1. న్యాయాధిపతులు ఏలిన దినములయందు దేశములో కరవు కలుగగా యూదా బేత్లెహేమునుండి ఒక మనుష్యుడు తన భార్యను తన యిద్దరు కుమారులను వెంట బెట్టుకొని మోయాబుదేశమున కాపురముండుటకు వెళ్ళెను.

1. Back in the days when the judges were judging, at a time when there was a famine in the land, a certain man from Beit-Lechem went to live in the territory of Mo'av- he, his wife and his two sons.

2. ఆ మనుష్యునిపేరు ఎలీమెలెకు, అతని భార్యపేరు నయోమి; అతని యిద్దరు కుమారుల పేళ్లు మహ్లోను కిల్యోను; వారు యూదా బేత్లెహేమువారైన ఎఫ్రాతీయులు; వారు మోయాబు దేశమునకు వెళ్లి అక్కడ కాపురముండిరి.

2. The man's name was Elimelekh, his wife's name was Na'omi, and his two sons were named Machlon and Kilyon; they were Efratim from Beit-Lechem in Y'hudah. They arrived in the plain of Mo'av and settled there.

3. నయోమి పెనిమిటియైన ఎలీమెలెకు చనిపోయిన తరువాత ఆమెయు ఆమె యిద్దరు కుమాళ్లును నిలిచియుండిరి.

3. Elimelekh, Na'omi's husband, died; and she was left, she and her two sons.

4. వారు మోయాబుస్త్రీలను పెండ్లి చేసికొనిరి. వారిలో ఒకదానిపేరు ఓర్పా రెండవదానిపేరు రూతు.

4. They took wives for themselves from the women of Mo'av; the name of the one was 'Orpah; and the name of the other was Rut. They lived there for about ten years.

5. వారు ఇంచుమించు పది సంవత్సరములు అక్కడ నివసించిన తరువాత మహ్లోను కిల్యోనను ఇద్దరును చనిపోయిరి; కాగా ఆ స్త్రీ తాను కనిన యిద్దరు కుమారులును తన పెనిమిటియు లేనిదాయెను.

5. Then Machlon and Kilyon died, both of them; and the woman was left with neither her two sons nor her husband.

6. వారికి ఆహారమిచ్చుటకు యెహోవా తన జనులను దర్శించెనని ఆమె మోయాబుదేశములో వినెను గనుక మోయాబు దేశము విడిచి వెళ్లుటకై ఆమెయు ఆమె కోడండ్రును ప్రయాణమైరి.

6. So she prepared to return with her daughters-in-law from the plain of Mo'av; for in the plain of Mo'av she had heard how ADONAI had paid attention to his people by giving them food.

7. అప్పుడు ఆమెయున్న స్థలమునుండి ఆమెతోకూడ ఆమె యిద్దరు కోడండ్రును బయలుదేరి యూదాదేశమునకు తిరిగి పోవలెనని మార్గమున వెళ్లు చుండగా

7. She left the place where she was with her two daughters-in-law and took the road leading back to Y'hudah.

8. నయోమి తన యిద్దరు కోడండ్రను చూచిమీరు మీ తల్లుల యిండ్లకు తిరిగి వెళ్లుడి; చనిపోయిన వారి యెడలను నా యెడలను మీరు దయచూపినట్లు యెహోవా మీ యెడల దయచూపునుగాక;

8. Na'omi said to her two daughters-in-law, "Each of you, go back to your mother's house. May ADONAI show grace to you, as you did to those who died and to me.

9. మీలో ఒక్కొక్కతె పెండ్లి చేసికొని తన యింట నెమ్మదినొందు నట్లు యెహోవా దయచేయును గాక అని వారితో చెప్పి వారిని ముద్దు పెట్టుకొనెను.

9. May ADONAI grant you security in the home of a new husband." Then she kissed them, but they began weeping aloud.

10. అంతట వారు ఎలుగెత్తి యేడ్చినీ ప్రజలయొద్దకు నీతోకూడ వచ్చెదమని ఆమెతో చెప్పగా

10. They said to her, "No; we want to return with you to your people."

11. నయోమినా కుమార్తెలారా, మీరు మరలుడి; నాతోకూడ మీరు రానేల? మిమ్మును పెండ్లి చేసికొనుటకై యింక కుమారులు నా గర్భమున నుందురా?

11. Na'omi said, "Go back, my daughters. Why do you want to go with me? Do I still have sons in my womb who could become your husbands?

