1. వారు అంఫిపొలి, అపొల్లోనియ పట్టణములమీదుగా వెళ్లి థెస్సలొనీకకు వచ్చిరి. అక్కడయూదుల సమాజ మందిరమొకటి యుండెను

1. After Paul and Silas had gone through the cities of Amphipolis and Apollonia, they came to the city of Thessalonica. The Jews had a place of worship there.

2. గనుక పౌలు తన వాడుక చొప్పున సమాజపు వారియొద్దకు వెళ్లిక్రీస్తు శ్రమపడి మృతులలోనుండి లేచుట ఆవశ్యకమనియు,

2. Paul went in as he always did. They gathered together each Day of Rest for three weeks and he taught them from the Holy Writings.

3. నేను మీకు ప్రచురముచేయు యేసే క్రీస్తయియున్నాడనియు లేఖనములలోనుండి దృష్టాంతములనెత్తి విప్పి చెప్పుచు, వారితో మూడువిశ్రాంతి దినములు తర్కించుచుండెను.

3. He showed them that Christ had to suffer and rise again from the dead. He said, 'I preach this Jesus to you. He is the Christ.'

4. వారిలో కొందరును, భక్తిపరులగు గ్రీసుదేశస్థులలో చాలమందియు, ఘనతగల స్త్రీలలో అనేకులును ఒప్పుకొని పౌలుతోను సీలతోను కలిసికొనిరి.

4. Some of them put their trust in Christ and followed Paul and Silas. There were many Greek people and some leading women who honored God among those who had become Christians.

5. అయితే యూదులు మత్సరపడి, పనిపాటులు లేక తిరుగుకొందరు దుష్టులను వెంటబెట్టు కొని గుంపుకూర్చి పట్టణమెల్ల అల్లరిచేయుచు, యాసోను ఇంటిమీదపడి వారిని జనుల సభయెదుటికి తీసికొని వచ్చుటకు యత్నముచేసిరి.

5. The Jews who did not put their trust in Christ became jealous. They took along some sinful men from the center of town where people gather and brought them out on the street. These angry men started all the people in the city to cry out with loud voices. They went to the house of Jason hoping to find Paul and Silas there and bring them out to the people.

6. అయితే వారు కనబడనందున యాసోనును కొందరు సహోదరులను ఆ పట్టణపు అధికారులయొద్దకు ఈడ్చుకొనిపోయి భూలోకమును తలక్రిందుచేసిన వీరు ఇక్కడికి కూడ వచ్చి యున్నారు; యాసోను వీరిని చేర్చుకొనియున్నాడు.

6. But they did not find them there. Then they dragged Jason and some other Christians out in front of the leaders and cried out, 'These men who have been making trouble over all the world have come here also.

7. వీరందరు యేసు అను వేరొక రాజున్నాడని చెప్పి, కైసరు చట్టములకు విరోధముగా నడుచుకొనువారు అని కేకలువేసిరి.

7. And Jason has taken them in. They say there is another King called Jesus. They are working against the laws made by Caesar.'

8. ఈ మాటలు వినుచున్న జనసమూహమును పట్టణపు అధికారులను కలవరపరచిరి.

8. When the people and city leaders heard this, they were troubled.

9. వారు యాసోనునొద్దను మిగిలినవారియొద్దను జామీను తీసికొని వారిని విడుదల చేసిరి.

9. Then they made Jason and the others pay some money and let them go.

10. వెంటనే సహోదరులు రాత్రివేళ పౌలును సీలను బెరయకు పంపించిరి. వారు వచ్చి యూదుల సమాజ మందిరములో ప్రవేశించిరి.

10. At once the Christians sent Paul and Silas away at night to the city of Berea. When they got there, they went to the Jewish place of worship.

11. వీరు థెస్సలొనీకలో ఉన్న వారికంటె ఘనులైయుండిరి గనుక ఆసక్తితో వాక్యమును అంగీకరించి, పౌలును సీలయును చెప్పిన సంగతులు ఆలాగున్నవో లేవో అని ప్రతిదినమును లేఖనములు పరిశోధించుచు వచ్చిరి.

11. These Jews were more willing to understand than those in the city of Thessalonica. They were very glad to hear the Word of God, and they looked into the Holy Writings to see if those things were true.

12. అందుచేత వారిలో అనేకులును, ఘనతగల గ్రీసుదేశస్థులైన స్త్రీలలోను పురుషులలోను చాలమందియు విశ్వసించిరి.

12. Many of them became Christians. Some of them were respected Greek women and men.

13. అయితే బెరయలోకూడ పౌలు దేవుని వాక్యము ప్రచురించుచున్నాడని థెస్సలొనీకలో ఉండు యూదులు తెలిసికొని అక్కడికిని వచ్చి జనసమూహములను రేపి కలవరపరచిరి.

