1. వెంటనే ఆయన దేవుని రాజ్యసువార్తను తెలుపుచు, ప్రకటించుచు, ప్రతి పట్టణములోను ప్రతి గ్రామములోను సంచారము చేయుచుండగా

1. And it fortuned afterwarde, that he wente thorow the cities and townes, and preached, and shewed ye Gospell of the kyngdome of God, and the twolue wt him.

2. పండ్రెండుమంది శిష్యులును, అపవిత్రాత్మలును వ్యాధులును పోగొట్టబడిన కొందరు స్త్రీలును, అనగా ఏడు దయ్యములు వదలిపోయిన మగ్దలేనే అనబడిన మరియయు, హేరోదు యొక్క గృహనిర్వాహకుడగు కూజా భార్యయగు యోహన్నయు, సూసన్నయు ఆయనతో కూడ ఉండిరి.

2. And certayne wemen also, who he had healed fro euell spretes and infirmities: Namely, Mary which is called Magdalene, out of whom wente seuen deuels,

3. వీరును ఇతరు లనేకులును, తమకు కలిగిన ఆస్తితో వారికి ఉపచారము చేయుచు వచ్చిరి.

3. and Ioanna ye wife of Chusa Herodes stewarde, and Susanna, and many other, that mynistred vnto them of their substaunce.

4. బహు జనసమూహము కూడి ప్రతి పట్టణమునుండి ఆయనయొద్దకు వచ్చుచుండగా ఆయన ఉపమానరీతిగా ఇట్లనెను

4. Now wha moch people were gathered together, and haisted vnto him out of the cities, He spake by a symilitude:

5. విత్తువాడు తన విత్తనములు విత్తుటకు బయలు దేరెను. అతడు విత్తుచుండగా, కొన్ని విత్తనములు త్రోవ ప్రక్కను పడి త్రొక్కబడెను గనుక, ఆకాశపక్షులు వాటిని మింగివేసెను.

5. There wente out a sower to sowe his sede, & whyle he was sowynge, some fell by the waye syde, and was trodde vnder fote, and the foules of the ayre ate it vp.

6. మరి కొన్ని రాతినేలనుపడి, మొలిచి, చెమ్మలేనందున ఎండి పోయెను.

6. And some fell on stone, and whan it was spronge vp, it wythred awaye, because it had no moystnesse.

7. మరి కొన్ని ముండ్లపొదల నడుమ పడెను; ముండ్లపొదలు వాటితో మొలిచి వాటి నణచివేసెను.

7. And some fell amonge thornes, and the thornes sprange vp with it, and choked it.

8. మరికొన్ని మంచినేలనుపడెను; అవి మొలిచి నూరంతలుగా ఫలించెననెను. ఈ మాటలు పలుకుచువినుటకు చెవులు గలవాడు వినును గాక అని బిగ్గరగా చెప్పెను.

8. And some fell vpo a good grounde, and sprange vp, and bare frute an hundreth folde. Wha he sayde this he cryed: Who so hath eares to heare, let him heare.

9. ఆయన శిష్యులు ఈ ఉపమానభావమేమిటని ఆయనను అడుగగా

9. And his disciples axed him, and sayde: What symilitude is this?

10. ఆయనదేవుని రాజ్యమర్మము లెరుగుట మీకు అనుగ్రహింపబడియున్నది; ఇతరులైతే చూచియు చూడకయు, వినియు గ్రహింపకయు ఉండునట్లు వారికి ఉపమానరీతిగా (బోధింపబడు చున్నవి. )
యెషయా 6:9-10

10. And he sayde: Vnto you it is geue, to knowe the mysteryes of the kyngdome of God, but vnto the other in parables, yt though they se it, they shulde not se it, and though they heare it, they shulde not vnderstonde.

11. ఈ ఉపమాన భావమేమనగా, విత్తనము దేవుని వాక్యము.

11. This is the parable: The sede is the worde of God:

12. త్రోవ ప్రక్కనుండువారు, వారు వినువారు గాని నమ్మి రక్షణ పొందకుండునట్లు అపవాది వచ్చి వారి హృదయములో నుండి వాక్యమెత్తి కొని పోవును.

12. As for those that are by ye waye syde, they are they that heare it, afterwarde commeth the deuell, and taketh awaye the worde out of their hertes, that they shulde not beleue, and be saued.

