1. ఒక విశ్రాంతిదినమున ఆయన పంటచేలలోబడి వెళ్లు చుండగా, ఆయన శిష్యులు వెన్నులు త్రుంచి, చేతులతో నలుపుకొని, తినుచుండిరి.
ద్వితీయోపదేశకాండము 23:25

1. One Sabbath day Jesus was walking through some fields of grain. His followers picked the heads of grain, rubbed them in their hands, and ate them.

2. అప్పుడు పరిసయ్యులలో కొందరు విశ్రాంతిదినమున చేయదగనిది మీరెందుకు చేయుచున్నారని వారినడుగగా

2. Some Pharisees said, 'Why do you do what is not lawful on the Sabbath day?'

3. యేసు వారితో ఇట్లనెను తానును తనతో కూడ ఉన్నవారును ఆకలిగొని నప్పుడు దావీదు ఏమిచేసెనో అదియైనను మీరు చదువ లేదా?

3. Jesus answered, 'Have you not read what David did when he and those with him were hungry?

4. అతడు దేవుని మందిరములో ప్రవేశించి, యాజకులు తప్ప మరి ఎవరును తినకూడని సముఖపు రొట్టెలు తీసికొని తిని, తనతో కూడ ఉన్నవారికిని ఇచ్చెను గదా అనెను.
లేవీయకాండము 24:5-9, 1 సమూయేలు 21:6

4. He went into God's house and took and ate the holy bread, which is lawful only for priests to eat. And he gave some to the people who were with him.'

5. కాగా మనుష్యకుమారుడు విశ్రాంతిదినమునకును యజమానుడని వారితో చెప్పెను.

5. Then Jesus said to the Pharisees, 'The Son of Man is Lord of the Sabbath day.'

6. మరియొక విశ్రాంతిదినమున ఆయన సమాజమందిరము లోనికి వెళ్లి బోధించుచున్నప్పుడు, అక్కడ ఊచ కుడి చెయ్యిగలవాడొకడుండెను.

6. On another Sabbath day Jesus went into the synagogue and was teaching, and a man with a crippled right hand was there.

7. శాస్త్రులును పరిసయ్యులును ఆయనమీద నేరము మోపవలెనని, విశ్రాంతిదినమున స్వస్థ పరచునేమో అని ఆయనను కనిపెట్టుచుండిరి;

7. The teachers of the law and the Pharisees were watching closely to see if Jesus would heal on the Sabbath day so they could accuse him.

8. అయితే ఆయన వారి ఆలోచన లెరిగి, ఊచచెయ్యిగలవాని తోనీవు లేచి మధ్యను నిలువుమని చెప్పగా, వాడు లేచి నిలిచెను.
1 సమూయేలు 16:7

8. But he knew what they were thinking, and he said to the man with the crippled hand, 'Stand up here in the middle of everyone.' The man got up and stood there.

9. అప్పుడు యేసువిశ్రాంతిదినమున మేలుచేయుట ధర్మమా కీడుచేయుట ధర్మమా? ప్రాణరక్షణ ధర్మమా ప్రాణ హత్య ధర్మమా? అని మిమ్ము నడుగుచున్నానని వారితో చెప్పి

9. Then Jesus said to them, 'I ask you, which is lawful on the Sabbath day: to do good or to do evil, to save a life or to destroy it?'

10. వారినందరిని చుట్టు కలయజూచి నీ చెయ్యి చాపుమని వానితో చెప్పెను; వాడాలాగు చేయగానే వాని చెయ్యి బాగుపడెను.

10. Jesus looked around at all of them and said to the man, 'Hold out your hand.' The man held out his hand, and it was healed.

11. అప్పుడు వారు వెఱ్ఱికోపముతో నిండుకొని, యేసును ఏమి చేయు దమా అని యొకనితోనొకడు మాటలాడుకొనిరి.

11. But the Pharisees and the teachers of the law were very angry and discussed with each other what they could do to Jesus.

12. ఆ దినములయందు ఆయన ప్రార్థనచేయుటకు కొండకు వెళ్లి, దేవుని ప్రార్థించుటయందు రాత్రి గడిపెను.

12. At that time Jesus went off to a mountain to pray, and he spent the night praying to God.

13. ఉదయమైనప్పుడు ఆయన తన శిష్యులను పిలిచి, వారిలో పండ్రెండుమందిని ఏర్పరచి, వారికి అపొస్తలులు అను పేరు పెట్టెను.