12. నా కుమార్తె లారా, తిరిగి వెళ్లుడి, నేను పురుషునితో నుండలేని ముసలిదానను; నాకు నమ్మిక కలదని చెప్పి ఈ రాత్రి పురుషునితోనుండి కుమారులను కనినను

12. Go back, my daughters; go your way; for I'm too old to have a husband. Even if I were to say, 'I still have hope'; even if I had a husband tonight and bore sons;

13. వారు పెద్ద వారగువరకు వారి కొర కు మీరు కనిపెట్టుకొందురా? మీరు వారికొరకు కనిపెట్టుకొని పురుషులు లేక యొంటరి కత్తెలై యుందురా? నా కుమార్తెలారా, అది కూడదు; యెహోవా నాకు విరోధియాయెను; అది మిమ్మును నొప్పించినంతకంటె నన్ను మరి యెక్కువగా నొప్పించినదని వారితో చెప్పెను.

13. would you wait for them until they grew up? Would you refuse to marry, just for them? No, my daughters. On your behalf I feel very bitter that the hand of ADONAI has gone out against me."

14. వారు ఎలుగెత్తి యేడ్వగా ఓర్పాతన అత్తను ముద్దుపెట్టుకొనెను, రూతు ఆమెను హత్తుకొనెను. ఇట్లుండగా

14. Again they wept aloud. Then 'Orpah kissed her mother-in-law good-bye. But Rut stuck with her.

15. ఆమె ఇదిగో నీ తోడికోడలు తన జనులయొద్దకును తన దేవునియొద్దకును తిరిగి పోయి నదే; నీవును నీ తోడికోడలి వెంబడివెళ్లుమనెను.

15. She said, "Look, your sister-in-law has gone back to her people and to her god; go back, after your sister-in-law."

16. అందుకు రూతునా వెంబడి రావద్దనియు నన్ను విడిచి పెట్టుమనియు నన్ను బ్రతిమాలుకొనవద్దు. నీవు వెళ్లు చోటికే నేను వచ్చెదను, నీవు నివసించుచోటనే నేను నివసించెదను, నీ జనమే నా జనము నీ దేవుడే నా దేవుడు;

16. But Rut said, "Don't press me to leave you and stop following you; for wherever you go, I will go; and wherever you stay, I will stay. Your people will be my people and your God will be my God.

17. నీవు మృతి బొందుచోటను నేను మృతిబొందెదను, అక్కడనే పాతిపెట్టబడెదను. మరణము తప్ప మరి ఏదైనను నిన్ను నన్ను ప్రత్యేకించినయెడల యెహోవా నాకు ఎంత కీడైన చేయునుగాక అనెను.

17. Where you die, I will die; and there I will be buried. May ADONAI bring terrible curses on me, and worse ones as well, if anything but death separates you and me."

18. తనతోకూడ వచ్చుటకు ఆమెకు మనస్సుకుదిరినదని నయోమి తెలిసి కొనినప్పుడు అందునుగురించి ఆమెతో మాటలాడుట మానెను గనుక వారిద్దరు బేత్లెహేమునకు వచ్చువరకు ప్రయాణము చేసిరి.

18. When Na'omi saw that she was determined to go with her, she said no more to her.

19. వారు బేత్లెహేమునకు వచ్చినప్పుడు ఆ ఊరివారందరు వారియొద్దకు గుంపుకూడి వచ్చిఈమె నయోమి గదా అని అనుకొనుచుండగా

19. So the two of them went on until they came to Beit-Lechem. When they arrived in Beit-Lechem, the whole city was stirred with excitement over them. The women asked, "Can this be Na'omi?"

20. ఆమెసర్వశక్తుడు నాకు చాలా దుఃఖము కలుగజేసెను గనుక నన్ను నయోమి అనక మారా అనుడి.

20. "Don't call me Na'omi [[pleasant]]," she answered them; "call me Marah [[bitter]], because [Shaddai] has made my life very bitter.

21. నేను సమృధ్దిగల దాననై వెళ్లితిని, యెహోవా నన్ను రిక్తురాలినిగా తిరిగి రాజేసెను. మీరు నన్ను నయోమి అని పిలువనేల? యెహోవా నామీద విరుద్ధముగ సాక్ష్యము పలికెను, సర్వశక్తుడు నన్ను బాధపరచెను అని వారితో చెప్పెను.

21. I went out full, and ADONAI has brought me back empty. Why call me Na'omi? ADONAI has testified against me, [Shaddai] has afflicted me."

22. అట్లు నయోమియు ఆమెతోకూడ మోయాబీయురాలైన రూతు అను ఆమె కోడలును మోయాబుదేశమునుండి తిరిగి వచ్చిరి. వారిద్దరు యవలకోత ఆరంభములో బేత్లెహేము చేరిరి.

22. This is how Na'omi returned, with Rut the woman from Mo'av, her daughter-in-law, accompanying her from the plain of Mo'av. They arrived in Beit-Lechem at the beginning of the barley harvest.