1. రాజైన దావీదు బహు వృద్ధుడు కాగా సేవకులు అతనికి ఎన్నిబట్టలు కప్పినను అతనికి వెట్ట కలుగక యుండెను.

1. King David was old and advanced in years; and although they covered him with clothes, he could not get warm.

2. కాబట్టి వారుమా యేలినవాడవును రాజవునగు నీకొరకు తగిన చిన్నదాని వెదకుట మంచిది; ఆమె రాజైన నీ సముఖమందుండి నిన్ను ఆదరించి వెట్ట కలుగుటకు నీ కౌగిటిలో పండుకొనునని చెప్పి

2. So his servants said to him, Let a young virgin be sought for my lord the king, and let her wait on the king, and be his attendant; let her lie in your bosom, so that my lord the king may be warm.

3. ఇశ్రా యేలీయుల దేశపు దిక్కులన్నిటిలో తిరిగి ఒక చక్కని చిన్నదాని వెదకి, అబీషగు అను షూనేమీయురాలిని చూచి రాజునొద్దకు తీసికొని వచ్చిరి.

3. So they searched for a beautiful girl throughout all the territory of Israel, and found Abishag the Shunammite, and brought her to the king.

4. ఈ చిన్నది బహు చక్కనిదై యుండి రాజును ఆదరించి ఉపచారము చేయు చుండెను గాని రాజు దానిని కూడలేదు.

4. The girl was very beautiful. She became the king's attendant and served him, but the king did not know her sexually.

5. హగ్గీతు కుమారుడైన అదోనీయా గర్వించిన వాడైనేనే రాజు నగుదునని అనుకొని, రథములను గుఱ్ఱపు రౌతులను తనకు ముందుగా పరుగెత్తుటకు ఏబదిమంది మనుష్యులను ఏర్ప రచుకొనెను.

5. Now Adonijah son of Haggith exalted himself, saying, I will be king; he prepared for himself chariots and horsemen, and fifty men to run before him.

6. అతని తండ్రినీవు ఈలాగున ఏల చేయు చున్నావని అతనిచేత ఎప్పుడును విచారించి అతనికి నొప్పి కలుగజేయలేదు. చూచుటకు అతడు బహు సౌంద ర్యము గలవాడు, అబ్షాలోము తరువాత పుట్టినవాడు.

6. His father had never at any time displeased him by asking, Why have you done thus and so? He was also a very handsome man, and he was born next after Absalom.

7. అతడు సెరూయా కుమారుడైన యోవాబుతోను యాజకుడైన అబ్యాతారుతోను ఆలోచన చేయగా వారు అదోనీయా పక్షము వహించి అతనికి సహాయము చేసిరి గాని

7. He conferred with Joab son of Zeruiah and with the priest Abiathar, and they supported Adonijah.

8. యాజకుడైన సాదోకును యెహోయాదా కుమారుడైన బెనాయాయును ప్రవక్తయైన నాతానును షిమీయును రేయీయును దావీదుయొక్క శూరులును అదోనీయాతో కలిసికొనక యుండిరి.

8. But the priest Zadok, and Benaiah son of Jehoiada, and the prophet Nathan, and Shimei, and Rei, and David's own warriors did not side with Adonijah.

9. అదోనీయా ఏన్‌రోగేలు సమీప మందుండు జోహెలేతు అను బండదగ్గర గొఱ్ఱెలను ఎడ్లను క్రొవ్విన దూడలను బలిగా అర్పించి, రాజకుమారు లగు తన సహోదరులనందరిని యూదావారగు రాజు యొక్క సేవకులనందరిని పిలిపించెను గాని

9. Adonijah sacrificed sheep, oxen, and fatted cattle by the stone Zoheleth, which is beside En-rogel, and he invited all his brothers, the king's sons, and all the royal officials of Judah,

10. ప్రవక్తయగు నాతానును బెనాయనును దావీదు శూరులను తనకు సహోదరుడైన సొలొమోనును పిలువలేదు.

10. but he did not invite the prophet Nathan or Benaiah or the warriors or his brother Solomon.

11. అప్పుడు నాతాను సొలొమోను తల్లియైన బత్షెబతో చెప్పిన దేమనగాహగ్గీతు కుమారుడైన అదోనీయా యేలుచున్న సంగతి నీకు వినబడలేదా? అయితే ఈ సంగతి మనయేలినవాడైన దావీదునకు తెలియకయే యున్నది.

