1. మరియ, ఆమె సహోదరియైన మార్త, అనువారి గ్రామమైన బేతనియలోనున్న లాజరు అను ఒకడు రోగి యాయెను.

1. Now a man named Lazarus was sick. He was from Bethany, the village of Mary and her sister Martha.

2. ఈ లాజరు ప్రభువునకు అత్తరుపూసి తల వెండ్రుకలతో ఆయన పాదములు తుడిచిన మరియకు సహోదరుడు.

2. This Mary, whose brother Lazarus now lay sick, was the same one who poured perfume on the Lord and wiped his feet with her hair.

3. అతని అక్క చెల్లెండ్రు ప్రభువా, యిదిగో నీవు ప్రేమించువాడు రోగియై యున్నాడని ఆయనయొద్దకు వర్తమానము పంపిరి.

3. So the sisters sent word to Jesus, 'Lord, the one you love is sick.'

4. యేసు అది వినియీ వ్యాధి మరణముకొరకు వచ్చినదికాదు గాని దేవుని కుమారుడు దానివలన మహిమ పరచబడునట్లు దేవుని మహిమకొరకు వచ్చినదనెను.

4. When he heard this, Jesus said, 'This sickness will not end in death. No, it is for God's glory so that God's Son may be glorified through it.'

5. యేసు మార్తను ఆమె సహోదరిని లాజరును ప్రేమించెను.

5. Jesus loved Martha and her sister and Lazarus.

6. అతడు రోగియై యున్నాడని యేసు వినినప్పుడు తానున్నచోటనే యింక రెండు దినములు నిలిచెను.

6. Yet when he heard that Lazarus was sick, he stayed where he was two more days.

7. అటుపిమ్మట ఆయనమనము యూదయకు తిరిగి వెళ్లుదమని తన శిష్యులతో చెప్పగా

7. Then he said to his disciples, 'Let us go back to Judea.'

8. ఆయన శిష్యులుబోధకుడా, యిప్పుడే యూదులు నిన్ను రాళ్లతో కొట్ట చూచుచుండిరే; అక్కడికి తిరిగి వెళ్లుదువా అని ఆయన నడిగిరి.

8. 'But Rabbi,' they said, 'a short while ago the Jews tried to stone you, and yet you are going back there?'

9. అందుకు యేసు పగలు పండ్రెండు గంటలున్నవి గదా, ఒకడు పగటివేళ నడిచిన యెడల ఈ లోకపు వెలుగును చూచును గనుక తొట్రు పడడు.

9. Jesus answered, 'Are there not twelve hours of daylight? A man who walks by day will not stumble, for he sees by this world's light.

10. అయితే రాత్రివేళ ఒకడు నడిచినయెడల వానియందు వెలుగులేదు గనుక వాడు తొట్రుపడునని చెప్పెను.

10. It is when he walks by night that he stumbles, for he has no light.'

11. ఆయన యీ మాటలు చెప్పిన తరువాతమన స్నేహితుడైన లాజరు నిద్రించుచున్నాడు; అతని మేలు కొలుప వెళ్లుచున్నానని వారితో చెప్పగా

11. After he had said this, he went on to tell them, 'Our friend Lazarus has fallen asleep; but I am going there to wake him up.'

12. శిష్యులు ప్రభువా, అతడు నిద్రించినయెడల బాగుపడుననిరి.

12. His disciples replied, 'Lord, if he sleeps, he will get better.'

13. యేసు అతని మరణమునుగూర్చి ఆ మాట చెప్పెను గాని వారు ఆయన నిద్ర విశ్రాంతిని గూర్చి చెప్పెననుకొనిరి.

13. Jesus had been speaking of his death, but his disciples thought he meant natural sleep.

14. కావున యేసు లాజరు చనిపోయెను,

14. So then he told them plainly, 'Lazarus is dead,

15. మీరు నమ్మునట్లు నేనక్కడ ఉండలేదని మీ నిమిత్తము సంతోషించుచున్నాను; అయినను అతనియొద్దకు మనము వెళ్లుదము రండని స్పష్టముగా వారితో చెప్పెను.

15. and for your sake I am glad I was not there, so that you may believe. But let us go to him.'

