1. మరియ, ఆమె సహోదరియైన మార్త, అనువారి గ్రామమైన బేతనియలోనున్న లాజరు అను ఒకడు రోగి యాయెను.

1. Now a certain man was ill, Lazarus of Bethany, the village of Mary and her sister Martha.

2. ఈ లాజరు ప్రభువునకు అత్తరుపూసి తల వెండ్రుకలతో ఆయన పాదములు తుడిచిన మరియకు సహోదరుడు.

2. Mary was the one who anointed the Lord with perfume and wiped his feet with her hair; her brother Lazarus was ill.

3. అతని అక్క చెల్లెండ్రు ప్రభువా, యిదిగో నీవు ప్రేమించువాడు రోగియై యున్నాడని ఆయనయొద్దకు వర్తమానము పంపిరి.

3. So the sisters sent a message to Jesus, Lord, he whom you love is ill.

4. యేసు అది వినియీ వ్యాధి మరణముకొరకు వచ్చినదికాదు గాని దేవుని కుమారుడు దానివలన మహిమ పరచబడునట్లు దేవుని మహిమకొరకు వచ్చినదనెను.

4. But when Jesus heard it, he said, This illness does not lead to death; rather it is for God's glory, so that the Son of God may be glorified through it.

5. యేసు మార్తను ఆమె సహోదరిని లాజరును ప్రేమించెను.

5. Accordingly, though Jesus loved Martha and her sister and Lazarus,

6. అతడు రోగియై యున్నాడని యేసు వినినప్పుడు తానున్నచోటనే యింక రెండు దినములు నిలిచెను.

6. after having heard that Lazarus was ill, he stayed two days longer in the place where he was.

7. అటుపిమ్మట ఆయనమనము యూదయకు తిరిగి వెళ్లుదమని తన శిష్యులతో చెప్పగా

7. Then after this he said to the disciples, Let us go to Judea again.

8. ఆయన శిష్యులుబోధకుడా, యిప్పుడే యూదులు నిన్ను రాళ్లతో కొట్ట చూచుచుండిరే; అక్కడికి తిరిగి వెళ్లుదువా అని ఆయన నడిగిరి.

8. The disciples said to him, Rabbi, the Jews were just now trying to stone you, and are you going there again?

9. అందుకు యేసు పగలు పండ్రెండు గంటలున్నవి గదా, ఒకడు పగటివేళ నడిచిన యెడల ఈ లోకపు వెలుగును చూచును గనుక తొట్రు పడడు.

9. Jesus answered, Are there not twelve hours of daylight? Those who walk during the day do not stumble, because they see the light of this world.

10. అయితే రాత్రివేళ ఒకడు నడిచినయెడల వానియందు వెలుగులేదు గనుక వాడు తొట్రుపడునని చెప్పెను.

10. But those who walk at night stumble, because the light is not in them.

11. ఆయన యీ మాటలు చెప్పిన తరువాతమన స్నేహితుడైన లాజరు నిద్రించుచున్నాడు; అతని మేలు కొలుప వెళ్లుచున్నానని వారితో చెప్పగా

11. After saying this, he told them, Our friend Lazarus has fallen asleep, but I am going there to awaken him.

12. శిష్యులు ప్రభువా, అతడు నిద్రించినయెడల బాగుపడుననిరి.

12. The disciples said to him, Lord, if he has fallen asleep, he will be all right.

13. యేసు అతని మరణమునుగూర్చి ఆ మాట చెప్పెను గాని వారు ఆయన నిద్ర విశ్రాంతిని గూర్చి చెప్పెననుకొనిరి.

13. Jesus, however, had been speaking about his death, but they thought that he was referring merely to sleep.

14. కావున యేసు లాజరు చనిపోయెను,

14. Then Jesus told them plainly, Lazarus is dead.

15. మీరు నమ్మునట్లు నేనక్కడ ఉండలేదని మీ నిమిత్తము సంతోషించుచున్నాను; అయినను అతనియొద్దకు మనము వెళ్లుదము రండని స్పష్టముగా వారితో చెప్పెను.

