1. మాదీయుడగు దర్యావేషు మొదటి సంవత్సరమందు మిఖాయేలును స్థిరపరచుటకును బలపరచుటకును నేను అతనియొద్ద నిలువబడితిని.

1. ALSO I [the angel], in the first year of Darius the Mede, even I, stood up to confirm and to strengthen him [Michael, the angelic prince].

2. ఇప్పుడు సత్యమును నీకు తెలియజేయుచున్నాను; ఏమనగా ఇంక ముగ్గురు రాజులు పారసీకముమీద రాజ్యము చేసినపిమ్మట అందరికంటె అధికైశ్వర్యము కలిగిన నాలుగవ రాజొకడు వచ్చును. అతడు తనకున్న సంపత్తు చేత బలవంతుడై అందరిని గ్రేకేయుల రాజ్యమునకు విరోధ ముగా రేపును.

2. And now I will show you the truth. Behold, there shall arise three more kings in Persia, and a fourth shall be far richer than they all. And when he has become strong through his riches he shall stir up and stake all against the realm of Greece.

3. అంతలో శూరుడగు ఒక రాజు పుట్టి మహా విశాలమైన రాజ్యము నేలి యిష్టానుసారముగా జరిగించును.

3. Then a mighty [warlike, threatening] king shall arise who shall rule with great dominion and do according to his [own] will.

4. అతడు రాజైనతరువాత అతని రాజ్యము శిథిలమై ఆకాశపు నలుదిక్కుల విభాగింపబడును. అది అతని వంశపువారికి గాని అతడు ప్రభుత్వము చేసిన ప్రకారము ప్రభుత్వము చేయువారికి గాని విభాగింప బడదు, అతని ప్రభుత్వము వేరుతో పెరికివేయబడును, అతని వంశపువారు దానిని పొందరు గాని అన్యులు పొందు దురు.

4. And as soon as he has fully arisen, his [Alexander the Great's] kingdom shall be broken [by his death] and divided toward the four winds [the east, west, north, and south] of the heavens, but not to his posterity, nor according to the [Grecian] dominion which he ruled, for his kingdom shall be torn out and uprooted and go to others [to his four generals] to the exclusion of these.

5. అయితే దక్షిణదేశపు రాజును, అతని అధిపతులలో ఒకడును బలముపొందెదరు అతడు, ఇతనికంటె గొప్పవాడై యేలును; అతని ప్రభుత్వము గొప్ప ప్రభుత్వమగును.

5. Then the king of the South (Egypt) shall be strong, but one of his princes shall be stronger than he is and have dominion; his dominion shall be a great dominion.

6. కొన్ని సంవత్సరములైన పిమ్మట వారు ఉభయులు కూడుకొనెదరు. మరియు వారు ఉభయులు సమాధానపడవలెనని కోరగా దక్షిణదేశపు రాజకుమార్తె ఉత్తరదేశపు రాజునొద్దకు వచ్చును. అయినను ఆమె భుజబలము నిలుపుకొననేరదు; అతడైనను అతని భుజబలమైనను నిలువదు; వారు ఆమెను, ఆమెను తీసికొని వచ్చిన వారిని, ఆమెను కనినవారిని, ఈ కాలమందు ఆమెను బలపరచిన వారిని అప్పగించెదరు.

6. At the end of some years they [the king of the North, Syria, and the king of the South, Egypt] shall make an alliance; the daughter of the king of the South shall come to the king of the North to make [a just and peaceful marriage] agreement; but she shall not retain the power of her might, neither shall he and his might endure. She shall be handed over with her attendants, her child, and him who strengthened her in those times.

7. అతనికి బదులుగా ఆమె వంశములో ఒకడు సేనకు అధిపతియై ఉత్తర దేశపురాజు కోటలో జొరబడి యిష్టానుసారముగా జరిగించుచు వారిని గెలుచును

7. But out of a branch of the [same ancestral] roots as hers shall one [her brother] stand up in his place or office, who shall come against the [Syrian] army and shall enter into the fortress of the king of the North and shall deal against them and shall prevail.

8. మరియు అతడు వారి దేవతలను సొమ్ములను విలువగల వారి వెండి బంగారు వస్తువులను సహా చెరపట్టి ఐగుప్తునకు తీసికొనిపోవును. అతడైతే కొన్ని సంవత్సరములు ఉత్తర దేశపురాజు ప్రభుత్వము కంటె ఎక్కువ ప్రభుత్వము చేయును.

8. And also he shall carry off to Egypt their [Syria's] gods with their molten images and with their precious vessels of silver and of gold, and he shall refrain for some years from [waging war against] the king of the North.