13. The Jews of Thessalonica heard that Paul was preaching the Word of God in Berea. They went there and worked against the missionaries by talking to the people.

14. వెంటనే సహోదరులు పౌలును సముద్రమువరకు వెళ్లుమని పంపిరి; అయితే సీలయు తిమోతియు అక్కడనే నిలిచిపోయిరి.

14. At once the Christians sent Paul away to the sea-shore. But Silas and Timothy stayed there.

15. పౌలును సాగనంప వెళ్లినవారు అతనిని ఏథెన్సు పట్టణము వరకు తోడుకొని వచ్చి, సీలయు తిమోతియు సాధ్యమైనంత శీఘ్రముగా అతనియొద్దకు రావలెనని ఆజ్ఞపొంది బయలుదేరి పోయిరి.

15. Those who took Paul brought him to the city of Athens. Paul sent word with them that Silas and Timothy should come to him as soon as they could. Then they left.

16. పౌలు ఏథెన్సులో వారికొరకు కనిపెట్టుకొని యుండగా, ఆ పట్టణము విగ్రహములతో నిండియుండుట చూచినందున అతని ఆత్మ పరితాపము పట్టలేకపోయెను.

16. While Paul was waiting for Silas and Timothy in Athens, his spirit was troubled as he saw the whole city worshiping false gods.

17. కాబట్టి సమాజమందిరములలో యూదులతోను, భక్తిపరులైన వారితోను ప్రతిదినమున సంతవీధిలో తన్ను కలిసికొను వారితోను తర్కించుచు వచ్చెను.

17. He talked to the Jews and other people who were worshiping in the Jewish place of worship. Every day he talked with people who gathered in the center of town.

18. ఎపికూరీయులలోను స్తోయికులలోను ఉన్న కొందరు జ్ఞానులు అతనితో వాదించిరి. కొందరు ఈ వదరుబోతు చెప్పునది ఏమిటని చెప్పుకొనిరి. అతడు యేసునుగూర్చియు పునురుత్థానమును గూర్చియు ప్రకటించెను గనుక మరికొందరు వీడు అన్య దేవతలను ప్రచురించుచున్నాడని చెప్పుకొనిరి.

18. Some men from two different groups were arguing with Paul. The one group thought that men might as well get all the fun out of life that they can. The other group thought that wisdom alone makes men happy. Some of them said, 'This man has lots of little things to talk about. They are not important. What is he trying to say?' Others said, 'He preaches about strange gods.' It was because he preached of Jesus and of His being raised from the dead.

19. అంతట వారు అతని వెంటబెట్టుకొని అరేయొపగు అను సభ యొద్దకు తీసికొనిపోయినీవు చేయుచున్న యీ నూతన బోధ యెట్టిదో మేము తెలిసికొనవచ్చునా?

19. Then they took him to Mars' Hill and said, 'We want to hear of this new teaching of yours.

20. కొన్ని క్రొత్త సంగతులు మా చెవులకు వినిపించుచున్నావు గనుక వీటి భావమేమో మేము తెలిసికొన గోరుచున్నామని చెప్పిరి.

20. Some of the things you are telling us are strange to our ears. We want to know what these things mean.'

21. ఏథెన్సువారందరును అక్కడ నివసించు పరదేశులును ఏదోయొక క్రొత్త సంగతి చెప్పుట యందును వినుటయందును మాత్రమే తమ కాలము గడుపు చుండువారు.

21. The people of Athens and those visiting from far countries used all their time in talking or hearing some new thing.

22. పౌలు అరేయొపగు మధ్య నిలిచిచెప్పిన దేమనగా ఏథెన్సువారలారా, మీరు సమస్త విషయములలో అతి దేవతాభక్తిగలవారై యున్నట్టు నాకు కనబడు చున్నది.

22. Then Paul stood up on Mars' Hill and said, 'Men of Athens, I see how very religious you are in every way.

23. నేను సంచరించుచు మీ దేవతా ప్రతిమలను చూచుచుండగా ఒక బలిపీఠము నాకు కనబడెను. దాని మీదతెలియబడని దేవునికి అని వ్రాయబడియున్నది. కాబట్టి మీరు తెలియక దేనియందు భక్తికలిగియున్నారో దానినే నేను మీకు ప్రచురపరచుచున్నాను.

23. As I was walking around and looking at the things you worship, I found an altar where you worship with the words written on it, TO THE GOD WHO IS NOT KNOWN. You are worshiping Him without knowing Him. He is the One I will tell you about.