15. For your sake I am glad I was not there, so that you may believe. But let us go to him.

16. అందుకు దిదుమ అనబడిన తోమా ఆయనతో కూడ చనిపోవుటకు మనమును వెళ్లుదమని తనతోడి శిష్యులతో చెప్పెను.

16. Thomas, who was called the Twin, said to his fellow disciples, Let us also go, that we may die with him.

17. యేసు వచ్చి అదివరకే అతడు నాలుగు దినములు సమాధిలో ఉండెనని తెలిసికొనెను.

17. When Jesus arrived, he found that Lazarus had already been in the tomb four days.

18. బేతనియ యెరూషలేమునకు సమీపమై యుండెను; దానికి ఇంచుమించు కోసెడు దూరము

18. Now Bethany was near Jerusalem, some two miles away,

19. గనుక యూదులలో అనేకులు వారి సహోదరునిగూర్చి మార్తను మరియను ఓదార్చుటకై వారి యొద్దకు వచ్చియుండిరి.

19. and many of the Jews had come to Martha and Mary to console them about their brother.

20. మార్త యేసు వచ్చుచున్నాడని విని ఆయనను ఎదుర్కొన వెళ్లెనుగాని మరియ యింటిలో కూర్చుండి యుండెను.

20. When Martha heard that Jesus was coming, she went and met him, while Mary stayed at home.

21. మార్త యేసుతో ప్రభువా, నీవిక్కడ ఉండినయెడల నా సహోదరుడు చావకుండును.

21. Martha said to Jesus, Lord, if you had been here, my brother would not have died.

22. ఇప్పుడైనను నీవు దేవుని ఏమడిగినను దేవుడు నీకను గ్రహించునని యెరుగుదుననెను.

22. But even now I know that God will give you whatever you ask of him.

23. యేసు నీ సహోదరుడు మరల లేచునని ఆమెతో చెప్పగా

23. Jesus said to her, Your brother will rise again.

24. మార్త ఆయనతో అంత్య దినమున పునరుత్థానమందు లేచునని యెరుగుదుననెను.
దానియేలు 12:2

24. Martha said to him, I know that he will rise again in the resurrection on the last day.

25. అందుకు యేసు పునరుత్థానమును జీవమును నేనే; నాయందు విశ్వాసముంచువాడు చని పోయినను బ్రదుకును;

25. Jesus said to her, I am the resurrection and the life. Those who believe in me, even though they die, will live,

26. బ్రదికి నాయందు విశ్వాస ముంచు ప్రతివాడును ఎన్నటికిని చనిపోడు. ఈ మాట నమ్ముచున్నావా? అని ఆమెను నడిగెను.

26. and everyone who lives and believes in me will never die. Do you believe this?

27. ఆమె అవును ప్రభువా, నీవు లోకమునకు రావలసిన దేవుని కుమారుడవైన క్రీస్తువని నమ్ముచున్నానని ఆయనతో చెప్పెను.

27. She said to him, Yes, Lord, I believe that you are the Messiah, the Son of God, the one coming into the world.

28. ఆమె ఈ మాట చెప్పి వెళ్లిబోధకుడు వచ్చి నిన్ను పిలుచుచున్నాడని తన సహోదరియైన మరియను రహస్య ముగా పిలిచెను.

28. When she had said this, she went back and called her sister Mary, and told her privately, The Teacher is here and is calling for you.

29. ఆమె విని త్వరగా లేచి ఆయన యొద్దకు వచ్చెను.

29. And when she heard it, she got up quickly and went to him.

30. యేసు ఇంకను ఆ గ్రామములోనికి రాక, మార్త ఆయనను కలిసికొనిన చోటనే ఉండెను

30. Now Jesus had not yet come to the village, but was still at the place where Martha had met him.

31. గనుక యింటిలో మరియతో కూడ నుండి ఆమెను ఓదార్చుచుండిన యూదులు మరియ త్వరగా లేచి వెళ్లుట చూచి, ఆమె సమాధియొద్ద ఏడ్చుటకు అక్కడికి వెళ్లుచున్నదనుకొని ఆమె వెంట వెళ్లిరి.

31. The Jews who were with her in the house, consoling her, saw Mary get up quickly and go out. They followed her because they thought that she was going to the tomb to weep there.

