిత్తము మనుష్యులు మిమ్మును ద్వేషించి వెలివేసి నిందించి మీ పేరు చెడ్డదని కొట్టివేయునప్పుడు మీరు ధన్యులు.

22. Blessed are ye, whan men hate you, and put you out of their copanyes, and reuyle you, and cast out youre name as an euell thinge, for the sonne of mans sake.

23. ఆ దినమందు మీరు సంతోషించి గంతులు వేయుడి; ఇదిగో మీ ఫలము పరలోకమందు గొప్పదై యుండును; వారి పిత రులు ప్రవక్తలకు అదే విధముగా చేసిరి.
2 దినవృత్తాంతములు 36:16

23. Reioyse ye then, and be glad: for beholde, youre rewarde is greate in heauen. Euen thus dyd their fathers vnto the prophetes also.

24. అయ్యో, ధన వంతులారా, మీరు (కోరిన) ఆదరణ మీరు పొంది యున్నారు.

24. But wo vnto you riche, for ye haue youre cosolacion allready.

25. అయ్యో యిప్పుడు (కడుపు) నిండియున్న వారలారా, మీరాకలిగొందురు. అయ్యో యిప్పుడు నవ్వుచున్నవారలారా, మీరు దుఃఖించి యేడ్తురు.

25. Wo vnto you that are full, for ye shal honger. Wo vnto you that laugh here, for ye shal wepe and wayle.

26. మనుష్యులందరు మిమ్మును కొనియాడునప్పుడు మీకు శ్రమ; వారి పితరులు అబద్ధప్రవక్తలకు అదే విధముగా చేసిరి.

26. Wo vnto you whan euery man prayseth you, Euen so dyd their fathers vnto the false prophetes also.

27. వినుచున్న మీతో నేను చెప్పునదేమనగా మీ శత్రువులను ప్రేమించుడి, మిమ్మును ద్వేషించువారికి మేలు చేయుడి,
కీర్తనల గ్రంథము 25:21

27. But I saye vnto you that heare: Loue youre enemies: do good vnto them that hate you:

28. మిమ్మును శపించువారిని దీవించుడి, మిమ్మును బాధించువారికొరకు ప్రార్థనచేయుడి.

28. blesse them that curse you: praye for them that wrongfully trouble you.

29. నిన్ను ఒక చెంప మీద కొట్టువాని వైపునకు రెండవ చెంపకూడ త్రిప్పుము. నీ పైబట్ట ఎత్తికొని పోవువానిని, నీ అంగీని కూడ ఎత్తి కొనిపోకుండ అడ్డగింపకుము.

29. And who so smyteth the on the one cheke, offre him ye other also. And who so taketh awaye thy cloake, forbyd him not yi cote also.

30. నిన్నడుగు ప్రతివానికిని ఇమ్ము; నీ సొత్తు ఎత్తికొని పోవు వానియొద్ద దాని మరల అడుగవద్దు.

30. Who so euer axeth of the, geue him: and who so taketh awaye thyne, axe it not agayne.

31. మనుష్యులు మీకేలాగు చేయవలెనని మీరు కోరుదురో ఆలాగు మీరును వారికి చేయుడి.

31. And as ye wolde that men shulde do vnto you, euen so do ye vnto them likewyse.

32. మిమ్మును ప్రేమించువారినే మీరు ప్రేమించినయెడల మీకేమి మెప్పు కలుగును? పాపులును తమ్మును ప్రేమించు వారిని ప్రేమింతురు గదా

32. And yf ye loue them that loue you, what thake haue ye therfore? For synners also loue their louers.

33. మీకు మేలు చేయువారికే మేలు చేసినయెడల మీకేమి మెప్పుకలుగును? పాపులును ఆలాగే చేతురు గదా

33. And yf ye do good for youre good doers, what thanke haue ye therfore? For synners also do euen the same.

34. మీరెవరియొద్ద మరల పుచ్చుకొనవలెనని నిరీక్షింతురో వారికే అప్పు ఇచ్చినయెడల మీకేమి మెప్పు కలుగును? పాపులును తామిచ్చినంత మరల పుచ్చుకొన వలెనని పాపులకు అప్పు ఇచ్చెదరు గదా.

34. And yf ye lende vnto them, of who ye hope to receaue what thake haue ye ther fore? For synners also lende vnto synners, that they maye receaue as moch agayne.

35. మీరైతే ఎట్టి వారిని గూర్చియైనను నిరాశ చేసికొనక మీ శత్రువులను ప్రేమించుడి, మేలుచేయుడి, అప్పు ఇయ్యుడి; అప్పుడు మీ ఫలము గొప్పదైయుండును, మీరు సర్వోన్నతుని కుమారులై యుందురు. ఆయన, కృతజ్ఞతలేనివారియెడ లను దుష్టులయెడలను ఉపకారియై యున్నాడు.
లేవీయకాండము 25:35-36

35. But rather loue ye yor enemies, do good, and lende, lokynge for nothinge therof agayne: so shal yor rewarde be greate, and ye shalbe the children of the Hyest, for he is kynde, euen to the vnthankfull and to the euell.

36. కాబట్టి మీ తండ్రి కనికరముగలవాడై యున్నట్టు మీరును కనికరముగలవారై యుండుడి.