13. రాతినేలనుండు వారెవరనగా, విను నప్పుడు వాక్యమును సంతోషముగా అంగీకరించువారు గాని వారికి వేరు లేనందున కొంచెము కాలము నమ్మి శోధనకాలమున తొలగిపోవుదురు.

13. But they on ye stone, are soch as whan they heare it, receaue the worde with ioye, and these haue no rote: they beleue for a whyle, and in the tyme of temptacion they fall awaye.

14. ముండ్ల పొదలలో పడిన (విత్తనమును పోలిన) వారెవరనగా, విని కాలము గడిచినకొలది యీ జీవనసంబంధమైన విచారముల చేతను ధనభోగములచేతను అణచివేయబడి పరిపక్వముగా ఫలింపనివారు.

14. As for it that fel amonge the thornes, are soch as heare it, and go forth amonge the cares, riches and volupteousnesses of this life, and are choked and brynge forth no frute.

15. మంచి నేల నుండు (విత్తనమును పోలిన) వారెవరనగా యోగ్య మైన మంచి మనస్సుతో వాక్యము విని దానిని అవలంబించి ఓపికతో ఫలించువారు.

15. But that on the good grounde, are they that heare the worde, and kepe it in a pure good hert, and brynge forth frute in pacience.

16. ఎవడును దీపము ముట్టించి పాత్రతో కప్పివేయడు, మంచము క్రింద పెట్టడు గాని, లోపలికి వచ్చువారికి వెలుగు అగపడవలెనని దీపస్తంభముమీద దానిని పెట్టును.

16. No man lighteth a cadell, and couereth it with a vessell, or putteth it vnder a table, but setteth it vpon a candelsticke, that soch as go in maye se light.

17. తేటపరచబడని రహస్యమేదియు లేదు; తెలియజేయ బడకయు బయలుపడకయు నుండు మరుగైనదేదియు లేదు.

17. For there is nothinge hyd, that shal not be openly shewed: and there is nothinge secrete, that shal not be knowne, and come to light.

18. కలిగినవానికి ఇయ్యబడును, లేనివానియొద్దనుండి తనకు కలదని అనుకొనునదికూడ తీసివేయబడునుగనుక మీరేలాగు వినుచున్నారో చూచుకొనుడని చెప్పెను.

18. Take hede therfore how ye heare. For who so hath, vnto him shalbe geue: but who so hath not, from him shalbe taken awaye, eue the same that he thynketh to haue.

19. ఆయన తల్లియు సహోదరులును ఆయనయొద్దకు వచ్చి, జనులు గుంపుగా ఉండుటచేత ఆయనదగ్గరకు రాలేక పోయిరి.

19. There wente vnto him his mother and his brethren, and coude not come at him for the people.

20. అప్పుడునీ తల్లియు నీ సహోదరులును నిన్ను చూడగోరి వెలుపల నిలిచియున్నారని యెవరో ఆయనకు తెలియజేసిరి.

20. And it was tolde him. Thy mother and thy brethren stonde without, and wolde se the.

21. అందుకాయనదేవుని వాక్యము విని, దాని ప్రకారము జరిగించు వీరే నా తల్లియు నా సహోదరులునని వారితో చెప్పెను.

21. But he answered, & sayde vnto the: My mother and my brethren are these, which heare the worde of God, and do it.

22. మరియొకనాడు ఆయన తన శిష్యులతోకూడ ఒక దోనెయెక్కి సరస్సు అద్దరికి పోదమని వారితో చెప్పగా, వారు ఆ దోనెను త్రోసి బయలుదేరిరి.

22. And it fortuned vpon a certayne daye, yt he wente in to a shippe, and his disciples wt him, & he sayde vnto the: Let vs passe ouer to the other syde of ye lake. And they thurst of fro the lode.

23. వారు వెళ్లు చుండగా ఆయన నిద్రించెను. అంతలో గాలివాన సరస్సుమీదికి వచ్చి దోనె నీళ్లతో నిండినందున వారు అపాయకరమైన స్థితిలో ఉండిరి

23. And as they sayled, he slepte. And there came a storme of wynde vpon ye lake, and the wawes fell vpon the, and they stode in greate ioperdy.

