1. అటుతరువాత యేసు తిబెరియ సముద్రము, అనగా గలిలయ సముద్రము దాటి అద్దరికి వెళ్లెను.

1. After this wente Iesus ouer the see vnto the cite Tiberias in Galilee.

2. రోగుల యెడల ఆయన చేసిన సూచక క్రియలను చూచి బహు జనులు ఆయనను వెంబడించిరి.

2. And moch people folowed him, because they sawe the tokens that he dyd vpon the which were diseased.

3. యేసు కొండయెక్కి అక్కడ తన శిష్యులతో కూడ కూర్చుండెను.

3. But Iesus wete vp in to a mountayne, and there he sat with his disciples.

4. అప్పుడు పస్కా అను యూదుల పండుగ సమీపించెను.

4. And Easter ye feast of the Iewes was nye.

5. కాబట్టి యేసు కన్నులెత్తి బహు జనులు తనయొద్దకు వచ్చుట చూచివీరు భుజించుటకు ఎక్కడనుండి రొట్టెలు కొని తెప్పింతుమని ఫిలిప్పు నడిగెను గాని

5. Then Iesus lift vp his eyes, and sawe yt there came moch people vnto him, and he sayde vnto Philippe: Whence shal we bye bred, yt these maye eate?

6. యేమి చేయనై యుండెనో తానే యెరిగి యుండి అతనిని పరీక్షించుటకు ఆలాగడిగెను.

6. But this he sayde to proue him, for he himself knewe, what he wolde do.

7. అందుకు ఫిలిప్పువారిలో ప్రతివాడును కొంచెము కొంచెము పుచ్చుకొనుటకైనను రెండువందల దేనారముల రొట్టెలు చాలవని ఆయనతో చెప్పెను.

7. Philippe answered him: Two hundreth peny worth of bred is not ynough amonge the, yt euery one maye take a litle.

8. ఆయన శిష్యులలో ఒకడు, అనగా సీమోను పేతురు సహోదరుడైన అంద్రెయ

8. The sayde vnto hi one of his disciples, Andrew ye brother of Symo Peter:

9. ఇక్కడ ఉన్న యొక చిన్న వానియొద్ద అయిదు యవల రొట్టెలు రెండు చిన్న చేపలు ఉన్నవి గాని, యింత మందికి ఇవి ఏమాత్రమని ఆయనతో అనగా

9. There is a lad here, yt hath fyue barlye loaues, and two fishes, but what is that amoge so many?

10. యేసు జనులను కూర్చుండబెట్టుడని చెప్పెను. ఆ చోట చాల పచ్చికయుండెను గనుక లెక్కకు ఇంచుమించు అయిదువేలమంది పురుషులు కూర్చుండిరి.

10. Iesus sayde: Make the people syt downe. There was moch grasse in the place. Then they sat the downe, aboute a fyue thousande men.

11. యేసు ఆ రొట్టెలు పట్టుకొని కృతజ్ఞ తాస్తుతులు చెల్లించి కూర్చున్నవారికి వడ్డించెను. ఆలాగున చేపలుకూడ వారికిష్టమైనంత మట్టుకు వడ్డించెను;

11. Iesus toke the loaues, thanked, and gaue them to the disciples: the disciples (gaue) to them that were set downe. Likewyse also of the fishes as moch as they wolde.

12. వారు తృప్తిగా తినిన తరువాత ఏమియు నష్టపడకుండ మిగిలిన ముక్కలు పోగుచేయుడని తన శిష్యులతో చెప్పెను.

12. Whan they were fylled, he sayde vnto his disciples: Gather vp the broken meate that remayneth, that nothinge be lost.

13. కాబట్టి వారు భుజించిన తరువాత వారి యొద్ద మిగిలిన అయిదు యవల రొట్టెల ముక్కలు పోగుచేసి పండ్రెండు గంపలు నింపిరి.

13. The they gathered, and fylled twolue baskettes with the broke meate, that remayned of the fyue barlye loaues, vnto them which had eaten.

14. ఆ మనుష్యులు యేసు చేసిన సూచక క్రియను చూచినిజముగా ఈ లోకమునకు రాబోవు ప్రవక్త ఈయనే అని చెప్పుకొనిరి.
ద్వితీయోపదేశకాండము 18:15, ద్వితీయోపదేశకాండము 18:18

14. Now whan the men sawe the token yt Iesus dyd, they saide: This is of a trueth the Prophet, yt shulde come into the worlde.

15. రాజుగా చేయుటకు వారు వచ్చి తన్ను బలవంతముగా పట్టుకొనబోవుచున్నారని యేసు ఎరిగి, మరల కొండకు ఒంటరిగా వెళ్లెను.

