1. ఆ దేశమందు కరవు భారముగా ఉండెను గనుక

1. Bvt the derth oppressed ye lande.

2. వారు ఐగుప్తునుండి తెచ్చిన ధాన్యము తినివేసిన తరువాత వారి తండ్రి - మీరు మరల వెళ్లి మన కొరకు కొంచెము ఆహారము కొనుడని వారితో అనగా

2. And whan all the vytales that they had brought out of Egipte were spent, Iacob their father sayde vnto them: Go agayne, and bye vs a litle foode.

3. యూదా అతని చూచి - ఆ మనుష్యుడు మీ తమ్ముడు మీతో ఉంటేనే గాని మీరు నా ముఖము చూడకూడదని మాతో గట్టిగా చెప్పెను.

3. The Iuda answered him, and sayde: The man sware vnto vs, and sayde: ye shal not se my face, excepte youre brother be with you.

4. కాబట్టి నీవు మాతమ్ముని మాతో కూడ పంపిన యెడల మేము వెళ్లి నీకొరకు ఆహారము కొందుము.

4. Yf so be now that thou wilt sende oure brother with vs, we wil go downe, and bye the foode.

5. నీవు వానిని పంపనొల్లనియెడల మేము వెళ్లము; ఆ మనుష్యుడు - మీ తమ్ముడు మీతో లేనియెడల మీరు నా ముఖము చూడకూడదని మాతో చెప్పెననెను.

5. But yf thou wilt not sende him, we wyl not go downe. For the man sayde vnto vs: Ye shal not se my face, excepte youre brother be with you.

6. అందుకు ఇశ్రాయేలు మీకు ఇంకొక సహోదరుడు కలడని మీరు ఆ మనుష్యునితో చెప్పి నాకు ఇంత శ్రమ కలుగజేయనేల అనగా

6. Israel sayde: Wherfore haue ye done this euell vnto me, to tell ye man, that ye had yet a brother?

7. వారు ఆ మనుష్యుడు - మీ తండ్రి యింక సజీవుడైయున్నాడా? మీకు సహోదరుడు ఉన్నాడా అని మమ్మును గూర్చియు మా బంధువులను గూర్చియు ఖండితముగా అడిగినప్పుడు మేము ఆ ప్రశ్నలకు తగినట్టు అతనికి వాస్తవము తెలియచెప్పితివిు - మీ సహోదరుని తీసికొని రండని అతడు చెప్పునని మాకెట్లు తెలియుననిరి.

7. They answered: The man enquered so strately of vs and of oure kynrede, & sayde: Is youre father yet a lyue? Haue ye yet a brother? Then tolde we him, as he axed vs. How coulde we knowe, that he wolde saye: brynge youre brother downe wt you?

8. యూదా తన తండ్రియైన ఇశ్రాయేలును చూచి ఆ చిన్న వానిని నాతో కూడ పంపుము, మేము లేచి వెళ్లుదుము, అప్పుడు మేమే కాదు నీవును మా పిల్లలును చావక బ్రదుకుదుము;

8. Then sayde Iuda vnto Israel his father: Let the lad go with me, that we maye get vs vp and take oure iourney, and lyue, and not dye, both we and thou, and oure childre.

9. నేను అతనిగూర్చి పూటపడుదును, నీవు అతనిగూర్చి నన్ను అడుగవలెను; నేను అతని తిరిగి నీయొద్దకు తీసికొనివచ్చి నీయెదుట నిలువబెట్టని యెడల ఆ నింద నా మీద ఎల్లప్పుడును ఉండును.

9. I wyll be suertye for him, of my handes shalt thou requyre him. Yf I brynge him not vnto the agayne, & set him before thine eyes, I wil beare ye blame my life longe.

10. మాకు తడవు కాకపోయిన యెడల ఈపాటికి రెండవ మారు తిరిగి వచ్చి యుందుమని చెప్పగా

10. For yf we had not made this tarienge, we had now bene come agayne twyse.

11. వారి తండ్రియైన ఇశ్రాయేలు వారితొ అట్లయిన మీరీలాగు చేయుడి; ఈ దేశమందు ప్రసిద్ధములైనవి, అనగా కొంచెము మస్తకి కొంచెము తేనె సుగంధ ద్రవ్యములు బోళము పిస్తాచకాయలు బాదముకాయలు మీ గోనెలలో వేసికొని ఆ మనుష్యునికి కానుకగా తీసికొని పోవుడి.

11. Then sayde Israel their father vnto the: Yf it must nedes be so, then do this: take of the best frutes of the lande in youre sackes, and brynge the man a present: a curtesy balme, and hony, and spyces, and myrre, and dates, and almondes.

