1. కాబట్టి ఇశ్రాయేలీయులారా, మీరు బ్రతికి మీ పిత రుల దేవుడైన యెహోవా మీకిచ్చుచున్న దేశములోనికి పోయి స్వాధీనపరచుకొనునట్లు, మీరు అనుసరింపవలసిన విధులను కట్టడలను నేను మీకు బోధించుచున్నాను వినుడి.

1. Israel, listen to these laws and teachings! If you obey them, you will live, and you will go in and take the land that the LORD is giving you. He is the God your ancestors worshiped,

2. మీ దేవుడైన యెహోవా ఇచ్చిన ఆజ్ఞలను మీ కాజ్ఞాపించుచున్నాను. వాటిని గైకొనుటయందు నేను మీ కాజ్ఞాపించిన మాటతో దేనిని కలుపకూడదు, దానిలో నుండి దేనిని తీసివేయ కూడదు.
ప్రకటన గ్రంథం 22:18

2. and now he is your God. I am telling you everything he has commanded, so don't add anything or take anything away.

3. బయల్పెయోరు విషయ ములో యెహోవా చేసినదానిని మీరు కన్నులార చూచితిరి గదా. బయల్పెయోరు వెంట వెళ్లిన ప్రతి మనుష్యుని నీ దేవుడైన యెహోవా నీ మధ్యను ఉండకుండ నాశనము చేసెను.

3. You saw how he killed everyone who worshiped the god Baal Peor.

4. మీ దేవుడైన యెహోవాను హత్తుకొనిన మీరందరును నేటివరకు సజీవులై యున్నారు.

4. But all of you that were faithful to the LORD your God are still alive today.

5. నా దేవుడైన యెహోవా నా కాజ్ఞాపించినట్లు మీరు స్వాధీనపరచుకొనబోవు దేశమున మీరాచరింపవలసిన కట్టడలను విధులను మీకు నేర్పితిని.

5. No other nation has laws that are as fair as the ones the Lord my God told me to give you. If you faithfully obey them when you enter the land, you will show other nations how wise you are. In fact, everyone that hears about your laws will say, 'That great nation certainly is wise!' And what makes us greater than other nations? We have a God who is close to us and answers our prayers.

6. ఈ కట్టడలన్నిటిని మీరు గైకొని అనుసరింపవలెను. వాటినిగూర్చి విను జనముల దృష్టికి అదే మీకు జ్ఞానము, అదే మీకు వివేకము. వారు చూచినిశ్చయముగా ఈ గొప్ప జనము జ్ఞానవివే చనలు గల జనమని చెప్పుకొందురు.

6. (SEE 4:5)

7. ఏలయనగా మనము ఆయనకు మొఱ పెట్టునప్పుడెల్ల మన దేవుడైన యెహోవా మనకు సమీపముగానున్నట్టు మరి ఏ గొప్ప జనమునకు ఏ దేవుడు సమీపముగా నున్నాడు?
రోమీయులకు 3:2

7. (SEE 4:5)

8. మరియు నేడు నేను మీకు అప్పగించుచున్న యీ ధర్మశాస్త్ర మంతటిలో నున్న కట్టడలును నీతివిధులునుగల గొప్ప జనమేది?

8. (SEE 4:5)

9. అయితే నీవు జాగ్రత్తపడుము; నీవు కన్నులార చూచినవాటిని మరువక యుండునట్లును, అవి నీ జీవితకాల మంతయు నీ హృదయములోనుండి తొలగిపోకుండు నట్లును, నీ మనస్సును బహు జాగ్రత్తగా కాపాడుకొనుము. నీ కుమారులకును నీ కుమారుల కుమారులకును వాటిని నేర్పి

9. You must be very careful not to forget the things you have seen God do for you. Keep reminding yourselves, and tell your children and grandchildren as well.