13. The next morning, Jesus called his followers to him and chose twelve of them, whom he named apostles:

14. వీరెవరనగా ఆయన ఎవనికి పేతురు అను మారుపేరు పెట్టెనో ఆ సీమోను, అతని సహోదరుడైన అంద్రెయ, యాకోబు, యోహాను, ఫిలిప్పు, బర్తొలొమయి,

14. Simon (Jesus named him Peter), his brother Andrew, James, John, Philip, Bartholomew,

15. మత్తయి, తోమా, అల్ఫయి కుమారుడైన యాకోబు, జెలోతే అనబడిన సీమోను,

15. Matthew, Thomas, James son of Alphaeus, Simon (called the Zealot),

16. యాకోబు సహోదరుడైన యూదా, ద్రోహియగు ఇస్కరియోతు యూదా అను వారు.

16. Judas son of James, and Judas Iscariot, who later turned Jesus over to his enemies.

17. ఆయన వారితో కూడ దిగివచ్చి మైదానమందు నిలిచినప్పుడు ఆయన శిష్యుల గొప్ప సమూహమును, ఆయన బోధ వినుటకును తమ రోగములను కుదుర్చుకొనుట కును యూదయ దేశమంతటినుండియు, యెరూషలేము నుండియు, తూరు సీదోనను పట్టణముల సముద్ర తీరముల నుండియు వచ్చిన బహుజనసమూహ మును,

17. Jesus and the apostles came down from the mountain, and he stood on level ground. A large group of his followers was there, as well as many people from all around Judea, Jerusalem, and the seacoast cities of Tyre and Sidon.

18. అపవిత్రాత్మల చేత బాధింపబడినవారును వచ్చి స్వస్థతనొందిరి.

18. They all came to hear Jesus teach and to be healed of their sicknesses, and he healed those who were troubled by evil spirits.

19. ప్రభావము ఆయనలోనుండి బయలుదేరి అందరిని స్వస్థపరచు చుండెను గనుక జనసమూహమంతయు ఆయనను ముట్ట వలెనని యత్నముచేసెను.

19. All the people were trying to touch Jesus, because power was coming from him and healing them all.

20. అంతట ఆయన తన శిష్యులతట్టు పారచూచి ఇట్లనెను బీదలైన మీరు ధన్యులు, దేవునిరాజ్యము మీది.

20. Jesus looked at his followers and said, 'You people who are poor are happy, because the kingdom of God belongs to you.

21. ఇప్పుడు అకలిగొనుచున్న మీరు ధన్యులు, మీరు తృప్తి పరచబడుదురు. ఇప్పుడు ఏడ్చుచున్న మీరు ధన్యులు, మీరు నవ్వుదురు.
కీర్తనల గ్రంథము 126:5-6, యెషయా 61:3, యిర్మియా 31:25

21. You people who are now hungry are happy, because you will be satisfied. You people who are now crying are happy, because you will laugh with joy.

22. మనుష్యకుమారుని నిమిత్తము మనుష్యులు మిమ్మును ద్వేషించి వెలివేసి నిందించి మీ పేరు చెడ్డదని కొట్టివేయునప్పుడు మీరు ధన్యులు.

22. People will hate you, shut you out, insult you, and say you are evil because you follow the Son of Man. But when they do, you will be happy.

23. ఆ దినమందు మీరు సంతోషించి గంతులు వేయుడి; ఇదిగో మీ ఫలము పరలోకమందు గొప్పదై యుండును; వారి పిత రులు ప్రవక్తలకు అదే విధముగా చేసిరి.
2 దినవృత్తాంతములు 36:16

23. Be full of joy at that time, because you have a great reward waiting for you in heaven. Their ancestors did the same things to the prophets.

24. అయ్యో, ధన వంతులారా, మీరు (కోరిన) ఆదరణ మీరు పొంది యున్నారు.

24. But how terrible it will be for you who are rich, because you have had your easy life.

25. అయ్యో యిప్పుడు (కడుపు) నిండియున్న వారలారా, మీరాకలిగొందురు. అయ్యో యిప్పుడు నవ్వుచున్నవారలారా, మీరు దుఃఖించి యేడ్తురు.

25. How terrible it will be for you who are full now, because you will be hungry. How terrible it will be for you who are laughing now, because you will be sad and cry.

26. మనుష్యులందరు మిమ్మును కొనియాడునప్పుడు మీకు శ్రమ; వారి పితరులు అబద్ధప్రవక్తలకు అదే విధముగా చేసిరి.

