1. యెరుబ్బయలు కుమారుడైన అబీమెలెకు షెకెములో నున్న తన తల్లి సహోదరులయొద్దకుపోయి వారి తోను తన తల్లి పితరుల కుటుంబికులందరితోను

1. Abimelech the sonne of Ierubaal, wente vnto Siche to his mothers brethren, & spake vnto them, & to all the kynred of his mothers fathers house, and sayde:

2. మీరు దయచేసి షెకెము యజమానులందరు వినునట్లు వారితో మాటలాడి మీకేది మంచిది? యెరుబ్బయలుయొక్క కుమారులైన డెబ్బదిమంది మనుష్యులందరు మిమ్మును ఏలుటమంచిదా? ఒక్క మనుష్యుడు మిమ్మును ఏలుటమంచిదా? నేను మీ రక్తసంబంధినని జ్ఞాపకముచేసికొనుడి అని పలుకుడనెను.

2. I praye you speake in the eares of all the men at Sichem: What is better for you, that thre score and ten men all children of Ierubaal shulde be lordes ouer you, or that one man shulde be lorde ouer you? Remembre also that I am youre bone and youre flesh.

3. అతని తల్లి సహోదరులు అతనిగూర్చి షెకెము యజమా నులు వినునట్లు ఆ మాటలన్నియు చెప్పగా వారుఇతడు మన సహోదరుడనుకొని తమ హృదయము అబీమెలెకు తట్టు త్రిప్పుకొనిరి;

3. Then spake his mothers brethre all these wordes for him, in ye eares of all ye men at Sichem. And their hert enclyned to Abimelech, for they thoughte: He is oure brother:

4. అప్పుడు వారు బయల్బెరీతు గుడిలోనుండి డెబ్బది తులముల వెండి తెచ్చి అతనికియ్యగా వాటితో అబీమెలెకు అల్లరిజనమును కూలికి పెట్టుకొనెను, వారు అతని వశమున నుండిరి.

4. and gaue him thre score and ten syluerlinges out of ye house of Baal Berith. And wt them Abimelech hyred men that were vagabundes and of light condicions, which folowed him.

5. తరువాత అతడు ఒఫ్రాలోనున్న తన తండ్రి యింటికి పోయి యెరుబ్బయలు కుమారు లును తన సహోదరులునైన ఆ డెబ్బదిమంది మనుష్యులను ఒక్క రాతిమీద చంపెను. యెరుబ్బయలు చిన్న కుమారుడైన యోతాము మాత్రమే దాగియుండి తప్పించుకొనెను.

5. And he came to his fathers house vnto Aphra, and slew his brethren the children of Ierubaal, euen thre score men and te vpon one stone. But Iotham the yongest sonne of Ierubaal remayned ouer, for he was hydd.

6. తరువాత షెకెము యజమానులందరును మిల్లో ఇంటివారందరును కూడివచ్చి షెకెములోనున్న మస్తకి వృక్షముక్రింద దండు పాళెమునొద్ద అబీమెలెకును రాజుగా నియమించిరి.

6. And all the men of Sichem, and all the house of Millo gathered them selues together, and wente and made Abimelech kynge by the Oke that stondeth at Sichem.

7. అది యోతామునకు తెలియబడినప్పుడు అతడు పోయి గెరిజీము కొండకొప్పున నిలిచి యెలుగెత్తి పిలిచి వారితో ఇట్లనెనుషెకెము యజమానులారా, మీరు నా మాట వినిన యెడల దేవుడు మీ మాట వినును.

7. Whan this was tolde Iotham, he wente, and stode vpon the toppe of mount Grisim, and lifte vp his voyce, cried, and sayde: Heare me ye men of Sichem, that God maye heare you also

8. చెట్లు తమమీద రాజును ఒకనిని అభిషేకించు కొనవలెనను మనస్సుకలిగి బయలుదేరి

8. The trees wente to anointe a kinde ouer them, and sayde vnto the Olyue tre: Be thou oure kynge.

9. మమ్మును ఏలుమని ఒలీవచెట్టు నడుగగా ఒలీవచెట్టు దేవునిని మానవులను దేనివలన నరులు సన్మానించుదురో ఆ నా తైలము నియ్యకమాని చెట్లమీద రాజునైయుండి యిటు అటు ఊగుటకు నేను వచ్చెదనా? అని వాటితో అనెను.

