1. వెంటనే ఆయన దేవుని రాజ్యసువార్తను తెలుపుచు, ప్రకటించుచు, ప్రతి పట్టణములోను ప్రతి గ్రామములోను సంచారము చేయుచుండగా

1. And it happened afterwards, even He traveled in every city and village, preaching and announcing the gospel of the kingdom of God. And the Twelve were with Him;

2. పండ్రెండుమంది శిష్యులును, అపవిత్రాత్మలును వ్యాధులును పోగొట్టబడిన కొందరు స్త్రీలును, అనగా ఏడు దయ్యములు వదలిపోయిన మగ్దలేనే అనబడిన మరియయు, హేరోదు యొక్క గృహనిర్వాహకుడగు కూజా భార్యయగు యోహన్నయు, సూసన్నయు ఆయనతో కూడ ఉండిరి.

2. also certain women who were healed from evil spirits and infirmities: Mary, having been called Magdalene, from whom seven demons had gone out,

3. వీరును ఇతరు లనేకులును, తమకు కలిగిన ఆస్తితో వారికి ఉపచారము చేయుచు వచ్చిరి.

3. and Joanna, wife of Chuza, Herod's steward, and Susanna, and many others, who were ministering to Him of their possessions.

4. బహు జనసమూహము కూడి ప్రతి పట్టణమునుండి ఆయనయొద్దకు వచ్చుచుండగా ఆయన ఉపమానరీతిగా ఇట్లనెను

4. And a great crowd coming together, and those in each city coming to Him, He spoke through a parable:

5. విత్తువాడు తన విత్తనములు విత్తుటకు బయలు దేరెను. అతడు విత్తుచుండగా, కొన్ని విత్తనములు త్రోవ ప్రక్కను పడి త్రొక్కబడెను గనుక, ఆకాశపక్షులు వాటిని మింగివేసెను.

5. The one sowing went out to sow his seed. And in his sowing, one indeed fell beside the way, and was trampled; and the birds of the heaven ate it.

6. మరి కొన్ని రాతినేలనుపడి, మొలిచి, చెమ్మలేనందున ఎండి పోయెను.

6. And other fell on the rock; and growing, it dried up because of not having moisture.

7. మరి కొన్ని ముండ్లపొదల నడుమ పడెను; ముండ్లపొదలు వాటితో మొలిచి వాటి నణచివేసెను.

7. And other fell in the middle of the thorn bushes, and growing up with the thorn bushes, they choked it.

8. మరికొన్ని మంచినేలనుపడెను; అవి మొలిచి నూరంతలుగా ఫలించెననెను. ఈ మాటలు పలుకుచువినుటకు చెవులు గలవాడు వినును గాక అని బిగ్గరగా చెప్పెను.

8. And other fell on the good earth, and growing it produced fruit a hundredfold. Saying these things, He cried out, The one having ears to hear, let him hear.

9. ఆయన శిష్యులు ఈ ఉపమానభావమేమిటని ఆయనను అడుగగా

9. And His disciples questioned Him, saying, What might this parable be?

10. ఆయనదేవుని రాజ్యమర్మము లెరుగుట మీకు అనుగ్రహింపబడియున్నది; ఇతరులైతే చూచియు చూడకయు, వినియు గ్రహింపకయు ఉండునట్లు వారికి ఉపమానరీతిగా (బోధింపబడు చున్నవి. )
యెషయా 6:9-10

10. And He said, To you it has been given to know the mysteries of the kingdom of God, but to the rest in parables, that seeing they might not see, and hearing, they might not understand. Isa. 6:9

11. ఈ ఉపమాన భావమేమనగా, విత్తనము దేవుని వాక్యము.

11. And this is the parable: The seed is the Word of God.

12. త్రోవ ప్రక్కనుండువారు, వారు వినువారు గాని నమ్మి రక్షణ పొందకుండునట్లు అపవాది వచ్చి వారి హృదయములో నుండి వాక్యమెత్తి కొని పోవును.