11. Then Nathan said to Bathsheba, Solomon's mother, Have you not heard that Adonijah son of Haggith has become king and our lord David does not know it?

12. కాబట్టి నీ ప్రాణమును నీ కుమారుడైన సొలొమోను ప్రాణమును రక్షించుకొనుటకై నేను నీకొక ఆలోచన చెప్పెదను వినుము.

12. Now therefore come, let me give you advice, so that you may save your own life and the life of your son Solomon.

13. నీవు రాజైన దావీదునొద్దకు పోయినా యేలినవాడా, రాజా, అవశ్యముగా నీ కుమారుడైన సొలొమోను నా వెనుక ఏలువాడై నా సింహాసనము మీద ఆసీనుడగునని నీ సేవకురాలనైన నాకు నీవు ప్రమాణ పూర్వకముగా సెలవిచ్చితివే; అదోనీయా యేలుచుండుట యేమని అడుగవలెను.

13. Go in at once to King David, and say to him, 'Did you not, my lord the king, swear to your servant, saying: Your son Solomon shall succeed me as king, and he shall sit on my throne? Why then is Adonijah king?'

14. రాజుతో నీవు మాటలాడుచుండగా నేను నీవెనుక లోపలికి వచ్చి నీవు విన్నవించిన మాటలను రూఢిపరచుదునని చెప్పెను.

14. Then while you are still there speaking with the king, I will come in after you and confirm your words.

15. కాబట్టి బత్షెబ గదిలోనున్న రాజునొద్దకు వచ్చెను. రాజు బహు వృద్ధుడైనందున షూనేమీయురాలైన అబీషగు రాజును కనిపెట్టు చుండెను.

15. So Bathsheba went to the king in his room. The king was very old; Abishag the Shunammite was attending the king.

16. బత్షెబ వచ్చి రాజు ఎదుట సాగిలపడి నమస్కారము చేయగా రాజునీ కోరిక ఏమని అడిగి నందుకు ఆమె యీలాగు మనవి చేసెను

16. Bathsheba bowed and did obeisance to the king, and the king said, What do you wish?

17. నా యేలిన వాడా, నీవు నీ దేవుడైన యెహోవాతోడని నీ సేవకు రాలనైన నాకు ప్రమాణము చేసి అవశ్యముగా నీ కుమారు డైన సొలొమోను నా వెనుక ఏలువాడై నా సింహాసనము మీద ఆసీనుడగునని సెలవిచ్చితివే,

17. She said to him, My lord, you swore to your servant by the LORD your God, saying: Your son Solomon shall succeed me as king, and he shall sit on my throne.

18. ఇప్పుడైతే అదోనీయా యేలుచున్నాడు. ఈ సంగతి నా యేలినవాడవును రాజవునగు నీకు తెలియకయే యున్నది.

18. But now suddenly Adonijah has become king, though you, my lord the king, do not know it.

19. అతడు ఎడ్లను క్రొవ్విన దూడలను గొఱ్ఱెలను బలిగా అర్పించి రాజ కుమారులనందరిని యాజకుడైన అబ్యాతారును సైన్యాధి పతియైన యోవాబును పిలిపించెను గాని నీ సేవకుడైన సొలొమోనును పిలువలేదు.

19. He has sacrificed oxen, fatted cattle, and sheep in abundance, and has invited all the children of the king, the priest Abiathar, and Joab the commander of the army; but your servant Solomon he has not invited.

20. నా యేలినవాడవైన రాజా, నా యేలినవాడవైన రాజవగు నీ తరువాత సింహాసనము మీద ఎవడు ఆసీనుడగునో అందునుగూర్చి ఇశ్రాయేలీయు లందరును కనిపెట్టియున్నారు.

20. But you, my lord the king-- the eyes of all Israel are on you to tell them who shall sit on the throne of my lord the king after him.

21. ఇదిగాక నా యేలినవాడ వైన రాజవగు నీవు నీ పితరులతోకూడ నిద్రపొందిన తరువాత నేనును నా కుమారుడైన సొలొమోనును అప రాధులముగా ఎంచబడుదుము.

21. Otherwise it will come to pass, when my lord the king sleeps with his ancestors, that my son Solomon and I will be counted offenders.

22. ఆమె రాజుతో మాట లాడుచున్నప్పుడు ప్రవక్తయగు నాతానును లోపలికిరాగాప్రవక్తయగు నాతాను వచ్చి యున్నాడని సేవకులు రాజునకు తెలియజేసిరి.

