1. నీతిమంతులును జ్ఞానులును వారి క్రియలును దేవుని వశమను సంగతిని, స్నేహము చేయుటయైనను ద్వేషించు టయైనను మనుష్యుల వశమున లేదను సంగతిని, అది యంతయు వారివలన కాదను సంగతిని పూర్తిగా పరిశీలన చేయుటకై నా మనస్సు నిలిపి నిదానింప బూనుకొంటిని.

ఈ లోకంలో జరుగుతున్నదేమిటో ఎవరికీ అర్థం కాదని సొలొమోను ఒప్పుకున్నాడు (ప్రసంగి 8:7). అయితే విషయాలను పరిశీలించి ఏదో ఒక నిర్ణయానికి రాకుండా మానుకోవడం లేదు. ఇక్కడ కనిపించేది సొలొమోను ఆలోచనలే గాని దేవుని ఉపదేశం కాదని మరో సారి గమనించండి. సొలొమోను ఏమి తల పోశాడో అది దేవుడు మనకు తెలియజేశాడు గాని అతని ఆలోచనలన్నిటి మీదా తన ఆమోద ముద్ర వేయలేదు.

2. సంభవించునవి అన్నియు అందరికిని ఏకరీతిగానే సంభ వించును; నీతిమంతులకును దుష్టులకును, మంచివారికిని పవిత్రులకును అపవిత్రులకును బలులర్పించువారికిని బలుల నర్పింపని వారికిని గతియొక్కటే; మంచివారికేలాగుననో పాపాత్ములకును ఆలాగుననే తటస్థించును; ఒట్టు పెట్టుకొను వారికేలాగుననో ఒట్టుకు భయపడువారికిని ఆలాగుననే జరుగును.

అందరూ చనిపోయి సమాధిని చేరుకుంటారని ఈ మాటల భావం. అయితే మనుషులు చనిపోయిన తరువాత ఏమి జరుగుతుందో, ఏమౌతారో అతనికి తెలియదు. వారు నిశ్శబ్దంలో అంధకారంలో ఉండిపోతారని అతను అనుకొన్నాడు (యోబు 10:20-21 పోల్చండి). ఒకవేళ దేవునినుంచి ఏదీ వెల్లడి కాకపోతే మనుషులు ఇలానే అనుకోవచ్చు. అయితే క్రొత్త ఒడంబడిక ఉపదేశం వేరుగా ఉంది (2 కోరింథీయులకు 5:6-8; ఫిలిప్పీయులకు 1:22-23; హెబ్రీయులకు 12:22-24; ప్రకటన గ్రంథం 6:9-11; ప్రకటన గ్రంథం 7:9-10, ప్రకటన గ్రంథం 7:13-17). బ్రతికి ఉన్న అవిశ్వాసిగా ఉండడం కంటే చనిపోయిన విశ్వాసిగా క్రైస్తవుడుగా వుండడం ఎంతో ఉత్తమం.

3. అందరికిని ఒక్కటే గతి సంభవించును, సూర్యునిక్రింద జరుగువాటన్నిటిలో ఇది బహు దుఃఖ కరము, మరియు నరుల హృదయము చెడుతనముతో నిండియున్నది, వారు బ్రదుకుకాలమంతయు వారి హృదయమందు వెఱ్ఱితనముండును, తరువాత వారు మృతుల యొద్దకు పోవుదురు ఇదియును దుఃఖకరము.

ప్రసంగి 7:20; మార్కు 7:20-23; రోమీయులకు 1:29-32. పాపం నిండిన జీవితం ఉన్మాదంతో వెర్రితనంతో సమానం. అలాంటి మనుషులు దేవునితో నిమిత్తం లేక, ఆశాభావానికి ఆధారం లేక దేవుని శాసనాలనూ తమ అంతర్వాణినీ మీరుతూ దేవుని తీర్పు, రాబోయే శిక్ష మొదలైన వాటిని లెక్కచెయ్యకుండా ఇష్టం వచ్చినట్టు బ్రతుకుతూ ఉంటారు. కాలిపోతూ బూడిద కావడానికి సిద్ధంగా ఉన్న ఇంట్లో ఆటలాడుకునే వెర్రి మనుషులలాగా ఉంటారు. వారు బైబిల్లోని సత్యాన్ని బట్టి చూస్తే ఇహలోకం ఇవ్వజూసే మిధ్యా సుఖాలను ఆశించడం, వాటి గురించిన ప్రలోభంలో, మత్తులో పడి ఉండడం, గాలిని పట్టుకుందామని పరుగెత్తడం, వ్యర్థమైన వాటికోసం జీవించడం అంతా పిచ్చితనమే. అది అక్షరాలా ఆత్మసంబంధమైన ఆధ్యాత్మిక వాస్తవికతతో నిమిత్తం లేకుండా ఉండడం. ఆత్మ సంబంధంగా వెర్రివారు భ్రమకు లోనై తమ విపరీతమైన ఆలోచనలు వాస్తవమనీ వాస్తవికత విభ్రాంతి అనీ భావిస్తారు.

4. బ్రదికి యుండువారితో కలిసి మెలిసియున్నవారికి ఆశ కలదు; చచ్చిన సింహముకంటె బ్రదికియున్న కుక్క మేలు గదా.

5. బ్రదికి యుండువారు తాము చత్తురని ఎరుగుదురు. అయితే చచ్చినవారు ఏమియు ఎరుగరు; వారిపేరు మరువబడి యున్నది, వారికిక ఏ లాభమును కలుగదు.

