1. పెంతెకొస్తను పండుగదినము వచ్చినప్పుడు అందరు ఒకచోట కూడియుండిరి.
లేవీయకాండము 23:15-21, ద్వితీయోపదేశకాండము 16:9-11

1. And when the day of Pentecost was, they were all with one accorde in one place:

2. అప్పుడు వేగముగా వీచు బలమైన గాలివంటి యొకధ్వని ఆకాశమునుండి అకస్మాత్తుగా, వారు కూర్చుండియున్న యిల్లంతయు నిండెను.

2. And sodenly there came a sounde fro heauen, as it had ben the commyng of a mightie wynde, and it fylled all the house where they sate.

3. మరియు అగ్నిజ్వాలలవంటి నాలుకలు విభాగింపబడినట్టుగా వారికి కనబడి, వారిలో ఒక్కొక్కని మీద వ్రాలగ

3. And there appeared vnto them clouen tongues, lyke as they had ben of fyre, and it sate vpon eche one of them.

4. అందరు పరిశుద్ధాత్మతో నిండినవారై ఆ ఆత్మ వారికి వాక్‌శక్తి అనుగ్రహించినకొలది అన్యభాషలతో మాటలాడసాగిరి.

4. And they were all fylled with the holy ghost, and began to speake with other tongues, as the spirite gaue them vtteraunce.

5. ఆ కాలమున ఆకాశము క్రిందనుండు ప్రతి జనములో నుండి వచ్చిన భక్తిగల యూదులు యెరూషలేములో కాపురముండిరి.

5. There were dwellyng at Hierusalem, Iewes, deuout men, out of euery nation [of them] that are vnder heauen.

6. ఈ శబ్దము కలుగగా జనులు గుంపులుగా కూడివచ్చి, ప్రతి మనుష్యుడు తన తన స్వభాషతో వారు మాటలాడుట విని కలవరపడిరి.

6. When this was noysed about, the multitude came together and were astonnyed, because that euery man hearde them speake with his owne language.

7. అంతట అందరు విభ్రాంతినొంది ఆశ్చర్యపడి ఇదిగో మాటలాడుచున్న వీరందరు గలిలయులు కారా?

7. They wondred all, and marueyled, saying among themselues: Beholde, are not all these which speake, of Galilee?

8. మనలో ప్రతివాడు తాను పుట్టిన దేశపుభాషతో వీరు మాటలాడుట మనము వినుచున్నామే; ఇదేమి?

8. And howe heare we euery man his owne tongue, wherin we were borne?

9. పార్తీయులు మాదీయులు ఏలామీయులు, మెసొపొతమియ యూదయ కప్పదొకియ, పొంతు ఆసియ ఫ్రుగియ పంపులియ ఐగుప్తు అను దేశములయందలి వారు,

9. Parthians, and Medes, & Elamites, and the dwellers in Mesopotamia, and in Iurie, and in Capadocia, in Pontus and Asia,

10. కురేనేదగ్గర లిబియ ప్రాంతములయందు కాపురమున్నవారు, రోమానుండి పరవాసులుగా వచ్చినవారు, యూదులు, యూదమత ప్రవిష్టులు,

10. Phrygia, & Pamphylia, in Egypt, and in the parties of Lybia, which is besyde Cyrene, & straungers of Rome, Iewes and Proselytes.

11. క్రేతీయులు అరబీయులు మొదలైన మన మందరమును, వీరు మన భాషలతో దేవుని గొప్పకార్యములను వివరించుట వినుచున్నామని చెప్పుకొనిరి.

11. Cretes and Arabians: we haue hearde them speake in our tongues, the wonderfull workes of God.

12. అందరు విభ్రాంతినొంది యెటుతోచక యిదేమగునో అని ఒకనితో ఒకడు చెప్పుకొనిరి.

12. They were all amased, and wondred, saying one to another: What meaneth this?

13. కొందరైతే వీరు క్రొత్త మద్యముతో నిండియున్నారని అపహాస్యము చేసిరి.

13. Other mocked, saying: These men are full of newe wyne.

14. అయితే పేతురు ఆ పదునొకరితోకూడ లేచి నిలిచి బిగ్గరగా వారితో ఇట్లనెను. యూదయ మనుష్యులారా, యెరూషలేములో కాపురమున్న సమస్త జనులారా, యిది మీకు తెలియుగాక, చెవియొగ్గి నా మాటలు వినుడి.

