1. మాదీయుడగు దర్యావేషు మొదటి సంవత్సరమందు మిఖాయేలును స్థిరపరచుటకును బలపరచుటకును నేను అతనియొద్ద నిలువబడితిని.

1. And in the first yere of Darius of Media I stoode to comfort him and to strength him.

2. ఇప్పుడు సత్యమును నీకు తెలియజేయుచున్నాను; ఏమనగా ఇంక ముగ్గురు రాజులు పారసీకముమీద రాజ్యము చేసినపిమ్మట అందరికంటె అధికైశ్వర్యము కలిగిన నాలుగవ రాజొకడు వచ్చును. అతడు తనకున్న సంపత్తు చేత బలవంతుడై అందరిని గ్రేకేయుల రాజ్యమునకు విరోధ ముగా రేపును.

2. And nowe wyll I shewe thee the trueth: Behold, there shall stand vp yet three kinges in Persia, but the fourth shalbe farre richer then they all: and by his strength & by his richesse he shall stirre vp all against the realme of Greke lande.

3. అంతలో శూరుడగు ఒక రాజు పుట్టి మహా విశాలమైన రాజ్యము నేలి యిష్టానుసారముగా జరిగించును.

3. Then shall there arise yet a mightie king, that shal rule with great dominion, and do what him list.

4. అతడు రాజైనతరువాత అతని రాజ్యము శిథిలమై ఆకాశపు నలుదిక్కుల విభాగింపబడును. అది అతని వంశపువారికి గాని అతడు ప్రభుత్వము చేసిన ప్రకారము ప్రభుత్వము చేయువారికి గాని విభాగింప బడదు, అతని ప్రభుత్వము వేరుతో పెరికివేయబడును, అతని వంశపువారు దానిని పొందరు గాని అన్యులు పొందు దురు.

4. And when he shal stand vp, his kingdome shalbe broken, & shalbe deuided toward the foure windes of the heauen, and not toward his posteritie, nor according to his dominion which he ruled: for his kingdome shalbe pluckt vp, euen for others besides these.

5. అయితే దక్షిణదేశపు రాజును, అతని అధిపతులలో ఒకడును బలముపొందెదరు అతడు, ఇతనికంటె గొప్పవాడై యేలును; అతని ప్రభుత్వము గొప్ప ప్రభుత్వమగును.

5. And the king of the south shalbe mightie, and [one] of his princes, and he shall preuayle against him, and beare rule: his dominion shalbe a great dominion.

6. కొన్ని సంవత్సరములైన పిమ్మట వారు ఉభయులు కూడుకొనెదరు. మరియు వారు ఉభయులు సమాధానపడవలెనని కోరగా దక్షిణదేశపు రాజకుమార్తె ఉత్తరదేశపు రాజునొద్దకు వచ్చును. అయినను ఆమె భుజబలము నిలుపుకొననేరదు; అతడైనను అతని భుజబలమైనను నిలువదు; వారు ఆమెను, ఆమెను తీసికొని వచ్చిన వారిని, ఆమెను కనినవారిని, ఈ కాలమందు ఆమెను బలపరచిన వారిని అప్పగించెదరు.

6. And in the ende of yeres, they shalbe ioyned together, & the kinges daughter of the south shall come to the kyng of the north for to make an agreement, but she shall not retayne the power of the arme, neither shall he continue nor his arme: but she shalbe deliuered [to death] and they that brought her, and he that begat her, and he that comforted her in these times.

7. అతనికి బదులుగా ఆమె వంశములో ఒకడు సేనకు అధిపతియై ఉత్తర దేశపురాజు కోటలో జొరబడి యిష్టానుసారముగా జరిగించుచు వారిని గెలుచును

7. But out of the bud of her rootes, shal one stande vp in his steede, whiche shall come with an armie, and shall enter into the fortresse of the kyng of the north, and do with them [as he list] and shall preuayle.

8. మరియు అతడు వారి దేవతలను సొమ్ములను విలువగల వారి వెండి బంగారు వస్తువులను సహా చెరపట్టి ఐగుప్తునకు తీసికొనిపోవును. అతడైతే కొన్ని సంవత్సరములు ఉత్తర దేశపురాజు ప్రభుత్వము కంటె ఎక్కువ ప్రభుత్వము చేయును.

8. And shall also cary captiues into Egypt their gods, with their molten images, with their precious vessels of siluer and of gold, and he shall continue more yeres then the kyng of the north.