22. While she was still speaking with the king, the prophet Nathan came in.

23. అతడు రాజు సన్నిధికి వచ్చి నమస్కారము చేసి సాష్టాంగపడి

23. The king was told, Here is the prophet Nathan. When he came in before the king, he did obeisance to the king, with his face to the ground.

24. నా యేలినవాడవైన రాజా, అదోనీయా నీ తరువాత ఏలువాడై నీ సింహాసనముమీద కూర్చుండునని నీవు సెలవిచ్చితివా?

24. Nathan said, My lord the king, have you said, 'Adonijah shall succeed me as king, and he shall sit on my throne'?

25. ఏలయనగా ఈ దినమున అతడు పోయి విస్తారమైన యెడ్లను క్రొవ్విన దూడలను గొఱ్ఱెలను బలిగా అర్పించి రాజకుమారులనందరిని సైన్యాధిపతులను యాజకుడైన అబ్యాతారును పిలిపింపగా వారు వాని సముఖములో అన్నపానములు పుచ్చుకొనుచురాజైన అదోనీయా చిరంజీవి యగునుగాక అని పలుకుచున్నారు.

25. For today he has gone down and has sacrificed oxen, fatted cattle, and sheep in abundance, and has invited all the king's children, Joab the commander of the army, and the priest Abiathar, who are now eating and drinking before him, and saying, 'Long live King Adonijah!'

26. అయితే నీ సేవకుడనైన నన్నును యాజకుడైన సాదోకును యెహో యాదా కుమారుడైన బెనాయాను నీ సేవకుడైన సొలొమోనును అతడు పిలిచినవాడు కాడు.

26. But he did not invite me, your servant, and the priest Zadok, and Benaiah son of Jehoiada, and your servant Solomon.

27. నా యేలినవాడ వును రాజవునగు నీ తరువాత నీ సింహాసనముమీద ఎవడు ఆసీనుడై యుండునో అది నీ సేవకుడనైన నాతో చెప్పక యుందువా? ఈ కార్యము నా యేలినవాడవును రాజవు నగు నీ సెలవు చొప్పున జరుగుచున్నదా? అని యడిగెను.

27. Has this thing been brought about by my lord the king and you have not let your servants know who should sit on the throne of my lord the king after him?

28. దావీదు బత్షెబను పిలువుమని సెలవియ్యగా ఆమె రాజు సన్నిధికి వచ్చి రాజు ఎదుట నిలువబడెను.

28. King David answered, Summon Bathsheba to me. So she came into the king's presence, and stood before the king.

29. అప్పుడు రాజు ప్రమాణ పూర్వకముగా చెప్పినదేమనగాసకలమైన ఉపద్రవములలోనుండి నన్ను విడిపించిన యెహోవా జీవముతోడు

29. The king swore, saying, As the LORD lives, who has saved my life from every adversity,

30. అవశ్యముగా నీ కుమారుడైన సొలొమోను నా తరువాత ఏలువాడై నాకు ప్రతిగా నా సింహాసనము మీద ఆసీనుడగునని ఇశ్రాయేలీయుల దేవుడైన యెహోవా నామము తోడని నేను నీకు ప్రమాణము చేసినదానిని ఈ దినముననే నెరవేర్చుదునని చెప్పగా

30. as I swore to you by the LORD, the God of Israel, 'Your son Solomon shall succeed me as king, and he shall sit on my throne in my place,' so will I do this day.

31. బత్షెబ సాగిల పడి రాజునకు నమస్కారము చేసినా యేలినవాడైన రాజగు దావీదు సదాకాలము బ్రదుకును గాక అనెను.

31. Then Bathsheba bowed with her face to the ground, and did obeisance to the king, and said, May my lord King David live forever!

32. అప్పుడు రాజైన దావీదుయాజకుడైన సాదోకును ప్రవక్త యైన నాతానును యెహోయాదా కుమారుడైన బెనా యాను నాయొద్దకు పిలువుమని సెలవియ్యగా వారు రాజు సన్నిధికి వచ్చిరి.

32. King David said, Summon to me the priest Zadok, the prophet Nathan, and Benaiah son of Jehoiada. When they came before the king,

33. అంతట రాజుమీరు మీ యేలిన వాడనైన నా సేవకులను పిలుచుకొని పోయి నా కుమారు డైన సొలొమోనును నా కంచర గాడిదమీద ఎక్కించి గిహోనునకు తీసికొనిపోయి

33. the king said to them, Take with you the servants of your lord, and have my son Solomon ride on my own mule, and bring him down to Gihon.

