1. నీవు వారికి నియమింపవలసిన న్యాయవిధులేవనగా

1. Then God said to Moses, 'These are the other laws that you will give to the people:

2. నీవు హెబ్రీయుడైన దాసుని కొనినయెడల వాడు ఆరు సంవత్సరములు దాసుడై యుండి యేడవ సంవత్సరమున ఏమియు ఇయ్యకయే నిన్ను విడిచి స్వతంత్రుడగును.
యోహాను 8:35

2. If you buy a Hebrew slave, then that slave will serve for only six years. After six years, he will be free, and he will have to pay nothing.

3. వాడు ఒంటిగా వచ్చినయెడల ఒంటిగానే వెళ్లవచ్చును. వానికి భార్య యుండిన యెడల వాని భార్య వానితోకూడ వెళ్లవచ్చును.

3. If he is not married when he becomes your slave, when he becomes free, he will leave without a wife. But if the man is married when he becomes your slave, then he will keep his wife at the time he is made free.

4. వాని యజమానుడు వానికి భార్యనిచ్చిన తరువాత ఆమె వానివలన కుమారులనైనను కుమార్తెలనైనను కనిన యెడల ఆ భార్యయు ఆమె పిల్లలును ఆమె యజమానుని సొత్తగుదురుకాని వాడు ఒంటిగానే పోవలెను.

4. If the slave is not married, the master can give him a wife. If that wife gives birth to sons or daughters, she and her children will belong to the master. After the slave is finished with his years of service, he will be made free.

5. అయితే ఆ దాసుడునేను నా యజమానుని నా భార్యను నా పిల్లలను ప్రేమించుచున్నాను; నేను వారిని విడిచి స్వతంత్రుడనై పోనొల్లనని నిజముగా చెప్పిన యెడల

5. 'But if the slave decides that he wants to stay with the master, he must say, 'I love my master. I love my wife and my children. I will not become free�I will stay.'

6. వాని యజమానుడు దేవుని యొద్దకు వానిని తీసికొని రావలెను, మరియు వాని యజమానుడు తలుపునొద్ద కైనను ద్వారబంధ మునొద్దకైనను వాని తోడుకొనిపోయి వాని చెవిని కదురుతో గుచ్చవలెను. తరువాత వాడు నిరంతరము వానికి దాసుడైయుండును.

6. If this happens, the master will bring the slave before God. The master will take the slave to a door or the wooden frame around the door and pierce the slave's ear using a sharp tool to show that the slave will serve that master for all his life.

7. ఒకడు తన కుమార్తెను దాసిగా అమ్మినయెడల దాసులైన పురుషులు వెళ్లిపోవునట్లు అది వెళ్లిపోకూడదు.

7. A man might decide to sell his daughter as a slave. If this happens, the rules for making her free are not the same as the rules for making the men slaves free.

8. దానిని ప్రధానము చేసికొనిన యజమానుని దృష్టికి అది యిష్టురాలుకానియెడల అది విడిపింపబడునట్లు అవకాశము నియ్యవలెను; దాని వంచించినందున అన్యజనులకు దానిని అమ్ముటకు వానికి అధికారము లేదు.

8. If the master who chose her for himself is not pleased with her, then he can sell the woman back to her father. If the master broke his promise to marry her, he loses the right to sell her to other people.

9. తన కుమారునికి దాని ప్రధానము చేసినయెడల కుమార్తెల విషయమైన న్యాయవిధిని బట్టి దానియెడల జరిగింపవలెను.

9. If the master promised to let the slave woman marry his son, he must treat her like a daughter, not like a slave.

10. ఆ కుమారుడు వేరొక దాని చేర్చుకొనినను, మొదటిదానికి ఆహారమును వస్త్రమును సంసారధర్మమును తక్కువ చేయకూడదు.

10. If the master marries another woman, he must not give less food or clothing to the first wife. And he must continue to give her what she has a right to have in marriage.

11. ఈ మూడును దానికి కలుగజేయని యెడల అది ఏమియు ఇయ్యక స్వతంత్రురాలై పోవచ్చును.

11. The man must do these three things for her. If he does not, the woman is made free, and it will cost her nothing. She owes no money to the man.

12. నరుని చావగొట్టినవానికి నిశ్చయముగా మరణశిక్ష విధింపవలెను.
మత్తయి 5:21

12. Whoever hits and kills someone must be killed too.

13. అయితే వాడు చంపవలెనని పొంచి యుండకయే దైవికముగా వానిచేత ఆ హత్య జరిగిన యెడల వాడు పారిపోగల యొక స్థలమును నీకు నిర్ణయించెదను.