26. How terrible when everyone says only good things about you, because their ancestors said the same things about the false prophets.

27. వినుచున్న మీతో నేను చెప్పునదేమనగా మీ శత్రువులను ప్రేమించుడి, మిమ్మును ద్వేషించువారికి మేలు చేయుడి,
కీర్తనల గ్రంథము 25:21

27. But I say to you who are listening, love your enemies. Do good to those who hate you,

28. మిమ్మును శపించువారిని దీవించుడి, మిమ్మును బాధించువారికొరకు ప్రార్థనచేయుడి.

28. bless those who curse you, pray for those who are cruel to you.

29. నిన్ను ఒక చెంప మీద కొట్టువాని వైపునకు రెండవ చెంపకూడ త్రిప్పుము. నీ పైబట్ట ఎత్తికొని పోవువానిని, నీ అంగీని కూడ ఎత్తి కొనిపోకుండ అడ్డగింపకుము.

29. If anyone slaps you on one cheek, offer him the other cheek, too. If someone takes your coat, do not stop him from taking your shirt.

30. నిన్నడుగు ప్రతివానికిని ఇమ్ము; నీ సొత్తు ఎత్తికొని పోవు వానియొద్ద దాని మరల అడుగవద్దు.

30. Give to everyone who asks you, and when someone takes something that is yours, don't ask for it back.

31. మనుష్యులు మీకేలాగు చేయవలెనని మీరు కోరుదురో ఆలాగు మీరును వారికి చేయుడి.

31. Do to others what you would want them to do to you.

32. మిమ్మును ప్రేమించువారినే మీరు ప్రేమించినయెడల మీకేమి మెప్పు కలుగును? పాపులును తమ్మును ప్రేమించు వారిని ప్రేమింతురు గదా

32. If you love only the people who love you, what praise should you get? Even sinners love the people who love them.

33. మీకు మేలు చేయువారికే మేలు చేసినయెడల మీకేమి మెప్పుకలుగును? పాపులును ఆలాగే చేతురు గదా

33. If you do good only to those who do good to you, what praise should you get? Even sinners do that!

34. మీరెవరియొద్ద మరల పుచ్చుకొనవలెనని నిరీక్షింతురో వారికే అప్పు ఇచ్చినయెడల మీకేమి మెప్పు కలుగును? పాపులును తామిచ్చినంత మరల పుచ్చుకొన వలెనని పాపులకు అప్పు ఇచ్చెదరు గదా.

34. If you lend things to people, always hoping to get something back, what praise should you get? Even sinners lend to other sinners so that they can get back the same amount!

35. మీరైతే ఎట్టి వారిని గూర్చియైనను నిరాశ చేసికొనక మీ శత్రువులను ప్రేమించుడి, మేలుచేయుడి, అప్పు ఇయ్యుడి; అప్పుడు మీ ఫలము గొప్పదైయుండును, మీరు సర్వోన్నతుని కుమారులై యుందురు. ఆయన, కృతజ్ఞతలేనివారియెడ లను దుష్టులయెడలను ఉపకారియై యున్నాడు.
లేవీయకాండము 25:35-36

35. But love your enemies, do good to them, and lend to them without hoping to get anything back. Then you will have a great reward, and you will be children of the Most High God, because he is kind even to people who are ungrateful and full of sin.

36. కాబట్టి మీ తండ్రి కనికరముగలవాడై యున్నట్టు మీరును కనికరముగలవారై యుండుడి.

36. Show mercy, just as your Father shows mercy.

37. తీర్పు తీర్చకుడి, అప్పుడు మిమ్మును గూర్చి తీర్పు తీర్చబడదు; నేరము మోపకుడి, అప్పుడు మీ మీద నేరము మోపబడదు;

37. Don't judge other people, and you will not be judged. Don't accuse others of being guilty, and you will not be accused of being guilty. Forgive, and you will be forgiven.

38. క్షమించుడి, అప్పుడు మీరు క్షమింపబడుదురు; ఇయ్యుడి, అప్పుడు మీకియ్యబడును; అణచి, కుదిలించి, దిగజారునట్లు నిండు కొలతను మనుష్యులు మీ ఒడిలో కొలుతురు. మీరు ఏ కొలతతో కొలుతురో ఆ కొలతతోనే మీకు మరల కొలువబడునని చెప్పెను.