24. గనుక ఆయన యొద్దకు వచ్చిప్రభువా ప్రభువా, నశించిపోవుచున్నా మని చెప్పి ఆయనను లేపిరి. ఆయన లేచి, గాలిని నీటిపొంగును గద్దింపగానే అవి అణగి నిమ్మళమా యెను.
నిర్గమకాండము 8:4

24. Then wete they vnto him, and waked him vp, & sayde: Master master, we perishe. Then he arose, and rebuked the wynde, and the tepest of water, and they ceassed, and it waxed calme.

25. అప్పుడాయన మీ విశ్వాసమెక్కడ అని వారితో అనెను. అయితే వారు భయపడి ఈయన గాలికిని నీళ్లకును ఆజ్ఞాపింపగా అవి లోబడుచున్నవే; ఈయన యెవరో అని యొకనితో నొకడు చెప్పుకొని ఆశ్చర్యపడి
యెషయా 52:14

25. But he sayde vnto the: Where is youre faith? Neuertheles they were afrayed, and wodred, and sayde one to another: What is he this? For he comaundeth the wyndes and the water, and they are obedient vnto him.

26. వారు గలిలయకు ఎదురుగా ఉండు గెరసీనీయుల దేశమునకు వచ్చిరి.

26. And they sayled forth in to the countre of the Gadarenites, which is ouer agaynst Galile.

27. ఆయన ఒడ్డున దిగినప్పుడు ఆ ఊరివాడొకడు ఆయనకు ఎదురుగావచ్చెను. వాడు దయ్యములుపట్టినవాడై, బహుకాలమునుండి బట్టలు కట్టు కొనక, సమాధులలోనేగాని యింటిలో ఉండువాడు కాడు.

27. And whan he wente out to londe, there met him out of ye cite a ma, which had a deuell longe tyme, & ware no clothes, & taried in no house, but in the graues.

28. వాడు యేసును చూచి, కేకలువేసి ఆయన యెదుట సాగిలపడియేసూ, సర్వోన్నతుడైన దేవుని కుమారుడా, నాతో నీకేమి? నన్ను బాధపరచకుమని నిన్ను వేడుకొనుచున్నాను అని కేకలువేసి చెప్పెను.

28. Neuertheles wha he sawe Iesus, he cried, and fell downe before him, and cried loude, & sayde: What haue I to do with the Iesus, thou sonne of the Hyest God? I beseke the, that thou wilt not tormete me.

29. ఏలయనగా ఆయనఆ మనుష్యుని విడిచి వెలుపలికి రమ్మని ఆ అపవిత్రాత్మకు ఆజ్ఞాపించెను. అది అనేక పర్యాయములు వానిని పట్టుచువచ్చెను గనుక వానిని గొలుసులతోను కాలిసంకెళ్లతోను కట్టి కావలియందుంచిరి గాని, వాడు బంధకములను తెంపగా దయ్యము వానిని అడవిలోనికి తరుముకొని పోయెను.

29. For he comaunded the foule sprete, that he shulde departe out of the ma, for he had plaged hi a loge season. And he was bounde with cheynes, and kepte wt fetters, and he brake the bondes in sonder, and was caried of the deuell in to the wyldernesse.

30. యేసునీ పేరేమని వాని నడుగగా, చాల దయ్యములు వానిలో చొచ్చియుండెను గనుక,

30. And Iesus axed him, and sayde: What is thy name? He sayde: Legion. For there were many deuels entred in to him.

31. వాడు తన పేరు సేన అని చెప్పి, పాతాళములోనికి పోవుటకు తమకు ఆజ్ఞాపింపవద్దని ఆయనను వేడుకొనెను.

31. And they besought him, that he wolde not comaunde the to go in to the depe.

32. అక్కడ విస్తారమైన పందుల మంద కొండమీద మేయు చుండెను గనుక, వాటిలో చొచ్చుటకు తమకు సెలవిమ్మని ఆయనను వేడుకొనగా ఆయన సెలవిచ్చెను.

32. But there was there a greate heerd of swyne fedynge vpon the mountayne, and they besought him, that he wolde geue them leue, to entre in to ye same. And he gaue the leue.