9. But the Olyue tre answered them: Shall I go and leaue my fatnesse (which both God and men commende in me) and go to be puft vp aboue the trees?

10. అప్పుడు చెట్లునీవు వచ్చి మమ్మును ఏలుమని అంజూరపు చెట్టు నడుగగా

10. Then sayde the trees vnto the fygge tre: Come thou and be kynge ouer vs.

11. అంజూ రపు చెట్టుచెట్ల మీద రాజునైయుండి యిటు అటు ఊగు టకు నా మాధుర్యమును నా మంచి ఫలములను నేనియ్యక మానుదునా? అని వాటితో అనెను.

11. But the fygge tre sayde vnto the: Shal I leaue my swetnes and my good frute, and go to be puft vp aboue the trees?

12. అటుతరువాత చెట్లునీవు వచ్చి మమ్మును ఏలుమని ద్రాక్షావల్లి నడుగగా ద్రాక్షావల్లి

12. Then sayde the trees vnto the vyne: Come thou and be oure kinge.

13. దేవునిని మానవులను సంతోషపెట్టు నా ద్రాక్షారసమును నేనియ్యక మాని చెట్లమీద రాజునై యుండి యిటు అటు ఊగుటకు నేను వచ్చెదనా? అని వాటితో అనెను.

13. But the vyne sayde vnto them: Shal I leaue my swete wyne, which reioyseth God and men, and go to be puft vp aboue the trees?

14. అప్పుడు చెట్లన్నియు నీవు వచ్చి మమ్మును ఏలుమని ముండ్లపొదయొద్ద మనవిచేయగా

14. The sayde all the trees vnto the thorne busshe: Come thou, and be kynge ouer vs.

15. ముండ్ల పొద మీరు నిజముగా నన్ను మీ మీద రాజుగా నియ మించుకొన గోరినయెడల రండి నా నీడను ఆశ్రయించుడి; లేదా అగ్ని నాలోనుండి బయలుదేరి లెబానోను దేవదారు చెట్లను కాల్చివేయునని చెట్లతో చెప్పెను.

15. And the thorne busshe sayde vnto the trees: Yf it be true, yt ye anoynte me to be kynge ouer you, the come, and put youre trust vnder my shadowe. Yf no, then go fyre out of the thorne busshe, & cosume ye Ceder trees of Libano.

16. నా తండ్రి మీ నిమిత్తము తన ప్రాణమును నిర్లక్ష్యపెట్టి యుద్ధము చేసి మిద్యానీయుల చేతిలోనుండి మిమ్మును విడిపించెను.

16. Yf ye haue done right now and iustly, yt ye haue made Abimelech to be kynge: and yf ye haue done well vnto Ierubaal and to his house, and haue done vnto him as he deserued vnto you.

17. అయితే మీరు నా తండ్రి కుటుంబముమీదికి లేచి, యొక రాతిమీద అతని కుమారులైన డెబ్బదిమంది మనుష్యులను చంపి, అతని పనికత్తె కుమారుడైన అబీమెలెకు మీ సహో దరుడైనందున షెకెము వారిమీద అతనిని రాజుగా నియమించి యున్నారు. యెరుబ్బయలు ఎడలను అతని యింటి వారియెడలను మీరు ఉపకారము చేయకయు

17. Which (euen my father) foughte for youre sakes, and ioperde his lyfe, to delyuer out of the Madianites hade,

18. అతడు చేసిన క్రియలకు మీరు ప్రతిక్రియ చేయకయు అబీమెలె కును రాజుగా నియమించుకొనిన విషయములో మీరు న్యాయముగాను యథార్థముగాను ప్రవర్తించిన యెడల

18. eue you, which are rysen vp this daye agaynst my fathers house, & haue slaine his childre, thre score personnes & ten vpon one stone, and haue made you a kynge (euen Abimelech the sonne of his handmaide) ouer the men at Sichem, for so moch as he is youre brother.