13. But if an accident happens, and a person kills someone without planning it, then God allowed that thing to happen. I will choose some special places where people can run to for safety. So that person can run to one of those places.

14. అయితే ఒకడు తన పొరుగువానిమీద దౌర్జన్యముగా వచ్చి కపటముగా చంప లేచినయెడల వాడు నా బలిపీఠము నాశ్రయించినను వాని లాగివేసి చంపవలెను.

14. But whoever plans to kill someone out of anger or hatred must be punished. Take them away from my altar and kill them.

15. తన తండ్రినైనను తల్లినైనను కొట్టువాడు నిశ్చయముగా మరణశిక్షనొందును.

15. Whoever hits their father or their mother must be killed.

16. ఒకడు నరుని దొంగిలించి అమ్మినను, తనయొద్దనుంచుకొనినను, వాడు నిశ్చయముగా మరణశిక్ష నొందును.

16. 'Whoever steals someone to sell them as a slave or to keep them for their own slave must be killed.

17. తన తండ్రినైనను తల్లినైనను శపించువాడు నిశ్చయముగా మరణశిక్ష నొందును.
మత్తయి 15:4, మార్కు 7:10

17. Whoever curses their father or mother must be killed.

18. మనుష్యులు పోట్లాడుచుండగా ఒకడు తన పొరుగు వానిని రాతితోనైనను పిడికిటితోనైనను గుద్దుటవలన వాడు చావక మంచముమీద పడియుండి

18. Two men might argue and one might hit the other with a rock or with his fist. If the man who was hurt is not killed, the man who hurt him should not be killed.

19. తరువాత లేచి తన చేతికఱ్ఱతో బయటికి వెళ్లి తిరుగుచుండిన యెడల, వాని కొట్టిన వానికి శిక్ష విధింపబడదు గాని అతడు పనిచేయలేని కాలమునకు తగిన సొమ్ము ఇచ్చి వాడు అతనిని పూర్తిగా బాగుచేయింపవలెను.

19. If the man was hurt and must stay in bed for some time, the man who hurt him must support him. The man who hurt him must pay for the loss of his time. He must support him until he is completely healed.

20. ఒకడు తన దాసుడైనను తన దాసియైనను చచ్చునట్లు కఱ్ఱతో కొట్టినయెడల అతడు నిశ్చయముగా ప్రతిదండన నొందును.

20. 'Sometimes people beat their slaves. If the slave dies after being beaten, the killer must be punished.

21. అయితే వాడు ఒకటి రెండు దినములు బ్రదికినయెడల ఆ ప్రతిదండన అతడు పొందడు, వాడు అతని సొమ్మేగదా.

21. But if the slave gets up after a few days, then the master will not be punished. That is because someone paid their money for the slave, and the slave belongs to them.

22. నరులు పోట్లాడుచుండగా గర్భవతియైన స్త్రీకి దెబ్బతగిలి ఆమెకు గర్భపాతమేగాక మరి ఏ హానియు రానియెడల హానిచేసినవాడు ఆ స్త్రీ పెనిమిటి వానిమీద మోపిన నష్టమును అచ్చుకొనవలెను. న్యాయాధిపతులు తీర్మానించినట్లు దాని చెల్లింపవలెను.

22. 'Two men might be fighting and hurt a pregnant woman. This might make the woman give birth to her baby before its time. If the woman was not hurt badly, the man who hurt her must pay a fine. The woman's husband will decide how much the man must pay. The judges will help the man decide how much the fine will be.

23. హాని కలిగిన యెడల నీవు ప్రాణమునకు ప్రాణము,

23. But if the woman was hurt badly, then the man who hurt her must be punished. The punishment must fit the crime. You must trade one life for another life.

24. కంటికి కన్ను, పంటికి పల్లు, చేతికి చెయ్యి, కాలికి కాలు,
మత్తయి 5:38

24. You must trade an eye for an eye, a tooth for a tooth, a hand for a hand, a foot for a foot,

25. వాతకు వాత, గాయమునకు గాయము, దెబ్బకు దెబ్బయు నియమింపవలెను.

25. a burn for a burn, a bruise for a bruise, a cut for a cut.

26. ఒకడు తన దాసుని కన్నైనను తన దాసి కన్నైనను పోగొట్టినయెడల ఆ కంటి హానినిబట్టి వారిని స్వతంత్రునిగా పోనియ్యవలెను.

