1. తనయొద్ద గుఱ్ఱములను రథములను సమకూర్చుకొనిన ముప్పది ఇద్దరు రాజులుండగా సిరియారాజైన బెన్హదదు తన సైన్యమంతటిని సమకూర్చుకొని బయలుదేరి షోమ్రోనుకు ముట్టడి వేసి దానిమీద యుద్ధము చేసెను.
మత్తయి 12:42, లూకా 11:31

1. Ben-Hadad king of Aram gathered together all his army. There were thirty-two kings with their horses and chariots who went with him and surrounded Samaria and attacked it.

2. అతడు పట్టణమందున్న ఇశ్రాయేలురాజైన అహాబునొద్దకు దూతలను పంపి

2. The king sent messengers into the city to Ahab king of Israel. This was his message: 'Ben-Hadad says,

3. నీ వెండియు నీ బంగారమును నావే, నీ భార్యలలోను నీ పిల్లలలోను సౌందర్యముగలవారు నావారని బెన్హదదు సెలవిచ్చుచున్నాడని వారిచేత వర్తమానము తెలియజేసెను.

3. 'Your silver and gold belong to me, as well as the best of your wives and children.''

4. అందుకు ఇశ్రాయేలు రాజునా యేలినవాడవైన రాజా, నీవిచ్చిన సెలవుప్రకారము నేనును నాకు కలిగిన సమస్తమును నీ వశమున నున్నామనిప్రత్యుత్తరమిచ్చి వారిని పంపగా

4. Ahab king of Israel answered, 'My master and king, I agree to what you say. I and everything I have belong to you.'

5. ఆ దూతలు పోయి ఆ మాట తెలియజేసి తిరిగి వచ్చిబెన్హదదు ఇట్లు సెల విచ్చుచున్నాడని తెలియజెప్పిరినీవు నీ వెండిని నీ బంగారమును నీ భార్యలను నీ పిల్లలను నాకు అప్పగింప వలెనని నేను నీయొద్దకు నా సేవకులను పంపియున్నాను.

5. Then the messengers came to Ahab again. They said, 'Ben-Hadad says, 'I told you before that you must give me your silver and gold, your wives and your children.

6. రేపు ఈ వేళకు వారు నీ యింటిని నీ సేవకుల యిండ్లను పరిశోధిం చుదురు; అప్పుడు నీ కంటికి ఏది యింపుగా నుండునో దానిని వారు చేతపట్టుకొని తీసికొని పోవుదురు.

6. About this time tomorrow I will send my men, who will search everywhere in your palace and in the homes of your officers. Whatever they want they will take and carry off.''

7. కాగా ఇశ్రాయేలు రాజు దేశపు పెద్దలనందరిని పిలువ నంపించిబెన్హదదునీ భార్యలను పిల్లలను వెండి బంగారములను పట్టుకొందునని వర్తమానము పంపగా నేను ఇయ్యనని చెప్పలేదు; ఆ మనుష్యుడు చేయ గోరుచున్న మోసము ఎట్టిదో అది మీరు తెలిసికొనుడనెను.

7. Then Ahab called a meeting of all the older leaders of his country. He said, 'Ben-Hadad is looking for trouble. First he said I had to give him my wives, my children, my silver, and my gold, and I have not refused him.'

8. నీవతని మాట వినవద్దు, దానికి ఒప్పుకొనవద్దు అని ఆ పెద్దలును జనులందరును అతనితో చెప్పిరి,

8. The older leaders and all the people said, 'Don't listen to him or agree to this.'

9. గనుక అతడుమీరు రాజైన నా యేలిన వానితో తెలియజెప్పవలసినదేమనగానీవు మొదట నీ సేవకుడనైన నాకు ఇచ్చిపంపిన ఆజ్ఞను నేను తప్పక అనుసరింతును గాని, నీవిప్పుడు సెలవిచ్చిన దానిని నేను చేయలేనని బెన్హదదు దూతలతో చెప్పుడనెను. ఆ దూతలు పోయి బెన్హదదునొద్దకు వచ్చి ఆ ప్రత్యుత్తరము తెలియజేయగా

9. So Ahab said to Ben-Hadad's messengers, 'Tell my master the king: 'I will do what you said at first, but I cannot allow this second command.'' And King Ben-Hadad's men carried the message back to him.