15. Whan Iesus now perceaued that they wolde come, and take him vp, to make him kynge, he gat him awaye agayne in to a mountayne himself alone.

16. సాయంకాలమైనప్పుడు ఆయన శిష్యులు సముద్రము నొద్దకు వెళ్లి దోనె యెక్కి సముద్రపు టద్దరినున్న కపెర్నహూమునకు పోవుచుండిరి.

16. At euen wente his disciples downe to ye see,

17. అంతలో చీక టాయెను గాని యేసు వారియొద్దకు ఇంకను రాలేదు.

17. and entred in to the shippe, and came to the other syde of ye see vnto Capernau. And it was darcke allready. And Iesus was not come to the.

18. అప్పుడు పెద్ద గాలి విసరగా సముద్రము పొంగుచుండెను.

18. And ye see arose thorow a greate wynde.

19. వారు ఇంచుమించు రెండు కోసుల దూరము దోనెను నడిపించిన తరువాత, యేసు సముద్రముమీద నడుచుచు తమ దోనెదగ్గరకు వచ్చుట చూచి భయపడిరి;

19. Now whan they had rowed vpo a fyue and twetie or thirtie furlonges, they sawe Iesus goinge vpon the see, and came nye to the shippe. And they were afrayed.

20. అయితే ఆయన నేనే, భయపడకుడని వారితో చెప్పెను.

20. But he sayde vnto them: It is I, be not afrayed.

21. కనుక ఆయనను దోనెమీద ఎక్కించుకొనుటకు వారిష్టపడిరి. వెంటనే ఆ దోనె వారు వెళ్లుచున్న ప్రదేశమునకు చేరెను.

21. Then wolde they haue receaued him in to ye shippe. And immediatly ye shippe was at the londe whither they wente.

22. మరునాడు సముద్రపుటద్దరిని నిలిచియున్న జన సమూహము వచ్చి చూడగా, ఒక చిన్న దోనె తప్ప అక్కడ మరియొకటి లేదనియు, యేసు తన శిష్యులతో కూడ దోనె ఎక్కలేదు గాని ఆయన శిష్యులు మాత్రమే వెళ్లిరనియు తెలిసికొనిరి.

22. The nexte daye after, the people which stode on the other syde of the see, sawe that there was none other shippe there saue that one, wherin to his disciples were entred: and that Iesus wete not in with his disciples in to the shippe, but yt his disciples were gone awaie alone.

23. అయితే ప్రభువు కృతజ్ఞతా స్తుతులు చెల్లించినప్పుడు వారు రొట్టె భుజించిన చోటు నకు దగ్గరనున్న తిబెరియనుండి వేరే చిన్న దోనెలు వచ్చెను.

23. Howbeit there came other shippes from Tiberias, nye vnto ye place where they had eate the bred, after yt the LORDE had geuen thankes.

24. కాబట్టి యేసును ఆయన శిష్యులును అక్కడ లేకపోవుట జనసమూహము చూచి నప్పుడు వారా చిన్న దోనెలెక్కి యేసును వెదకుచు కపెర్నహూమునకు వచ్చిరి.

24. Now whan the people sawe that Iesus was not there, nether his disciples, they toke shippe also, and came to Capernaum, and sought Iesus.

25. సముద్రపుటద్దరిని ఆయనను కనుగొని బోధకుడా, నీవెప్పుడు ఇక్కడికి వచ్చితివని అడుగగా

25. And whan they founde him on the other syde of the see, they sayde vnto him: Master, whan camest thou hither?

26. యేసు మీరు సూచనలను చూచుటవలన కాదు గాని రొట్టెలు భుజించి తృప్తి పొందుటవలననే నన్ను వెదకుచున్నారని మీతో నిశ్చయముగా చెప్పుచున్నాను.

26. Iesus answered the, & sayde: Verely verely I saye vnto you: Ye seke me not because ye sawe ye tokes, but because ye ate of the loaues, and were fylled.

27. క్షయమైన ఆహారముకొరకు కష్టపడకుడి గాని నిత్యజీవము కలుగ జేయు అక్షయమైన ఆహారముకొరకే కష్టపడుడి; మనుష్య కుమారుడు దానిని మీకిచ్చును, ఇందుకై తండ్రియైన దేవుడు ఆయనకు ముద్రవేసియున్నాడని చెప్పెను.

27. Laboure not for the meate which perisheth but yt endureth vnto euerlastinge life, which the sonne of ma shal geue you: For him hath God the father sealed.

