1. ఎఫ్రాయిము మన్యమందు రామతయిమ్సోఫీము పట్ట ణపువాడు ఒకడుండెను; అతని పేరు ఎల్కానా. అతడు ఎఫ్రాయీమీయుడైన సూపునకు పుట్టిన తోహు కుమారుడైన ఎలీహునకు జననమైన యెరోహాము కుమారుడు, అతనికి ఇద్దరు భార్యలుండిరి.

“రమాతయిం”– వ 19లో దీన్నే రమా అన్నారు. ఈ ఎల్కానా 1 దినవృత్తాంతములు 6:34-35 లో చెప్పబడిన ఎల్కానాయే అయి వుండవచ్చు. అలాగైతే ఇతడు లేవీ వంశీకుడు. అయితే ఎఫ్రాయింవాడు అనడంలో అర్థం ఇది - ఎఫ్రాయింవారి వారసత్వమైన ప్రాంతంలో లేవీవారికి ఇవ్వబడిన ఒక పట్టణానికి చెందినవాడన్నమాట.

2. వీరిలో ఒకదాని పేరు హన్నా రెండవదాని పేరు పెనిన్నా. పెనిన్నాకు పిల్లలు కలిగిరి గాని హన్నాకు పిల్లలులేకపోయిరి.

“ఇద్దరు భార్యలు”– ఆదికాండము 30:1 నోట్.

3. ఇతడు షిలోహునందున్న సైన్యముల కధిపతియగు యెహోవాకు మ్రొక్కుటకును బలి అర్పించుటకును ఏటేట తన పట్టణము విడిచి అచ్చటికి పోవుచుండెను. ఆ కాలమున ఏలీయొక్క యిద్దరు కుమారులగు హొప్నీ ఫీనెహాసులు యెహోవాకు యాజకులుగా నుండిరి.

నిర్గమకాండము 34:23 ద్వితీయోపదేశకాండము 12:5-7 యెహోషువ 18:1. సన్నిధి గుడారం, ఒడంబడిక పెట్టె షిలోహులో ఉన్నాయి (1 సమూయేలు 4:3). “సేనలప్రభువు యెహోవా”– ఈ గంబీరమైన బిరుదం బైబిల్లో ఇక్కడ మొదటిసారి కనిపిస్తున్నది. మొత్తం 281 సార్లు ఇది బైబిల్లో వాడబడింది. ముఖ్యంగా యెషయా, యిర్మీయా, హగ్గయి, జెకర్యా, మలాకీ ప్రవక్తలు ఈ పేరును వాడారు. దేవుని అపరిమితమైన ప్రభావాలను, తన మహిమాన్వితమైన ఆశయాల నెరవేర్పు కోసం ఆయన సృష్టిలోని వనరులన్నిటినీ తన ఇష్టం వచ్చిన రీతిలో ఉపయోగించే సంగతిని ఈ పేరు సూచిస్తూ ఉంది. పాత ఒడంబడికలో సేనలు అంటే లోక సంబంధమైన సైన్యాలై ఉండవచ్చు (నిర్గమకాండము 12:41), ఆకాశాలలోని నక్షత్రాదులై ఉండవచ్చు (2 రాజులు 17:16 యెషయా 34:4 యెషయా 45:12), దేవదూతలై ఉండవచ్చు (కీర్తనల గ్రంథము 103:21 కీర్తనల గ్రంథము 148:2). సేనల ప్రభువు యెహోవా దేవుడై ఉండి అన్నిటినీ అందరినీ సర్వాధికారంతో పరిపాలించేవాడు. ఆయన తన మహిమ కోసం విశ్వాన్ని సృజించాడు. లోకంలోనూ ఆకాశంలోనూ పరలోకంలోనూ ఉన్న అన్ని సేనలు ఆయన వశంలో ఉన్నాయి.

4. ఎల్కానా తాను బల్యర్పణ చేసిననాడు తన భార్యయగు పెనిన్నాకును దాని కుమారులకును కుమార్తెలకును పాళ్లు ఇచ్చుచు వచ్చెను గాని

ద్వితీయోపదేశకాండము 12:17-18.