10. బెన్హదదు మరల అతని యొద్దకు దూతలను పంపినాతోకూడ వచ్చిన వారందరును పిడికెడు ఎత్తికొని పోవుటకు షోమ్రోను యొక్క ధూళి చాలినయెడల దేవతలు నాకు గొప్ప అపాయము కలుగజేయుదురు గాక అని వర్తమానము చేసెను.

10. Then Ben-Hadad sent another message to Ahab: 'May the gods punish me terribly if I don't completely destroy Samaria. There won't be enough left for each of my men to get a handful of dust!'

11. అందుకు ఇశ్రాయేలురాజుతన ఆయుధమును నడుమున బిగించుకొనువాడు దానివిప్పి తీసి వేసినవానివలె అతిశయపడకూడదని చెప్పుడనెను.

11. Ahab answered, 'Tell Ben-Hadad, 'The man who puts on his armor should not brag. It's the man who lives to take it off who has the right to brag.''

12. బన్హదదును ఆ రాజులును గుడారములయందు విందు జరి గించుకొనుచుండగా, ఈ ప్రత్యుత్తరము వారికి వచ్చెను గనుక అతడు తన సేవకులను పిలిపించి యుద్ధమునకు సిద్ధ పడుడని ఆజ్ఞాపించెను. వారు సన్నద్ధులై పట్టణము ఎదుట నిలువగా

12. Ben-Hadad was drinking in his tent with the other rulers when the message came from Ahab. Ben-Hadad commanded his men to prepare to attack the city, and they moved into place for battle.

13. ప్రవక్తయైన యొకడు ఇశ్రాయేలు రాజైన అహాబునొద్దకు వచ్చి అతనితో ఇట్లనెనుయెహోవా సెలవిచ్చునదేమనగాఈ గొప్ప దండంతయు నీవు చూచితివే; నేను యెహోవానని నీవు గ్రహించునట్లు నేడు దానిని నీచేతి కప్పగించెదను.

13. At the same time a prophet came to Ahab king of Israel. The prophet said, 'Ahab, the Lord says to you, 'Do you see that big army? I will hand it over to you today so you will know I am the Lord.''

14. ఇది యెవరిచేత జరుగునని అహాబు అడుగగా అతడురాజ్యాధిపతులలో ఉన్న ¸యౌవనులచేత జరుగునని యెహోవా సెల విచ్చుచున్నాడని చెప్పెను. యుద్ధమును ఎవరు ఆరంభము చేయవలెనని రాజు అడుగగా అతడునీవే అని ప్రత్యుత్తరమిచ్చెను.

14. Ahab asked, 'Who will you use to defeat them?' The prophet answered, 'The Lord says, 'The young officers of the district governors will defeat them.'' Then the king asked, 'Who will command the main army?' The prophet answered, 'You will.'

15. వెంటనే అతడు రాజ్యాధిపతులలో ఉన్న వారి లెక్కచూడగా వారు రెండువందల ముప్పది ఇద్దరైరి. తరువాత జనులను, అనగా ఇశ్రాయేలు వారినందరిని లెక్కింపగా వారు ఏడువేల మందియైరి.

15. So Ahab gathered the young officers of the district governors, two hundred thirty-two of them. Then he called together the army of Israel, about seven thousand people in all.

16. మధ్యాహ్నమందు వీరు బయలుదేరగా బెన్హదదును అతనికి సహకారులైన ఆ ముప్పది ఇద్దరు రాజులును గుడారములలో త్రాగి మత్తులై యుండిరి.

16. They marched out at noon, while Ben-Hadad and the thirty-two rulers helping him were getting drunk in their tents.

17. రాజ్యాధిపతులలోనున్న ఆ ¸యౌవనులు ముందుగా బయలు దేరినప్పుడు సంగతి తెలిసికొనుటకై బెన్హదదు కొందరిని పంపెను. షోమ్రోనులోనుండి కొందరు వచ్చియున్నారని బంటులు తెలియజేయగా

17. The young officers of the district governors attacked first. Ben-Hadad sent out scouts who told him that soldiers were coming from Samaria.

18. అతడువారు సమాధానముగా వచ్చినను యుద్ధము చేయ వచ్చినను వారిని సజీవులుగా పట్టుకొనిరండని ఆజ్ఞాపించెను.

18. Ben-Hadad said, 'They may be coming to fight, or they may be coming to ask for peace. In either case capture them alive.'