12. And those by the roadside are those who hear, then the Devil comes and takes away the Word from their heart, lest believing they may be saved.

13. రాతినేలనుండు వారెవరనగా, విను నప్పుడు వాక్యమును సంతోషముగా అంగీకరించువారు గాని వారికి వేరు లేనందున కొంచెము కాలము నమ్మి శోధనకాలమున తొలగిపోవుదురు.

13. And those on the rock are those who, when they hear, receive the Word with joy; and these have no root, who believe for a time, and in time of trial draw back.

14. ముండ్ల పొదలలో పడిన (విత్తనమును పోలిన) వారెవరనగా, విని కాలము గడిచినకొలది యీ జీవనసంబంధమైన విచారముల చేతను ధనభోగములచేతను అణచివేయబడి పరిపక్వముగా ఫలింపనివారు.

14. And those falling in the thorn bushes, these are those hearing, but under cares and riches and pleasures of life, moving along, they are choked, and do not bear to maturity.

15. మంచి నేల నుండు (విత్తనమును పోలిన) వారెవరనగా యోగ్య మైన మంచి మనస్సుతో వాక్యము విని దానిని అవలంబించి ఓపికతో ఫలించువారు.

15. And those in the good ground, these are the ones who in a right and good heart, hearing the Word, they hold it and bear fruit in patience.

16. ఎవడును దీపము ముట్టించి పాత్రతో కప్పివేయడు, మంచము క్రింద పెట్టడు గాని, లోపలికి వచ్చువారికి వెలుగు అగపడవలెనని దీపస్తంభముమీద దానిని పెట్టును.

16. But no one lighting a lamp covers it with a vessel, or puts it underneath a couch, but sets it on a lampstand, that those coming in may see the light.

17. తేటపరచబడని రహస్యమేదియు లేదు; తెలియజేయ బడకయు బయలుపడకయు నుండు మరుగైనదేదియు లేదు.

17. For nothing is hidden which will not be revealed, nor secret which will not be known and come to be revealed.

18. కలిగినవానికి ఇయ్యబడును, లేనివానియొద్దనుండి తనకు కలదని అనుకొనునదికూడ తీసివేయబడునుగనుక మీరేలాగు వినుచున్నారో చూచుకొనుడని చెప్పెను.

18. Then observe how you hear; for whoever may have, it will be given to him; and whoever may not have, even what he seems to have will be taken from him.

19. ఆయన తల్లియు సహోదరులును ఆయనయొద్దకు వచ్చి, జనులు గుంపుగా ఉండుటచేత ఆయనదగ్గరకు రాలేక పోయిరి.

19. And His mother and His brothers came to Him, and were not able to come up with Him through the crowd.

20. అప్పుడునీ తల్లియు నీ సహోదరులును నిన్ను చూడగోరి వెలుపల నిలిచియున్నారని యెవరో ఆయనకు తెలియజేసిరి.

20. And it was told to Him, saying Your mother and Your brothers are standing outside wishing to see You.

21. అందుకాయనదేవుని వాక్యము విని, దాని ప్రకారము జరిగించు వీరే నా తల్లియు నా సహోదరులునని వారితో చెప్పెను.

21. And answering, He said to them, My mother and My brothers are these: the ones hearing the Word of God, and doing it.

22. మరియొకనాడు ఆయన తన శిష్యులతోకూడ ఒక దోనెయెక్కి సరస్సు అద్దరికి పోదమని వారితో చెప్పగా, వారు ఆ దోనెను త్రోసి బయలుదేరిరి.

22. And it happened on one of the days that He and His disciples entered into a boat. And He said to them, Let us go over to the other side of the lake. And they put out to sea.

23. వారు వెళ్లు చుండగా ఆయన నిద్రించెను. అంతలో గాలివాన సరస్సుమీదికి వచ్చి దోనె నీళ్లతో నిండినందున వారు అపాయకరమైన స్థితిలో ఉండిరి

23. And as they sailed He fell asleep. And a storm of wind came onto the lake, and they were being filled and were in danger.