9. అతడు దక్షిణ దేశపురాజు దేశములో జొరబడి మరలి తన రాజ్యమునకు వచ్చును.

9. And he [the king of Syria] shall come into the kingdom of the king of the South but shall return to his own land.

10. అతని కుమారులు యుద్ధము చేయబూని మహా సైన్యముల సమూహ మును సమకూర్చుకొందురు. అతడు వచ్చి యేరువలె ప్రవహించి ఉప్పొంగును; యుద్ధము చేయబూని కోటదనుక వచ్చును.

10. But his sons shall be stirred up and shall prepare for war and shall assemble a multitude of great forces, which shall come on and overflow and pass through and again shall make war even to the fortress [of the king of the South].

11. అంతలో దక్షిణదేశపు రాజు అత్యుగ్రుడై బయలుదేరి ఉత్తరదేశపురాజుతో యుద్ధము జరిగించును; ఉత్తరదేశపురాజు గొప్పసైన్యమును సమ కూర్చుకొనినను అది ఓడిపోవును.

11. And the king of the South (Egypt) shall be moved with anger and shall come forth and fight with the king of the North (Syria); and he [the Syrian king] shall set forth a great multitude, but the multitude shall be given into his [the Egyptian king's] hand.

12. ఆ గొప్ప సైన్యము ఓడిపోయినందున దక్షిణదేశపు రాజు మనస్సున అతిశయపడును; వేలకొలది సైనికులను హతము చేసినను అతనికి జయము కానేరదు.

12. When the multitude is taken and carried away, the heart and mind [of the Egyptian king] shall be exalted, and he shall cast down tens of thousands, but he shall not prevail.

13. ఏలయనగా ఉత్తర దేశపురాజు మొదటి సైన్యముకంటె ఇంక గొప్ప సైన్యమును సమ కూర్చుకొని మరల వచ్చును. ఆ కాలాంతమున, అనగా కొన్ని సంవత్సరములైన పిమ్మట అతడు గొప్ప సైన్యమును విశేషమైన సామగ్రిని సమకూర్చి నిశ్చయముగా వచ్చును.

13. For the king of the North shall raise a multitude greater than [he had] before, and after some years shall certainly return, coming with a great army and much substance and equipment.

14. ఆ కాలములయందు అనేకులు దక్షిణదేశపు రాజుతో యుద్ధము చేయుటకు కూడివచ్చెదరు. నీ జనములోని బందిపోటు దొంగలు దర్శనమును రుజువుపరచునట్లు కూడుదురు గాని నిలువలేక కూలుదురు.

14. In those times many shall rise up against the king of the South (Egypt); also the men of violence among your own people shall lift themselves up in order to fulfill the visions [of Dan. 8 and 9], but they shall fail and fall.

15. అంతలో ఉత్తరదేశపురాజు వచ్చి ముట్టడి దిబ్బ వేయును. దక్షిణ దేశపు రాజు యొక్క బలము నిలువలేకపోయినందునను, అతడు ఏర్పరచుకొనిన జనము దృఢశౌర్యము పొందక పోయినందునను ఉత్తరదేశపు రాజు ప్రాకారములుగల పట్టణమును పట్టుకొనును.

15. Then the king of the North shall come and cast up siege works and take a well-fortified city, and the forces of the South shall not stand, or even his chosen troops, for there shall be no strength to stand [against the Syrian king].

16. వచ్చినవాని కెదురుగా ఎవరును నిలువలేక పోయినందున తనకిష్టమువచ్చినట్టు అతడు జరిగించును గనుక ఆనందముగల ఆ దేశములో అతడుండగా అది అతని బలమువలన పాడైపోవును.

16. But he [Antiochus the Great] who comes against him [from Syria] shall do according to his own will, and none shall stand before him; he shall stand in the glorious land [of Israel], and in his hand shall be destruction and all the land shall be in his power.

17. అతడు తన రాజ్యముయొక్క సమస్త బలమును కూర్చుకొని రావలెనని ఉద్దేశింపగా అతనితో సంధిచేయబడును; ఏమనగా నశింపజేయవచ్చునని యొక కుమార్తెను అతని కిచ్చెదరు, అయితే ఆమె సమ్మతింపక అతని కలిసికొనదు.

17. He [Antiochus the Great] shall set his face to come with the strength of his whole kingdom, and with him upright conditions and terms of peace, and he shall perform them [by making an agreement with the king of the South]. He shall give him [his] daughter to corrupt and destroy it [his league with Egypt] and the kingdom, but it shall not succeed or be to his advantage.