19. రాజ్యాధిపతులలోనున్న ఆ ¸యౌవనులును వారితో కూడనున్న దండువారును పట్టణములోనుండి బయలుదేరి

19. The young officers of the district governors led the attack, followed by the army of Israel.

20. ప్రతివాడు తన్ను ఎదిరించిన వానిని చంపగా సిరియనులు పారిపోయిరి. ఇశ్రాయేలువారు వారిని తరుము చుండగా సిరియా రాజైన బెన్హదదు గుఱ్ఱమెక్కి రౌతులతో గూడ తప్పించుకొని పోయెను.

20. Each officer of Israel killed the man who came against him. The men from Aram ran away as Israel chased them, but Ben-Hadad king of Aram escaped on a horse with some of his horsemen.

21. అంతట ఇశ్రాయేలు రాజు బయలుదేరి గుఱ్ఱములను రథములను ఓడించి సిరియనులను బహుగా హతము చేసెను.

21. Ahab king of Israel led the army and destroyed the Arameans' horses and chariots. King Ahab thoroughly defeated the Aramean army.

22. అప్పుడు ఆ ప్రవక్త ఇశ్రాయేలు రాజునొద్దకు వచ్చినీవు బలము తెచ్చుకొనుము, నీవు చేయవలసిన దానిని కనిపెట్టి యుండుము, ఏడాదినాటికి సిరియారాజు నీమీదికి మరల వచ్చునని అతనితో చెప్పెను.

22. Then the prophet went to Ahab king of Israel and said, 'The king of Aram will attack you again next spring. So go home now and strengthen your army and see what you need to do.'

23. అయితే సిరియా రాజు సేవకులు అతనితో ఈలాగు మనవి చేసిరివారి దేవతలు కొండదేవతలు గనుక వారు మనకంటె బలవంతులైరి. అయితే మనము మైదానమందు వారితో యుద్ధము చేసిన యెడల నిశ్చయముగా వారిని గెలుచుదుము.

23. Meanwhile the officers of Ben-Hadad king of Aram said to him, 'The gods of Israel are mountain gods. Since we fought in a mountain area, Israel won. Let's fight them on the flat land, and then we will win.

24. ఇందుకు మీరు చేయవలసిన దేమనగా, ఆ రాజులలో ఒక్కొకని వాని వాని ఆధిపత్యములోనుండి తీసివేసి వారికి బదులుగా సేనాధిపతులను నిర్ణయించి

24. This is what you should do. Don't allow the thirty-two rulers to command the armies, but put other commanders in their places.

25. నీవు పోగొట్టుకొనిన బలము ఎంతో అంత బలమును, గుఱ్ఱములకు గుఱ్ఱములను రథములకు రథములను లెక్కించి పోగు చేయుము; అప్పుడు మనము మైదానమునందు వారితో యుద్ధము చేసినయెడల అవశ్యముగా మనము వారిని గెలు చుదమని మనవి చేయగా అతడు వారు చెప్పిన మాట విని ఆ ప్రకారము చేసెను.

25. Gather an army like the one that was destroyed and as many horses and chariots as before. We will fight the Israelites on flat land, and then we will win.' Ben-Hadad agreed with their advice and did what they said.

26. కాబట్టి మరుసంవత్సరము బెన్హదదు సిరియనులను సమకూర్చి లెక్కచూచి బయలుదేరి పోయి ఇశ్రాయేలువారితో యుద్ధము చేయుటకై ఆఫెకునకు వచ్చెను.

26. The next spring Ben-Hadad gathered the army of Aram and went up to Aphek to fight against Israel.

27. ఇశ్రాయేలు వారందరును పోగు చేయబడి సిద్ధమై వారిని ఎదిరింప బయలుదేరిరి. ఇశ్రా యేలువారు మేకపిల్లల మందలు రెంటివలె వారియెదుట దిగియుండిరి గాని దేశము సిరియనులచేత కప్పబడి యుండెను.

27. The Israelites also had prepared for war. They marched out to meet the Arameans and camped opposite them. The Israelites looked like two small flocks of goats, but the Arameans covered the area.

28. అప్పుడు దైవజనుడైన యొకడు వచ్చి ఇశ్రా యేలు రాజుతో ఇట్లనెనుయెహోవా సెలవిచ్చున దేమనగాసిరియనులు యెహోవాకొండలకు దేవుడేగాని లోయలకు దేవుడు కాడని అనుకొందురు; అయితే నేను యెహోవానై యున్నానని మీరు తెలిసికొనునట్లు ఈ గొప్ప సమూహమంతయు నీ చేతికి అప్పగించెదను.