24. గనుక ఆయన యొద్దకు వచ్చిప్రభువా ప్రభువా, నశించిపోవుచున్నా మని చెప్పి ఆయనను లేపిరి. ఆయన లేచి, గాలిని నీటిపొంగును గద్దింపగానే అవి అణగి నిమ్మళమా యెను.
నిర్గమకాండము 8:4

24. And coming up they awakened Him, saying, Master! Master! We are perishing! And being aroused, He rebuked the wind and the roughness of the water; and they ceased, and there was a calm.

25. అప్పుడాయన మీ విశ్వాసమెక్కడ అని వారితో అనెను. అయితే వారు భయపడి ఈయన గాలికిని నీళ్లకును ఆజ్ఞాపింపగా అవి లోబడుచున్నవే; ఈయన యెవరో అని యొకనితో నొకడు చెప్పుకొని ఆశ్చర్యపడి
యెషయా 52:14

25. And He said to them, Where is your faith? And being afraid, they marveled, saying to one another, Who then is this One, that He commands even the wind and the water, and they obey Him?

26. వారు గలిలయకు ఎదురుగా ఉండు గెరసీనీయుల దేశమునకు వచ్చిరి.

26. And they sailed down to the country of the Gadarenes, which is across from Galilee.

27. ఆయన ఒడ్డున దిగినప్పుడు ఆ ఊరివాడొకడు ఆయనకు ఎదురుగావచ్చెను. వాడు దయ్యములుపట్టినవాడై, బహుకాలమునుండి బట్టలు కట్టు కొనక, సమాధులలోనేగాని యింటిలో ఉండువాడు కాడు.

27. And He going out onto the land, a certain man out of the city met Him, who had demons from a long time. (And he put no garment on; and he did not stay in a house, but among the tombs).

28. వాడు యేసును చూచి, కేకలువేసి ఆయన యెదుట సాగిలపడియేసూ, సర్వోన్నతుడైన దేవుని కుమారుడా, నాతో నీకేమి? నన్ను బాధపరచకుమని నిన్ను వేడుకొనుచున్నాను అని కేకలువేసి చెప్పెను.

28. And seeing Jesus, and crying out, he fell down before Him, and with a loud voice said, What to me and to You, Jesus, Son of God the Most High? I beg You, do not torment me.

29. ఏలయనగా ఆయనఆ మనుష్యుని విడిచి వెలుపలికి రమ్మని ఆ అపవిత్రాత్మకు ఆజ్ఞాపించెను. అది అనేక పర్యాయములు వానిని పట్టుచువచ్చెను గనుక వానిని గొలుసులతోను కాలిసంకెళ్లతోను కట్టి కావలియందుంచిరి గాని, వాడు బంధకములను తెంపగా దయ్యము వానిని అడవిలోనికి తరుముకొని పోయెను.

29. For He charged the unclean spirit to come out of the man. For many times it had seized him, and he was bound with chains and fetters, being guarded. And tearing apart the bonds, he was driven by the demons into the deserted places.

30. యేసునీ పేరేమని వాని నడుగగా, చాల దయ్యములు వానిలో చొచ్చియుండెను గనుక,

30. And Jesus asked him, saying, What is your name? And he said, Legion (because many demons entered into him).

31. వాడు తన పేరు సేన అని చెప్పి, పాతాళములోనికి పోవుటకు తమకు ఆజ్ఞాపింపవద్దని ఆయనను వేడుకొనెను.

31. And they begged Him that He not order them to go away into the abyss.

32. అక్కడ విస్తారమైన పందుల మంద కొండమీద మేయు చుండెను గనుక, వాటిలో చొచ్చుటకు తమకు సెలవిమ్మని ఆయనను వేడుకొనగా ఆయన సెలవిచ్చెను.

32. And there was a herd of many pigs feeding there in the mount. And they begged Him that He would allow them to enter into those. And He allowed them.

33. అప్పుడు దయ్యములు ఆ మనుష్యుని విడిచిపోయి పందులలో చొచ్చెను గనుక, ఆ మంద ప్రపాతమునుండి సరస్సులోనికి వడిగా పరుగెత్తి ఊపిరి తిరుగక చచ్చెను.