24. జగత్తును అందలి సమస్తమును నిర్మించిన దేవుడు తానే ఆకాశమునకును భూమికిని ప్రభువైయున్నందున హస్తకృతములైన ఆలయములలో నివసింపడు.
1 రాజులు 8:27, 2 దినవృత్తాంతములు 6:18, కీర్తనల గ్రంథము 146:6, యెషయా 42:5

24. The God Who made the world and everything in it is the Lord of heaven and earth. He does not live in buildings made by hands.

25. ఆయన అందరికిని జీవమును ఊపిరిని సమస్తమును దయచేయువాడు గనుక తనకు ఏదైనను కొదువ యున్నట్టు మనుష్యుల చేతులతో సేవింప బడువాడు కాడు.
కీర్తనల గ్రంథము 50:12, యెషయా 42:5

25. No one needs to care for Him as if He needed anything. He is the One who gives life and breath and everything to everyone.

26. మరియు యావద్భూమిమీద కాపుర ముండుటకు ఆయన యొకనినుండి ప్రతి జాతిమనుష్యులను సృష్టించి, వారు ఒకవేళ దేవునిని తడవులాడి కనుగొందు రేమో యని,
ద్వితీయోపదేశకాండము 32:8

26. He made from one blood all nations who live on the earth. He set the times and places where they should live.

27. తన్ను వెదకునిమిత్తము నిర్ణయకాలమును వారి నివాసస్థలముయొక్క పొలిమేరలను ఏర్పరచెను. ఆయన మనలో ఎవనికిని దూరముగా ఉండువాడు కాడు.
యెషయా 55:6, యిర్మియా 23:23

27. They were to look for God. Then they might feel after Him and find Him because He is not far from each one of us.

28. మనమాయనయందు బ్రదుకుచున్నాము, చలించు చున్నాము, ఉనికి కలిగియున్నాము. అటువలెమన మాయన సంతానమని మీ కవీశ్వరులలో కొందరును చెప్పుచున్నారు.

28. It is in Him that we live and move and keep on living. Some of your own men have written, 'We are God's children.'

29. కాబట్టి మనము దేవుని సంతానమైయుండి, మనుష్యుల చమత్కార కల్పనలవలన మల్చబడిన బంగారమునైనను వెండినైనను రాతినైనను దేవత్వము పోలి యున్నదని తలంపకూడదు.
ఆదికాండము 1:27, యెషయా 40:18-20, యెషయా 44:10-17

29. If we are God's children, we should not think of Him as being like gold or silver or stone. Such gods made of gold or silver or stone are planned by men and are made by them.

30. ఆ అజ్ఞానకాలములను దేవుడు చూచి చూడనట్టుగా ఉండెను; ఇప్పుడైతే అంతటను అందరును మారుమనస్సు పొందవలెనని మనుష్యులకు ఆజ్ఞాపించుచున్నాడు.

30. God did not remember these times when people did not know better. But now He tells all men everywhere to be sorry for their sins and to turn from them.

31. ఎందుకనగా తాను నియమించిన మనుష్యునిచేత నీతి ననుసరించి భూలోకమునకు తీర్పుతీర్చ బోయెడి యొక దినమును నిర్ణయించి యున్నాడు. మృతులలోనుండి ఆయనను లేపినందున దీని నమ్ముటకు అందరికిని ఆధారము కలుగజేసియున్నాడు.
కీర్తనల గ్రంథము 9:8, కీర్తనల గ్రంథము 72:2-4, కీర్తనల గ్రంథము 96:13, కీర్తనల గ్రంథము 98:9, యెషయా 2:4

31. He has set a day when He will say in the right way if the people of the world are guilty. This will be done by Jesus Christ, the One He has chosen. God has proven this to all men by raising Jesus Christ from the dead.'

32. మృతుల పునరుత్థానమునుగూర్చి వారు వినినప్పుడు కొందరు అపహాస్యముచేసిరి; మరికొందరుదీనిగూర్చి నీవు చెప్పునది ఇంకొకసారి విందుమని చెప్పిరి.

32. Some people laughed and made fun when they heard Paul speak of Christ being raised from the dead. Others said, 'We want to listen to you again about this.'

33. ఆలాగుండగా పౌలు వారి మధ్యనుండి వెళ్లిపోయెను.

33. So Paul went away from the people.

34. అయితే కొందరు మనుష్యులు అతని హత్తుకొని విశ్వసించిరి. వారిలో అరేయొపగీతుడైన దియొనూసియు, దమరి అను ఒక స్త్రీయు, వీరితోకూడ మరికొందరునుండిరి.

34. Some people followed him and became Christians. One was Dionysius, a leader in the city. A woman named Damaris believed. And there were others also.