1. మరియ, ఆమె సహోదరియైన మార్త, అనువారి గ్రామమైన బేతనియలోనున్న లాజరు అను ఒకడు రోగి యాయెను.

1. There was a man who had fallen sick. His name was El'azar, and he came from Beit-Anyah, the village where Miryam and her sister Marta lived.

2. ఈ లాజరు ప్రభువునకు అత్తరుపూసి తల వెండ్రుకలతో ఆయన పాదములు తుడిచిన మరియకు సహోదరుడు.

2. (This Miryam, whose brother El'azar had become sick, is the one who poured perfume on the Lord and wiped his feet with her hair.)

3. అతని అక్క చెల్లెండ్రు ప్రభువా, యిదిగో నీవు ప్రేమించువాడు రోగియై యున్నాడని ఆయనయొద్దకు వర్తమానము పంపిరి.

3. So the sisters sent a message to Yeshua, 'Lord, the man you love is sick.'

4. యేసు అది వినియీ వ్యాధి మరణముకొరకు వచ్చినదికాదు గాని దేవుని కుమారుడు దానివలన మహిమ పరచబడునట్లు దేవుని మహిమకొరకు వచ్చినదనెను.

4. On hearing it, he said, 'This sickness will not end in death. No, it is for God's glory, so that the Son of God may receive glory through it.'

5. యేసు మార్తను ఆమె సహోదరిని లాజరును ప్రేమించెను.

5. Yeshua loved Marta and her sister and El'azar;

6. అతడు రోగియై యున్నాడని యేసు వినినప్పుడు తానున్నచోటనే యింక రెండు దినములు నిలిచెను.

6. so when he heard he was sick, first he stayed where he was two more days;

7. అటుపిమ్మట ఆయనమనము యూదయకు తిరిగి వెళ్లుదమని తన శిష్యులతో చెప్పగా

7. then, after this, he said to the [talmidim], 'Let's go back to Y'hudah.'

8. ఆయన శిష్యులుబోధకుడా, యిప్పుడే యూదులు నిన్ను రాళ్లతో కొట్ట చూచుచుండిరే; అక్కడికి తిరిగి వెళ్లుదువా అని ఆయన నడిగిరి.

8. The [talmidim] replied, 'Rabbi! Just a short while ago the Judeans were out to stone you- and you want to go back there?'

9. అందుకు యేసు పగలు పండ్రెండు గంటలున్నవి గదా, ఒకడు పగటివేళ నడిచిన యెడల ఈ లోకపు వెలుగును చూచును గనుక తొట్రు పడడు.

9. Yeshua answered, 'Aren't there twelve hours of daylight? If a person walks during daylight, he doesn't stumble; because he sees the light of this world.

10. అయితే రాత్రివేళ ఒకడు నడిచినయెడల వానియందు వెలుగులేదు గనుక వాడు తొట్రుపడునని చెప్పెను.

10. But if a person walks at night, he does stumble; because he has no light with him.'

11. ఆయన యీ మాటలు చెప్పిన తరువాతమన స్నేహితుడైన లాజరు నిద్రించుచున్నాడు; అతని మేలు కొలుప వెళ్లుచున్నానని వారితో చెప్పగా

11. Yeshua said these things, and afterwards he said to the [talmidim], 'Our friend El'azar has gone to sleep; but I am going in order to wake him up.'

12. శిష్యులు ప్రభువా, అతడు నిద్రించినయెడల బాగుపడుననిరి.

12. The [talmidim] said to him, 'Lord, if he has gone to sleep, he will get better.'

13. యేసు అతని మరణమునుగూర్చి ఆ మాట చెప్పెను గాని వారు ఆయన నిద్ర విశ్రాంతిని గూర్చి చెప్పెననుకొనిరి.

13. Now Yeshua had used the phrase to speak about El'azar's death, but they thought he had been talking literally about sleep.

14. కావున యేసు లాజరు చనిపోయెను,

14. So Yeshua told them in plain language, 'El'azar has died.

15. మీరు నమ్మునట్లు నేనక్కడ ఉండలేదని మీ నిమిత్తము సంతోషించుచున్నాను; అయినను అతనియొద్దకు మనము వెళ్లుదము రండని స్పష్టముగా వారితో చెప్పెను.