33. And coming out from the man, the demons entered into the pigs; and the herd rushed down the cliff into the lake and was choked.

34. మేపుచున్నవారు జరిగినదానిని చూచి, పారిపోయి ఆ పట్టణములోను గ్రామములలోను ఆ సంగతి తెలియజేసిరి.

34. And seeing the thing, those feeding the pigs fled. And leaving, they reported to the city and to the farms.

35. జనులు జరిగినదానిని చూడవెళ్లి, యేసునొద్దకు వచ్చి, దయ్యములు వదలిపోయిన మనుష్యుడు బట్టలు కట్టుకొని, స్వస్థచిత్తుడై యేసు పాదములయొద్ద కూర్చుండుట చూచి భయపడిరి.

35. And they went out to see the thing happening, and came to Jesus. And they found the man from whom the demons had gone out, sitting at the feet of Jesus, clothed and of sound mind. And they were afraid.

36. అది చూచినవారు దయ్యములు పట్టినవాడేలాగు స్వస్థతపొందెనో జనులకు తెలియజేయగా

36. And also those who had seen related to them how the one having been demon-possessed was healed.

37. గెరసీనీయుల ప్రాంతములలోనుండు జనులందరు బహు భయాక్రాంతులైరి గనుక తమ్మును విడిచిపొమ్మని ఆయనను వేడుకొనిరి.

37. And all the multitude of the neighborhood of the Gadarenes were seized with a great fear. And they asked Him to depart from them. And entering into the boat, He returned.

38. ఆయన దోనె యెక్కి తిరిగి వెళ్లుచుండగా, దయ్యములు వదలిపోయిన మనుష్యుడు, ఆయనతో కూడ తన్ను ఉండనిమ్మని ఆయనను వేడుకొనెను.

38. And the man from whom the demons had gone out begged Him, desiring to be with Him. But Jesus sent him away, saying,

39. అయితే ఆయన - నీవు నీ యింటికి తిరిగి వెళ్లి, దేవుడు నీకెట్టి గొప్పకార్యములు చేసెనో తెలియ జేయుమని వానితో చెప్పి వానిని పంపివేసెను; వాడు వెళ్లి యేసు తనకెట్టి గొప్పకార్యములు చేసెనో ఆ పట్టణ మందంతటను ప్రకటించెను.

39. Go back to your house and tell what God did to you. And he went away proclaiming through all the city what things Jesus did to him.

40. జనసమూహము ఆయనకొరకు ఎదురుచూచుచుండెను గనుక యేసు తిరిగివచ్చినప్పుడు వారు ఆయనను చేర్చుకొనిరి.

40. And it happened as Jesus returned, the crowd gladly received Him, for they were all waiting for Him.

41. అంతట ఇదిగో సమాజ మందిరపు అధికారియైన యాయీరు అను ఒకడు వచ్చి యేసు పాదములమీద పడి

41. And, behold, a man named Jairus came, and this one was a synagogue ruler. And falling at the feet of Jesus, he begged Him to come into his house,

42. యించుమించు పండ్రెండేండ్ల యీడుగల తన యొక్కతే కుమార్తె చావ సిద్ధముగ ఉన్నది గనుక తన యింటికి రమ్మని ఆయనను బతిమాలుకొనెను. ఆయన వెళ్లుచుండగా జనసమూహములు ఆయనమీద పడుచుండిరి.

42. because an only daughter was born to him, about twelve years old; and she was dying. And in His going, the crowd pressed on Him.

43. అప్పుడు పండ్రెండేండ్లనుండి రక్తస్రావరోగముగల యొక స్త్రీ యెవనిచేతను స్వస్థతనొందనిదై ఆయన వెనుకకు వచ్చి

43. And a woman being in a flow of blood from twelve years, who had spent her whole living on physicians, and could not be cured by anyone,

44. ఆయన వస్త్రపుచెంగు ముట్టెను, వెంటనే ఆమె రక్తస్రావము నిలిచిపోయెను.

