1. ఇటలీ పటాలమనబడిన పటాలములో శతాధిపతి యైన కొర్నేలీ అను భక్తిపరుడొకడు కైసరయలో ఉండెను.

1. NOW [living] at Caesarea there was a man whose name was Cornelius, a centurion (captain) of what was known as the Italian Regiment,

2. అతడు తన యింటి వారందరితోకూడ దేవుని యందు భయభక్తులు గలవాడైయుండి, ప్రజలకు బహు ధర్మము చేయుచు ఎల్లప్పుడును దేవునికి ప్రార్థన చేయు వాడు.

2. A devout man who venerated God and treated Him with reverential obedience, as did all his household; and he gave much alms to the people and prayed continually to God.

3. పగలు ఇంచుమించు మూడు గంటలవేళ దేవుని దూత అతనియొద్దకు వచ్చి కొర్నేలీ, అని పిలుచుట దర్శనమందు తేటగా అతనికి కనబడెను.

3. About the ninth hour (about 3:00 p.m.) of the day he saw clearly in a vision an angel of God entering and saying to him, Cornelius!

4. అతడు దూత వైపు తేరి చూచి భయపడి ప్రభువా, యేమని అడిగెను. అందుకు దూతనీ ప్రార్థనలును నీ ధర్మకార్యములును దేవుని సన్నిధికి జ్ఞాపకార్థముగా చేరినవి.

4. And he, gazing intently at him, became frightened and said, What is it, Lord? And the angel said to him, Your prayers and your [generous] gifts to the poor have come up [as a sacrifice] to God and have been remembered by Him.

5. ఇప్పుడు నీవు యొప్పేకు మనుష్యులను పంపి, పేతురు అను మారు పేరుగల సీమోనును పిలిపించుము;

5. And now send men to Joppa and have them call for and invite here a certain Simon whose surname is Peter;

6. అతడు సముద్రపు దరినున్న సీమోనను ఒక చర్మకారుని యింట దిగియున్నాడని అతనితో చెప్పెను.

6. He is lodging with Simon a tanner, whose house is by the seaside.

7. అతనితో మాటలాడిన దూతవెళ్లిన పిమ్మట అతడు తన యింటి పనివారిలో ఇద్దరిని, తన యొద్ద ఎల్లప్పుడు కనిపెట్టుకొని యుండువారిలో భక్తి పరుడగు ఒక సైనికుని పిలిచి

7. When the angel who spoke to him had left, Cornelius called two of his servants and a God-fearing soldier from among his own personal attendants.

8. వారికి ఈసంగతులన్నియు వివరించి వారిని యొప్పేకు పంపెను.

8. And having rehearsed everything to them, he sent them to Joppa.

9. మరునాడు వారు ప్రయాణమైపోయి పట్టణమునకు సమీపించినప్పుడు పగలు ఇంచుమించు పండ్రెండు గంటలకు పేతురు ప్రార్థనచేయుటకు మిద్దెమీది కెక్కెను.

9. The next day as they were still on their way and were approaching the town, Peter went up to the roof of the house to pray, about the sixth hour (noon).

10. అతడు మిక్కిలి ఆకలిగొని భోజనము చేయగోరెను; ఇంటివారు సిద్ధము చేయుచుండగా అతడు పరవశుడై

10. But he became very hungry, and wanted something to eat; and while the meal was being prepared a trance came over him,

11. ఆకాశము తెరవబడుటయు, నాలుగు చెంగులు పట్టి దింపబడిన పెద్ద దుప్పటివంటి యొకవిధమైన పాత్ర భూమిమీదికి దిగివచ్చుటయు చూచెను.

11. And he saw the sky opened and something like a great sheet lowered by the four corners, descending to the earth.

12. అందులో భూమి యందుండు సకల విధములైన చతుష్పాద జంతువులును, ప్రాకు పురుగులును, ఆకాశపక్షులును ఉండెను.

12. It contained all kinds of quadrupeds and wild beasts and creeping things of the earth and birds of the air.

13. అప్పుడు పేతురూ, నీవు లేచి చంపుకొని తినుమని ఒక శబ్దమతనికి వినబడెను.

13. And there came a voice to him, saying, Rise up, Peter, kill and eat.

14. అయితే పేతురువద్దు ప్రభువా, నిషిద్ధమైనది అపవిత్ర మైనది ఏదైనను నేనెన్నడును తినలేదని చెప్పగా
లేవీయకాండము 11:1-47, యెహెఙ్కేలు 4:14

14. But Peter said, No, by no means, Lord; for I have never eaten anything that is common and unhallowed or [ceremonially] unclean.