18. అతడు ద్వీపముల జనములతట్టు తన మనస్సును త్రిప్పుకొని యనేకులను పట్టుకొనును. అయితే అతనివలన కలిగిన యవమానమును ఒక యధికారి నివారణ చేయును. మరియు ఆయన యవమానము అతనిమీదికి మరల వచ్చునట్లు చేయును, అది అతనికి రాక తప్పదు.

18. After this he shall turn his attention to the islands and coastlands and shall take over many of them. But a prince or commander shall teach him [Antiochus the Great] to put an end to the insults offered by him; in fact he shall turn his insolence and reproaches back upon him.

19. అప్పుడతడు తన ముఖమును తన దేశములోని కోటలతట్టు త్రిప్పు కొనును గాని ఆటంకపడి కూలి అగుపడకపోవును.

19. Then he shall turn his face back toward the fortresses of his own land [of Syria], but he shall stumble and fall and not be found.

20. అతనికి మారుగా మరియొకడు లేచి ఘనమైన రాజ్యము ద్వారా పన్నుపుచ్చుకొను వానిని లేపును; కొన్ని దినము లైన పిమ్మట అతడు నాశనమగును గాని యీ నాశనము ఆగ్రహమువలననైనను యుద్ధమువలననైనను కలుగదు.

20. Then shall stand up in his place or office one who shall send an exactor of tribute to pass through the glory of the kingdom, but within a few days he shall be destroyed, [yet] neither in anger nor in battle.

21. అతనికి బదులుగా నీచుడగు ఒకడు వచ్చును; అతనికి రాజ్యఘనత నియ్యరుగాని నెమ్మది కాలమందు అతడువచ్చి యిచ్చకపు మాటలచేత రాజ్యమును అపహరించును.

21. And in his place or office [in Syria] shall arise a contemptuous and contemptible person, to whom royal majesty and honor of the kingdom have not been given. But he shall come in without warning in time of security and shall obtain the kingdom by flatteries, intrigues, and cunning hypocritical conduct. [Dan. 8:9-12, 23-25.]

22. ప్రవాహమువంటి బలము అతని యెదుటనుండి వారిని కొట్టుకొని పోవుటవలన వారు నాశనమగుదురు; సంధి చేసిన అధిపతి సహా నాశనమగును.

22. Before him the overwhelming forces of invading armies shall be broken and utterly swept away; yes, and a prince of the covenant [with those who were at peace with him] also [shall be broken and swept away].

23. అతడు సంధిచేసినను మోస పుచ్చును. అతడు స్వల్పజనముగలవాడైనను ఎదు రాడి బలము పొందును.

23. And from the time that an alliance is made with him he shall work deceitfully, and he shall come up unexpectedly and shall become strong with a small people.

24. అతడు సమాధాన క్షేమముగల దేశమునకు వచ్చి, తన పితరులు కాని తన పితరుల పితరులు గాని చేయనిదానిని చేయును; ఏదనగా అచ్చట ఆస్తిని, దోపుడుసొమ్మును, ధనమును విభజించి తనవారికి పంచి పెట్టును. అంతట కొంతకాలము ప్రాకారములను పట్టుకొనుటకు కుట్రచేయును

24. Without warning and stealthily he shall come into the most productive places of a province or among the richest men of a province [of Egypt], and he shall do that which his fathers have not done nor his fathers' fathers; he shall distribute among them plunder, spoil, and goods. He shall devise plans against strongholds--but only for a time [the period decreed by God].

25. అతడు గొప్ప సైన్యమును సమకూర్చుకొని, దక్షిణదేశపు రాజుతో యుద్ధము చేయు టకు తన బలమును సిద్ధపరచి, తన మనస్సును రేపుకొనును గనుక దక్షిణదేశపు రాజు గొప్ప సైన్యమును సమకూర్చు కొని మహా బలముగలవాడై యుద్ధమునకు సిద్ధపడును. అతడు దక్షిణ దేశపురాజునకు విరోధమైన ఉపాయములు చేయ నుద్దేశించినందున ఆ రాజు నిలువలేకపోవును.

25. And he shall stir up his power and his courage against the king of the South [Egypt] with a great army; and the king of the South shall wage war with an exceedingly great and mighty army, but he shall not stand, for schemes shall be devised against [the king of the South].

26. ఏమనగా, అతని భోజనమును భుజించువారు అతని పాడు చేసెదరు; మరియు అతని సైన్యము ఓడిపోవును గనుక అనేకులు హతులవుదురు.

26. Yes, those who eat of his rich and dainty food shall break and destroy him, and his army shall drift or turn away to flee, and many shall fall down slain.