44. coming up behind she touched the fringe of His garment. And instantly the flow of her blood stopped.

45. నన్ను ముట్టినది ఎవరని యేసు అడుగగా అందరును - మేమెరుగమన్నప్పుడు, పేతురు - ఏలినవాడా, జనసమూహములు క్రిక్కిరిసి నీమీద పడుచున్నారనగా

45. And Jesus said, Who was touching Me? And all denying it, Peter and those with Him said, Master, the crowds press on You and jostle. And do You say, Who was touching Me?

46. యేసు - ఎవడో నన్ను ముట్టెను, ప్రభావము నాలోనుండి వెడలి పోయినదని, నాకు తెలిసినదనెను.

46. But Jesus said, Someone touched Me, for I knew power was going from Me.

47. తాను మరుగై యుండలేదని, ఆ స్త్రీ చూచి, వణకుచు వచ్చి ఆయన యెదుట సాగిలపడి, తాను ఎందునిమిత్తము ఆయనను ముట్టెనో, వెంటనే తాను ఏలాగు స్వస్థపడెనో ఆ సంగతి ప్రజలందరియెదుట తెలియజెప్పెను.

47. And seeing that she was not hidden, the woman came trembling and kneeled down before Him and told Him before all the people for what reason she touched Him, and how she was instantly cured.

48. అందుకాయన కుమారీ, నీ విశ్వాసము నిన్ను స్వస్థపరచెను, సమాధానము గలదానవైపొమ్మని ఆమెతో చెప్పెను.

48. And He said to her, Daughter, be comforted. Your faith has healed you. Go in peace.

49. ఆయన ఇంకను మాటలాడుచుండగా సమాజమందిరపు అధికారి యింటనుండి యొకడు వచ్చి - నీ కుమార్తె చనిపోయినది, బోధకుని శ్రమపెట్టవద్దని అతనితో చెప్పెను

49. As He was yet speaking, someone came from the synagogue ruler, saying to him, Your daughter has died. Do not trouble the Teacher.

50. యేసు ఆ మాటవిని - భయపడవద్దు, నమ్మికమాత్రముంచుము, ఆమె స్వస్థపరచబడునని అతనితో చెప్పి

50. But hearing, Jesus answered him, saying, Do not fear; only believe and she will be healed.

51. యింటికి వచ్చినప్పుడు పేతురు యోహాను యాకోబు అను వారిని ఆ చిన్నదాని తలిదండ్రులను తప్ప మరెవరిని ఆయన లోపలికి రానియ్యలేదు.

51. And coming into the house, He did not allow anyone to enter, except Peter and James and John, and the father and mother of the girl.

52. అందరును ఆమె నిమిత్తమై యేడ్చుచు రొమ్ము కొట్టుకొనుచుండగా, ఆయన వారితో - ఏడ్వవద్దు, ఆమె నిద్రించుచున్నదే గాని చనిపోలేదని చప్పెను.

52. And all were weeping and bewailing her. But He said, Stop weeping. She has not died, but is sleeping.

53. ఆమె చనిపోయెనని వారెరిగి ఆయనను అపహసించిరి.

53. And they scoffed at Him, knowing that she died.

54. అయితే ఆయన ఆమె చెయ్యిపట్టుకొని చిన్నదానా, లెమ్మని చెప్పగా

54. But putting all outside, and taking hold of her hand, He called out, saying, Child, rise up!

55. ఆమె ప్రాణము తిరిగి వచ్చెను గనుక వెంటనే ఆమె లేచెను. అప్పుడాయన ఆమెకు భోజనము పెట్టుడని ఆజ్ఞాపించెను.

55. And her spirit returned, and she rose up immediately. And He ordered something to eat be given to her.

56. ఆమె తలిదండ్రులు విస్మయము నొందిరి. అంతట ఆయన - జరిగినది ఎవనితోను చెప్పవద్దని వారికాజ్ఞాపించెను.

56. And her parents were amazed. But He charged them to tell no one of that which occurred.