12. రెట్టింపు రూకలు మీరు తీసికొనుడి, మీ గోనెల మూతిలో ఉంచబడి తిరిగివచ్చిన రూకలు కూడ చేత పట్టు కొనిపోయి మరల ఇచ్చివేయుడి; ఒకవేళ అది పొరబాటై యుండును;

12. Take other money with you also, and the money that was brought agayne in youre sacke mouthes, cary it agayne with you: peraduenture it was an ouersight.

13. మీ తమ్ముని తీసికొని లేచి ఆ మనుష్యుని యొద్దకు తిరిగి వెళ్లుడి.

13. And take youre brother, get you vp, & go agayne vnto the man.

14. ఆ మనుష్యుడు మీ యితర సహోదరుని బెన్యామీనును మీ కప్పగించునట్లు సర్వశక్తుడైన దేవుడు ఆ మనుష్యుని యెదుట మిమ్మును కరుణించును గాక. నేను పుత్రహీనుడనై యుండవలసిన యెడల పుత్రహీనుడనగుదునని వారితో చెప్పెను.

14. The Allmightie God geue you mercy in the sight of ye man, that he maye let you haue youre other brother, and Ben Iamin. As for me, I must be as one, that is robbed of his children.

15. ఆ మనుష్యులు ఆ కానుకను తీసికొని, చేతులలో రెట్టింపు రూకలను తమవెంట బెన్యామీనును తీసికొని లేచి ఐగుప్తునకు వెళ్లి యోసేపు యెదుట నిలిచిరి.

15. Then they toke the present, and other money with them, and Ben Iamin, gat the vp, and wente in to Egipte, and stode before Ioseph.

16. యోసేపు వారితోనున్న బెన్యామీనును చూచి తన గృహనిర్వాహకునితో - ఈ మనుష్యులను ఇంటికి తీసికొనిపోయి ఒక వేటను కోసి వంట సిద్ధము చేయించుము; మధ్యాహ్నమందు ఈ మనుష్యులు నాతో భోజనము చేయుదురని చెప్పెను.

16. Then Ioseph behelde them with Ben Iamin, and sayde vnto the ruler of his house: Bringe these men in, and sley, & make ready, for they shal dyne with me at noone.

17. యోసేపు చెప్పినట్లు అతడు చేసి ఆ మనుష్యులను యోసేపు ఇంటికి తీసికొనిపోయెను.

17. And the man dyd as Ioseph bad him, & brought the men in to Iosephs house.

18. ఆ మనుష్యులు యోసేపు ఇంటికి రప్పింపబడినందున వారు భయపడిమొదట మన గోనెలలో తిరిగి పెట్టబడిన రూకల నిమిత్తము అతడు మన మీదికి అకస్మాత్తుగా వచ్చి మీదపడి మనలను దాసులుగా చెరపట్టి మన గాడిదలను తీసికొనుటకు లోపలికి తెప్పించెననుకొనిరి.

18. Whan they were brought in to Iosephs house, they were afrayed, and sayde: We are brought hither because of the money, that came agayne in oure sackes at the first, to pyke a quarell with vs, and to laye somethinge to oure charge, and to take vs for bonde seruauntes with oure Asses.

19. వారు యోసేపు గృహనిర్వాహకుని యొద్దకు వచ్చి యింటి ద్వారమున అతనితో మాటలాడి

19. Therfore came they to ye man, that was ruler of Iosephs house, and talked wt him at the doore,

20. అయ్యా ఒక మనవి; మొదట మేము ఆహారము కొనుటకే వచ్చితివిు.

20. and sayde: Syr, we came downe at the first to bye foode,

21. అయితే మేము దిగిన చోటికి వచ్చి మా గోనెలను విప్పినప్పుడు, ఇదిగో మా మా రూకల తూనికెకు సరిగా ఎవరి రూకలు వారి గోనెమూతిలో నుండెను. అవి చేతపట్టుకొని వచ్చితివిు.

21. and whan we came in the Inne, and opened oure sackes, beholde, euery mans money was in his sack mouth with full weight: therfore haue we brought it with vs agayne,

22. ఆహారము కొనుటకు మరి రూకలను తీసికొని వచ్చితివిు; మా రూకలను మా గోనెలలో నెవరు వేసిరో మాకు తెలియదని చెప్పిరి.

22. & haue brought other money with vs also, to bye foode: but we can not tell, who put oure money in oure sackes.

23. అందుకతడు మీకు క్షేమమగును గాక భయపడకుడి; మీ పితరుల దేవుడైన మీ దేవుడు మీకు మీ గోనెలలో ధనమిచ్చెను. మీ రూకలు నాకు ముట్టినవని చెప్పి షిమ్యోనును వారియొద్దకు తీసికొని వచ్చెను.