34. యాజకుడైన సాదోకును ప్రవక్తయైన నాతానును అక్కడ ఇశ్రాయేలీయులమీద రాజుగా అతనికి పట్టాభిషేకము చేసిన తరువాత మీరు బాకానాదము చేసిరాజైన సొలొమోను చిరంజీవి యగునుగాక అని ప్రకటన చేయవలెను.

34. There let the priest Zadok and the prophet Nathan anoint him king over Israel; then blow the trumpet, and say, 'Long live King Solomon!'

35. ఇశ్రాయేలు వారిమీదను యూదావారిమీదను నేనతనిని అధికారిగా నియమించి యున్నాను గనుక పిమ్మట మీరు యెరూష లేమునకు అతని వెంటరాగా అతడు నా సింహాసనముమీద ఆసీనుడై నాకు ప్రతిగా రాజగును అని సెలవిచ్చెను.

35. You shall go up following him. Let him enter and sit on my throne; he shall be king in my place; for I have appointed him to be ruler over Israel and over Judah.

36. అందుకు యెహోయాదా కుమారుడైన బెనాయా రాజు నకు ప్రత్యుత్తరముగా ఇట్లనెనుఆలాగు జరుగును గాక, నా యేలినవాడవును రాజవునగు నీ దేవుడైన యెహోవా ఆ మాటను స్థిరపరచును గాక.

36. Benaiah son of Jehoiada answered the king, Amen! May the LORD, the God of my lord the king, so ordain.

37. యెహోవా నా యేలిన వాడవును రాజవునగు నీకు తోడుగా నుండినట్లు ఆయన సొలొమోనునకు తోడుగానుండి, నా యేలినవాడైన రాజగు దావీదుయొక్క రాజ్యముకంటె అతని రాజ్యము ఘనముగా చేయునుగాక అనెను;

37. As the LORD has been with my lord the king, so may he be with Solomon, and make his throne greater than the throne of my lord King David.

38. కాబట్టి యాజకుడైన సాదోకును ప్రవక్తయైన నాతానును యెహోయాదా కుమారుడైన బెనాయాయును కెరేతీయులును పెలేతీయు లును రాజైన దావీదు కంచరగాడిదమీద సొలొమోనును ఎక్కించి గిహోనునకు తీసికొని రాగా

38. So the priest Zadok, the prophet Nathan, and Benaiah son of Jehoiada, and the Cherethites and the Pelethites, went down and had Solomon ride on King David's mule, and led him to Gihon.

39. యాజకుడైన సాదోకు గుడారములోనుండి తైలపు కొమ్మును తెచ్చి సొలొమోనునకు పట్టాభిషేకము చేసెను. అప్పుడు వారు బాకా ఊదగా కూడిన జనులందరునురాజైన సొలొమోను చిరంజీవియగునుగాక అని కేకలువేసిరి

39. There the priest Zadok took the horn of oil from the tent and anointed Solomon. Then they blew the trumpet, and all the people said, Long live King Solomon!

40. మరియు ఆ జనులందరును అతని వెంబడివచ్చి పిల్లనగ్రోవులను ఊదుచు, వాటి నాదముచేత నేల బద్దలగునట్లు అత్యధిక ముగా సంతోషించిరి.

40. And all the people went up following him, playing on pipes and rejoicing with great joy, so that the earth quaked at their noise.

41. అదోనీయాయును అతడు పిలిచిన వారందరును విందులో ఉండగా విందు ముగియబోవు సమయమున ఆ చప్పుడు వారికి వినబడెను. యోవాబు బాకానాదము వినిపట్టణమునందు ఈ అల్లరి యేమని యడుగగా

41. Adonijah and all the guests who were with him heard it as they finished feasting. When Joab heard the sound of the trumpet, he said, Why is the city in an uproar?

42. యాజకుడైన అబ్యాతారు కుమారుడైన యోనాతాను వచ్చెను. అదోనీయాలోపలికి రమ్ము, నీవు ధైర్యవంతుడవు, నీవు శుభ సమాచారములతో వచ్చుచున్నావనగా

42. While he was still speaking, Jonathan son of the priest Abiathar arrived. Adonijah said, Come in, for you are a worthy man and surely you bring good news.

43. యోనాతాను అదోనీయాతో ఇట్లనెనునిజముగా మన యేలినవాడును రాజునగు దావీదు సొలొమోనును రాజుగా నియమించియున్నాడు.