15. దేవుడు పవిత్రము చేసినవాటిని నీవు నిషిద్ధమైన వాటినిగా ఎంచవద్దని మరల రెండవ మారు ఆ శబ్దము అతనికి వినబడెను.

15. And the voice came to him again a second time, What God has cleansed and pronounced clean, do not you defile and profane by regarding and calling common and unhallowed or unclean.

16. ఈలాగు ముమ్మారు జరిగెను. వెంటనే ఆ పాత్ర ఆకాశమున కెత్తబడెను.

16. This occurred three times; then immediately the sheet was taken up to heaven.

17. పేతురు తనకు కలిగిన దర్శనమేమై యుండునో అని తనలో తనకు ఎటుతోచక యుండగా, కొర్నేలి పంపిన మనుష్యులు సీమోను ఇల్లు ఏదని విచారించి తెలిసికొని, వాకిట నిలిచి యింటివారిని పిలిచి

17. Now Peter was still inwardly perplexed and doubted as to what the vision which he had seen could mean, when [just then] behold the messengers that were sent by Cornelius, who had made inquiry for Simon's house, stopped and stood before the gate.

18. పేతురు అను మారుపేరుగల సీమోను ఇక్కడ దిగియున్నాడా? అని అడిగిరి

18. And they called out to inquire whether Simon who was surnamed Peter was staying there.

19. పేతురు ఆ దర్శనమునుగూర్చి యోచించుచుండగా ఆత్మ ఇదిగో ముగ్గురు మనుష్యులు నిన్ను వెదకు చున్నారు.

19. And while Peter was earnestly revolving the vision in his mind and meditating on it, the [Holy] Spirit said to him, Behold, three men are looking for you!

20. నీవు లేచి క్రిందికిదిగి, సందేహింపక వారితో కూడ వెళ్లుము; నేను వారిని పంపియున్నానని అతనితో చెప్పెను.

20. Get up and go below and accompany them without any doubt [about its legality] or any discrimination or hesitation, for I have sent them.

21. పేతురు ఆ మనుష్యులయొద్దకు దిగి వచ్చిఇదిగో మీరు వెదకువాడను నేనే; మీరు వచ్చిన కారణ మేమని అడిగెను.

21. Then Peter went down to the men and said, I am the man you seek; what is the purpose of your coming?

22. అందుకు వారునీతిమంతుడును, దేవునికి భయపడువాడును, యూద జనులందరివలన మంచిపేరు పొందినవాడునైన శతాధిపతియగు కొర్నేలియను ఒక మనుష్యుడున్నాడు; అతడు నిన్ను తన యింటికి పిలువనంపించి నీవు చెప్పు మాటలు వినవలెనని పరిశుద్ధదూత వలన బోధింపబడెనని చెప్పిరి; అప్పుడు అతడు వారిని లోపలికి పిలిచి ఆతిథ్యమిచ్చెను.

22. And they said, Cornelius, a centurion (captain) who is just and upright and in right standing with God, being God-fearing and obedient and well spoken of by the whole Jewish nation, has been instructed by a holy angel to send for you to come to his house; and he has received in answer [to prayer] a warning to listen to and act upon what you have to say.

23. మరునాడు అతడు లేచి, వారితోకూడ బయలుదేరెను; యొప్పేవారైన కొందరు సహోదరులును వారితోకూడ వెళ్లిరి.

23. So Peter invited them in to be his guests [for the night]. The next day he arose and went away with them, and some of the brethren from Joppa accompanied him.

24. మరునాడు వారు కైసరయలో ప్రవేశించిరి. అప్పుడు కొర్నేలి తన బంధువులను ముఖ్య స్నేహితులను పిలిపించి వారికొరకు కనిపెట్టుకొని యుండెను.

24. And on the following day they entered Caesarea. Cornelius was waiting for and expecting them, and he had invited together his relatives and his intimate friends.

25. పేతురు లోపలికి రాగా కొర్నేలి అతనిని ఎదుర్కొని అతని పాద ములమీద పడి నమస్కారము చేసెను.

25. As Peter arrived, Cornelius met him, and falling down at his feet he made obeisance and paid worshipful reverence to him.

26. అందుకు పేతురునీవు లేచి నిలువుము, నేనుకూడ నరుడనే అని చెప్పి అతని లేవనెత్తి

26. But Peter raised him up, saying, Get up; I myself am also a man.

27. అతనితో మాటలాడుచు లోపలికి వచ్చి, అనేకులు కూడియుండుట చూచెను.