15. And for your sakes, I am glad that I wasn't there, so that you may come to trust. But let's go to him.'

16. అందుకు దిదుమ అనబడిన తోమా ఆయనతో కూడ చనిపోవుటకు మనమును వెళ్లుదమని తనతోడి శిష్యులతో చెప్పెను.

16. Then T'oma (the name means 'twin') said to his fellow [talmidim], 'Yes, we should go, so that we can die with him!'

17. యేసు వచ్చి అదివరకే అతడు నాలుగు దినములు సమాధిలో ఉండెనని తెలిసికొనెను.

17. On arrival, Yeshua found that El'azar had already been in the tomb for four days.

18. బేతనియ యెరూషలేమునకు సమీపమై యుండెను; దానికి ఇంచుమించు కోసెడు దూరము

18. Now Beit-Anyah was about two miles from Yerushalayim,

19. గనుక యూదులలో అనేకులు వారి సహోదరునిగూర్చి మార్తను మరియను ఓదార్చుటకై వారి యొద్దకు వచ్చియుండిరి.

19. and many of the Judeans had come to Marta and Miryam in order to comfort them at the loss of their brother.

20. మార్త యేసు వచ్చుచున్నాడని విని ఆయనను ఎదుర్కొన వెళ్లెనుగాని మరియ యింటిలో కూర్చుండి యుండెను.

20. So when Marta heard that Yeshua was coming, she went out to meet him; but Miryam continued sitting [shiv'ah] in the house.

21. మార్త యేసుతో ప్రభువా, నీవిక్కడ ఉండినయెడల నా సహోదరుడు చావకుండును.

21. Marta said to Yeshua, 'Lord, if you had been here, my brother would not have died.

22. ఇప్పుడైనను నీవు దేవుని ఏమడిగినను దేవుడు నీకను గ్రహించునని యెరుగుదుననెను.

22. Even now I know that whatever you ask of God, God will give you.'

23. యేసు నీ సహోదరుడు మరల లేచునని ఆమెతో చెప్పగా

23. Yeshua said to her, 'Your brother will rise again.'

24. మార్త ఆయనతో అంత్య దినమున పునరుత్థానమందు లేచునని యెరుగుదుననెను.
దానియేలు 12:2

24. Marta said, 'I know that he will rise again at the Resurrection on the Last Day.'

25. అందుకు యేసు పునరుత్థానమును జీవమును నేనే; నాయందు విశ్వాసముంచువాడు చని పోయినను బ్రదుకును;

25. Yeshua said to her, 'I AM the Resurrection and the Life! Whoever puts his trust in me will live, even if he dies;

26. బ్రదికి నాయందు విశ్వాస ముంచు ప్రతివాడును ఎన్నటికిని చనిపోడు. ఈ మాట నమ్ముచున్నావా? అని ఆమెను నడిగెను.

26. and everyone living and trusting in me will never die. Do you believe this?'

27. ఆమె అవును ప్రభువా, నీవు లోకమునకు రావలసిన దేవుని కుమారుడవైన క్రీస్తువని నమ్ముచున్నానని ఆయనతో చెప్పెను.

27. She said to him, 'Yes, Lord, I believe that you are the Messiah, the Son of God, the one coming into the world.'

28. ఆమె ఈ మాట చెప్పి వెళ్లిబోధకుడు వచ్చి నిన్ను పిలుచుచున్నాడని తన సహోదరియైన మరియను రహస్య ముగా పిలిచెను.

28. After saying this, she went off and secretly called Miryam, her sister: 'The Rabbi is here and is calling for you.'

29. ఆమె విని త్వరగా లేచి ఆయన యొద్దకు వచ్చెను.

29. When she heard this, she jumped up and went to him.

30. యేసు ఇంకను ఆ గ్రామములోనికి రాక, మార్త ఆయనను కలిసికొనిన చోటనే ఉండెను

30. Yeshua had not yet come into the village but was still where Marta had met him;

31. గనుక యింటిలో మరియతో కూడ నుండి ఆమెను ఓదార్చుచుండిన యూదులు మరియ త్వరగా లేచి వెళ్లుట చూచి, ఆమె సమాధియొద్ద ఏడ్చుటకు అక్కడికి వెళ్లుచున్నదనుకొని ఆమె వెంట వెళ్లిరి.

31. so when the Judeans who had been with Miryam in the house comforting her saw her get up quickly and go out, they followed her, thinking she was going to the tomb to mourn there.