43. Jonathan answered Adonijah, No, for our lord King David has made Solomon king;

44. రాజు యాజకుడైన సాదోకును ప్రవక్తయైన నాతానును యెహోయాదా కుమారుడైన బెనా యానును కెరేతీయులను పెలేతీయులను అతనితోకూడ పంపగా వారు రాజు కంచరగాడిదమీద అతని నూరే గించిరి;

44. the king has sent with him the priest Zadok, the prophet Nathan, and Benaiah son of Jehoiada, and the Cherethites and the Pelethites; and they had him ride on the king's mule;

45. యాజకుడైన సాదోకును ప్రవక్తయైన నాతానును గిహోను దగ్గర అతనికి పట్టాభిషేకము చేసిరి; అక్కడ నుండి వారు సంతోషముగా వచ్చియున్నారు; అందువలన పట్టణము అల్లరి ఆయెను; మీకు వినబడిన ధ్వని యిదే.

45. the priest Zadok and the prophet Nathan have anointed him king at Gihon; and they have gone up from there rejoicing, so that the city is in an uproar. This is the noise that you heard.

46. మరియు సొలొమోను రాజ్యాసనముమీద ఆసీనుడై యున్నాడు;

46. Solomon now sits on the royal throne.

47. అందుకై రాజు సేవకులు మన యేలినవాడును రాజునగు దావీదునకు కృతజ్ఞతలు చెల్లింప వచ్చి, నీకు కలిగిన ఖ్యాతి కంటె సొలొమోనునకు ఎక్కువైన ఖ్యాతి కలుగునట్లును, నీ రాజ్యముకంటె అతని రాజ్యము ఘనముగా ఉండునట్లును దేవుడు దయచేయును గాక అని చెప్పగా రాజు మంచముమీద సాగిలపడి నమ స్కారము చేసి యిట్లనెను

47. Moreover the king's servants came to congratulate our lord King David, saying, 'May God make the name of Solomon more famous than yours, and make his throne greater than your throne.' The king bowed in worship on the bed

48. నేను సజీవినై యుండగా ఈ దినమున జరిగినట్లు నా సింహాసనముమీద ఆసీనుడగుటకు ఇశ్రాయేలీయుల దేవుడైన యెహోవా ఒకని నాకు దయచేసినందుకు ఆయనకు స్తోత్రము కలుగునుగాక అనెను.

48. and went on to pray thus, 'Blessed be the LORD, the God of Israel, who today has granted one of my offspring to sit on my throne and permitted me to witness it.'

49. అందుకు అదోనీయా పిలిచిన వారు భయపడి లేచి తమ తమ యిండ్లకు వెళ్లిపోయిరి.

49. Then all the guests of Adonijah got up trembling and went their own ways.

50. అదోనీయా సొలొమోనునకు భయపడి లేచి బయలుదేరి బలిపీఠపు కొమ్ములను పట్టుకొనెను.

50. Adonijah, fearing Solomon, got up and went to grasp the horns of the altar.

51. అదోనీయా రాజైన సొలొ మోనునకు భయపడి బలిపీఠపు కొమ్ములను పట్టుకొనిరాజైన సొలొమోను తన సేవకుడనైన నన్ను కత్తిచేత చంపకుండ ఈ దినమున నాకు ప్రమాణము చేయవలెనని మనవి చేయుచున్నట్లు సొలొమోనునకు సమాచారము రాగా

51. Solomon was informed, Adonijah is afraid of King Solomon; see, he has laid hold of the horns of the altar, saying, 'Let King Solomon swear to me first that he will not kill his servant with the sword.'

52. సొలొమోను ఈలాగు సెలవిచ్చెను అతడు తన్ను యోగ్యునిగా అగుపరచుకొనిన యెడల అతని తల వెండ్రుకలలో ఒకటైనను క్రిందపడదు గాని అతనియందు దౌష్ట్యము కనబడిన యెడల అతనికి మరణశిక్ష వచ్చునని సెలవిచ్చి

52. So Solomon responded, If he proves to be a worthy man, not one of his hairs shall fall to the ground; but if wickedness is found in him, he shall die.

53. బలిపీఠమునొద్దనుండి అతని పిలువనంపించెను; అతడు వచ్చి రాజైన సొలొమోను ఎదుట సాష్టాంగపడగా సొలొమోను అతనితోనీ యింటికి పొమ్మని సెలవిచ్చెను.

53. Then King Solomon sent to have him brought down from the altar. He came to do obeisance to King Solomon; and Solomon said to him, Go home.