27. And as [Peter] spoke with him, he entered the house and found a large group of persons assembled;

28. అప్పుడతడు అన్యజాతివానితో సహవాసము చేయుటయైనను, అట్టివానిని ముట్టుకొనుటయైనను యూదునికి ధర్మముకాదని మీకు తెలియును. అయితే ఏ మనుష్యుడును నిషేధింప దగినవాడనియైన అపవిత్రుడనియైనను చెప్పకూడదని దేవుడు నాకు చూపించియున్నాడు.

28. And he said to them, You yourselves are aware how it is not lawful or permissible for a Jew to keep company with or to visit or [even] to come near or to speak first to anyone of another nationality, but God has shown and taught me by words that I should not call any human being common or unhallowed or [ceremonially] unclean.

29. కాబట్టి నన్ను పిలిచినప్పుడు అడ్డమేమియు చెప్పక వచ్చితిని గనుక, ఎందునిమిత్తము నన్ను పిలువ నంపితిరో దానినిగూర్చి అడుగు చున్నానని వారితో చెప్పెను.

29. Therefore when I was sent for, I came without hesitation or objection or misgivings. So now I ask for what reason you sent for me.

30. అందుకు కొర్నేలి నాలుగు దినముల క్రిందట పగలు మూడుగంటలు మొదలు కొని యీ వేళవరకు నేను ఇంట ప్రార్థన చేయుచుండగా ప్రకాశమానమైన వస్త్రములు ధరించిన వాడొకడు యెదుట నిలిచి

30. And Cornelius said, This is now the fourth day since about this time I was observing the ninth hour (three o'clock in the afternoon) of prayer in my lodging place; [suddenly] a man stood before me in dazzling apparel,

31. కొర్నేలీ, నీ ప్రార్థన వినబడెను; నీ ధర్మకార్యములు దేవుని సముఖమందు జ్ఞాపకముంచబడి యున్నవి గనుక నీవు యొప్పేకు వర్తమానము పంపి

31. And he said, Cornelius, your prayer has been heard and harkened to, and your donations to the poor have been known and preserved before God [so that He heeds and is about to help you].

32. పేతురు అను మారుపేరుగల సీమోనును పిలిపించుము; అతడు సముద్రపు దరినున్న చర్మకారుడైన సీమోను ఇంట దిగియున్నాడని నాతో చెప్పెను.

32. Send therefore to Joppa and ask for Simon who is surnamed Peter; he is staying in the house of Simon the tanner by the seaside.

33. వెంటనే నిన్ను పిలిపించితిని; నీవు వచ్చినది మంచిది. ప్రభువు నీకు ఆజ్ఞా పించినవన్నియు వినుటకై యిప్పుడు మేమందరము దేవుని యెదుట ఇక్కడ కూడియున్నా మని చెప్పెను. అందుకు పేతురు నోరుతెరచి ఇట్లనెను

33. So at once I sent for you, and you [being a Jew] have done a kind and courteous and handsome thing in coming. Now then, we are all present in the sight of God to listen to all that you have been instructed by the Lord to say.

34. దేవుడు పక్షపాతి కాడని నిజముగా గ్రహించి యున్నాను.
ద్వితీయోపదేశకాండము 10:17, 2 దినవృత్తాంతములు 19:7

34. And Peter opened his mouth and said: Most certainly and thoroughly I now perceive and understand that God shows no partiality and is no respecter of persons,

35. ప్రతి జనములోను ఆయనకు భయపడి నీతిగా నడుచుకొనువానిని ఆయన అంగీకరించును.
కీర్తనల గ్రంథము 65:2

35. But in every nation he who venerates and has a reverential fear for God, treating Him with worshipful obedience and living uprightly, is acceptable to Him and sure of being received and welcomed [by Him].

36. యేసుక్రీస్తు అందరికి ప్రభువు. ఆయనద్వారా దేవుడు సమాధానకరమైన సువార్తను ప్రకటించి ఇశ్రాయేలీయులకు పంపిన వర్తమానము మీరెరుగు దురు.
కీర్తనల గ్రంథము 107:20, కీర్తనల గ్రంథము 145:18, కీర్తనల గ్రంథము 147:18, యెషయా 52:7, నహూము 1:15

36. You know the contents of the message which He sent to Israel, announcing the good news (Gospel) of peace by Jesus Christ, Who is Lord of all--

37. యోహాను బాప్తిస్మము ప్రకటించిన తరువాత గలిలయమొదలు కొని యూదయ యందంతట ప్రసిద్ధమైన సంగతి మీకు తెలియును