16. అందుకు దిదుమ అనబడిన తోమా ఆయనతో కూడ చనిపోవుటకు మనమును వెళ్లుదమని తనతోడి శిష్యులతో చెప్పెను.

16. Then Thomas (called Didymus) said to the rest of the disciples, 'Let us also go, that we may die with him.'

17. యేసు వచ్చి అదివరకే అతడు నాలుగు దినములు సమాధిలో ఉండెనని తెలిసికొనెను.

17. On his arrival, Jesus found that Lazarus had already been in the tomb for four days.

18. బేతనియ యెరూషలేమునకు సమీపమై యుండెను; దానికి ఇంచుమించు కోసెడు దూరము

18. Bethany was less than two miles from Jerusalem,

19. గనుక యూదులలో అనేకులు వారి సహోదరునిగూర్చి మార్తను మరియను ఓదార్చుటకై వారి యొద్దకు వచ్చియుండిరి.

19. and many Jews had come to Martha and Mary to comfort them in the loss of their brother.

20. మార్త యేసు వచ్చుచున్నాడని విని ఆయనను ఎదుర్కొన వెళ్లెనుగాని మరియ యింటిలో కూర్చుండి యుండెను.

20. When Martha heard that Jesus was coming, she went out to meet him, but Mary stayed at home.

21. మార్త యేసుతో ప్రభువా, నీవిక్కడ ఉండినయెడల నా సహోదరుడు చావకుండును.

21. Lord,' Martha said to Jesus, 'if you had been here, my brother would not have died.

22. ఇప్పుడైనను నీవు దేవుని ఏమడిగినను దేవుడు నీకను గ్రహించునని యెరుగుదుననెను.

22. But I know that even now God will give you whatever you ask.'

23. యేసు నీ సహోదరుడు మరల లేచునని ఆమెతో చెప్పగా

23. Jesus said to her, 'Your brother will rise again.'

24. మార్త ఆయనతో అంత్య దినమున పునరుత్థానమందు లేచునని యెరుగుదుననెను.
దానియేలు 12:2

24. Martha answered, 'I know he will rise again in the resurrection at the last day.'

25. అందుకు యేసు పునరుత్థానమును జీవమును నేనే; నాయందు విశ్వాసముంచువాడు చని పోయినను బ్రదుకును;

25. Jesus said to her, 'I am the resurrection and the life. He who believes in me will live, even though he dies;

26. బ్రదికి నాయందు విశ్వాస ముంచు ప్రతివాడును ఎన్నటికిని చనిపోడు. ఈ మాట నమ్ముచున్నావా? అని ఆమెను నడిగెను.

26. and whoever lives and believes in me will never die. Do you believe this?'

27. ఆమె అవును ప్రభువా, నీవు లోకమునకు రావలసిన దేవుని కుమారుడవైన క్రీస్తువని నమ్ముచున్నానని ఆయనతో చెప్పెను.

27. 'Yes, Lord,' she told him, 'I believe that you are the Christ, the Son of God, who was to come into the world.'

28. ఆమె ఈ మాట చెప్పి వెళ్లిబోధకుడు వచ్చి నిన్ను పిలుచుచున్నాడని తన సహోదరియైన మరియను రహస్య ముగా పిలిచెను.

28. And after she had said this, she went back and called her sister Mary aside. 'The Teacher is here,' she said, 'and is asking for you.'

29. ఆమె విని త్వరగా లేచి ఆయన యొద్దకు వచ్చెను.

29. When Mary heard this, she got up quickly and went to him.

30. యేసు ఇంకను ఆ గ్రామములోనికి రాక, మార్త ఆయనను కలిసికొనిన చోటనే ఉండెను

30. Now Jesus had not yet entered the village, but was still at the place where Martha had met him.

31. గనుక యింటిలో మరియతో కూడ నుండి ఆమెను ఓదార్చుచుండిన యూదులు మరియ త్వరగా లేచి వెళ్లుట చూచి, ఆమె సమాధియొద్ద ఏడ్చుటకు అక్కడికి వెళ్లుచున్నదనుకొని ఆమె వెంట వెళ్లిరి.

31. When the Jews who had been with Mary in the house, comforting her, noticed how quickly she got up and went out, they followed her, supposing she was going to the tomb to mourn there.