6. వారిక ప్రేమింపరు, పగపెట్టుకొనరు, అసూయపడరు, సూర్యుని క్రింద జరుగు వాటిలో దేనియందును వారికిక నెప్పటికిని వంతు లేదు.

7. నీవు పోయి సంతోషముగా నీ అన్నము తినుము, ఉల్లాసపు మనస్సుతో నీ ద్రాక్షారసము త్రాగుము; ఇది వరకే దేవుడు నీ క్రియలను అంగీకరించెను.

దేవుడు వెల్లడించిన సత్యాల సహాయం లేకుండా తన సొంత తలంపులను అనుసరించి సొలొమోను ఆలోచించిన మరి కొన్ని విషయాలు ఇక్కడ కనిపిస్తున్నాయి. క్షణికం, నిరర్థకం అయిన మానవ జీవితానికి అంతం చావే. వారు మౌనంగా అజ్ఞానంలో కన్ను మూస్తారు. కనుక మనిషి చెయ్యవలసినది ఏమంటే, బ్రతికి ఉన్న కాలంలో కష్టించి పని చేసి చేతనైతే జీవితాన్ని హాయిగా అనుభవించడమే. ఇంతకంటే ఉత్తమమైనదేదీ సొలొమోనుకు తట్టడం లేదు. కాబట్టి ఎంత ఆలోచించినా మళ్ళీ మళ్ళీ ఈ నిర్ణయానికే వస్తున్నాడు (ప్రసంగి 2:24; ప్రసంగి 3:12-13; ప్రసంగి 5:18-19; ప్రసంగి 8:15). మనిషి అదృష్టానికీ పరిస్థితులకూ లోనైనవాడనీ అతనికి తన భవిష్యత్తుపై ఎలాంటి అధికారమూ లేదనీ సొలొమోను ఉద్దేశం అయినా ఇప్పటికీ జ్ఞానం కోరతగినదే అంటున్నాడు. అయితే జ్ఞానవంతుణ్ణి లోకం గుర్తుంచుకుంటుందా? కృతజ్ఞత చూపుతుందా? అన్న విషయంలో అతనికి నిరుత్సాహమే.

8. ఎల్లప్పుడు తెల్లని వస్త్రములు ధరించుకొనుము, నీ తలకు నూనె తక్కువచేయకుము.

9. దేవుడు నీకు దయచేసిన వ్యర్థమైన నీ ఆయుష్కాలమంతయు నీవు ప్రేమించు నీ భార్యతో సుఖించుము, నీ వ్యర్థమైన ఆయుష్కాలమంతయు సుఖించుము, ఈ బ్రదుకునందు నీవు కష్టపడి చేసికొనిన దాని యంతటికి అదే నీకు కలుగు భాగము.

10. చేయుటకు నీ చేతికి వచ్చిన యే పనినైనను నీ శక్తిలోపము లేకుండ చేయుము; నీవు పోవు పాతాళమునందు పనియైనను ఉపాయమైనను తెలివియైనను జ్ఞానమైనను లేదు.

11. మరియు నేను ఆలోచింపగా సూర్యునిక్రింద జరుగు చున్నది నాకు తెలియబడెను. వడిగలవారు పరుగులో గెలువరు; బలముగలవారు యుద్ధమునందు విజయ మొందరు; జ్ఞానముగలవారికి అన్నము దొరకదు; బుద్ధిమంతులగుట వలన ఐశ్వర్యము కలుగదు; తెలివిగలవారికి అనుగ్రహము దొరకదు; ఇవియన్నియు అదృష్టవశముచేతనే కాలవశము చేతనే అందరికి కలుగుచున్నవి.

12. తమకాలము ఎప్పుడు వచ్చునో నరులెరుగరు; చేపలు బాధకరమైన వలయందు చిక్కుబడునట్లు, పిట్టలు వలలో పట్టుబడునట్లు, అశుభ కాలమున హఠాత్తుగా తమకు చేటు కలుగునప్పుడు వారును చిక్కుపడుదురు.

13. మరియు నేను జరుగు దీనిని చూచి యిది జ్ఞానమని తలంచితిని, యిది నా దృష్టికి గొప్పదిగా కనబడెను.

14. ఏమనగా ఒక చిన్న పట్టణముండెను, దానియందు కొద్ది మంది కాపురముండిరి; దానిమీదికి గొప్పరాజు వచ్చి దాని ముట్టడివేసి దానియెదుట గొప్ప బురుజులు కట్టించెను;

15. అయితే అందులో జ్ఞానముగల యొక బీదవాడుండి తన జ్ఞానముచేత ఆ పట్టణమును రక్షించెను, అయినను ఎవరును ఆ బీదవానిని జ్ఞాపకముంచుకొనలేదు.

16. కాగా నేనిట్లను కొంటిని-బలముకంటె జ్ఞానము శ్రేష్ఠమేగాని బీదవారి జ్ఞానము తృణీకరింపబడును, వారి మాటలు ఎవరును లక్ష్యము చేయరు.

17. బుద్ధిహీనులలో ఏలువాని కేకలకంటె మెల్లగా వినబడిన జ్ఞానుల మాటలు శ్రేష్ఠములు.

18. యుద్ధా యుధములకంటె జ్ఞానము శ్రేష్ఠము; ఒక పాపాత్ముడు అనేకమైన మంచి పనులను చెరుపును.