38. Give, and you will receive. You will be given much. Pressed down, shaken together, and running over, it will spill into your lap. The way you give to others is the way God will give to you.'

39. మరియు ఆయన వారితో ఈ ఉపమానము చెప్పెనుగ్రుడ్డివాడు గ్రుడ్డివానికి దారి చూపగలడా? వారిద్దరును గుంటలో పడుదురు గదా.

39. Jesus told them this story: 'Can a blind person lead another blind person? No! Both of them will fall into a ditch.

40. శిష్యుడు తన బోధకునికంటె అధికుడు కాడు; సిద్ధుడైన ప్రతివాడును తన బోధకునివలె ఉండును.

40. A student is not better than the teacher, but the student who has been fully trained will be like the teacher.

41. నీవు నీ కంటిలో ఉన్న దూలము ఎంచక నీ సహోదరుని కంటిలో ఉన్న నలుసును చూడనేల?

41. Why do you notice the little piece of dust in your friend's eye, but you don't notice the big piece of wood in your own eye?

42. నీ కంటిలో ఉన్న దూలమును చూడక నీ సహోదరునితో సహోదరుడా, నీ కంటిలో ఉన్న నలుసును తీసివేయ నిమ్మని నీవేలాగు చెప్ప గలవు? వేషధారీ, మొదట నీ కంటిలో ఉన్న దూల మును తీసివేయుము, అప్పుడు నీ సహోదరుని కంటిలో ఉన్న నలుసును తీసివేయుటకు నీకు తేటగా కనబడును.

42. How can you say to your friend, 'Friend, let me take that little piece of dust out of your eye' when you cannot see that big piece of wood in your own eye! You hypocrite! First, take the wood out of your own eye. Then you will see clearly to take the dust out of your friend's eye.

43. ఏ మంచి చెట్టునను పనికిమాలినఫల ములు ఫలింపవు, పనికిమాలిన చెట్టున మంచి ఫలములు ఫలింపవు.

43. A good tree does not produce bad fruit, nor does a bad tree produce good fruit.

44. ప్రతి చెట్టు తన ఫలములవలన తెలియబడును. ముండ్లపొదలో అంజూరపు పండ్లు ఏరుకొనరు; కోరింద పొదలో ద్రాక్షపండ్లు కోయరు.

44. Each tree is known by its own fruit. People don't gather figs from thornbushes, and they don't get grapes from bushes.

45. సజ్జనుడు, తన హృద యమను మంచి ధననిధి లోనుండి సద్విషయములను బయ టికి తెచ్చును; దుర్జనుడు చెడ్డ ధననిధిలోనుండి దుర్విషయ ములను బయటికి తెచ్చును. హృదయము నిండియుండు దానినిబట్టి యొకని నోరు మాటలాడును.

45. Good people bring good things out of the good they stored in their hearts. But evil people bring evil things out of the evil they stored in their hearts. People speak the things that are in their hearts.

46. నేను చెప్పు మాటల ప్రకారము మీరు చేయక ప్రభువా ప్రభువా, అని నన్ను పిలుచుట ఎందుకు?
మలాకీ 1:6

46. Why do you call me, 'Lord, Lord,' but do not do what I say?

47. నా యొద్దకు వచ్చి, నా మాటలు విని వాటిచొప్పున చేయు ప్రతివాడును ఎవని పోలియుండునో మీకు తెలియ జేతును.

47. I will show you what everyone is like who comes to me and hears my words and obeys.

48. వాడు ఇల్లు కట్టవలెనని యుండి లోతుగా త్రవ్వి, బండమీద పునాది వేసినవాని పోలి యుండును. వరదవచ్చి ప్రవాహము ఆ యింటిమీద వడిగా కొట్టినను, అది బాగుగా కట్టబడినందున దాని కదలింపలేకపోయెను.

48. That person is like a man building a house who dug deep and laid the foundation on rock. When the floods came, the water tried to wash the house away, but it could not shake it, because the house was built well.

49. అయితే నా మాటలు వినియు చేయనివాడు పునాది వేయక నేలమీద ఇల్లు కట్టిన వానిని పోలియుండును. ప్రవాహము దానిమీద వడిగా కొట్టగానే అది కూలిపడెను; ఆ యింటిపాటు గొప్పదని చెప్పెను.

49. But the one who hears my words and does not obey is like a man who built his house on the ground without a foundation. When the floods came, the house quickly fell and was completely destroyed.'