32. అంతట మరియ యేసు ఉన్న చోటికి వచ్చి, ఆయనను చూచి, ఆయన పాదములమీద పడిప్రభువా, నీవిక్కడ ఉండినయెడల నా సహోదరుడు చావకుండు ననెను.

32. When Mary reached the place where Jesus was and saw him, she fell at his feet and said, 'Lord, if you had been here, my brother would not have died.'

33. ఆమె ఏడ్చుటయు, ఆమెతో కూడ వచ్చిన యూదులు ఏడ్చుటయు యేసు చూచి కలవరపడి ఆత్మలో మూలుగుచు అతని నెక్కడ నుంచితిరని అడుగగా,

33. When Jesus saw her weeping, and the Jews who had come along with her also weeping, he was deeply moved in spirit and troubled.

34. వారుప్రభువా, వచ్చి చూడుమని ఆయనతో చెప్పిరి.

34. 'Where have you laid him?' he asked. 'Come and see, Lord,' they replied.

35. యేసు కన్నీళ్లు విడిచెను.

35. Jesus wept.

36. కాబట్టి యూదులు అతనిని ఏలాగు ప్రేమించెనో చూడుడని చెప్పుకొనిరి.

36. Then the Jews said, 'See how he loved him!'

37. వారిలో కొందరుఆ గ్రుడ్డి వాని కన్నులు తెరచిన యీయన, యితనిని చావకుండ చేయలేడా అని చెప్పిరి.

37. But some of them said, 'Could not he who opened the eyes of the blind man have kept this man from dying?'

38. యేసు మరల తనలో మూలుగుచు సమాధియొద్దకు వచ్చెను. అది యొక గుహ, దానిమీద ఒక రాయి పెట్టియుండెను.

38. Jesus, once more deeply moved, came to the tomb. It was a cave with a stone laid across the entrance.

39. యేసు రాయి తీసివేయుడని చెప్పగా చనిపోయినవాని సహోదరియైన మార్తప్రభువా, అతడు చనిపోయి నాలుగు దినములైనది గనుక ఇప్పటికి వాసనకొట్టునని ఆయనతో చెప్పెను.

39. 'Take away the stone,' he said. 'But, Lord,' said Martha, the sister of the dead man, 'by this time there is a bad odor, for he has been there four days.'

40. అందుకు యేసు నీవు నమ్మినయెడల దేవుని మహిమ చూతువని నేను నీతో చెప్పలేదా అని ఆమెతో అనెను;

40. Then Jesus said, 'Did I not tell you that if you believed, you would see the glory of God?'

41. అంతట వారు ఆ రాయి తీసివేసిరి. యేసు కన్నులు పైకెత్తి తండ్రీ, నీవు నా మనవి వినినందున నీకు కృత జ్ఞతాస్తుతులు చెల్లించుచున్నాను.

41. So they took away the stone. Then Jesus looked up and said, 'Father, I thank you that you have heard me.

42. నీవు ఎల్లప్పుడును నా మనవి వినుచున్నావని నేనెరుగుదును గాని నీవు నన్ను పంపితివని చుట్టు నిలిచియున్న యీ జనసమూహము నమ్మునట్లు వారి నిమిత్తమై యీ మాట చెప్పితిననెను.

42. I knew that you always hear me, but I said this for the benefit of the people standing here, that they may believe that you sent me.'

43. ఆయన ఆలాగు చెప్పిలాజరూ, బయటికి రమ్మని బిగ్గరగా చెప్పగా

43. When he had said this, Jesus called in a loud voice, 'Lazarus, come out!'

44. చనిపోయినవాడు, కాళ్లు చేతులు ప్రేత వస్త్రములతో కట్టబడినవాడై వెలుపలికి వచ్చెను; అతని ముఖమునకు రుమాలు కట్టియుండెను. అంతట యేసు మీరు అతని కట్లు విప్పిపోనియ్యుడని వారితో చెప్పెను.

44. The dead man came out, his hands and feet wrapped with strips of linen, and a cloth around his face. Jesus said to them, 'Take off the grave clothes and let him go.'

45. కాబట్టి మరియయొద్దకు వచ్చి ఆయన చేసిన కార్య మును చూచిన యూదులలో అనేకులు ఆయనయందు విశ్వాసముంచిరికాని

45. Therefore many of the Jews who had come to visit Mary, and had seen what Jesus did, put their faith in him.

46. వారిలో కొందరు పరిసయ్యుల యొద్దకు వెళ్లి యేసుచేసిన కార్యములను గూర్చి వారితో చెప్పిరి.