33. అప్పుడు దయ్యములు ఆ మనుష్యుని విడిచిపోయి పందులలో చొచ్చెను గనుక, ఆ మంద ప్రపాతమునుండి సరస్సులోనికి వడిగా పరుగెత్తి ఊపిరి తిరుగక చచ్చెను.

33. Then departed ye deuels out of the ma, and entred into the swyne. And the heerd russhed headlynges with a storme in to the lake, and were drowned.

34. మేపుచున్నవారు జరిగినదానిని చూచి, పారిపోయి ఆ పట్టణములోను గ్రామములలోను ఆ సంగతి తెలియజేసిరి.

34. But wha ye herdmen sawe what had chaunsed, they fled, and tolde it in the cite and in the vyllagies.

35. జనులు జరిగినదానిని చూడవెళ్లి, యేసునొద్దకు వచ్చి, దయ్యములు వదలిపోయిన మనుష్యుడు బట్టలు కట్టుకొని, స్వస్థచిత్తుడై యేసు పాదములయొద్ద కూర్చుండుట చూచి భయపడిరి.

35. Then wente they out, for to se what was done, and came to Iesus, and founde the ma (out of whom the deuyls were departed) syttinge at Iesus fete, clothed, and in his right mynde, and they were afrayed.

36. అది చూచినవారు దయ్యములు పట్టినవాడేలాగు స్వస్థతపొందెనో జనులకు తెలియజేయగా

36. And they yt had sene it, tolde the how the possessed was healed.

37. గెరసీనీయుల ప్రాంతములలోనుండు జనులందరు బహు భయాక్రాంతులైరి గనుక తమ్మును విడిచిపొమ్మని ఆయనను వేడుకొనిరి.

37. And the whole multitude of ye countre of the Gadarenites besought him, that he wolde departe from them, for there was a greate feare come vpon the. And he gat him in to ye shippe, and turned agayne.

38. ఆయన దోనె యెక్కి తిరిగి వెళ్లుచుండగా, దయ్యములు వదలిపోయిన మనుష్యుడు, ఆయనతో కూడ తన్ను ఉండనిమ్మని ఆయనను వేడుకొనెను.

38. And the man out of who the deuels were departed, besought him, yt he might be with him. But Iesus sent him awaye, and sayde:

39. అయితే ఆయన - నీవు నీ యింటికి తిరిగి వెళ్లి, దేవుడు నీకెట్టి గొప్పకార్యములు చేసెనో తెలియ జేయుమని వానితో చెప్పి వానిని పంపివేసెను; వాడు వెళ్లి యేసు తనకెట్టి గొప్పకార్యములు చేసెనో ఆ పట్టణ మందంతటను ప్రకటించెను.

39. Go home agayne, and shewe how greate thinges God hath done for the. And he wente his waye, & preached thorow out all ye cite, how greate thinges Iesus had done for hi.

40. జనసమూహము ఆయనకొరకు ఎదురుచూచుచుండెను గనుక యేసు తిరిగివచ్చినప్పుడు వారు ఆయనను చేర్చుకొనిరి.

40. And it fortuned wha Iesus came agayne, the people receaued him, for they wayted for him.

41. అంతట ఇదిగో సమాజ మందిరపు అధికారియైన యాయీరు అను ఒకడు వచ్చి యేసు పాదములమీద పడి

41. And beholde, there came a man named Iairus (and he was a ruler of the synagoge) and fell at Iesus fete, & besought him, that he wolde come in to his house.

42. యించుమించు పండ్రెండేండ్ల యీడుగల తన యొక్కతే కుమార్తె చావ సిద్ధముగ ఉన్నది గనుక తన యింటికి రమ్మని ఆయనను బతిమాలుకొనెను. ఆయన వెళ్లుచుండగా జనసమూహములు ఆయనమీద పడుచుండిరి.

42. For he had but one doughter (vpon a twolue yeare of age) and she laye at ye poynt of death. And as he wente, the people thronged him.

43. అప్పుడు పండ్రెండేండ్లనుండి రక్తస్రావరోగముగల యొక స్త్రీ యెవనిచేతను స్వస్థతనొందనిదై ఆయన వెనుకకు వచ్చి

43. And a woma hauynge the bloudyssue twolue yeares, (which had spent all hir substaunte vpon phisicians, and coude be healed of none)

44. ఆయన వస్త్రపుచెంగు ముట్టెను, వెంటనే ఆమె రక్తస్రావము నిలిచిపోయెను.