10. నీవు హోరేబులో నీ దేవుడైన యెహోవా సన్నిధిని నిలిచి యుండగా యెహోవానా యొద్దకు ప్రజలను కూర్చుము; వారు ఆ దేశముమీద బ్రదుకు దినములన్నియు నాకు భయపడ నేర్చుకొని, తమ పిల్లలకు నేర్పునట్లు వారికి నా మాటలను వినిపించెదనని ఆయన నాతో చెప్పిన దినమునుగూర్చి వారికి తెలుపుము.

10. Do you remember the day you stood in the LORD's presence at Mount Sinai? The LORD said, 'Moses, bring the people of Israel here. I want to speak to them so they will obey me as long as they live, and so they will teach their children to obey me too.'

11. అప్పుడు మీరు సమీపించి ఆ కొండ దిగువను నిలిచితిరి. చీకటియు మేఘమును గాఢాంధకారమును కమ్మి ఆ కొండ ఆకాశమువరకు అగ్నితో మండుచుండగా
హెబ్రీయులకు 12:18-19

11. Mount Sinai was surrounded by deep dark clouds, and fire went up to the sky. You came to the foot of the mountain,

12. యెహోవా ఆ అగ్ని మధ్యనుండి మీతో మాటలాడెను. మాటలధ్వని మీరు వింటిరిగాని యే స్వరూపమును మీరు చూడలేదు, స్వరము మాత్రమే వింటిరి.
హెబ్రీయులకు 12:18-19

12. and the LORD spoke to you from the fire. You could hear him and understand what he was saying, but you couldn't see him.

13. మరియు మీరు చేయవలెనని ఆయన విధించిన నిబంధనను, అనగా పది ఆజ్ఞలను మీకు తెలియజేసి రెండు రాతి పలకలమీద వాటిని వ్రాసెను.

13. The LORD said he was making an agreement with you, and he told you that your part of the agreement is to obey the Ten Commandments. Then the LORD wrote these Commandments on two flat stones.

14. అప్పుడు మీరు నదిదాటి స్వాధీన పరచుకొనబోవు దేశములో మీరు అనుసరింప వలసిన కట్టడ లను విధులను మీకు నేర్పవలెనని యెహోవా నా కాజ్ఞాపించెను.

14. That's when the LORD commanded me to give you the laws and teachings you must obey in the land that you will conquer west of the Jordan River.

15. హోరేబులో యెహోవా అగ్నిజ్వాలల మధ్య నుండి మీతో మాటలాడిన దినమున మీరు ఏ స్వరూప మును చూడలేదు.
రోమీయులకు 1:23

15. When God spoke to you from the fire, he was invisible. So be careful

16. కావున మీరు చెడిపోయి భూమి మీదనున్న యే జంతువు ప్రతిమనైనను

16. not to commit the sin of worshiping idols. Don't make idols to be worshiped, whether they are shaped like men, women,

17. ఆకాశమందు ఎగురు రెక్కలుగల యే పక్షి ప్రతిమనైనను

17. animals, birds,

18. నేలమీద ప్రాకు ఏ పురుగు ప్రతిమనైనను భూమి క్రిందనున్న నీళ్లయందలి యే చేప ప్రతిమనైనను ఆడు ప్రతిమను గాని మగ ప్రతిమనుగాని, యే స్వరూపముగలిగిన విగ్రహమును మీకొరకు చేసికొనకుండునట్లును, ఆకాశము వైపు కన్నులెత్తి

18. reptiles, or fish.

19. సూర్య చంద్ర నక్షత్రములైన ఆకాశ సైన్యమును చూచి మరలుకొల్పబడి, నీ దేవుడైన యెహోవా సర్వాకాశము క్రిందనున్న సమస్త ప్రజలకొరకు పంచి పెట్టినవాటికి నమస్కరించి వాటిని పూజింపకుండునట్లును మీరు బహు జాగ్రత్త పడుడి.

19. And when you see the sun or moon or stars, don't be tempted to bow down and worship them. The LORD put them there for all the other nations to worship.