46. But some of them went to the Pharisees and told them what Jesus had done.

47. కాబట్టి ప్రధానయాజకులును పరిసయ్యులును మహా సభను సమకూర్చిమనమేమి చేయుచున్నాము? ఈ మను ష్యుడు అనేకమైన సూచక క్రియలు చేయుచున్నాడే.

47. Then the chief priests and the Pharisees called a meeting of the Sanhedrin. 'What are we accomplishing?' they asked. 'Here is this man performing many miraculous signs.

48. మనమాయనను ఈలాగు చూచుచు ఊరకుండినయెడల అందరు ఆయనయందు విశ్వాసముంచెదరు; అప్పుడు రోమీయులు వచ్చి మన స్థలమును మన జనమును ఆక్ర మించుకొందురని చెప్పిరి.

48. If we let him go on like this, everyone will believe in him, and then the Romans will come and take away both our place and our nation.'

49. అయితే వారిలో కయప అను ఒకడు ఆ సంవత్సరము ప్రధాన యాజకుడైయుండిమీ కేమియు తెలియదు.

49. Then one of them, named Caiaphas, who was high priest that year, spoke up, 'You know nothing at all!

50. మన జనమంతయు నశింప కుండునట్లు ఒక మనుష్యుడు ప్రజలకొరకు చనిపోవుట మీకు ఉపయుక్తమని మీరు ఆలోచించుకొనరు అని వారితో చెప్పెను.

50. You do not realize that it is better for you that one man die for the people than that the whole nation perish.'

51. తనంతట తానే యీలాగు చెప్పలేదు గాని ఆ సంవత్సరము ప్రధానయాజకుడై యుండెను గనుక

51. He did not say this on his own, but as high priest that year he prophesied that Jesus would die for the Jewish nation,

52. యేసు ఆ జనముకొరకును, ఆ జనముకొరకు మాత్రమేగాక చెదరిపోయిన దేవుని పిల్లలను ఏకముగా సమకూర్చుటకును, చావనైయున్నాడని ప్రవచించెను.
ఆదికాండము 49:10

52. and not only for that nation but also for the scattered children of God, to bring them together and make them one.

53. కాగా ఆ దినమునుండి వారు ఆయనను చంప నాలో చించుచుండిరి.

53. So from that day on they plotted to take his life.

54. కాబట్టి యేసు అప్పటినుండి యూదులలో బహిరంగ ముగా సంచరింపక, అక్కడనుండి అరణ్యమునకు సమీప ప్రదేశములోనున్న ఎఫ్రాయిమను ఊరికి వెళ్లి, అక్కడ తన శిష్యులతోకూడ ఉండెను.

54. Therefore Jesus no longer moved about publicly among the Jews. Instead he withdrew to a region near the desert, to a village called Ephraim, where he stayed with his disciples.

55. మరియు యూదుల పస్కాపండుగ సమీపమై యుండెను గనుక అనేకులు తమ్మునుతాము శుద్ధిచేసికొనుటకై పస్కా రాకమునుపే పల్లె టూళ్లలోనుండి యెరూషలేమునకు వచ్చిరి.
2 దినవృత్తాంతములు 30:17

55. When it was almost time for the Jewish Passover, many went up from the country to Jerusalem for their ceremonial cleansing before the Passover.

56. వారు యేసును వెదకుచు దేవాలయములో నిలువబడి మీకేమి తోచుచున్నది? ఆయన పండుగకు రాడా యేమి? అని ఒకనితో ఒకడు చెప్పుకొనిరి.

56. They kept looking for Jesus, and as they stood in the temple area they asked one another, 'What do you think? Isn't he coming to the Feast at all?'

57. ప్రధానయాజకులును పరిసయ్యులును ఆయన ఎక్కడ ఉన్నది ఎవనికైనను తెలిసియున్న యెడల తాము ఆయనను పట్టుకొన గలుగుటకు తమకు తెలియజేయవలెనని ఆజ్ఞాపించి యుండిరి.

57. But the chief priests and Pharisees had given orders that if anyone found out where Jesus was, he should report it so that they might arrest him.