19. నేడు మీరు యెరుబ్బయలు ఎడలను అతని యింటివారి యెడలను సత్యముగాను యథార్థముగాను ప్రవర్తించిన యెడల, అబీమెలెకునందు సంతోషించుడి అతడు మీ యందు సంతోషించునుగాక.

19. Yf ye haue done right now and iustly vnto Ierubaal and his house this daye, then reioyse ouer Abimelech, and let him reioyse ouer you.

20. లేనియెడల అబీమెలెకు నుండి అగ్ని బయలుదేరి షెకెమువారిని మిల్లో యింటి వారిని కాల్చివేయునుగాక, షెకె మువారిలోనుండియు మిల్లో యింటినుండియు అగ్ని బయలుదేరి అబీమెలెకును దహించునుగాక అని చెప్పి

20. Yf no, then go fyre out from Abimelech, and cosume the men of Sichem and the house of Millo: And fyre go out also fro the men of Sichem, and from the house of Millo, and consume Abimelech.

21. తన సహోదరుడైన అబీ మెలెకునకు భయపడి యోతాము పారిపోయి బెయేరునకు వెళ్లి అక్కడ నివసించెను.

21. And Iotha (whan he had spoken this out) fled, and gat him out of the waye, and wente vnto Ber, and dwelt there because of his brother Abimelech.

22. అబీమెలెకు మూడు సంవత్సరములు ఇశ్రాయేలీయుల మీద ఏలికయై యుండెను.

22. Now whan Abimelech had reigned thre yeare ouer Israel,

23. అప్పుడు యెరుబ్బయలు డెబ్బదిమంది కుమారులకు చేయబడిన ద్రోహఫలము వారిని చంపిన అబీమెలెకను వారి సహోదరుని మీదికిని,

23. God sent an euell mynde betwene Abimelech and the men of Sichen (for the men of Sichem despysed Abimelech,

24. అతడు తన సహోదరులను చంపునట్లు అతని చేతులను బలపరచిన షెకెము యజమానుల మీదికిని వచ్చునట్లును, వారు చేసిన ప్రాణహత్యవారి మీద వచ్చునట్లును, దేవుడు అబీమెలెకున కును షెకెము యజమానులకును వైరము కలుగుటకై వారి మీదికి దురాత్మను పంపెను. అప్పుడు షెకెము యజమానులు అబీమెలెకును వంచించిరి.

24. and rehearsed the wronge done to the sonnes of Ierubaal, and their bloude, and layed it vpon Abimelech their brother which slewe them, and vpon the men of Sichem that strengthed his hande therto, that he mighte slaye his brethren.

25. ఎట్లనగా షెకెము యజ మానులు కొండ శిఖరములమీద అతని కొరకు మాటు గాండ్లను ఉంచి, ఆ మార్గమున తమకు సమీపించినవారి నందరిని దోచుకొనిరి; అది అబీమెలెకునకు తెలుపబడెను.

25. And the men of Sichem set an hynder watch vpon the toppes of the mountaynes, and spoyled all them that walked nye them by the waye, and it was tolde Abimelech.

26. ఎబెదు కుమారుడైన గాలును అతని బంధువులును వచ్చి షెకెమునకు చేరగా షెకెము యజమానులు అతని ఆశ్ర యించిరి.

26. But there came Gaal the sonne of Ebed and his brethren, and entred into Sichem, and the men of Sichem put their trust in him,

27. వారు పొలములలోనికి పోయి వారి ద్రాక్ష పండ్లను ఏరుకొని వాటిని త్రొక్కి కృతజ్ఞతార్పణమును చెల్లించి తమ దేవతల మందిరములోనికి పోయి అన్నపానములు పుచ్చుకొనుచు అబీమెలెకును దూషింపగా

27. and wete out in to the felde, and gathered their vynyardes, and pressed them, and made a daunse, and wente in to their gods house, and ate and dranke, and cursed Abimelech.

28. ఎబెదు కుమారుడైన గాలు ఇట్లనెను అబీమెలెకు ఏపాటివాడు? షెకెము ఏపాటివాడు? మనము అతనికెందుకు దాసులము కావలెను? అతడు యెరుబ్బయలు కుమారుడు కాడా? జెబులు అతని ఉద్యోగి కాడా? షెకెము తండ్రియైన హమోరు వారికి దాసులమగుదము గాని మనము అతని కెందుకు దాసులము కావలెను?