27. కీడుచేయుటకై ఆ యిద్దరు రాజులు తమ మనస్సులు స్థిరపరచుకొని, యేకభోజన పంక్తిలో కూర్చుండినను కపటవాక్యములాడెదరు; నిర్ణయ కాలమందు సంగతి జరుగును గనుక వారి ఆలోచన సఫలము కానేరదు.

27. And as for both of these kings, their hearts and minds shall be set on doing mischief; they shall speak lies over the same table, but it will not succeed, for the end is yet to be at the time appointed.

28. అతడు మిగుల ద్రవ్యముగలవాడై తన దేశమునకు మరలును. మరియు పరిశుద్ధ నిబంధనకు విరోధియై యిష్టానుసారముగా జరిగించి తన దేశమునకు తిరిగి వచ్చును.

28. Then shall [the vile conqueror from the North] return into his land with much booty; and his heart and purpose shall be set against [God's] holy covenant [with His people], and he shall accomplish [his malicious intention] and return to his own land [Syria].

29. నిర్ణయకాలమందు మరలి దక్షిణదిక్కునకు వచ్చునుగాని మొదట నున్నట్టుగా కడపటనుండదు.

29. At the time appointed [God's own time] he shall return and come into the South, but it shall not be successful as were the former invasions [of Egypt].

30. అంతట కిత్తీయుల ఓడలు అతనిమీదికి వచ్చుటవలన అతడు వ్యాకులపడి మరలి, పరిశుద్ధ నిబంధన విషయములో అత్యాగ్రహముగలవాడై, తన యిష్టానుసారముగా జరి గించును. అతడు మరలి పరిశుద్ధ నిబంధనను నిషేధించిన వారెవరని విచారించును.

30. For the ships of Kittim [or Cyprus, in Roman hands] shall come against him; therefore he shall be grieved and discouraged and turn back [to Palestine] and carry out his rage and indignation against the holy covenant and God's people, and he shall do his own pleasure; he shall even turn back and make common cause with those [Jews] who abandon the holy covenant [with God].

31. అతని పక్షమున శూరులు లేచి, పరిశుద్ధస్థలపు కోటను అపవిత్రపరచి, అనుదిన బలి నిలిపివేసి, నాశనమును కలుగజేయు హేయమైన వస్తువును నిలువబెట్టుదురు.
మత్తయి 24:15, మార్కు 13:14

31. And armed forces of his shall appear [in the holy land] and they shall pollute the sanctuary, the [spiritual] stronghold, and shall take away the continual [daily burnt offering]; and they shall set up [in the sanctuary] the abomination that astonishes and makes desolate [probably an altar to a pagan god].

32. అందుకతడు ఇచ్చకపుమాటలు చెప్పి నిబంధన నతిక్రమించువారిని వశపరచుకొనును; అయితే తమ దేవుని నెరుగువారు బలముకలిగి గొప్ప కార్యములు చేసెదరు.

32. And such as violate the covenant he shall pervert and seduce with flatteries, but the people who know their God shall prove themselves strong and shall stand firm and do exploits [for God].

33. జనములో బుద్ధిమంతులు ఆనేకులకు బోధించు దురు గాని వారు బహు దినములు ఖడ్గమువలనను అగ్ని వలనను క్రుంగి చెరపట్టబడి హింసింపబడి దోచబడు దురు.

33. And they who are wise and understanding among the people shall instruct many and make them understand, though some [of them and their followers] shall fall by the sword and flame, by captivity and plunder, for many days.

34. వారు క్రుంగిపోవు సమయమందు వారికి స్వల్ప సహాయము దొరుకును, అయితే అనేకులు ఇచ్చకపు మాటలు చెప్పి వారిని హత్తుకొందురు గాని

34. Now when they fall, they shall receive a little help. Many shall join themselves to them with flatteries and hypocrisies.

35. నిర్ణయకాలము ఇంక రాలేదు గనుక అంత్యకాలమువరకు జనులను పరిశీలించుటకును పవిత్రపరచుటకును బుద్ధిమంతులలో కొందరు కూలుదురు.

35. And some of those who are wise, prudent, and understanding shall be weakened and fall, [thus, then, the insincere among the people will lose courage and become deserters. It will be a test] to refine, to purify, and to make those among [God's people] white, even to the time of the end, because it is yet for the time [God] appointed.