5. హన్నా తనకు ప్రియముగా నున్నందున ఆమెకు రెండుపాళ్లు ఇచ్చుచు వచ్చెను. యెహోవా ఆమెకు సంతులేకుండచేసెను.

ఆదికాండము 11:30 ఆదికాండము 29:31. ఈ విషయాల్లో దేవుడు సర్వాధిపతి. ఆయన చేసే ప్రతి పనిలోనూ ఆయనకు మంచి ఉద్దేశాలు ఉంటాయి.

6. యెహోవా ఆమెకు సంతులేకుండ చేసియున్న హేతువునుబట్టి, ఆమె వైరి యగు పెనిన్నా ఆమెను విసికించుటకై, ఆమెకు కోపము పుట్టించుచు వచ్చెను.

వ 2; ఆదికాండము 2:23-24.

7. ఎల్కానా ఆమెకు ఏటేట ఆ రీతిగా చేయుచు నుండగా హన్నా యెహోవా మందిర మునకు పోవునపుడెల్ల అది ఆమెకు కోపము పుట్టించెను గనుక ఆమె భోజనము చేయక ఏడ్చుచు వచ్చెను.

8. ఆమె పెనిమిటియైన ఎల్కానాహన్నా, నీ వెందుకు ఏడ్చు చున్నావు? నీవు భోజనము మానుట ఏల? నీకు మనో విచారమెందుకు కలిగినది? పదిమంది కుమాళ్లకంటె నేను నీకు విశేషమైనవాడను కానా? అని ఆమెతో చెప్పుచు వచ్చెను.

9. వారు షిలోహులో అన్నపానములు పుచ్చుకొనిన తరువాత హన్నా లేచి యాజకుడైన ఏలీ మందిర స్తంభము దగ్గరనున్న ఆసనముమీద కూర్చునియుండగా

“యాజి”– నిర్గమకాండము 28:1 నోట్.

10. బహుదుఃఖా క్రాంతురాలై వచ్చి యెహోవా సన్నిధిని ప్రార్థనచేయుచు బహుగా ఏడ్చుచు

హన్నా దుఃఖం ఆమెను ప్రార్థన చేసేందుకు పురిగొల్పింది (అలా చేసేందుకు ఒక మనిషిని ప్రోత్సహించింది అంటే అలాంటి దుఃఖంవల్ల మంచి ఫలితాలే కలగవచ్చు). మన బాధలన్నీ ఎరిగి, మనపై జాలి కలిగి, మన ప్రార్థనలను వినగలిగే నిజదేవునికే ఆమె ప్రార్థన చేస్తున్నది (నిర్గమకాండము 2:23-25 కీర్తనల గ్రంథము 6:6-9 కీర్తనల గ్రంథము 38:9 కీర్తనల గ్రంథము 102:19-20). ఉపయుక్తమైన ప్రార్థనలు ఎలా చేయాలో ఈమెను చూచి నేర్చుకోవచ్చు – (1) ఆమెకు దేవునితో సరైన సంబంధం ఉంది; (2) ఆమెలో గొప్ప భారం ఉంది (10,13,15 వచనాలు); (3) ఆమె విన్నపం స్పష్టంగా ఖచ్చితంగా ఉంది (వ 11); (4) దేవుడేమన్నా ఇస్తే దాన్ని తన స్వార్థానికి కాక ఆయన మహిమార్థం వాడగోరుతున్నది (వ 11); (5) ఆమెకు నమ్మకం ఉంది (వ 17-19); (6) ప్రార్థనకు దేవునినుండి జవాబు వచ్చినప్పుడు గుర్తించి కృతజ్ఞత చూపింది (వ 20).