28. And Gaal ye sonne of Ebed sayde: Who is Abimelech? and what is Sichem, that we shulde serue him? Is he not the sonne of Ierubaal, and hath set Sebul his seruaut ouer the men of Hemor the father of Sichem? Wherfore shulde we serue him?

29. ఈ జనము నా చేతిలో ఉండిన యెడల ఆహా నేను అబీమెలెకును తొలగింతును గదా అనెను. తరువాత అతడు అబీమెలెకుతో నీ సేనను ఎక్కువ చేసి బయలుదేరి రమ్మనెను.

29. Wolde God the people were vnder my hade, yt I mighte put downe Abimelech. And it was tolde Abimelech: Increace thine hooste, and departe.

30. ఆ పట్టణ ప్రధానియైన జెబులు ఎబెదు కుమారుడైన గాలుమాటలను వినినప్పుడు అతని కోపాగ్ని మండెను.

30. For Sebul the chefe ruler of the cite, whan he herde the wordes of Gaal ye sonne of Ebed, he was wrothfully displeased,

31. అప్పుడతడు అబీమెలెకు నొద్దకు రహస్యముగా దూతలను పంపిఇదిగో ఎబెదు కుమారుడైన గాలును అతని బంధువులును షెకెముకు వచ్చి యున్నారు, వారు నీమీదికి ఈ పట్టణమును రేపు చున్నారు.

31. and sente message secretly to Abimelech, and caused to saye vnto him: Beholde, Gaal the sonne of Ebed and his brethren are come to Sichem, and make the cite to be agaynst the.

32. కావున రాత్రి నీవును నీతోనున్న జనులును లేచి పొలములో మాటుగా నుండుడి,

32. Arise therfore by nyght, thou and thy people that is with the, and laye wayte for the in the felde:

33. ప్రొద్దున సూర్యుడు ఉదయింపగానే నీవు త్వరగా లేచి పట్టణముమీద పడ వలెను. అప్పుడు అతడును అతనితోనున్న జనులును నీ యొద్దకు బయలుదేరి వచ్చుచుండగా నీవు సమయము చూచి వారియెడల ప్రవర్తింపవచ్చునని వర్తమానము చేసెను.

33. and tomorow whan the Sonne aryseth, get the vp soone, and fall vpon the cite: and yf he and the people that is with him come out vnto the, the deale with him, as thyne hande fyndeth.

34. అబీమెలెకును అతనితోనున్న జనులందరును రాత్రివేళ లేచి నాలుగు గుంపులై షెకెముమీద పడుటకు పొంచి యుండిరి.

34. Abimelech stode vp by night, and all the people that was with him, and layed wayte for Sichem with foure companies of men of warre.

35. ఎబెదు కుమారుడైన గాలు బయలుదేరి పట్ట ణపు గవిని దగ్గర నిలిచినప్పుడు అబీమెలెకును అతనితో నున్న జనులును పొంచియుండుట చాలించి లేచిరి.

35. And Gaal the sonne of Ebed we out and stode at the dore of the gate of the cite. But Abimelech gat him vp out of the hinder watch, and the people that was with him.

36. గాలు ఆ జనులను చూచి జెబులుతోఇదిగో జనులు కొండశిఖరముల మీదనుండి దిగివచ్చుచున్నారనగా, జెబులుకొండల చాయలు మనుష్యులను పోలి నీకు కనబడుచున్నవని అతనితో చెప్పెను.

36. Now whan Gaal sawe the people, he sayde vnto Sebul: Beholde, there commeth a people downe from the toppe of ye mount. Sebul saide vnto him: Thou seist ye shadowe of the mountaines as though they were me.

37. గాలుచూడుము, దేశపు ఎత్తయినప్థల మునుండి జనులు దిగి వచ్చుచున్నారు; ఒక దండు శకునగాండ్ల మస్తకివృక్షపు త్రోవను వచ్చు చున్నదనెను.