23. He sayde: Be content, feare you not, youre God euen ye God of youre fathers hath geue you yt treasure in youre sackes, I had youre money. And he brought forth Simeon vnto them,

24. ఆ మనుష్యుడు వారిని యోసేపు ఇంటికి తీసికొని వచ్చి వారికి నీళ్లియ్యగా వారు కాళ్లు కడుగుకొనిరి. మరియు అతడు వారి గాడిదలకు మేత వేయించెను.

24. and led them into Iosephs house, and gaue them water to wash their fete, & gaue their Asses prouender.

25. అక్కడ తాము భోజనము చేయవలెనని వినిరి గనుక మధ్యాహ్నమందు యోసేపు వచ్చు వేళకు తమ కానుకను సిద్ధముచేసిరి.

25. And they made readye ye present, ageynst Ioseph came at noone: for they herde, yt they shulde dyne there.

26. యోసేపు ఇంటికి వచ్చినప్పుడు వారు తమ చేతులలోనున్న కానుకను ఇంటిలోనికి తెచ్చి అతనికిచ్చి, అతనికి నేలను సాగిలపడిరి.

26. Now whan Ioseph wente in to the house, they brought him home ye present that they had, and fell downe to the grounde before him.

27. అప్పుడు మీరు చెప్పిన ముసలివాడైన మీ తండ్రి క్షేమముగా ఉన్నాడా? అతడు ఇంక బ్రతికి యున్నాడా? అని వారి క్షేమసమాచారము అడిగినందుకు వారు

27. But he welcomed them curteously, and sayde: Is youre father, (that olde man which ye tolde me of) in good health? Is he yet alyue?

28. నీ దాసుడైన మా తండ్రి ఇంక బ్రదికియున్నాడు క్షేమముగానున్నాడని చెప్పి వంగి సాగిలపడిరి.

28. They answered: Thy seruaunt oure father is in good health, and is yet alyue. And they bowed them selues, and fell downe before him.

29. అప్పుడతడు కన్నులెత్తి తన తల్లి కుమారుడును తన తమ్ముడైన బెన్యామీనును చూచి - మీరు నాతో చెప్పిన మీ తమ్ముడు ఇతడేనా? అని అడిగి - నా కుమారుడా, దేవుడు నిన్ను కరుణించును గాక

29. And he lift vp his eyes, and sawe his brother Ben Iamin his mothers sonne, and saide: Is this youre yongest brother, that ye tolde me of? And he sayde morouer: God be mercifull vnto the my sonne.

30. అప్పుడు తన తమ్మునిమీద యోసేపునకు ప్రేమ పొర్లుకొని వచ్చెను గనుక అతడు త్వరపడి యేడ్చుటకు చోటు వెదకి లోపలి గదిలోనికి వెళ్లి అక్కడ ఏడ్చెను.

30. And Ioseph made haist (for the grounde of his hert was kyndled towarde his brother) and sought how he might wepe, & wente in to his chamber, and wepte there.

31. అప్పుడు అతడు ముఖము కడుగుకొని వెలుపలికి వచ్చి తన్ను తాను అణచుకొని, భోజనము వడ్డించుడని చెప్పెను.

31. And whan he had washed his face, he wente out, and refrayned him self, and sayde: set bred (on the table.)

32. అతనికిని వారికిని అతనితో భోజనము చేయుచున్న ఐగుప్తీయులకును వేరు వేరుగా వడ్డించిరి. ఐగుప్తీయులు హెబ్రీయులతో కలిసి భోజనము చేయరు; అది ఐగుప్తీయులకు హేయము.

32. And they brought vnto him by him self, and vnto them by the selues, and to the Egipcians also that ate wt them, by them selues. (For the Egipcians darre not eate bred with the Ebrues, that is an abhominacion vnto them.)

33. జ్యేష్ఠుడు మొదలుకొని కనిష్ఠుని వరకు వారు అతని యెదుట తమ తమ యీడు చొప్పున కూర్చుండిరి గనుక ఆ మనుష్యులు ఒకనివైపు ఒకడు చూచి ఆశ్చర్యపడిరి.

33. And they were set ouer agaynst him, the first borne acordinge to his first byrth, and the yongest after his youth. They marueled at it amonge them selues,

34. మరియు అతడు తన యెదుటనుండి వారికి వంతులెత్తి పంపెను. బెన్యామీను వంతు వారందరి వంతులకంటె అయిదంతలు గొప్పది. వారు విందు ఆరగించి అతనితో కలిసి సంతుష్టిగా త్రాగిరి.

34. and there were brought them sundrye meates from his table. But Ben Iamins parte was fyue tymes more then the other. And they dronke, and were mery with him.