11. సైన్యములకధి పతివగు యెహోవా, నీ సేవకురాలనైన నాకు కలిగియున్న శ్రమను చూచి, నీ సేవకురాలనైన నన్ను మరువక జ్ఞాపకము చేసికొని, నీ సేవకురాలనైన నాకు మగ పిల్లను దయచేసినయెడల, వాని తలమీదికి క్షౌరపుకత్తి యెన్నటికి రానియ్యక, వాడు బ్రదుకు దినములన్నిటను నేను వానిని యెహోవావగు నీకు అప్పగింతునని మ్రొక్కుబడి చేసికొనెను. ఆమె యెహోవా సన్నిధిని ప్రార్థన చేయుచుండగా ఏలీ ఆమె నోరు కనిపెట్టుచుండెను,
లూకా 1:48

“అంకితం చేస్తాను”– మన పిల్లలను దేవునికిస్తే వారు సురక్షితమైన హస్తాల్లో ఉంటారు. “కత్తి”– సంఖ్యాకాండము 6:1-5 న్యాయాధిపతులు 13:5.

12. ఏలయనగా హన్నాతన మనస్సులోనే చెప్పుకొనుచుండెను.

13. ఆమె పెదవులుమాత్రము కదలుచుండి ఆమె స్వరము వినబడక యుండెను గనుక ఏలీ ఆమె మత్తురాలైయున్న దనుకొని

అపో. కార్యములు 2:4 అపో. కార్యములు 2:13. మంచి పనిని ఇతరులు అపార్థం చేసుకోవడం ఎంత తేలిక! యెహోషువ 22:10-34 నోట్స్.

14. ఎంతవరకు నీవు మత్తురాలవై యుందువు? నీవు ద్రాక్షారసమును నీయొద్దనుండి తీసివేయు మని చెప్పగా

15. హన్నా అది కాదు, నా యేలినవాడా, నేను మనోధుఃఖము గలదాననై యున్నాను; నేను ద్రాక్షారసమునైనను మద్యమునైనను పానము చేయలేదు గాని నా ఆత్మను యెహోవా సన్నిధిని కుమ్మరించు కొనుచున్నాను.

కీర్తనల గ్రంథము 42:3-4 కీర్తనల గ్రంథము 62:8 విలాపవాక్యములు 2:11 విలాపవాక్యములు 2:19.

16. నీ సేవకురాలనైన నన్ను పనికిమాలిన దానిగా ఎంచవద్దు; అత్యంతమైన కోపకారణమునుబట్టి బహుగా నిట్టూర్పులు విడుచుచు నాలో నేను దీని చెప్పుకొనుచుంటిననెను.

17. అంతట ఏలీనీవు క్షేమముగా వెళ్లుము; ఇశ్రాయేలు దేవునితో నీవు చేసికొనిన మనవిని ఆయన దయచేయును గాక అని ఆమెతో చెప్పగా
మార్కు 5:34

న్యాయాధిపతులు 18:6 1 సమూయేలు 25:35 2 రాజులు 5:19 మార్కు 5:34.

18. ఆమె అతనితోనీ సేవకురాలనైన నేను నీ దృష్టికి కృప నొందుదునుగాక అనెను. తరువాత ఆ స్త్రీ తన దారిని వెళ్లిపోయి భోజనముచేయుచు నాటనుండి దుఃఖముఖిగా నుండుట మానెను.

ప్రార్థనకు జవాబు వస్తే ముఖం కళకళలాడుతుంది (కీర్తనల గ్రంథము 34:4-5).

19. తరువాత వారు ఉదయమందు వేగిరమే లేచి యెహోవాకు మ్రొక్కి తిరిగి రామాలోని తమ యింటికి వచ్చిరి. అంతట ఎల్కానా తన భార్య యగు హన్నాను కూడెను, యెహోవా ఆమెను జ్ఞాపకము చేసికొనెను

ఆదికాండము 30:22.

20. గనుక హన్నా గర్భము ధరించి దినములు నిండినప్పుడు ఒక కుమారుని కనినేను యెహోవాకు మ్రొక్కుకొని వీనిని అడిగితిననుకొని వానికి సమూయేలను పేరు పెట్టెను.

సమూయేలు అంటే బహుశా “దేవుడు విన్నాడు” అని అర్థం.