20. యెహోవా మిమ్మును చేపట్టి నేడున్నట్లు మీరు తనకు స్వకీయ జనముగా నుండు టకై, ఐగుప్తుదేశములో నుండి ఆ యినుపకొలిమిలోనుండి మిమ్మును రప్పించెను.
తీతుకు 2:14, 1 పేతురు 2:9

20. But you are the LORD's people, because he led you through fiery trials and rescued you from Egypt.

21. మరియు యెహోవా మిమ్మును బట్టి నామీద కోపపడి నేను ఈ యొర్దాను దాటకూడ దనియు, నీ దేవుడైన యెహోవా స్వాస్థ్యముగా నీకిచ్చు చున్న యీ మంచి దేశములో ప్రవేశింపకూడదనియు ప్రమాణము చేసెను.

21. The LORD was angry at me because of what you said, and he told me that he would not let me cross the Jordan River into the good land that he is giving you.

22. కావున నేను ఈ యొర్దాను దాటకుండ ఈ దేశముననే చనిపోదును; మీరు దాటి ఆ మంచి దేశమును స్వాధీనపరచుకొనెదరు.

22. So I must stay here and die on this side of the Jordan, but you will cross the river and take the land.

23. మీ దేవుడైన యెహోవా మీకు ఏర్పరచిన నిబంధనను మరచి, నీ దేవు డైన యెహోవా నీ కాజ్ఞాపించినట్లు ఏ స్వరూపము కలిగిన విగ్రహమునైనను చేసికొనకుండునట్లు మీరు జాగ్రత్తపడవలెను.

23. Always remember the agreement that the LORD your God made with you, and don't make an idol in any shape or form.

24. ఏలయనగా నీ దేవుడైన యెహోవా దహించు అగ్నియు రోషముగల దేవుడునై యున్నాడు.
హెబ్రీయులకు 12:29

24. The LORD will be angry if you worship other gods, and he can be like a fire destroying everything in its path.

25. మీరు పిల్లలను పిల్లల పిల్లలను కని ఆ దేశమందు బహు కాలము నివసించిన తరువాత మిమ్మును మీరు పాడుచేసి కొని, యే స్వరూపము కలిగిన విగ్రహము నైనను చేసి నీ దేవుడైన యెహోవాకు కోపము పుట్టించి ఆయన కన్నుల యెదుట కీడు చేసినయెడల

25. Soon you will cross the Jordan River and settle down in the land. Then in the years to come, you will have children, and they will give you grandchildren. After many years, you might lose your sense of right and wrong and make idols, even though the LORD your God hates them. So I am giving you fair warning today, and I call the earth and the sky as witnesses. If you ever make idols, the LORD will be angry, and you won't have long to live, because the LORD will let you be wiped out.

26. మీరు ఈ యొర్దాను దాటి స్వాధీనపరచుకొనబోవు దేశములో ఉండకుండ త్వర లోనే బొత్తిగా నశించిపోదురని భూమ్యాకాశములను మీమీద సాక్షులుగా ఉంచుచున్నాను. ఆ దేశమందు బహు దినములుండక మీరు బొత్తిగా నశించిపోదురు.

26. (SEE 4:25)

27. మరియు యెహోవా జనములలో మిమ్మును చెదరగొట్టును; యెహోవా ఎక్కడికి మిమ్మును తోలివేయునో అక్కడి జనములలో మీరు కొద్దిమందే మిగిలియుందురు.

27. Only a few of you will survive, and the LORD will force you to leave the land and will scatter you among the nations.

28. అక్కడ మీరు మనుష్యుల చేతిపనియైన కఱ్ఱ రాతిదేవతలను పూజిం చెదరు; అవి చూడవు, వినవు, తినవు, వాసన చూడవు.

28. There you will have to worship gods made of wood and stone, and these are nothing but idols that can't see or hear or eat or smell.

29. అయితే అక్కడనుండి నీ దేవుడైన యెహోవాను మీరు వెదకినయెడల, నీ పూర్ణహృదయముతోను నీ పూర్ణాత్మ తోను వెదకునప్పుడు ఆయన నీకు ప్రత్యక్షమగును.

29. In all of your troubles, you may finally decide that you want to worship only the LORD. And if you turn back to him and obey him completely, he will again be your God.