28. వారు మేము దేవుని క్రియలు జరిగించుటకు ఏమి చేయ వలెనని ఆయనను అడుగగా

28. The sayde they vnto him: What shal we do, that we maye worke ye workes of God?

29. యేసు ఆయన పంపిన వానియందు మీరు విశ్వాసముంచుటయే దేవుని క్రియయని వారితో చెప్పెను.

29. Iesus answered, and sayde vnto the: This is the worke of God, that ye beleue on him, whom he hath sent.

30. వారు అట్లయితే మేము చూచి నిన్ను విశ్వసించుటకు నీవు ఏ సూచక క్రియ చేయుచున్నావు? ఏమి జరిగించుచున్నావు?

30. Then sayde they vnto him: What token doest thou the, that we maye se and beleue ye? What workest thou?

31. భుజించు టకు పరలోకమునుండి ఆయన ఆహారము వారికి అను గ్రహించెను అని వ్రాయబడినట్టు మన పితరులు అరణ్యములో మన్నాను భుజించిరని ఆయనతో చెప్పిరి.
నిర్గమకాండము 16:4-15, సంఖ్యాకాండము 11:7-9, Neh-h 9 15:1, కీర్తనల గ్రంథము 78:24, కీర్తనల గ్రంథము 105:40

31. Oure fathers ate Mana in the wyldernesse, as it is wrytte: He gaue the bred fro heauen to eate.

32. కాబట్టి యేసు పరలోకమునుండి వచ్చు ఆహారము మోషే మీకియ్యలేదు, నా తండ్రియే పరలోకమునుండి వచ్చు నిజమైన ఆహారము మీకను గ్రహించుచున్నాడు.

32. Then sayde Iesus vnto the: Verely verely I saye vnto you: Moses gaue you not bred from heaue, but my father geueth you the true bred from heauen:

33. పరలోకమునుండి దిగి వచ్చి, లోకమునకు జీవము నిచ్చునది దేవుడనుగ్రహించు ఆహారమై యున్నదని మీతో నిశ్చయముగా చెప్పుచున్నానని వారితో చెప్పెను.

33. For this is that bred of God, which commeth from heauen, and geueth life vnto the worlde.

34. కావున వారు ప్రభువా, యీ ఆహారము ఎల్లప్పుడును మాకు అనుగ్రహించు మనిరి.

34. The sayde they vnto him: Syr, geue vs allwaye soch bred.

35. అందుకు యేసు వారితో ఇట్లనెను జీవాహారము నేనే; నాయొద్దకు వచ్చువాడు ఏమాత్రమును ఆకలిగొనడు,

35. But Iesus sayde vnto the: I am yt bred of life. He that cometh vnto me, shal not huger: & he that beleueth on me, shal neuer thyrst.

36. నాయందు విశ్వాసముంచు వాడు ఎప్పుడును దప్పిగొనడు.

36. But I haue sayde vnto you, yt ye haue sene me, and yet ye beleue not.

37. మీరు నన్ను చూచి యుండియు విశ్వసింపక యున్నారని మీతో చెప్పితిని.

37. All that my father geueth me, cometh vnto me: and who so cometh vnto me, him wyl not I cast out:

38. తండ్రి నాకు అనుగ్రహించు వారందరును నాయొద్దకు వత్తురు; నాయొద్దకు వచ్చువానిని నేనెంత మాత్రమును బయటికి త్రోసివేయను.

38. for I am come downe from heaue, not to do myne awne wyll, but the wyll of him that hath sent me.

39. నా యిష్టమును నెరవేర్చు కొనుటకు నేను రాలేదు; నన్ను పంపిన వాని చిత్తము నెరవేర్చుటకే పరలోకమునుండి దిగి వచ్చితిని.

39. This is ye will of the father, which hath sent me, that of all that he hath geue me, I shulde lose nothinge, but shulde rayse it vp agayne at the last daye.

40. ఆయన నాకు అనుగ్రహించిన దాని యంతటిలో నేనే మియు పోగొట్టుకొనక, అంత్యదినమున దాని లేపుటయే నన్ను పంపినవాని చిత్తమైయున్నది.

40. This is the wyl of him which hath sent me, that, who soeuer seyth the sonne and beleueth on him, haue euerlastinge life, and I shal rayse him vp at the last daye.

41. కుమారుని చూచి ఆయనయందు విశ్వాసముంచు ప్రతివాడును నిత్యజీవము పొందుటయే నా తండ్రి చిత్తము; అంత్యదినమున నేను వానిని లేపుదును.