14. But Peter standyng foorth with the eleuen, lyft vp his voyce, and sayde vnto them: Ye men of Iurie, and all ye that dwell at Hierusalem, be this knowen vnto you, and with your eares heare my wordes.

15. మీరు ఊహించునట్టు వీరు మత్తులు కారు, ప్రొద్దుబొడిచి జామయిన కాలేదు.

15. For these are not drunken, as ye suppose, seeyng it is but the thirde houre of the day.

16. యోవేలు ప్రవక్త ద్వారా చెప్పబడిన సంగతి యిదే, ఏమనగా

16. But this is that which was spoken by the prophete Ioel:

17. అంత్య దినములయందు నేను మనుష్యులందరి మీద నా ఆత్మను కుమ్మరించెదను మీ కుమారులును మీ కుమార్తెలును ప్రవచించెదరు మీ ¸యౌవనులకు దర్శనములు కలుగును మీ వృద్ధులు కలలు కందురు.
యోవేలు 2:28-32

17. And it shalbe in the last dayes (sayth God) of my spirite I wyll powre out vpon all fleshe: And your sonnes and your daughters shall prophesie, and your young men shall see visions, and your olde men shall dreame dreames.

18. ఆ దినములలో నా దాసులమీదను నా దాసురాండ్ర మీదను నా ఆత్మను కుమ్మరించెదను గనుక వారు ప్రవచించెదరు.

18. And on my seruauntes, and on my handemaydens, I wyll powre out of my spirite in those dayes, and they shall prophesie.

19. పైన ఆకాశమందు మహత్కార్యములను క్రింద భూమిమీద సూచకక్రియలను రక్తమును అగ్నిని పొగ ఆవిరిని కలుగజేసెదను.

19. And I wyll shewe wonders in heauen aboue, and tokens in the earth beneath, blood, and fyre, and the vapour of smoke.

20. ప్రభువు ప్రత్యక్షమగు ఆ మహాదినము రాకమునుపు సూర్యుడు చీకటిగాను చంద్రుడు రక్తముగాను మారుదురు.

20. The Sunne shalbe turned into darknesse, and the Moone into blood, before that great and notable day of the Lord come.

21. అప్పుడు ప్రభువు నామమునుబట్టి ప్రార్థనచేయు వారందరును రక్షణపొందుదురు అని దేవుడు చెప్పుచున్నాడు.

21. And it shall come to passe, that whosoeuer shall call on the name of the Lorde, shalbe saued.

22. ఇశ్రాయేలువారలారా, యీ మాటలు వినుడి. దేవుడు నజరేయుడగు యేసుచేత అద్భుతములను మహత్కార్యములను సూచకక్రియలను మీ మధ్యను చేయించి, ఆయనను తనవలన మెప్పుపొందిన వానిగా మీకు కనబరచెను; ఇది మీరే యెరుగుదురు.

22. Ye men of Israel, heare these wordes: Iesus of Nazareth, a man approued of God among you, with miracles, wonders, and signes, which God dyd by hym in the middes of you, as ye your selues also knowe.

23. దేవుడు నిశ్చయించిన సంకల్పమును ఆయన భవిష్యద్‌ జ్ఞానమును అనుసరించి అప్పగింపబడిన యీయనను మీరు దుష్టులచేత సిలువ వేయించి చంపితిరి.

23. Hym haue ye taken, by the handes of vnryghteous persons, after he was deliuered by the determinate councell and foreknowledge of God, and haue crucified and slayne hym.

24. మరణము ఆయనను బంధించి యుంచుట అసాధ్యము గనుక దేవుడు మరణవేదనలు తొలగించి ఆయనను లేపెను.
2 సమూయేలు 22:6, కీర్తనల గ్రంథము 18:4, కీర్తనల గ్రంథము 116:3

24. Whom God hath raised vp, and loosed the sorowes of death, because it was vnpossible, that he shoulde be holden of it.