32. అంతట మరియ యేసు ఉన్న చోటికి వచ్చి, ఆయనను చూచి, ఆయన పాదములమీద పడిప్రభువా, నీవిక్కడ ఉండినయెడల నా సహోదరుడు చావకుండు ననెను.

32. When Miryam came to where Yeshua was and saw him, she fell at his feet and said to him, 'Lord, if you had been here, my brother would not have died.'

33. ఆమె ఏడ్చుటయు, ఆమెతో కూడ వచ్చిన యూదులు ఏడ్చుటయు యేసు చూచి కలవరపడి ఆత్మలో మూలుగుచు అతని నెక్కడ నుంచితిరని అడుగగా,

33. When Yeshua saw her crying, and also the Judeans who came with her crying, he was deeply moved and also troubled.

34. వారుప్రభువా, వచ్చి చూడుమని ఆయనతో చెప్పిరి.

34. He said, 'Where have you buried him?' They said, 'Lord, come and see.'

35. యేసు కన్నీళ్లు విడిచెను.

35. Yeshua cried;

36. కాబట్టి యూదులు అతనిని ఏలాగు ప్రేమించెనో చూడుడని చెప్పుకొనిరి.

36. so the Judeans there said, 'See how he loved him!'

37. వారిలో కొందరుఆ గ్రుడ్డి వాని కన్నులు తెరచిన యీయన, యితనిని చావకుండ చేయలేడా అని చెప్పిరి.

37. But some of them said, 'He opened the blind man's eyes. Couldn't he have kept this one from dying?'

38. యేసు మరల తనలో మూలుగుచు సమాధియొద్దకు వచ్చెను. అది యొక గుహ, దానిమీద ఒక రాయి పెట్టియుండెను.

38. Yeshua, again deeply moved, came to the tomb. It was a cave, and a stone was lying in front of the entrance.

39. యేసు రాయి తీసివేయుడని చెప్పగా చనిపోయినవాని సహోదరియైన మార్తప్రభువా, అతడు చనిపోయి నాలుగు దినములైనది గనుక ఇప్పటికి వాసనకొట్టునని ఆయనతో చెప్పెను.

39. Yeshua said, 'Take the stone away!' Marta, the sister of the dead man, said to Yeshua, 'By now his body must smell, for it has been four days since he died!'

40. అందుకు యేసు నీవు నమ్మినయెడల దేవుని మహిమ చూతువని నేను నీతో చెప్పలేదా అని ఆమెతో అనెను;

40. Yeshua said to her, 'Didn't I tell you that if you keep trusting, you will see the glory of God?'

41. అంతట వారు ఆ రాయి తీసివేసిరి. యేసు కన్నులు పైకెత్తి తండ్రీ, నీవు నా మనవి వినినందున నీకు కృత జ్ఞతాస్తుతులు చెల్లించుచున్నాను.

41. So they removed the stone. Yeshua looked upward and said, 'Father, I thank you that you have heard me.

42. నీవు ఎల్లప్పుడును నా మనవి వినుచున్నావని నేనెరుగుదును గాని నీవు నన్ను పంపితివని చుట్టు నిలిచియున్న యీ జనసమూహము నమ్మునట్లు వారి నిమిత్తమై యీ మాట చెప్పితిననెను.

42. I myself know that you always hear me, but I say this because of the crowd standing around, so that they may believe that you have sent me.'

43. ఆయన ఆలాగు చెప్పిలాజరూ, బయటికి రమ్మని బిగ్గరగా చెప్పగా

43. Having said this, he shouted, 'El'azar! Come out!'

44. చనిపోయినవాడు, కాళ్లు చేతులు ప్రేత వస్త్రములతో కట్టబడినవాడై వెలుపలికి వచ్చెను; అతని ముఖమునకు రుమాలు కట్టియుండెను. అంతట యేసు మీరు అతని కట్లు విప్పిపోనియ్యుడని వారితో చెప్పెను.

44. The man who had been dead came out, his hands and feet wrapped in strips of linen and his face covered with a cloth. Yeshua said to them, 'Unwrap him, and let him go!'

45. కాబట్టి మరియయొద్దకు వచ్చి ఆయన చేసిన కార్య మును చూచిన యూదులలో అనేకులు ఆయనయందు విశ్వాసముంచిరికాని

45. At this, many of the Judeans who had come to visit Miryam, and had seen what Yeshua had done, trusted in him.

46. వారిలో కొందరు పరిసయ్యుల యొద్దకు వెళ్లి యేసుచేసిన కార్యములను గూర్చి వారితో చెప్పిరి.