44. came behynde, & touched the hemme of his garmet, and immediatly hir yssue of bloude was staunched.

45. నన్ను ముట్టినది ఎవరని యేసు అడుగగా అందరును - మేమెరుగమన్నప్పుడు, పేతురు - ఏలినవాడా, జనసమూహములు క్రిక్కిరిసి నీమీద పడుచున్నారనగా

45. And Iesus sayde: Who hath touched me? But whan they all denyed, Peter sayde, and they that were with him: Master, the people thronge the and thrust the, and thou sayest: Who hath touched me?

46. యేసు - ఎవడో నన్ను ముట్టెను, ప్రభావము నాలోనుండి వెడలి పోయినదని, నాకు తెలిసినదనెను.

46. Iesus saide: Some body hath touched me, for I fele, that there is vertue gone out fro me.

47. తాను మరుగై యుండలేదని, ఆ స్త్రీ చూచి, వణకుచు వచ్చి ఆయన యెదుట సాగిలపడి, తాను ఎందునిమిత్తము ఆయనను ముట్టెనో, వెంటనే తాను ఏలాగు స్వస్థపడెనో ఆ సంగతి ప్రజలందరియెదుట తెలియజెప్పెను.

47. But whan the woman sawe that she was not hyd, she came treblynge, and fell downe before him, and tolde him before all the people, for what cause she had touched him, & how she was healed immediatly.

48. అందుకాయన కుమారీ, నీ విశ్వాసము నిన్ను స్వస్థపరచెను, సమాధానము గలదానవైపొమ్మని ఆమెతో చెప్పెను.

48. And he sayde vnto her: Doughter, be of good comforte, thy faith hath made the whole, go thy waye in peace.

49. ఆయన ఇంకను మాటలాడుచుండగా సమాజమందిరపు అధికారి యింటనుండి యొకడు వచ్చి - నీ కుమార్తె చనిపోయినది, బోధకుని శ్రమపెట్టవద్దని అతనితో చెప్పెను

49. Whyle he yet spake, there came one fro ye ruler of ye synagoges house, and sayde vnto him: Thy doughter is deed, disease not the master.

50. యేసు ఆ మాటవిని - భయపడవద్దు, నమ్మికమాత్రముంచుము, ఆమె స్వస్థపరచబడునని అతనితో చెప్పి

50. Whan Iesus herde that, he answered him, and sayde: Feare not, beleue onely, and she shal be made whole.

51. యింటికి వచ్చినప్పుడు పేతురు యోహాను యాకోబు అను వారిని ఆ చిన్నదాని తలిదండ్రులను తప్ప మరెవరిని ఆయన లోపలికి రానియ్యలేదు.

51. But whan he came in to the house, he suffred no man to go in, saue Peter, and Iames and Iho, and the father and mother of the mayden.

52. అందరును ఆమె నిమిత్తమై యేడ్చుచు రొమ్ము కొట్టుకొనుచుండగా, ఆయన వారితో - ఏడ్వవద్దు, ఆమె నిద్రించుచున్నదే గాని చనిపోలేదని చప్పెను.

52. They wepte all, and sorowed for her. But he sayde: Wepe not, for she is not deed, but slepeth.

53. ఆమె చనిపోయెనని వారెరిగి ఆయనను అపహసించిరి.

53. And they laughed hi to scorne, knowynge well that she was deed.

54. అయితే ఆయన ఆమె చెయ్యిపట్టుకొని చిన్నదానా, లెమ్మని చెప్పగా

54. But he thrust them all out, and toke her by the hande, and cryed, and sayde: Mayde aryse.

55. ఆమె ప్రాణము తిరిగి వచ్చెను గనుక వెంటనే ఆమె లేచెను. అప్పుడాయన ఆమెకు భోజనము పెట్టుడని ఆజ్ఞాపించెను.

55. And hir sprete came agayne, & she arose straight waye. And he comaunded to geue her meate.

56. ఆమె తలిదండ్రులు విస్మయము నొందిరి. అంతట ఆయన - జరిగినది ఎవనితోను చెప్పవద్దని వారికాజ్ఞాపించెను.

56. And hir elders were astonnyed. But he charged them, that they shulde tell no man, what was done.