36. ఆ రాజు ఇష్టానుసారముగా జరిగించి తన్ను తానే హెచ్చించుకొనుచు అతిశయపడుచు, ప్రతి దేవత మీదను దేవాది దేవునిమీదను గర్వముగా మాటలాడుచు ఉగ్రత సమాప్తియగువరకు వృద్ధిపొందును; అంతట నిర్ణ యించినది జరుగును.
2 థెస్సలొనీకయులకు 2:4, ప్రకటన గ్రంథం 13:5

36. And the king shall do according to his will; he shall exalt himself and magnify himself above every god and shall speak astonishing things against the God of gods and shall prosper till the indignation be accomplished, for that which is determined [by God] shall be done.

37. అతడు అందరికంటె ఎక్కువగా తన్నుతాను హెచ్చించుకొనును గనుక తన పితరుల దేవత లను లక్ష్యపెట్టడు; మరియు స్త్రీలకాంక్షితా దేవతను గాని, యే దేవతను గాని లక్ష్యపెట్టడు.
2 థెస్సలొనీకయులకు 2:4, ప్రకటన గ్రంథం 13:5

37. He shall not regard the gods of his fathers or Him [to Whom] women desire [to give birth--the Messiah] or any other god, for he shall magnify himself above all.

38. అతడు తన పితరులెరుగని దేవతను, అనగా ప్రాకారముల దేవతను వారి దేవతకు మారుగా ఘనపరచును; బంగారును వెండిని విలువగల రాళ్లను మనోహరమైన వస్తువులను అర్పించి, ఆ దేవతను ఘనపరచును.

38. But in their place he shall honor the god of fortresses; a god whom his fathers knew not shall he honor with gold and silver, with precious stones, and with pleasant and expensive things.

39. మరియు ఈ క్రొత్త దేవతను ఆధారముచేసికొని, కోటలకు ప్రాకారములు కట్టించి, నూతన విధముగా తనవారికి మహా ఘనత కలుగజేయును; దేశమును క్రయమునకు విభజించి యిచ్చి అనేకులమీద తనవారికి ప్రభుత్వ మిచ్చును.

39. And he shall deal with the strongest fortresses by the help of a foreign god. Those who acknowledge him he shall magnify with glory and honor, and he shall cause them to rule over many and shall divide the land for a price.

40. అంత్యకాలమందు దక్షిణ దేశపు రాజు అతనితో యుద్ధముచేయును. మరియు ఉత్తరదేశపు రాజు రథములను గుఱ్ఱపురౌతులను అనేకమైన ఓడలను సమకూర్చుకొని, తుపానువలె అతనిమీద పడి దేశముల మీదుగా ప్రవాహమువలె వెళ్లును.

40. And at the time of the end the king of the South shall push at and attack him, and the king of the North shall come against him like a whirlwind, with chariots and horsemen and with many ships; and he shall enter into the countries and shall overflow and pass through.

41. అతడు ఆనందదేశమున ప్రవేశించుటవలన అనేకులు కూలుదురు గాని ఎదోమీయులును మోయాబీయులును అమ్మోనీయు లలో ముఖ్యులును అతని చేతిలోనుండి తప్పించు కొనెదరు.
మత్తయి 24:10

41. He shall enter into the Glorious Land [Palestine] and many shall be overthrown, but these shall be delivered out of his hand: Edom, Moab, and the main [core] of the people of Ammon.

42. అతడు ఇతర దేశములమీదికి తన సేన నంపించును; ఐగుప్తు సహా తప్పించుకొననేరదు.

42. He shall stretch out his hand also against the [other] countries, but the land of Egypt shall not be among the escaped ones.

43. అతడు విలువగల సమస్త బంగారు వెండి వస్తువులను ఐగుప్తుయొక్క విలువ గల వస్తువులన్నిటిని వశపరచుకొని, లుబీయులను కూషీ యులను తనకు పాదసేవకులుగా చేయును.

43. But he shall have power over the treasures of gold and of silver and over all the precious things of Egypt, and the Libyans and the Ethiopians shall accompany him [compelled to follow his steps].

44. అంతట తూర్పునుండియు ఉత్తరమునుండియు వర్తమానములు వచ్చి యతని కలతపరచును గనుక అత్యాగ్రహము కలిగి అనే కులను పాడుచేయుటకును నశింపజేయుటకును అతడు బయలుదేరును.

44. But rumors from the east and from the north shall alarm and hasten him. And he shall go forth with great fury to destroy and utterly to sweep away many.

45. కాబట్టి తన నగరు డేరాను సముద్రములకును పరిశుద్ధానందములుగల పర్వతమునకును మధ్య వేయును; అయితే అతనికి నాశనము రాకుండుటకై సహాయముచేయు వాడెవడును లేక పోవును.

45. And he shall pitch his palatial tents between the seas and the glorious holy Mount [Zion]; yet he shall come to his end with none to help him. [II Thess. 2:4; Rev. 13:5-8.]