9. అతడు దక్షిణ దేశపురాజు దేశములో జొరబడి మరలి తన రాజ్యమునకు వచ్చును.

9. So the kyng of the south shall come into his kyngdome, and shall returne into his owne lande.

10. అతని కుమారులు యుద్ధము చేయబూని మహా సైన్యముల సమూహ మును సమకూర్చుకొందురు. అతడు వచ్చి యేరువలె ప్రవహించి ఉప్పొంగును; యుద్ధము చేయబూని కోటదనుక వచ్చును.

10. Wherfore his sonnes shalbe styrred vp, and shall gather together a mightie great hoast of people, & one shal come and ouerflowe and passe through: then shall he turne agayne and be stirred vp at his fortresse.

11. అంతలో దక్షిణదేశపు రాజు అత్యుగ్రుడై బయలుదేరి ఉత్తరదేశపురాజుతో యుద్ధము జరిగించును; ఉత్తరదేశపురాజు గొప్పసైన్యమును సమ కూర్చుకొనినను అది ఓడిపోవును.

11. Then ye king of the south shalbe angry, and shal come foorth to fight with him [euen] with the king of the north, for he shall set foorth a great multitude, & the multitude shalbe geuen into his hande.

12. ఆ గొప్ప సైన్యము ఓడిపోయినందున దక్షిణదేశపు రాజు మనస్సున అతిశయపడును; వేలకొలది సైనికులను హతము చేసినను అతనికి జయము కానేరదు.

12. Then the multitude shalbe proude, and their heartes shalbe lifted vp, for he shall cast downe thousandes: but he shall not still preuayle.

13. ఏలయనగా ఉత్తర దేశపురాజు మొదటి సైన్యముకంటె ఇంక గొప్ప సైన్యమును సమ కూర్చుకొని మరల వచ్చును. ఆ కాలాంతమున, అనగా కొన్ని సంవత్సరములైన పిమ్మట అతడు గొప్ప సైన్యమును విశేషమైన సామగ్రిని సమకూర్చి నిశ్చయముగా వచ్చును.

13. For the kyng of the north shall returne, and shal set foorth a greater multitude then afore, and shall come foorth (after certayne yeres) with a mightie armie and great riches.

14. ఆ కాలములయందు అనేకులు దక్షిణదేశపు రాజుతో యుద్ధము చేయుటకు కూడివచ్చెదరు. నీ జనములోని బందిపోటు దొంగలు దర్శనమును రుజువుపరచునట్లు కూడుదురు గాని నిలువలేక కూలుదురు.

14. And at the same time there shal manye stande vp against the kyng of the south, so that the seditious chyldren of thy people also shall exalt them selues to establishe the vision, but they shal fal.

15. అంతలో ఉత్తరదేశపురాజు వచ్చి ముట్టడి దిబ్బ వేయును. దక్షిణ దేశపు రాజు యొక్క బలము నిలువలేకపోయినందునను, అతడు ఏర్పరచుకొనిన జనము దృఢశౌర్యము పొందక పోయినందునను ఉత్తరదేశపు రాజు ప్రాకారములుగల పట్టణమును పట్టుకొనును.

15. So the kyng of the north shal come & cast vp amount, & take the strong cities: and the armes of the south shall not resist, neither his chosen people, neither shal there be any strength to withstand.

16. వచ్చినవాని కెదురుగా ఎవరును నిలువలేక పోయినందున తనకిష్టమువచ్చినట్టు అతడు జరిగించును గనుక ఆనందముగల ఆ దేశములో అతడుండగా అది అతని బలమువలన పాడైపోవును.

16. And when he commeth, he shall handle him as he list, and no man shal stand against him: he shall stande in the pleasaunt lande, whiche by his hande shalbe consumed.

17. అతడు తన రాజ్యముయొక్క సమస్త బలమును కూర్చుకొని రావలెనని ఉద్దేశింపగా అతనితో సంధిచేయబడును; ఏమనగా నశింపజేయవచ్చునని యొక కుమార్తెను అతని కిచ్చెదరు, అయితే ఆమె సమ్మతింపక అతని కలిసికొనదు.

17. Agayne, he shall set his face to enter with the power of his whole kyngdome, and his confederates with hym, thus shall he do: and he shall geue hym the daughter of women to destroy her, but she shall not stande [on his side] neither before hym.