28. A man of God came to the king of Israel with this message: 'The Lord says, 'The people of Aram say that I, the Lord, am a god of the mountains, not a god of the valleys. So I will allow you to defeat this huge army, and then you will know I am the Lord.''

29. వారు ఎదురుముఖములుగా ఏడుదినములు గుడారములు వేసికొని యుండిన తరువాత ఏడవ దినమందు యుద్ధమునకు కలిసికొనగా ఇశ్రాయేలువారు ఒక దినమందే సిరియనుల కాల్బలము లక్షమందిని హతము చేసిరి.

29. The armies were camped across from each other for seven days. On the seventh day the battle began. The Israelites killed one hundred thousand Aramean soldiers in one day.

30. తక్కినవారు ఆఫెకు పట్టణములోనికి పారిపోగా అచ్చటనున్న యొకప్రాకారము శేషించినవారిలో ఇరువది యేడు వేలమంది మీద పడెను. బెన్హదదు పారిపోయి ఆ పట్టణమందు ప్రవేశించి ఆ యాగదులలో చొరగా

30. The rest of them ran away to the city of Aphek, where a city wall fell on twenty-seven thousand of them. Ben-Hadad also ran away to the city and hid in a room.

31. అతని సేవకులుఇశ్రాయేలు వారి రాజులు దయాపరులని మేమువింటిమి గనుక నీకు అనుకూలమైనయెడల మేము నడుమునకు గోనెలు కట్టుకొని తలమీద త్రాళ్లు వేసికొని ఇశ్రాయేలు రాజునొద్దకు పోవుదుము; అతడు నీ ప్రాణమును రక్షించు నేమో అని రాజుతో అనగా రాజు అందుకు సమ్మతించెను.

31. His officers said to him, 'We have heard that the kings of Israel are trustworthy. Let's dress in rough cloth to show our sadness, and wear ropes on our heads. Then we will go to the king of Israel, and perhaps he will let you live.'

32. కావున వారు తమ నడుములకు గోనెలు కట్టుకొని తలమీద త్రాళ్లు వేసి కొని ఇశ్రాయేలు రాజునొద్దకు వచ్చినీ దాసుడైన బెన్హదదుదయచేసి నన్ను బ్రదుకనిమ్మని మనవి చేయుటకై మమ్మును పంపెనని చెప్పగా అతడుబెన్హదదు నా సహోదరుడు, అతడు ఇంకను సజీవుడై యున్నాడా అని యడిగెను.

32. So they dressed in rough cloth and wore ropes on their heads and went to the king of Israel. They said, 'Your servant Ben-Hadad says, 'Please let me live.'' Ahab answered, 'Is he still alive? He is my brother.'

33. అప్పుడు ఆ మనుష్యులు సంగతి గ్రహించి అతని మనస్సు ఏలాగున నున్నదో అది నిశ్చయముగా గుర్తెరిగి ఆ మాటనుబట్టిబెన్హదదు నీకు సహోదరుడే అని చెప్పగా అతడుమీరు వెళ్లి అతనిని తోడుకొని రండనెను. బెన్హదదు తనయొద్దకు రాగా అతడు తన రథముమీద అతని ఎక్కించుకొనెను.

33. Ben-Hadad's men had wanted a sign from Ahab. So when Ahab called Ben-Hadad his brother, they quickly said, 'Yes! Ben-Hadad is your brother.' Ahab said, 'Bring him to me.' When Ben-Hadad came, Ahab asked him to join him in the chariot.

34. అంతట బెన్హదదుతమ తండ్రి చేతిలోనుండి నా తండ్రి తీసికొనిన పట్టణములను నేను మరల అప్పగించెదను; మరియు నా తండ్రి షోమ్రోనులో వీధులను కట్టించుకొనినట్లు దమస్కులో తమకొరకు తమరు వీధులను కట్టించు కొనవచ్చును అని అతనితో చెప్పగా అహాబు ఈ ప్రకారముగా నీతో సంధిచేసి నిన్ను పంపివేయుదునని చెప్పి అతనితో సంధిచేసి అతని పోనిచ్చెను.