41. The murmured the Iewes ther ouer, that he sayde: I am yt bred which is come downe from heaue,

42. కాబట్టి నేను పరలోకమునుండి దిగి వచ్చిన ఆహారమని ఆయన చెప్పినందున యూదులు ఆయననుగూర్చి సణుగుకొనుచు ఈయన యోసేపు కుమారుడైన యేసు కాడా?

42. and they sayde: Is not this Iesus, Iosephs sonne, whose father and mother we knowe? How sayeth he then, I am come downe from heauen?

43. ఈయన తలిదండ్రులను మన మెరుగుదుము గదా? నేను పరలోకమునుండి దిగి వచ్చి యున్నానని ఈయన ఏలాగు చెప్పుచున్నాడనిరి.

43. Iesus answered, and sayde vnto them: Murmur not amonge youre selues.

44. అందుకు యేసుమీలో మీరు సణుగుకొనకుడి;

44. No man can come vnto me, excepte the father which hath sent me, drawe him. And I shal rayse him vp at the last daye.

45. నన్ను పంపిన తండ్రి వానిని ఆకర్షించితేనే గాని యెవడును నా యొద్దకు రాలేడు; అంత్యదినమున నేను వానిని లేపుదును.
యెషయా 54:13

45. It is wrytten in the prophetes: They shal all be taught of God. Who so euer now heareth it of the father, and lerneth it, commeth vnto me.

46. వారందరును దేవునిచేత బోధింపబడుదురు అని ప్రవక్తల లేఖనములలో వ్రాయబడియున్నది గనుక తండ్రివలన విని నేర్చుకొనిన ప్రతివాడును నాయొద్దకు వచ్చును.

46. Not that eny man hath sene the father, saue he which is of the father, the same hath sene the father.

47. దేవుని యొద్దనుండి వచ్చినవాడు తప్ప మరి యెవడును తండ్రిని చూచియుండలేదు; ఈయనే తండ్రిని చూచి యున్న వాడు.

47. Verely verely I saye vnto you: He that beleueth on me, hath euerlastinge life.

48. విశ్వసించువాడే నిత్యజీవము గలవాడు. జీవాహారము నేనే.

48. I am that bred of life.

49. మీ పితరులు అరణ్యములో మన్నాను తినినను చనిపోయిరి.

49. Youre fathers ate Manna in the wyldernes, and are deed.

50. దీనిని తినువాడు చావ కుండునట్లు పరలోకమునుండి దిగివచ్చిన ఆహార మిదే.

50. This is that bred which commeth from heauen, that who so eateth therof, shulde not dye.

51. పరలోకమునుండి దిగి వచ్చిన జీవాహారమును నేనే. ఎవడైనను ఈ ఆహారము భుజించితే వాడెల్లప్పుడును జీవించును; మరియు నేనిచ్చు ఆహారము లోకమునకు జీవముకొరకైన నా శరీరమే అని మీతో నిశ్చయముగా చెప్పుచున్నాననెను.

51. I am that lyuynge bred, which came downe fro heauen: Who so eateth of this bred, shal lyue for euer. And the bred that I wil geue, is my flesh which I wil geue for ye life of the worlde.

52. యూదులుఈయన తన శరీరమును ఏలాగు తిన నియ్యగలడని యొకనితో ఒకడు వాదించిరి.

52. Then stroue the Iewes amonge them selues, and sayde: How ca this folowe geue vs his flesh to eate?

53. కావున యేసు ఇట్లనెనుమీరు మనుష్యకుమారుని శరీరము తిని ఆయన రక్తము త్రాగితేనే కాని, మీలో మీరు జీవము గలవారు కారు.

53. Iesus sayde vnto the: Verely verely I saye vnto you: Excepte ye eate ye flesh of ye sonne of man and drynke his bloude, ye haue no life in you.

54. నా శరీరము తిని నా రక్తము త్రాగువాడే నిత్యజీవము గలవాడు; అంత్యదినమున నేను వానిని లేపుదును.

54. Who so eateth my flesh, and drynketh my bloude, hath euerlastinge life: and I shal rayse him vp at the last daye.

55. నా శరీరము నిజమైన ఆహారమును నా రక్తము నిజమైన పానమునై యున్నది.

55. For my flesh is ye very meate, and my bloude is ye very drynke.

56. నా శరీరము తిని నా రక్తము త్రాగువాడు నాయందును నేను వానియందును నిలిచియుందుము.

56. Who so eateth my flesh, and drynketh my bloude, abydeth in me, and I in him.

57. జీవముగల తండ్రి నన్ను పంపెను గనుక నేను తండ్రి మూలముగా జీవించుచున్నట్టే నన్ను తినువాడును నా మూలముగా జీవించును.