37. Gaal spake yet more and sayde: Beholde, there commeth a people downe from ye myddes of the londe, & one bonde of men cometh by the waye to ye witch Oke.

38. జెబులు అతనితో ఆహాహా మనము అతని సేవింపవలసినందుకు అబీమెలెకు ఎవడనిన నీమాట యేమా యెను? ఇది నీవు తృణీకరించిన జనము కాదా? పోయి వారితో యుద్ధము చేయుడనగా

38. The sayde Sebul: Where is now yi mouth yt sayde: Who is Abimelech, that we shulde serue him? Is not this ye people, whom thou hast refused? Go forth now, and fighte with him.

39. గాలు షెకెము యజ మానుల ముందర బయలుదేరి అబీమెలెకుతో యుద్ధము చేసెను.

39. Gaal wente forth before the citesyns of Sichem, and foughte with Abimelech.

40. అబీమెలెకు అతని తరుమగా అతడు అతని యెదుట నిలువలేక పారిపోయెను. అనేకులు గాయపడి పట్టణపు గవిని ప్రవేశించు చోట పడిరి.

40. But Abimelech chaced him, so that he fled, and there fell many slayne euen vnto the gate of the cite.

41. అప్పుడు అబీ మెలెకు అరూమాలో దిగెను, గాలును అతని బంధువులును షెకెములో నివసింపకుండ జెబులు వారిని తోలివేసెను.

41. And Abimelech abode at Aruma. But Sebul droue awaye Gaal and his brethren, so that they must not remayne at Sichem.

42. మరునాడు జనులు పొలములలోనికి బయలువెళ్లిరి.

42. Vpon the morowe wente the people forth into ye felde. Wha this was tolde Abimelech,

43. అది అబీమెలెకునకు తెలియబడగా అతడు తన జనులను తీసికొని మూడు తెగలుగా చేయగా వారు ఆ పొలములో మాటుగా ఉండిరి; అప్పుడతడు చూడగా జనులు పట్టణము నుండి బయలుదేరి వచ్చుచుండిరి గనుక అతడు వారిమీద పడి వారిని హతముచేసెను.

43. he toke the people, and parted them into thre bodes of men, and wayted for the in the felde. Now whan he sawe yt the people wete out of the cite, he rose agaynst the, and smote them.

44. అబీమెలెకును అతనితో నున్న తెగలును ఇంకసాగి పట్టణపు గవిని ప్రదేశమునొద్ద నిలువగా రెండు తెగలు పరుగెత్తి పొలముల లోనున్న వారందరి మీదపడి వారిని హతముచేసిరి.

44. Abimelech and ye company of men that was with him, fell vpon them, and stepte vnto the dore of the porte: but the other two companies fell vpon all them that were in the felde, and slewe them.

45. ఆ దినమంతయు అబీమెలెకు ఆ పట్టణస్థులతో యుద్ధముచేసి పట్టణమును చుట్టుకొని అందులోనున్న జనులను చంపి పట్టణమును పడగొట్టి దాని స్థలమున ఉప్పు జల్లెను.

45. The foughte Abimelech agaynst the cite all ye same daye, and wanne it, and slewe the people that was there in, and brake downe ye cite, and sowed salt theron.

46. షెకెము గోపుర యజమానులందరు ఆ వార్త విని ఏల్‌ బెరీతు గుడియొక్క కోటలోనికి చొరబడిరి.

46. Whan all the men of the tower of Sichem herde this, they wente in to a stronge holde of ye house of their God Berith.

47. షెకెము గోపుర యజమానులందరు కూడియున్న సంగతి అబీ మెలెకునకు తెలుపబడినప్పుడు

47. But whan Abimelech herde, that all the men of the tower of Sichem had gathered the selues together,

48. అబీమెలెకును అతనితో నున్న జనులందరును సల్మోను కొండనెక్కి అబీమెలెకు గొడ్డలిని చేత పట్టుకొని చెట్లనుండి పెద్ద కొమ్మను నరికి యెత్తి భుజముమీద పెట్టుకొనినేను దేనిచేయుట మీరు చూచితిరో మీరును నేను చేసినట్టుగా దానిని త్వరగా చేయుడని తనతోనున్న జనులతో చెప్పెను.