26. 'If a man hits a slave in the eye, and the slave is blinded in that eye, then the slave will be allowed to go free. His eye is the payment for his freedom. This is the same for a man or a woman slave.

27. వాడు తన దాసుని పల్లయినను తన దాసి పల్లయినను ఊడగొట్టినయెడల ఆ పంటి నిమిత్తము వారిని స్వతంత్రులగా పోనియ్య వలెను.

27. If a master hits his slave in the mouth, and the slave loses a tooth, then the slave will be allowed to go free. The slave's tooth is payment for the slave's freedom. This is the same for a man or a woman slave.

28. ఎద్దు పురుషునైనను స్త్రీనైనను చావపొడిచినయెడల నిశ్చయముగా రాళ్లతో ఆ యెద్దును చావకొట్టవలెను. దాని మాంసమును తినకూడదు, అయితే ఆ యెద్దు యజమానుడు నిర్దోషియగును.

28. If a man's bull kills a man or woman, then you should use stones and kill that bull. You should not eat the bull. The owner of the bull is not guilty.

29. ఆ యెద్దు అంతకు ముందు పొడుచునది అని దాని యజమానునికి తెలుపబడినను, వాడు దాని భద్రము చేయకుండుటవలన అది పురుషునైనను స్త్రీనైనను చంపినయెడల ఆ యెద్దును రాళ్లతో చావగొట్టవలెను; దాని యజమానుడు మరణశిక్ష నొంద వలెను.

29. But if the bull had hurt people in the past, and if the owner was warned, then the owner is guilty. That is because he did not keep the bull tied or locked in its place. So if the bull is allowed to be free and kills someone, the owner is guilty. You should kill the bull with stones and also kill the owner.

30. వానికి పరిక్రయధనము నియమింపబడినయెడల వానికి నియమింపబడిన అన్నిటి ప్రకారము తన ప్రాణ విమోచన నిమిత్తము ధనము చెల్లింపవలెను.

30. But the family of the dead man may accept money. If they accept money, the man who owned the bull should not be killed. But he must pay as much money as the judge decides.

31. అది కుమారుని పొడిచినను కుమార్తెను పొడిచినను ఈ విధి చొప్పున అతడు చేయవలెను.

31. This same law must be followed if the bull kills someone's son or daughter.

32. ఆ యెద్దు దాసునినైనను దాసినైనను పొడిచిన యెడల వారి యజమానునికి ముప్పది తులములవెండి చెల్లింపవలెను. మరియు ఆ యెద్దును రాళ్లతో చావకొట్ట వలెను.
మత్తయి 26:15

32. But if the bull kills a slave, the owner of the animal must pay the master 30 pieces of silver. And the bull must also be killed with stones. This law will be the same for men and women slaves.

33. ఒకడు గోతిమీది కప్పు తీయుటవలన, లేక ఒకడు గొయ్యి త్రవ్వి దాని కప్పకపోవుటవలన, దానిలో ఎద్దయినను గాడిదయైనను పడిన యెడల

33. A man might take a cover off a well or dig a hole and not cover it. If another man's animal comes and falls into that hole, the man who owns the hole is guilty.

34. ఆ గోతి ఖామందులు ఆ నష్టమును అచ్చుకొనవలెను; వాటి యజమానునికి సొమ్ము ఇయ్యవలెను; చచ్చినది వానిదగును.

34. The man who owns the hole must pay for the animal. But after he pays for the animal, he will be allowed to keep the body of that animal.

35. ఒకని యెద్దు వేరొకని యెద్దు చచ్చునట్లు దాని పొడి చినయెడల బ్రదికియున్న ఎద్దును అమ్మి దాని విలువను పంచుకొనవలెను, చచ్చిన యెద్దును పంచుకొనవలెను.

35. If one man's bull kills another man's bull, they should sell the bull that is alive. Both men will get half of the money that comes from selling the bull, and both men will also get half of the bull that was killed.

36. అయితే అంతకు ముందు ఆ యెద్దు పొడుచునది అని తెలియబడియు దాని యజమానుడు దాని భద్రము చేయని వాడైతే వాడు నిశ్చయముగా ఎద్దుకు ఎద్దునియ్యవలెను; చచ్చినది వానిదగును.

36. But if a man's bull has hurt other animals in the past, that owner is responsible for his bull. If his bull kills another bull, he is guilty because he allowed the bull to be free. That man must pay bull for bull. He must trade his bull for the bull that was killed.