30. ఈ సంగతులన్నియు నీకు సంభవించిన తరువాత నీకు బాధ కలుగునప్పుడు అంత్యదినములలో నీవు నీ దేవుడైన యెహోవావైపు తిరిగి ఆయన మాట వినినయెడల

30. (SEE 4:29)

31. నీ దేవుడైన యెహోవా కనికరముగల దేవుడు గనుక నిన్ను చెయ్యి విడువడు; నిన్ను నాశనముచేయడు; తాను నీ పితరులతో ప్రమాణము చేసిన నిబంధనను మరచిపోడు.

31. The LORD your God will have mercy--he won't destroy you or desert you. The LORD will remember his promise, and he will keep the agreement he made with your ancestors.

32. దేవుడు భూమిమీద నరుని సృజించిన దినము మొదలు కొని నీకంటె ముందుగానుండిన మునుపటి దినములలో ఆకాశము యొక్క యీ దిక్కునుండి ఆకాశముయొక్క ఆ దిక్కువరకు ఇట్టి గొప్ప కార్యము జరిగెనా? దీనివంటి వార్త వినబడెనా? అని నీవు అడుగుము

32. When the LORD your God brought you out of Egypt, you saw how he fought for you and showed his great power by performing terrifying miracles. You became his people, and at Mount Sinai you heard him talking to you out of fiery flames. And yet you are still alive! Has anything like this ever happened since the time God created humans? No matter where you go or who you ask, you will get the same answer. No one has ever heard of another god even trying to do such things as the LORD your God has done for you.

33. నీవు దేవుని స్వరము అగ్ని మధ్యనుండి మాటలాడుట వినినట్లు మరి ఏ జనమైనను విని బ్రదికెనా?

33. (SEE 4:32)

34. మీ దేవుడైన యెహోవా ఐగుప్తులో మా కన్నులయెదుట చేసినవాటన్నిటిచొప్పున ఏ దేవుడైనను శోధనలతోను సూచక క్రియలతోను మహ త్కార్యములతోను యుద్ధముతోను బాహుబలముతోను చాచిన చేతితోను మహా భయంకర కార్యములతోను ఎప్పుడైనను వచ్చి ఒక జనములోనుండి తనకొరకు ఒక జనమును తీసికొన యత్నము చేసెనా?

34. (SEE 4:32)

35. అయితే యెహోవా దేవుడనియు, ఆయన తప్ప మరి యొకడు లేడనియు నీవు తెలిసికొనునట్లు అది నీకు చూపబడెను.
మార్కు 12:32-33, 1 కోరింథీయులకు 8:4

35. The LORD wants you to know he is the only true God, and he wants you to obey him. That's why he let you see his mighty miracles and his fierce fire on earth, and why you heard his voice from that fire and from the sky.

36. నీకు బోధించుటకు ఆయన ఆకాశమునుండి తన స్వర మును నీకు వినిపించెను; భూమిమీద తన గొప్ప అగ్నిని నీకు చూపినప్పుడు ఆ అగ్ని మధ్యనుండి ఆయన మాట లను నీవు వింటిని.

36. (SEE 4:35)

37. ఆయన నీ పితరులను ప్రేమించెను గనుక వారి తరువాత వారి సంతానమును ఏర్పరచుకొనెను.

37. The LORD loved your ancestors and decided that you would be his people. So the LORD used his great power to bring you out of Egypt.

38. నీకంటె బలమైన గొప్ప జనములను నీ ముందరనుండి వెళ్ల గొట్టి నిన్ను ప్రవేశపెట్టి ఆయన నేడు చేయుచున్నట్లు వారి దేశమును నీకు స్వాస్థ్యముగా ఇచ్చుటకై నీకు తోడు గానుండి ఐగుప్తులోనుండి తన మహాబలము చేత నిన్ను వెలుపలికి రప్పించెను.

38. Now you face other nations more powerful than you are, but the LORD has already started forcing them out of their land and giving it to you.