18. అతడు ద్వీపముల జనములతట్టు తన మనస్సును త్రిప్పుకొని యనేకులను పట్టుకొనును. అయితే అతనివలన కలిగిన యవమానమును ఒక యధికారి నివారణ చేయును. మరియు ఆయన యవమానము అతనిమీదికి మరల వచ్చునట్లు చేయును, అది అతనికి రాక తప్పదు.

18. After this shall he turne his face vnto the iles, and shall take many: but a prince shall cause his shame to light vpon him, beside that, he shall cause his owne shame to turne vpon him selfe.

19. అప్పుడతడు తన ముఖమును తన దేశములోని కోటలతట్టు త్రిప్పు కొనును గాని ఆటంకపడి కూలి అగుపడకపోవును.

19. For he shal turne his face toward the fortes of his owne lande: but he shalbe ouerthrowen and fall, and be no more founde.

20. అతనికి మారుగా మరియొకడు లేచి ఘనమైన రాజ్యము ద్వారా పన్నుపుచ్చుకొను వానిని లేపును; కొన్ని దినము లైన పిమ్మట అతడు నాశనమగును గాని యీ నాశనము ఆగ్రహమువలననైనను యుద్ధమువలననైనను కలుగదు.

20. Then shall stande vp in his place a rayser of taxes [in] the glory of the kingdome, & after a fewe dayes he shalbe destroyed, neither in wrath nor in battel.

21. అతనికి బదులుగా నీచుడగు ఒకడు వచ్చును; అతనికి రాజ్యఘనత నియ్యరుగాని నెమ్మది కాలమందు అతడువచ్చి యిచ్చకపు మాటలచేత రాజ్యమును అపహరించును.

21. In his steede there shal stande vp a vyle person, to whom they shal not geue the honour of the kingdome: but he shall come in peaceably and obtaine the kingdome with flatteries.

22. ప్రవాహమువంటి బలము అతని యెదుటనుండి వారిని కొట్టుకొని పోవుటవలన వారు నాశనమగుదురు; సంధి చేసిన అధిపతి సహా నాశనమగును.

22. And the armes shalbe ouerflowed with a flud before hym, and shalbe broken, & also the prince of the couenaunt.

23. అతడు సంధిచేసినను మోస పుచ్చును. అతడు స్వల్పజనముగలవాడైనను ఎదు రాడి బలము పొందును.

23. And after the leage made with him, he shall worke deceiptfully: for he shall come vp, and ouercome with a small people.

24. అతడు సమాధాన క్షేమముగల దేశమునకు వచ్చి, తన పితరులు కాని తన పితరుల పితరులు గాని చేయనిదానిని చేయును; ఏదనగా అచ్చట ఆస్తిని, దోపుడుసొమ్మును, ధనమును విభజించి తనవారికి పంచి పెట్టును. అంతట కొంతకాలము ప్రాకారములను పట్టుకొనుటకు కుట్రచేయును

24. He shal enter into the quiet and plentifull prouince, and he shal do that which his fathers haue not done, nor his rathers fathers: he shall deuide among them the pray, and the spoyle, and the substaunce, yea and he shall forecast his deuices against the strong holdes [euen] for a tyme.

25. అతడు గొప్ప సైన్యమును సమకూర్చుకొని, దక్షిణదేశపు రాజుతో యుద్ధము చేయు టకు తన బలమును సిద్ధపరచి, తన మనస్సును రేపుకొనును గనుక దక్షిణదేశపు రాజు గొప్ప సైన్యమును సమకూర్చు కొని మహా బలముగలవాడై యుద్ధమునకు సిద్ధపడును. అతడు దక్షిణ దేశపురాజునకు విరోధమైన ఉపాయములు చేయ నుద్దేశించినందున ఆ రాజు నిలువలేకపోవును.

25. Also his power & heart shall he stirre vp with a great armie against the kyng of the south, the kyng of the south shalbe moued vnto battayle with a great and a mightie hoast also: neuerthelesse he shal not stande, for they shall forecast deuices against him.

26. ఏమనగా, అతని భోజనమును భుజించువారు అతని పాడు చేసెదరు; మరియు అతని సైన్యము ఓడిపోవును గనుక అనేకులు హతులవుదురు.

26. Yea they that feede of the portion of his meate, shal destroy him, and his armie shall ouerflowe, and many shall fall and be slaine.