21. ఎల్కానాయును అతనియింటి వారందరును యెహోవాకు ఏటేట అర్పించు బలి నర్పిం చుటకును మ్రొక్కుబడిని చెల్లించుటకును పోయిరి.

“మొక్కుబడి”– లేవీయకాండము 7:16 లేవీయకాండము 22:21 సంఖ్యాకాండము 15:3 సంఖ్యాకాండము 15:8 సంఖ్యాకాండము 30:2 ద్వితీయోపదేశకాండము 12:11 కీర్తనల గ్రంథము 65:1 కీర్తనల గ్రంథము 76:11 ప్రసంగి 5:4-5.

22. అయితే హన్నాబిడ్డ పాలు విడుచువరకు నేను రాను; వాడు యెహోవా సన్నిధిని అగుపడి తిరిగి రాక అక్కడనే ఉండునట్లుగా నేను వాని తీసికొనివత్తునని తన పెనిమిటితో చెప్పి వెళ్లక యుండెను.

వచనాలు 11,29; 1 సమూయేలు 2:11.

23. కాబట్టి ఆమె పెనిమిటియైన ఎల్కానానీ దృష్టికి ఏది మంచిదో అది చేయుము; నీవు వానికి పాలు మాన్పించు వరకు నిలిచి యుండుము, యెహోవా తన వాక్యమును స్థిరపరచును గాక అని ఆమెతో అనెను. కాగా ఆమె అక్కడనే యుండి తన కుమారునికి పాలు మాన్పించు వరకు అతని పెంచుచుండెను.

24. పాలు మాన్పించిన తరువాత అతడు ఇంక చిన్నవాడై యుండగా ఆమె ఆ బాలుని ఎత్తికొని మూడు కోడెలను తూమెడు పిండిని ద్రాక్షారసపు తిత్తినితీసికొని షిలోహులోని మందిరమునకు వచ్చెను.

సంఖ్యాకాండము 15:8-10. ఈ బలులన్నిటి అర్థం కోసం లేవీయకాండం మొదటి అధ్యాయం చూడండి.

25. వారు ఒక కోడెను వధించి, పిల్లవానిని ఏలీయొద్దకు తీసికొనివచ్చి నప్పుడు ఆమె అతనితో ఇట్లనెను

26. నా యేలినవాడా, నాయేలిన వాని ప్రాణముతోడు, నీయొద్దనిలిచి, యెహో వాను ప్రార్థనచేసిన స్త్రీని నేనే.

27. ఈ బిడ్డను దయచేయుమని యెహోవాతో నేను చేసిన మనవిని ఆయన నా కనుగ్రహించెను.

ఈమె దేవుడంటే భయభక్తులుగల స్త్రీ అని అర్థమౌతూనే ఉంది. మ్రొక్కుకున్నదాన్ని ఆచరణలో పెట్టని చాలామందిలాగా ఉండక ఆమె దేవునికి చేసిన మ్రొక్కుబడి విషయంలో నమ్మకంగా ప్రవర్తించింది. తన కొడుకు దేవుని కోసం ఏమి చెయ్యగలడో దాన్నే ఆలోచించింది గాని పెరిగి పెద్దవాడై తనకోసం ఏమి చెయ్యగలడో చూడలేదు. ఈ విధంగా దేవునికి హన్నా సమర్పించిన కానుక (సమూయేలు) ఇస్రాయేల్ జాతి అంతటికీ చాలా కాలంగా గొప్ప మేలుకు కారణమైంది. విశ్వాసులు దేవునికి కానుకలిస్తే ఆయన వాటిని స్వీకరించి వాడుకుంటాడు.

28. కాబట్టి నేను ఆ బిడ్డను యెహోవాకు ప్రతిష్ఠించుచున్నాను; తాను బ్రదుకు దినములన్నిటను వాడు యెహోవాకు ప్రతిష్ఠితుడని చెప్పెను. అప్పుడు వాడు యెహోవాకు అక్కడనే మ్రొక్కెను.