25. ఆయనను గూర్చి దావీదు ఇట్లనెను - నేనెల్లప్పుడు నా యెదుట ప్రభువును చూచుచుంటిని ఆయన నా కుడిపార్శ్వమున నున్నాడు గనుక నేను కదల్చబడను.
కీర్తనల గ్రంథము 16:8-11

25. For Dauid speaketh of hym, I sawe the Lorde alwayes set foorth before my face: for he is on my ryght hande, that I shoulde not be moued.

26. కావున నా హృదయము ఉల్లసించెను; నా నాలుక ఆనందించెను మరియు నా శరీరము కూడ నిరీక్షణ గలిగి నిలకడగా ఉండును.

26. Therfore dyd my heart reioyce, and my tongue was glad. Moreouer also my fleshe shall reste in hope,

27. నీవు నా ఆత్మను పాతాళములో విడిచిపెట్టవు నీ పరిశుద్ధుని కుళ్లుపట్టనియ్యవు.

27. Because thou wylt not leaue my soule in hell, neither wylt thou suffer thyne holy one to see corruption.

28. నాకు జీవమార్గములు తెలిపితివి నీ దర్శన మనుగ్రహించి నన్ను ఉల్లాసముతో నింపెదవు

28. Thou hast shewed me the wayes of lyfe, thou shalt make me full of ioy with thy countenaunce.

29. సహోదరులారా, మూలపురుషుడగు దావీదునుగూర్చి మీతో నేను ధారాళముగ మాటలాడవచ్చును. అతడు చనిపోయి సమాధిచేయబడెను;
1 రాజులు 2:10

29. Ye men and brethren, let me freely speake vnto you of the patriarke Dauid: For he is both dead and buryed, and his sepulchre remayneth with vs vnto this day.

30. అతని సమాధి నేటివరకు మన మధ్య నున్నది. అతడు ప్రవక్తయై యుండెను గనుక అతని గర్భఫలములోనుండి అతని సింహాసనముమీద ఒకని కూర్చుండబెట్టుదును అని దేవుడు తనతో ప్రమాణపూర్వకముగా ఒట్టు పెట్టుకొనిన సంగతి అతడెరెగి,
2 సమూయేలు 7:12-13, కీర్తనల గ్రంథము 132:11, యిర్మియా 30:9

30. Therfore, seeyng he was a prophete, and knewe that God had sworne with an oth to hym, that Christe, as concernyng the fleshe, should come of the fruite of his loynes, & should syt on his seate:

31. క్రీస్తు పాతాళములో విడువ బడలేదనియు, ఆయన శరీరము కుళ్లిపోలేదనియు దావీదు ముందుగా తెలిసికొని ఆయన పునరుత్థానమును గూర్చి చెప్పెను.
కీర్తనల గ్రంథము 16:10

31. He knowyng this before, spake of the resurrection of Christe, that his soule shoulde not be left in hell, neither his fleshe shoulde see corruption.

32. ఈ యేసును దేవుడు లేపెను; దీనికి మేమందరము సాక్షులము.

32. This Iesus hath God raysed vp, wherof we all are witnesses.

33. కాగా ఆయన దేవుని కుడి పార్శ్వమునకు హెచ్చింపబడి, పరిశుద్ధాత్మను గూర్చిన వాగ్దానమును తండ్రివలన పొంది, మీరు చూచుచు వినుచునున్న దీనిని కుమ్మరించి యున్నాడు.

33. Then sence that he by the ryght hande of God was exalted, and hath receaued of the father the promise of the holy ghost, he hath shed foorth this, which ye nowe see, and heare.

34. దావీదు పరలోకమునకు ఎక్కి పోలేదు; అయితే అతడిట్లనెను–నేను నీ శత్రువులను నీ పాదములక్రింద పాదపీఠముగా ఉంచువరకు
కీర్తనల గ్రంథము 110:1

34. For Dauid is not ascended into heaue, but he sayeth: The Lorde sayde to my Lorde, syt thou on my ryght,

35. నీవు నా కుడిపార్శ్వమున కూర్చుండుమని ప్రభువు నా ప్రభువుతో చెప్పెను.
కీర్తనల గ్రంథము 110:1

35. Untill I make thy foes thy footstoole.

36. మీరు సిలువవేసిన యీ యేసునే దేవుడు ప్రభువుగాను క్రీస్తుగాను నియమించెను. ఇది ఇశ్రాయేలు వంశమంతయు రూఢిగా తెలిసికొనవలెనని చెప్పెను.