27. కీడుచేయుటకై ఆ యిద్దరు రాజులు తమ మనస్సులు స్థిరపరచుకొని, యేకభోజన పంక్తిలో కూర్చుండినను కపటవాక్యములాడెదరు; నిర్ణయ కాలమందు సంగతి జరుగును గనుక వారి ఆలోచన సఫలము కానేరదు.

27. These two kinges hartes shalbe to do mischiefe, & they shall talke of deceipt at one table, but it shal not prosper, for yet the ende shalbe at ye time appointed.

28. అతడు మిగుల ద్రవ్యముగలవాడై తన దేశమునకు మరలును. మరియు పరిశుద్ధ నిబంధనకు విరోధియై యిష్టానుసారముగా జరిగించి తన దేశమునకు తిరిగి వచ్చును.

28. Then shall he go home agayne into his lande with great substaunce, and set his heart against the holy couenaunt, so shall he do, and returne to his owne lande.

29. నిర్ణయకాలమందు మరలి దక్షిణదిక్కునకు వచ్చునుగాని మొదట నున్నట్టుగా కడపటనుండదు.

29. At the tyme appointed he shall come agayne, and go towarde the south: but the last shall not be as the first.

30. అంతట కిత్తీయుల ఓడలు అతనిమీదికి వచ్చుటవలన అతడు వ్యాకులపడి మరలి, పరిశుద్ధ నిబంధన విషయములో అత్యాగ్రహముగలవాడై, తన యిష్టానుసారముగా జరి గించును. అతడు మరలి పరిశుద్ధ నిబంధనను నిషేధించిన వారెవరని విచారించును.

30. For the ships of Chithim shall come against him, therfore he shalbe sorie, and returne, and fret against the holy couenaunt: so shall he do, he shal [euen] returne and haue intelligence with them that forsake the holy couenaunt.

31. అతని పక్షమున శూరులు లేచి, పరిశుద్ధస్థలపు కోటను అపవిత్రపరచి, అనుదిన బలి నిలిపివేసి, నాశనమును కలుగజేయు హేయమైన వస్తువును నిలువబెట్టుదురు.
మత్తయి 24:15, మార్కు 13:14

31. And armes shall stande on his part, and they shall pollute the sanctuarie of strength, and shall take away the dayly [sacrifice] and they shall set vp the abhominable desolation.

32. అందుకతడు ఇచ్చకపుమాటలు చెప్పి నిబంధన నతిక్రమించువారిని వశపరచుకొనును; అయితే తమ దేవుని నెరుగువారు బలముకలిగి గొప్ప కార్యములు చేసెదరు.

32. And such as wickedly breake the couenaunt, shall he cause to sinne by flatterie: but the people that knowe their God, shall preuayle and prosper.

33. జనములో బుద్ధిమంతులు ఆనేకులకు బోధించు దురు గాని వారు బహు దినములు ఖడ్గమువలనను అగ్ని వలనను క్రుంగి చెరపట్టబడి హింసింపబడి దోచబడు దురు.

33. Those also that haue vnderstanding among the people, shall enfourme the multitude, and for a long season thei shall fall with sworde, with fire, with captiuitie, and with the taking away of their goodes.

34. వారు క్రుంగిపోవు సమయమందు వారికి స్వల్ప సహాయము దొరుకును, అయితే అనేకులు ఇచ్చకపు మాటలు చెప్పి వారిని హత్తుకొందురు గాని

34. Nowe when they shall fall, they shalbe holpen with a litle helpe, but many shall cleaue vnto them faynedly.

35. నిర్ణయకాలము ఇంక రాలేదు గనుక అంత్యకాలమువరకు జనులను పరిశీలించుటకును పవిత్రపరచుటకును బుద్ధిమంతులలో కొందరు కూలుదురు.

35. Yea some of those that haue vnderstanding shall fall, that they may be tryed, purified, and made whyte, tyll the tyme be out: for there is a tyme appointed.

36. ఆ రాజు ఇష్టానుసారముగా జరిగించి తన్ను తానే హెచ్చించుకొనుచు అతిశయపడుచు, ప్రతి దేవత మీదను దేవాది దేవునిమీదను గర్వముగా మాటలాడుచు ఉగ్రత సమాప్తియగువరకు వృద్ధిపొందును; అంతట నిర్ణ యించినది జరుగును.
2 థెస్సలొనీకయులకు 2:4, ప్రకటన గ్రంథం 13:5

36. And a kyng shall do what hym list, he shall exalt and magnifie hym selfe against al that is God, yea he shal speake marueylous thinges against the God of Gods, and he shall prosper tyll the wrath be fulfilled: for the determination is made.