37. The [same] message which was proclaimed throughout all Judea, starting from Galilee after the baptism preached by John--

38. అదేదనగా దేవుడు నజరేయుడైన యేసును పరిశుద్ధాత్మతోను శక్తితోను అభిషేకించెనను నదియే. దేవుడాయనకు తోడైయుండెను గనుక ఆయన మేలు చేయుచు, అపవాదిచేత పీడింపబడిన వారినందరిని స్వస్థపరచుచు సంచరించుచుండెను.
యెషయా 61:1

38. How God anointed and consecrated Jesus of Nazareth with the [Holy] Spirit and with strength and ability and power; how He went about doing good and, in particular, curing all who were harassed and oppressed by [the power of] the devil, for God was with Him.

39. ఆయన యూదుల దేశమందును యెరూషలేమునందును చేసినవాటికన్నిటికిని మేము సాక్షులము. ఆయనను వారు మ్రానున వ్రేలాడదీసి చంపిరి.
ద్వితీయోపదేశకాండము 21:22-23

39. And we are [eye and ear] witnesses of everything that He did both in the land of the Jews and in Jerusalem. And [yet] they put Him out of the way (murdered Him) by hanging Him on a tree;

40. దేవుడాయనను మూడవ దినమున లేపి

40. But God raised Him to life on the third day and caused Him to be manifest (to be plainly seen),

41. ప్రజలకందరికి కాక దేవునిచేత ముందుగా ఏర్పరచబడిన సాక్షులకే, అనగా ఆయన మృతులలోనుండి లేచిన తరువాత ఆయనతో కూడ అన్నపానములు పుచ్చుకొనిన మాకే, ఆయన ప్రత్యక్షముగా కనబడునట్లు అనుగ్రహించెను.

41. Not by all the people but to us who were chosen (designated) beforehand by God as witnesses, who ate and drank with Him after He arose from the dead.

42. ఇదియుగాక దేవుడు సజీవులకును మృతులకును న్యాయాధి పతినిగా నియమించిన వాడు ఈయనే అని ప్రజలకు ప్రకటించి దృఢసాక్ష్యమియ్యవలెనని మాకు ఆజ్ఞాపించెను.
కీర్తనల గ్రంథము 72:2-4

42. And He charged us to preach to the people and to bear solemn testimony that He is the God-appointed and God-ordained Judge of the living and the dead.

43. ఆయనయందు విశ్వాసముంచువాడెవడో వాడు ఆయన నామము మూలముగా పాపక్షమాపణ పొందునని ప్రవక్త లందరు ఆయననుగూర్చి సాక్ష్య మిచ్చుచున్నారనెను.
యెషయా 33:24, యెషయా 53:5-6, యిర్మియా 31:34, దానియేలు 9:24

43. To Him all the prophets testify (bear witness) that everyone who believes in Him [who adheres to, trusts in, and relies on Him, giving himself up to Him] receives forgiveness of sins through His name.

44. పేతురు ఈ మాటలు ఇంక చెప్పుచుండగా అతని బోధ విన్నవారందరిమీదికి పరిశుద్ధాత్మ దిగెను.

44. While Peter was still speaking these words, the Holy Spirit fell on all who were listening to the message.

45. సున్నతి పొందినవారిలో పేతురుతోకూడ వచ్చిన విశ్వాసులందరు, పరిశుద్ధాత్మ వరము అన్యజనులమీద సయితము కుమ్మరింప బడుట చూచి విభ్రాంతినొందిరి.

45. And the believers from among the circumcised [the Jews] who came with Peter were surprised and amazed, because the free gift of the Holy Spirit had been bestowed and poured out largely even on the Gentiles.

46. ఏలయనగా వారు భాషలతో మాటలాడుచు దేవుని ఘనపరచుచుండగా వినిరి.

46. For they heard them talking in [unknown] tongues (languages) and extolling and magnifying God. Then Peter asked,

47. అందుకు పేతురు మనవలె పరిశుద్ధాత్మను పొందిన వీరు బాప్తిస్మము పొందకుండ ఎవడైనను నీళ్ళకు ఆటంకము చేయగలడా అని చెప్పి

47. Can anyone forbid or refuse water for baptizing these people, seeing that they have received the Holy Spirit just as we have?

48. యేసు క్రీస్తు నామమందు వారు బాప్తిస్మము పొందవలెనని ఆజ్ఞాపించెను. తరువాత కొన్ని దినములు తమయొద్ద ఉండుమని వారతని వేడుకొనిరి.

48. And he ordered that they be baptized in the name of Jesus Christ (the Messiah). Then they begged him to stay on there for some days.