32. అంతట మరియ యేసు ఉన్న చోటికి వచ్చి, ఆయనను చూచి, ఆయన పాదములమీద పడిప్రభువా, నీవిక్కడ ఉండినయెడల నా సహోదరుడు చావకుండు ననెను.

32. When Mary came where Jesus was and saw him, she knelt at his feet and said to him, Lord, if you had been here, my brother would not have died.

33. ఆమె ఏడ్చుటయు, ఆమెతో కూడ వచ్చిన యూదులు ఏడ్చుటయు యేసు చూచి కలవరపడి ఆత్మలో మూలుగుచు అతని నెక్కడ నుంచితిరని అడుగగా,

33. When Jesus saw her weeping, and the Jews who came with her also weeping, he was greatly disturbed in spirit and deeply moved.

34. వారుప్రభువా, వచ్చి చూడుమని ఆయనతో చెప్పిరి.

34. He said, Where have you laid him? They said to him, Lord, come and see.

35. యేసు కన్నీళ్లు విడిచెను.

35. Jesus began to weep.

36. కాబట్టి యూదులు అతనిని ఏలాగు ప్రేమించెనో చూడుడని చెప్పుకొనిరి.

36. So the Jews said, See how he loved him!

37. వారిలో కొందరుఆ గ్రుడ్డి వాని కన్నులు తెరచిన యీయన, యితనిని చావకుండ చేయలేడా అని చెప్పిరి.

37. But some of them said, Could not he who opened the eyes of the blind man have kept this man from dying?

38. యేసు మరల తనలో మూలుగుచు సమాధియొద్దకు వచ్చెను. అది యొక గుహ, దానిమీద ఒక రాయి పెట్టియుండెను.

38. Then Jesus, again greatly disturbed, came to the tomb. It was a cave, and a stone was lying against it.

39. యేసు రాయి తీసివేయుడని చెప్పగా చనిపోయినవాని సహోదరియైన మార్తప్రభువా, అతడు చనిపోయి నాలుగు దినములైనది గనుక ఇప్పటికి వాసనకొట్టునని ఆయనతో చెప్పెను.

39. Jesus said, Take away the stone. Martha, the sister of the dead man, said to him, Lord, already there is a stench because he has been dead four days.

40. అందుకు యేసు నీవు నమ్మినయెడల దేవుని మహిమ చూతువని నేను నీతో చెప్పలేదా అని ఆమెతో అనెను;

40. Jesus said to her, Did I not tell you that if you believed, you would see the glory of God?

41. అంతట వారు ఆ రాయి తీసివేసిరి. యేసు కన్నులు పైకెత్తి తండ్రీ, నీవు నా మనవి వినినందున నీకు కృత జ్ఞతాస్తుతులు చెల్లించుచున్నాను.

41. So they took away the stone. And Jesus looked upward and said, Father, I thank you for having heard me.

42. నీవు ఎల్లప్పుడును నా మనవి వినుచున్నావని నేనెరుగుదును గాని నీవు నన్ను పంపితివని చుట్టు నిలిచియున్న యీ జనసమూహము నమ్మునట్లు వారి నిమిత్తమై యీ మాట చెప్పితిననెను.

42. I knew that you always hear me, but I have said this for the sake of the crowd standing here, so that they may believe that you sent me.

43. ఆయన ఆలాగు చెప్పిలాజరూ, బయటికి రమ్మని బిగ్గరగా చెప్పగా

43. When he had said this, he cried with a loud voice, Lazarus, come out!

44. చనిపోయినవాడు, కాళ్లు చేతులు ప్రేత వస్త్రములతో కట్టబడినవాడై వెలుపలికి వచ్చెను; అతని ముఖమునకు రుమాలు కట్టియుండెను. అంతట యేసు మీరు అతని కట్లు విప్పిపోనియ్యుడని వారితో చెప్పెను.

44. The dead man came out, his hands and feet bound with strips of cloth, and his face wrapped in a cloth. Jesus said to them, Unbind him, and let him go.

45. కాబట్టి మరియయొద్దకు వచ్చి ఆయన చేసిన కార్య మును చూచిన యూదులలో అనేకులు ఆయనయందు విశ్వాసముంచిరికాని

45. Many of the Jews therefore, who had come with Mary and had seen what Jesus did, believed in him.

46. వారిలో కొందరు పరిసయ్యుల యొద్దకు వెళ్లి యేసుచేసిన కార్యములను గూర్చి వారితో చెప్పిరి.