37. అతడు అందరికంటె ఎక్కువగా తన్నుతాను హెచ్చించుకొనును గనుక తన పితరుల దేవత లను లక్ష్యపెట్టడు; మరియు స్త్రీలకాంక్షితా దేవతను గాని, యే దేవతను గాని లక్ష్యపెట్టడు.
2 థెస్సలొనీకయులకు 2:4, ప్రకటన గ్రంథం 13:5

37. He shall not regarde the God of his fathers, nor the desires of women, yea he shall not care for any God: for he shall magnifie himselfe aboue all.

38. అతడు తన పితరులెరుగని దేవతను, అనగా ప్రాకారముల దేవతను వారి దేవతకు మారుగా ఘనపరచును; బంగారును వెండిని విలువగల రాళ్లను మనోహరమైన వస్తువులను అర్పించి, ఆ దేవతను ఘనపరచును.

38. But in his place shall he honour the God Mauzzun, and the God whom his fathers knewe not, shall he honour with golde and siluer, with pretious stones and pleasaunt thinges.

39. మరియు ఈ క్రొత్త దేవతను ఆధారముచేసికొని, కోటలకు ప్రాకారములు కట్టించి, నూతన విధముగా తనవారికి మహా ఘనత కలుగజేయును; దేశమును క్రయమునకు విభజించి యిచ్చి అనేకులమీద తనవారికి ప్రభుత్వ మిచ్చును.

39. Thus shall he do in the holdes of Mauzzim with a straunge God whom he shall acknowledge, he shall encrease his glory, & shal cause them to rule ouer many, & shall deuide the land for gayne.

40. అంత్యకాలమందు దక్షిణ దేశపు రాజు అతనితో యుద్ధముచేయును. మరియు ఉత్తరదేశపు రాజు రథములను గుఱ్ఱపురౌతులను అనేకమైన ఓడలను సమకూర్చుకొని, తుపానువలె అతనిమీద పడి దేశముల మీదుగా ప్రవాహమువలె వెళ్లును.

40. And at the ende of tyme shall the king of the south pushe at hym, & the king of the north shall come against him lyke a whirlewind, with charets, horsemen, and with many shippes: he shall enter into the countreys, and shall ouerflowe and passe through.

41. అతడు ఆనందదేశమున ప్రవేశించుటవలన అనేకులు కూలుదురు గాని ఎదోమీయులును మోయాబీయులును అమ్మోనీయు లలో ముఖ్యులును అతని చేతిలోనుండి తప్పించు కొనెదరు.
మత్తయి 24:10

41. He shall enter also into the pleasaunt land, and many countreys shalbe ouerthrowen: but these shall escape out of his hande [euen] Edom and Moab, and the chiefe of the chyldren of Ammon.

42. అతడు ఇతర దేశములమీదికి తన సేన నంపించును; ఐగుప్తు సహా తప్పించుకొననేరదు.

42. He shall stretche foorth his hande also vpon the countreys, and the lande of Egypt shall not escape.

43. అతడు విలువగల సమస్త బంగారు వెండి వస్తువులను ఐగుప్తుయొక్క విలువ గల వస్తువులన్నిటిని వశపరచుకొని, లుబీయులను కూషీ యులను తనకు పాదసేవకులుగా చేయును.

43. But he shall haue power ouer the treasures of golde and of siluer, & ouer all the pretious thinges of Egypt, and of the Libyans and Ethiopians in his passing [by them.]

44. అంతట తూర్పునుండియు ఉత్తరమునుండియు వర్తమానములు వచ్చి యతని కలతపరచును గనుక అత్యాగ్రహము కలిగి అనే కులను పాడుచేయుటకును నశింపజేయుటకును అతడు బయలుదేరును.

44. Neuerthelesse, the tidinges out of the east and the north shall trouble him, therfore he shall go foorth with great wrath, to destroy and roote out many.

45. కాబట్టి తన నగరు డేరాను సముద్రములకును పరిశుద్ధానందములుగల పర్వతమునకును మధ్య వేయును; అయితే అతనికి నాశనము రాకుండుటకై సహాయముచేయు వాడెవడును లేక పోవును.

45. And he shall plant the tabernacles of his palace betweene the seas, in the glorious and holy mountaine: yet he shall come to his ende, & none shal helpe him.