39. కాబట్టి పైనున్న ఆకాశమందును క్రిందనున్న భూమియందును యెహోవాయే దేవుడనియు, మరియొక దేవుడు లేడనియు నేడు నీవు ఎరిగి జ్ఞాపకము నకు తెచ్చుకొనుము
1 కోరింథీయులకు 8:4

39. So remember that the LORD is the only true God, whether in the sky above or on the earth below.

40. మరియు నీకును నీ తరువాత నీ సంతానపు వారికిని క్షేమము కలుగుటకై నీ దేవుడైన యెహోవా సర్వకాలము నీకిచ్చుచున్న దేశములో నీవు దీర్ఘాయుష్మంతుడవగునట్లు నేడు నేను నీ కాజ్ఞాపించు ఆయన కట్టడలను ఆజ్ఞలను నీవు గైకొనవలెను.

40. Today I am explaining his laws and teachings. And if you always obey them, you and your descendants will live long and be successful in the land the LORD is giving you.

41. అంతకుముందొకడు పగపట్టక పరాకున తన పొరుగు వాని చంపినయెడల

41. Moses said, 'People of Israel, you must set aside the following three towns east of the Jordan River as Safe Towns: Bezer in the desert highlands belonging to the Reuben tribe; Ramoth in Gilead, belonging to the Gad tribe; and Golan in Bashan, belonging to the Manasseh tribe. If you kill a neighbor without meaning to, and if you had not been angry with that person, you can run to one of these towns and find safety.'

42. చంపినవాడు పారిపోవుటకు మోషే తూర్పుదిక్కున, యొర్దాను ఇవతల మూడు పురములను వేరుపరచెను. అట్టివాడెవడైనను ఆ పురములలో దేని లోనికినైనను పారిపోయి బ్రదుకును.

42. (SEE 4:41)

43. అవేవనగా రూబే నీయులకు మైదానపు దేశారణ్యమందలి బేసెరును, గాదీ యులకు గిలాదులో నున్న రామోతును, మనష్షీయులకు బాషానులోనున్న గోలాను అనునవే.

43. (SEE 4:41)

44. మోషే ఇశ్రాయేలీయులకిచ్చిన ధర్మశాస్త్రము ఇది.

44. The Israelites had come from Egypt and were camped east of the Jordan River near Beth-Peor, when Moses gave these laws and teachings. The land around their camp had once belonged to King Sihon of Heshbon. But Moses and the Israelites defeated him

45. ఇశ్రాయేలీయులు ఐగుప్తులోనుండి వెలుపలికి వచ్చు చుండగా

45. (SEE 4:44)

46. యొర్దాను ఇవతల బేత్పయోరు ఎదుటి లోయలో హెష్బోనులో నివసించిన అమోరీ యుల రాజైన సీహోనుదేశమందు

46. (SEE 4:44)

47. మోషే ఇశ్రాయేలీయులకు నియ మించిన శాసనములు కట్టడలు న్యాయ విధులు ఇవి.

47. and King Og of Bashan, and took their lands. These two Amorite kings had ruled the territory east of the Jordan River

48. మోషేయు ఇశ్రాయేలీయులును ఐగుప్తులోనుండి వచ్చుచు ఆ సీహోనును హతము చేసి అతని దేశమును, యొర్దాను ఇవతల ఉదయదిక్కున నున్న బాషాను రాజైన ఓగుయొక్క దేశమును, అర్నోను ఏటి దరినున్న అరోయేరు మొదలుకొని హెర్మోనను సీయోను కొండవరకున్న అమో రీయుల యిద్దరు రాజులదేశమును,

48. from the town of Aroer on the edge of the Arnon River gorge, north to Mount Hermon.

49. పిస్గా యూటలకు దిగువగా అరాబా సముద్రమువరకు తూర్పుదిక్కున యొర్దాను అవతల ఆరాబా ప్రదేశమంతయు స్వాధీన పరచు కొనిరి.

49. Their land included the eastern side of the Jordan River valley, as far south as the Dead Sea below the slopes of Mount Pisgah.