48. he wente vp vnto mount Zelmon, and all the people that was with him, and toke an axe in his hade, and hewed downe a braunch of a tre, and toke it vp, & layed it vpon his shulder, and sayde vnto all the people that was with him: As ye haue sene me do, make ye haist, and do euen so as I.

49. అప్పుడు ఆ జనులందరిలో ప్రతివాడును ఒక్కొక కొమ్మను నరికి అబీమెలెకును వెంబడించి ఆ కోట దగ్గర వాటిని పెట్టి వాటివలన ఆ కోటను అగ్నిచేత కాల్చిరి. అప్పుడు షెకెము గోపుర యజమానులు, అనగా స్త్రీ పురుషులు ఇంచుమించు వెయ్యిమంది చచ్చిరి.

49. Then all the people hewed downe euery one a brauch, and folowed Abimelech: and they layed them to the holde, and set fyre vpon them agaynst them and the holde: and all the men of the tower of Sichem dyed thorow the smoke and fyre, vpon a thousande men and wemen.

50. తరువాత అబీమెలెకు తేబేసుకు పోయి తేబేసునొద్ద దిగి దాని పట్టుకొనెను.

50. As for Abimelech, he wete vnto Thebetz, and layed sege vnto it, and wanne it.

51. ఆ పట్టణమునడుమ ఒక బల మైన గోపురముండగా స్త్రీ పురుషులును పట్టణపు యజ మానులును అక్కడికి పారిపోయి తలుపులు వేసికొని గోపుర శిఖరము మీదికెక్కిరి.

51. But in the myddes of the cite, there was a stronge tower, vnto the which all the men and wemen, and all the citesyns of the cite fled, and shutt it after them, and clymmed vp to the toppe of the tower.

52. అబీమెలెకు ఆ గోపురము నొద్దకు వచ్చి దానిమీద పడి యుద్ధము చేసి అగ్నిచేత దాని కాల్చుటకు గోపురద్వారమునొద్దకు రాగా

52. Then came Abimelech vnto the tower, and soughte agaynst it, and came nye vnto the dore of the tower, that he might burne it with fyre.

53. ఒక స్త్రీ అబీమెలెకు తలమీద తిరుగటి మీది రాతిని పడవేసినందున అతని కపాలము పగిలెను.

53. But a woman cast a pece of a mylstone vpon Abimelechs heade, and brake his brane panne.

54. అప్పుడతడు తన ఆయుధము లను మోయుబంటును త్వరగా పిలిచిఒక స్త్రీ అతని చంపెనని నన్నుగూర్చి యెవరును అనుకొనకుండునట్లు నీ కత్తి దూసి నన్ను చంపుమని చెప్పగా ఆ బంటు అతని పొడువగా అతడు చచ్చెను.

54. Then Abimelech in all the haist, called the seruaunt that bare his wapen, and sayde vnto him: Drawe out thy swerde, and kyll me, that it be not sayde of me: A woman hath slayne him. Then his seruaunt thrust him thorow, and he dyed.

55. అబీమెలెకు చనిపోయెనని ఇశ్రాయేలీయులు తెలిసికొనినప్పుడు ఎవరిచోటికి వారు పోయిరి.

55. Whan the Israelites which were with him, sawe, yt Abimelech was deed, they gatt them awaye euery one vnto his awne place.

56. అట్లు అబీమెలెకు తన డెబ్బదిమంది సహోదరు లను చంపుటవలన తన తండ్రికి చేసిన ద్రోహమును దేవుడు మరల అతనిమీదికి రప్పించెను.

56. Thus God recompenced Abimelech the euell that he had done vnto his father, wha he slewe his threscore and ten brethren:

57. షెకెమువారు చేసిన ద్రోహమంతటిని దేవుడు వారి తలలమీదికి మరల రాజే సెను; యెరుబ్బయలు కుమారుడైన యోతాము శాపము వారిమీదికి వచ్చెను.

57. likewyse all the euell of the men of Sichem, dyd God rewarde them vpon their heade: and so the curse of Iotham ye sonne of Ierubaal came vpon them.