57. As the lyuynge father hath sent me, and I lyue for the fathers sake: Euen so he that eateth me, shall lyue for my sake.

58. ఇదే పర లోకమునుండి దిగివచ్చిన ఆహారము; పితరులు మన్నాను తినియు చనిపోయినట్టు గాదు; ఈ ఆహారము తినువాడు ఎల్లప్పుడును జీవించునని నిశ్చయముగా మీతో చెప్పు చున్నాననెను

58. This is ye bred which is come fro heauen: Not as youre fathers ate Manna, and are deed. He that eateth of this bred, shal lyue for euer.

59. ఆయన కపెర్నహూములో బోధించుచు సమాజమందిరములో ఈ మాటలు చెప్పెను.

59. These thinges sayde he in the synagoge, wha he taught at Capernaum.

60. ఆయన శిష్యులలో అనేకులు ఈ మాట విని యిది కఠినమైన మాట, యిది ఎవడు వినగలడని చెప్పుకొనిరి.

60. Many now of his disciples that herde this, sayde: This is an harde sayenge, who maye abyde the hearynge of it?

61. యేసు తన శిష్యులు దీనినిగూర్చి సణుగుకొనుచున్నారని తనకుతానే యెరిగి వారితో ఇట్లనెను దీనివలన మీరు అభ్యంతరపడుచున్నారా?

61. But whan Iesus perceaued in hi self, that his discipes murmured ther at he sayde vnto them: Doth this offende you?

62. ఆలాగైతే మనుష్యకుమారుడు మునుపున్న చోటునకు ఎక్కుట మీరు చూచినయెడల ఏమందురు?
కీర్తనల గ్రంథము 47:5

62. What and yf ye shal se the sonne of man ascende vp thither, where he was afore?

63. ఆత్మయే జీవింపచేయుచున్నది; శరీరము కేవలము నిష్‌ప్రయోజనము. నేను మీతో చెప్పియున్న మాటలు ఆత్మయు జీవమునైయున్నవి గాని

63. It is ye sprete that quyckeneth, ye flesh profiteth nothinge. The wordes that I speake, are sprete, and are life.

64. మీలో విశ్వ సించనివారు కొందరున్నారని వారితో చెప్పెను. విశ్వ సించనివారెవరో, తన్ను అప్పగింపబోవువాడెవడో, మొదటినుండి యేసునకు తెలియును.

64. But there are some amoge you, that beleue not. For Iesus knewe well from the begynnynge, which they were that beleued not, and who shulde betraye him.

65. మరియు ఆయన తండ్రిచేత వానికి కృప అనుగ్రహింపబడకుంటే ఎవడును నాయొద్దకు రాలేడని యీ హేతువునుబట్టి మీతో చెప్పితిననెను.

65. And he sayde: Therfore haue I sayde vnto you: No man can come vnto me, excepte it be geuen him of my father.

66. అప్పటినుండి ఆయన శిష్యులలో అనేకులు వెనుకతీసి, మరి ఎన్నడును ఆయనను వెంబడింపలేదు.

66. From that tyme forth, many of his disciples wente backe, and walked nomore with him.

67. కాబట్టి యేసుమీరు కూడ వెళ్లిపోవలెనని యున్నారా? అని పండ్రెండుమందిని అడుగగా

67. Then sayde Iesus vnto the twolue: Wyll ye also go awaye?

68. సీమోను పేతురు ప్రభువా, యెవనియొద్దకు వెళ్లుదుము? నీవే నిత్యజీవపు మాటలు గలవాడవు;

68. Then answered Simon Peter: LORDE, Whither shal we go? Thou hast the wordes of euerlastinge life:

69. నీవే దేవుని పరిశుద్ధుడవని మేము విశ్వసించి యెరిగియున్నామని ఆయనతో చెప్పెను.

69. and we haue beleued & knowne, that thou art Christ the sonne of the lyuynge God.

70. అందుకు యేసు నేను మిమ్మును పండ్రెండుగురిని ఏర్పరచు కొనలేదా? మీలో ఒకడు సాతాను అనివారితో చెప్పెను.

70. Iesus answered them. Haue I not chosen you twolue, and one of you is a deuell?

71. సీమోను ఇస్కరియోతు కుమారుడైన యూదా పండ్రెండు మందిలో ఒకడైయుండి ఆయన నప్పగింపబోవు చుండెను గనుక వానిగూర్చియే ఆయన ఈ మాట చెప్పెను.

71. But he spake of Iudas Symon Iscarioth: the same betrayed him afterwarde, and was one of the twolue.