34. Ben-Hadad said to him, 'Ahab, I will give you back the cities my father took from your father. And you may put shops in Damascus, as my father did in Samaria.' Ahab said, 'If you agree to this, I will allow you to go free.' So the two kings made a peace agreement. Then Ahab let Ben-Hadad go free.

35. అంతట ప్రవక్తల శిష్యులలో ఒకడు యెహోవా ఆజ్ఞచేత తన చెలికానితోనన్ను కొట్టుమనగా అతడు అతని కొట్టుటకు ఒప్పకపోయినప్పుడు

35. One prophet from one of the groups of prophets told another, 'Hit me!' He said this because the Lord had commanded it, but the other man refused.

36. అతడునీవు యెహోవా ఆజ్ఞకు లోబడకపోతివి గనుక నీవు నన్ను విడిచిపోగానే సింహము నిన్ను చంపునని అతనితో చెప్పెను. అతడు వెళ్లిపోగానే సింహమొకటి అతనికి ఎదురై అతనిని చంపెను.

36. The prophet said, 'You did not obey the Lord's command, so a lion will kill you as soon as you leave me.' When the man left, a lion found him and killed him.

37. తరువాత మరియొకడు అతనికి కనబడినప్పుడు అతడునన్ను కొట్టుమనగా అతడు అతని కొట్టి గాయ పరచెను.

37. The prophet went to another man and said, 'Hit me, please!' So the man hit him and hurt him.

38. అప్పుడు ఆ ప్రవక్త పోయి, కండ్లమీద పాగా కట్టుకొని మారు వేషము వేసికొని, మార్గమందు రాజు యొక్క రాకకై కనిపెట్టుకొని యుండి

38. The prophet wrapped his face in a cloth so no one could tell who he was. Then he went and waited by the road for the king.

39. రాజు వచ్చుట చూచి బిగ్గరగా రాజుతో ఈలాగు మనవి చేసికొనెనునీ దాసుడనైన నేను యుద్ధములోనికి పోయియుండగా ఇదిగో ఒకడు ఇటు తిరిగి ఒక మనుష్యుని నాయొద్దకు తోడుకొని వచ్చి యీ మనుష్యుని కనిపెట్టుము; ఏ విధము గానైనను వాడు తప్పించుకొని పోయినయెడల వాని ప్రాణమునకు మారుగా నీ ప్రాణముపోవును; లేదా నీవు రెండు మణుగుల వెండిని ఇయ్యవలెననెను.

39. As Ahab king of Israel passed by, the prophet called out to him. 'I went to fight in the battle,' the prophet said. 'One of our men brought an enemy soldier to me. Our man said, 'Guard this man. If he runs away, you will have to give your life in his place. Or, you will have to pay a fine of seventy-five pounds of silver.'

40. అయితే నీ దాసుడనైన నేను పనిమీద అక్కడక్కడ తిరుగుచుండగా వాడు కనబడకపోయెను. అప్పుడు ఇశ్రా యేలురాజునీకు నీవే తీర్పు తీర్బుకొంటివి గనుక నీవుచెప్పినట్టుగానే నీకు జరుగును అని అతనికి సెలవియ్యగా

40. But I was busy doing other things, so the man ran away.' The king of Israel answered, 'You have already said what the punishment is. You must do what the man said.'

41. అతడు త్వరపడి తన కండ్లమీది పాగా తీసివేయగా చూచి అతడు ప్రవక్తలలో ఒకడని రాజు పోల్చెను.

41. Then the prophet quickly took the cloth from his face. When the king of Israel saw him, he knew he was one of the prophets.

42. అప్పుడు అతడుయెహోవా సెలవిచ్చునదేమనగానేను శపించిన మనుష్యుని నీవు నీ చేతిలోనుండి తప్పించుకొని పోనిచ్చితివి గనుక వాని ప్రాణమునకు మారుగా నీ ప్రాణమును, వాని జనులకు మారుగా నీ జనులును అప్పగింప బడుదురని రాజుతో అనగా

42. The prophet said to the king, 'This is what the Lord says: 'You freed the man I said should die, so your life will be taken instead of his. The lives of your people will also be taken instead of the lives of his people.''

43. ఇశ్రాయేలు రాజు మూతి ముడుచు కొనిన వాడై కోపముతో షోమ్రోనులోని తన నగరునకు వచ్చెను.

43. Then King Ahab went back to his palace in Samaria, angry and upset.