46. But some of them went off to the [P'rushim] and told them what he had done.

47. కాబట్టి ప్రధానయాజకులును పరిసయ్యులును మహా సభను సమకూర్చిమనమేమి చేయుచున్నాము? ఈ మను ష్యుడు అనేకమైన సూచక క్రియలు చేయుచున్నాడే.

47. So the head [cohanim] and the [P'rushim] called a meeting of the [Sanhedrin] and said, 'What are we going to do?- for this man is performing many miracles.

48. మనమాయనను ఈలాగు చూచుచు ఊరకుండినయెడల అందరు ఆయనయందు విశ్వాసముంచెదరు; అప్పుడు రోమీయులు వచ్చి మన స్థలమును మన జనమును ఆక్ర మించుకొందురని చెప్పిరి.

48. If we let him keep going on this way, everyone will trust in him, and the Romans will come and destroy both the Temple and the nation.'

49. అయితే వారిలో కయప అను ఒకడు ఆ సంవత్సరము ప్రధాన యాజకుడైయుండిమీ కేమియు తెలియదు.

49. But one of them, Kayafa, who was [cohen gadol] that year, said to them, 'You people don't know anything!

50. మన జనమంతయు నశింప కుండునట్లు ఒక మనుష్యుడు ప్రజలకొరకు చనిపోవుట మీకు ఉపయుక్తమని మీరు ఆలోచించుకొనరు అని వారితో చెప్పెను.

50. You don't see that it's better for you if one man dies on behalf of the people, so that the whole nation won't be destroyed.'

51. తనంతట తానే యీలాగు చెప్పలేదు గాని ఆ సంవత్సరము ప్రధానయాజకుడై యుండెను గనుక

51. Now he didn't speak this way on his own initiative; rather, since he was [cohen gadol] that year, he was prophesying that Yeshua was about to die on behalf of the nation,

52. యేసు ఆ జనముకొరకును, ఆ జనముకొరకు మాత్రమేగాక చెదరిపోయిన దేవుని పిల్లలను ఏకముగా సమకూర్చుటకును, చావనైయున్నాడని ప్రవచించెను.
ఆదికాండము 49:10

52. and not for the nation alone, but so that he might gather into one the scattered children of God.

53. కాగా ఆ దినమునుండి వారు ఆయనను చంప నాలో చించుచుండిరి.

53. From that day on, they made plans to have him put to death.

54. కాబట్టి యేసు అప్పటినుండి యూదులలో బహిరంగ ముగా సంచరింపక, అక్కడనుండి అరణ్యమునకు సమీప ప్రదేశములోనున్న ఎఫ్రాయిమను ఊరికి వెళ్లి, అక్కడ తన శిష్యులతోకూడ ఉండెను.

54. Therefore Yeshua no longer walked around openly among the Judeans but went away from there into the region near the desert, to a town called Efrayim, and stayed there with his [talmidim].

55. మరియు యూదుల పస్కాపండుగ సమీపమై యుండెను గనుక అనేకులు తమ్మునుతాము శుద్ధిచేసికొనుటకై పస్కా రాకమునుపే పల్లె టూళ్లలోనుండి యెరూషలేమునకు వచ్చిరి.
2 దినవృత్తాంతములు 30:17

55. The Judean festival of [Pesach] was near, and many people went up from the country to Yerushalayim to perform the purification ceremony prior to [Pesach].

56. వారు యేసును వెదకుచు దేవాలయములో నిలువబడి మీకేమి తోచుచున్నది? ఆయన పండుగకు రాడా యేమి? అని ఒకనితో ఒకడు చెప్పుకొనిరి.

56. They were looking for Yeshua, and as they stood in the Temple courts they said to each other, 'What do you think? that he simply won't come to the festival?'

57. ప్రధానయాజకులును పరిసయ్యులును ఆయన ఎక్కడ ఉన్నది ఎవనికైనను తెలిసియున్న యెడల తాము ఆయనను పట్టుకొన గలుగుటకు తమకు తెలియజేయవలెనని ఆజ్ఞాపించి యుండిరి.

57. Moreover, the head [cohanim] and the [P'rushim] had given orders that anyone knowing Yeshua's whereabouts should inform them, so that they could have him arrested.