36. Therfore, let all the house of Israel know for a suretie, that God hath made that same Iesus, whom ye haue crucified, Lorde and Christe.

37. వారు ఈ మాట విని హృదయములో నొచ్చుకొని సహోదరులారా, మేమేమి చేతుమని పేతురును కడమ అపొస్తలులను అడుగగా

37. Nowe when they hearde this, they were pricked in their heartes, and sayde vnto Peter, & vnto the other Apostles: Ye men & brethren, what shall we do?

38. పేతురు మీరు మారుమనస్సు పొంది, పాపక్షమాపణ నిమిత్తము ప్రతివాడు యేసుక్రీస్తు నామమున బాప్తిస్మము పొందుడి; అప్పుడు మీరు పరిశుద్ధాత్మ అను వరము పొందుదురు.

38. Then Peter sayde vnto them: Repent, and be baptized euery one of you in the name of Iesus Christe, for the remission of sinnes, and ye shall receaue the gyft of the holy ghost.

39. ఈ వాగ్దానము మీకును మీ పిల్లలకును దూరస్థులందరికిని, అనగా ప్రభువైన మన దేవుడు తనయొద్దకు పిలిచిన వారికందరికిని చెందునని వారితో చెప్పెను.
యోవేలు 2:32

39. For the promise was made vnto you, and to your chyldren, and to all that are a farre of, euen as many as the Lorde our God shall call.

40. ఇంకను అనేక విధములైన మాటలతో సాక్ష్యమిచ్చి మీరు మూర్ఖులగు ఈ తరమువారికి వేరై రక్షణపొందుడని వారిని హెచ్చరించెను.
ద్వితీయోపదేశకాండము 32:5, కీర్తనల గ్రంథము 78:8, కీర్తనల గ్రంథము 89:3-4

40. And with many other wordes bare he witnesse, and exhorted them, saying: Saue your selues from this vntowarde generation.

41. కాబట్టి అతని వాక్యము అంగీకరించిన వారు బాప్తిస్మము పొందిరి, ఆ దినమందు ఇంచుమించు మూడువేల మంది చేర్చబడిరి.

41. Then they that gladly receaued his worde, were baptized: And the same day there were added [vnto them,] about three thousande soules.

42. వీరు అపొస్తలుల బోధయందును సహవాసమందును, రొట్టె విరుచుటయందును ప్రార్థన చేయుటయందును ఎడతెగక యుండిరి.

42. And they continued stedfastly in the Apostles doctrine and felowship, and in breakyng of bread, and in prayers.

43. అప్పుడు ప్రతివానికిని భయము కలిగెను. మరియు అనేక మహత్కార్యములును సూచకక్రియలును అపొస్తలుల ద్వారా జరిగెను.

43. And feare came vpon euery soule. And many wonders and signes were done by the Apostles.

44. విశ్వసించినవారందరు ఏకముగా కూడి తమకు కలిగినదంతయు సమష్టిగా ఉంచు కొనిరి.

44. And all that beleued, kept them selues together, and had all thynges common,

45. ఇదియుగాక వారు తమ చరస్థిరాస్తులను అమ్మి, అందరికిని వారి వారి అక్కరకొలది పంచిపెట్టిరి.

45. And solde their possessions & goodes, and parted them to all men, as euery man had neede.

46. మరియు వారేకమనస్కులై ప్రతిదినము దేవాలయములో తప్పక కూడుకొనుచు ఇంటింట రొట్టె విరుచుచు, దేవుని స్తుతించుచు, ప్రజలందరివలన దయపొందినవారై

46. And they continued dayly with one accorde in the temple, and brake bread from house to house, and dyd eate their meate together, with gladnesse and singlenesse of heart,

47. ఆనందముతోను నిష్కపటమైన హృదయముతోను ఆహారము పుచ్చుకొనుచుండిరి. మరియు ప్రభువురక్షణ పొందుచున్నవారిని అనుదినము వారితో చేర్చుచుండెను.

47. Praysyng God, & had fauour with all the people. And the Lorde added to the Churche dayly, such as should be saued.