36. Be ye therfore mercifull, as youre father also is mercifull.

37. తీర్పు తీర్చకుడి, అప్పుడు మిమ్మును గూర్చి తీర్పు తీర్చబడదు; నేరము మోపకుడి, అప్పుడు మీ మీద నేరము మోపబడదు;

37. Iudge not, and ye shal not be iudged. Condepne not, and ye shal not be condempned. Forgeue, and ye shal be forgeuen.

38. క్షమించుడి, అప్పుడు మీరు క్షమింపబడుదురు; ఇయ్యుడి, అప్పుడు మీకియ్యబడును; అణచి, కుదిలించి, దిగజారునట్లు నిండు కొలతను మనుష్యులు మీ ఒడిలో కొలుతురు. మీరు ఏ కొలతతో కొలుతురో ఆ కొలతతోనే మీకు మరల కొలువబడునని చెప్పెను.

38. Geue, and to you shalbe geue. A good measure, pressed downe, shaken together, & runynge ouer, shal me geue into youre bosome. For with what measure ye meete, with the same shal it be measured to you agayne.

39. మరియు ఆయన వారితో ఈ ఉపమానము చెప్పెనుగ్రుడ్డివాడు గ్రుడ్డివానికి దారి చూపగలడా? వారిద్దరును గుంటలో పడుదురు గదా.

39. And he sayde a symilitude vnto the: Can the blynde shewe the waye to ye blynde? Do they not both the fall in to the dyche?

40. శిష్యుడు తన బోధకునికంటె అధికుడు కాడు; సిద్ధుడైన ప్రతివాడును తన బోధకునివలె ఉండును.

40. The disciple is not aboue his master. But whosoeuer is perfecte, ye same shalbe as his master.

41. నీవు నీ కంటిలో ఉన్న దూలము ఎంచక నీ సహోదరుని కంటిలో ఉన్న నలుసును చూడనేల?

41. But why seist thou a moote i thy brothers eye, and considrest not the beame, that is in thine awne eye?

42. నీ కంటిలో ఉన్న దూలమును చూడక నీ సహోదరునితో సహోదరుడా, నీ కంటిలో ఉన్న నలుసును తీసివేయ నిమ్మని నీవేలాగు చెప్ప గలవు? వేషధారీ, మొదట నీ కంటిలో ఉన్న దూల మును తీసివేయుము, అప్పుడు నీ సహోదరుని కంటిలో ఉన్న నలుసును తీసివేయుటకు నీకు తేటగా కనబడును.

42. Or how canst thou saye vnto thy brother: holde styll brother, I wil plucke ye moate out of thyne eye, and thou thy self seist not ye beame in thine awne eye? Thou ypocryte, Fyrst cast the beame out of thine awne eye, and the shalt thou se clearly to pull the moote out of thy brothers eye.

43. ఏ మంచి చెట్టునను పనికిమాలినఫల ములు ఫలింపవు, పనికిమాలిన చెట్టున మంచి ఫలములు ఫలింపవు.

43. For it is no good tre, yt bryngeth forth euell frute: and no euell tre yt bringeth forth good frute.

44. ప్రతి చెట్టు తన ఫలములవలన తెలియబడును. ముండ్లపొదలో అంజూరపు పండ్లు ఏరుకొనరు; కోరింద పొదలో ద్రాక్షపండ్లు కోయరు.

44. Euery tre is knowne by his frute. For me gather not fygges of thornes, ner grapes of busshes.

45. సజ్జనుడు, తన హృద యమను మంచి ధననిధి లోనుండి సద్విషయములను బయ టికి తెచ్చును; దుర్జనుడు చెడ్డ ధననిధిలోనుండి దుర్విషయ ములను బయటికి తెచ్చును. హృదయము నిండియుండు దానినిబట్టి యొకని నోరు మాటలాడును.

45. A good ma out of ye good treasure of his hert, bryngeth forth yt which is good: and an euell ma out of the euell treasure of his hert, bryngeth forth that which is euell. For of the abundaunce of the hert, the mouth speaketh.

46. నేను చెప్పు మాటల ప్రకారము మీరు చేయక ప్రభువా ప్రభువా, అని నన్ను పిలుచుట ఎందుకు?
మలాకీ 1:6

46. But why call ye me LORDE LORDE, & do not that I saye vnto you?

47. నా యొద్దకు వచ్చి, నా మాటలు విని వాటిచొప్పున చేయు ప్రతివాడును ఎవని పోలియుండునో మీకు తెలియ జేతును.

47. Who so euer commeth vnto me, and heareth my wordes and doth the, I wil shewe you to whom he is lyke.

48. వాడు ఇల్లు కట్టవలెనని యుండి లోతుగా త్రవ్వి, బండమీద పునాది వేసినవాని పోలి యుండును. వరదవచ్చి ప్రవాహము ఆ యింటిమీద వడిగా కొట్టినను, అది బాగుగా కట్టబడినందున దాని కదలింపలేకపోయెను.

48. He is like vnto a man which buylded an house, and digged depe, and layed ye foundacion vpon a rocke. Whan the waters came, the floudes bett vpon that house, and coulde not moue it: for it was grouded vpo ye rocke.

49. అయితే నా మాటలు వినియు చేయనివాడు పునాది వేయక నేలమీద ఇల్లు కట్టిన వానిని పోలియుండును. ప్రవాహము దానిమీద వడిగా కొట్టగానే అది కూలిపడెను; ఆ యింటిపాటు గొప్పదని చెప్పెను.

49. But he that heareth and doth not, is like vnto a man that buylded his house vpo the earth without foundacion, and the streames bett vpo it, and it fell immediatly, and greate was the fall of that house.