46. But some of them went to the Pharisees and told them what he had done.

47. కాబట్టి ప్రధానయాజకులును పరిసయ్యులును మహా సభను సమకూర్చిమనమేమి చేయుచున్నాము? ఈ మను ష్యుడు అనేకమైన సూచక క్రియలు చేయుచున్నాడే.

47. So the chief priests and the Pharisees called a meeting of the council, and said, What are we to do? This man is performing many signs.

48. మనమాయనను ఈలాగు చూచుచు ఊరకుండినయెడల అందరు ఆయనయందు విశ్వాసముంచెదరు; అప్పుడు రోమీయులు వచ్చి మన స్థలమును మన జనమును ఆక్ర మించుకొందురని చెప్పిరి.

48. If we let him go on like this, everyone will believe in him, and the Romans will come and destroy both our holy place and our nation.

49. అయితే వారిలో కయప అను ఒకడు ఆ సంవత్సరము ప్రధాన యాజకుడైయుండిమీ కేమియు తెలియదు.

49. But one of them, Caiaphas, who was high priest that year, said to them, You know nothing at all!

50. మన జనమంతయు నశింప కుండునట్లు ఒక మనుష్యుడు ప్రజలకొరకు చనిపోవుట మీకు ఉపయుక్తమని మీరు ఆలోచించుకొనరు అని వారితో చెప్పెను.

50. You do not understand that it is better for you to have one man die for the people than to have the whole nation destroyed.

51. తనంతట తానే యీలాగు చెప్పలేదు గాని ఆ సంవత్సరము ప్రధానయాజకుడై యుండెను గనుక

51. He did not say this on his own, but being high priest that year he prophesied that Jesus was about to die for the nation,

52. యేసు ఆ జనముకొరకును, ఆ జనముకొరకు మాత్రమేగాక చెదరిపోయిన దేవుని పిల్లలను ఏకముగా సమకూర్చుటకును, చావనైయున్నాడని ప్రవచించెను.
ఆదికాండము 49:10

52. and not for the nation only, but to gather into one the dispersed children of God.

53. కాగా ఆ దినమునుండి వారు ఆయనను చంప నాలో చించుచుండిరి.

53. So from that day on they planned to put him to death.

54. కాబట్టి యేసు అప్పటినుండి యూదులలో బహిరంగ ముగా సంచరింపక, అక్కడనుండి అరణ్యమునకు సమీప ప్రదేశములోనున్న ఎఫ్రాయిమను ఊరికి వెళ్లి, అక్కడ తన శిష్యులతోకూడ ఉండెను.

54. Jesus therefore no longer walked about openly among the Jews, but went from there to a town called Ephraim in the region near the wilderness; and he remained there with the disciples.

55. మరియు యూదుల పస్కాపండుగ సమీపమై యుండెను గనుక అనేకులు తమ్మునుతాము శుద్ధిచేసికొనుటకై పస్కా రాకమునుపే పల్లె టూళ్లలోనుండి యెరూషలేమునకు వచ్చిరి.
2 దినవృత్తాంతములు 30:17

55. Now the Passover of the Jews was near, and many went up from the country to Jerusalem before the Passover to purify themselves.

56. వారు యేసును వెదకుచు దేవాలయములో నిలువబడి మీకేమి తోచుచున్నది? ఆయన పండుగకు రాడా యేమి? అని ఒకనితో ఒకడు చెప్పుకొనిరి.

56. They were looking for Jesus and were asking one another as they stood in the temple, What do you think? Surely he will not come to the festival, will he?

57. ప్రధానయాజకులును పరిసయ్యులును ఆయన ఎక్కడ ఉన్నది ఎవనికైనను తెలిసియున్న యెడల తాము ఆయనను పట్టుకొన గలుగుటకు తమకు తెలియజేయవలెనని ఆజ్ఞాపించి యుండిరి.

57. Now the chief priests and the Pharisees had given orders that anyone who knew where Jesus was should let them know, so that they might arrest him.