1. అంతియొకయలోనున్న సంఘములో బర్నబా, నీగెరనబడిన సుమెయోను, కురేనీయుడైన లూకియ చతుర్థాధిపతియైన హేరోదుతో కూడ పెంచబడిన మనయేను, సౌలు అను ప్రవక్తలును బోధకులును ఉండిరి.

1. Now there were these prophets and teachers in the church at Antioch: Barnabas, Simeon called Niger, Lucius the Cyrenian, Manaen (a close friend of Herod the tetrarch from childhood) and Saul.

2. వారు ప్రభువును సేవించుచు ఉపవాసము చేయుచుండగా పరిశుద్ధాత్మనేను బర్నబాను సౌలును పిలిచిన పనికొరకు వారిని నాకు ప్రత్యేకపరచుడని వారితో చెప్పెను.

2. While they were serving the Lord and fasting, the Holy Spirit said, 'Set apart for me Barnabas and Saul for the work to which I have called them.'

3. అంతట వారు ఉపవాసముండి ప్రార్థనచేసి వారిమీద చేతులుంచి వారిని పంపిరి.

3. Then, after they had fasted and prayed and placed their hands on them, they sent them off.

4. కాబట్టి వీరు పరిశుద్ధాత్మచేత పంపబడినవారై సెలూ కయకు వచ్చి అక్కడనుండి ఓడయెక్కి కుప్రకు వెళ్లిరి.

4. So Barnabas and Saul, sent out by the Holy Spirit, went down to Seleucia, and from there they sailed to Cyprus.

5. వారు సలమీలో ఉండగా యూదుల సమాజమందిరములలో దేవుని వాక్యము ప్రచురించుచుండిరి. యోహాను వారికి ఉపచారము చేయువాడై యుండెను.

5. When they arrived in Salamis, they began to proclaim the word of God in the Jewish synagogues. (Now they also had John as their assistant.)

6. వారు ఆ ద్వీపమందంతట సంచరించి పాఫు అను ఊరికి వచ్చి నప్పుడు గారడీవాడును అబద్ధ ప్రవక్తయునైన బర్‌ యేసు అను ఒక యూదుని చూచిరి.

6. When they had crossed over the whole island as far as Paphos, they found a magician, a Jewish false prophet named Bar-Jesus,

7. ఇతడు వివేకముగలవాడైన సెర్గి పౌలు అను అధిపతియొద్దనుండెను; అతడు బర్నబాను సౌలును పిలిపించి దేవుని వాక్యము వినగోరెను.

7. who was with the proconsul Sergius Paulus, an intelligent man. The proconsul summoned Barnabas and Saul and wanted to hear the word of God.

8. అయితే ఎలుమ ఆ అధిపతిని విశ్వాసమునుండి తొలగింపవలెనని యత్నముచేసి వారిని ఎదిరించెను; ఎలుమ అను పేరునకు గారడీవాడని అర్థము.

8. But the magician Elymas (for that is the way his name is translated) opposed them, trying to turn the proconsul away from the faith.

9. అందుకు పౌలు అనబడిన సౌలు పరిశుద్ధాత్మతో నిండినవాడై

9. But Saul (also known as Paul), filled with the Holy Spirit, stared straight at him

10. అతని తేరిచూచి సమస్త కపటముతోను సమస్త దుర్మార్గముతోను నిండినవాడా, అపవాది కుమారుడా, సమస్త నీతికి విరోధీ, నీవు ప్రభువు యొక్క తిన్నని మార్గములు చెడగొట్టుట మానవా?
సామెతలు 10:9, హోషేయ 14:9

10. and said, 'You who are full of all deceit and all wrongdoing, you son of the devil, you enemy of all righteousness will you not stop making crooked the straight paths of the Lord?

11. ఇదిగో ప్రభువు తనచెయ్యి నీమీద ఎత్తియున్నాడు; నీవు కొంతకాలము గ్రుడ్డివాడవై సూర్యుని చూడకుందువని చెప్పెను. వెంటనే మబ్బును చీకటియు అతని కమ్మెను గనుక అతడు తిరుగుచు ఎవరైన చెయ్యిపట్టుకొని నడిపింతురా అని వెదకుచుండెను.

11. Now look, the hand of the Lord is against you, and you will be blind, unable to see the sun for a time!' Immediately mistiness and darkness came over him, and he went around seeking people to lead him by the hand.

12. అంతట ఆ అధిపతి జరిగినదానిని చూచి ప్రభువు బోధకు ఆశ్చర్యపడి విశ్వసించెను.

12. Then when the proconsul saw what had happened, he believed, because he was greatly astounded at the teaching about the Lord.

13. తరువాత పౌలును అతనితోకూడ ఉన్నవారును ఓడ యెక్కి పాఫునుండి బయలుదేరి పంఫూలియాలోనున్న పెర్గేకు వచ్చిరి. అచ్చట యోహాను వారిని విడిచిపెట్టి యెరూషలేమునకు తిరిగి వెళ్లెను.

13. Then Paul and his companions put out to sea from Paphos and came to Perga in Pamphylia, but John left them and returned to Jerusalem.

14. అప్పుడు వారు పెర్గే నుండి బయలుదేరి పిసిదియలోనున్న అంతియొకయకు వచ్చి విశ్రాంతిదినమందు సమాజమందిరములోనికి వెళ్లి కూర్చుండిరి.

14. Moving on from Perga, they arrived at Pisidian Antioch, and on the Sabbath day they went into the synagogue and sat down.

15. ధర్మశాస్త్రమును ప్రవక్తల లేఖనములను చదివిన తరువాత సమాజ మందిరపు అధికారులుసహోదరు లారా, ప్రజలకు మీరు ఏదైన బోధవాక్యము చెప్పవలెనని యున్న యెడల చెప్పుడని వారికి వర్తమానము చేసిరి.

15. After the reading from the law and the prophets, the leaders of the synagogue sent them a message, saying, 'Brothers, if you have any message of exhortation for the people, speak it.'

16. అప్పుడు పౌలు నిలువబడి చేసైగ చేసి ఇట్లనెను

16. So Paul stood up, gestured with his hand and said, 'Men of Israel, and you Gentiles who fear God, listen:

17. ఇశ్రాయేలీయులారా, దేవునికి భయపడువారలారా, వినుడి. ఇశ్రాయేలను ఈ ప్రజల దేవుడు మన పితరులను ఏర్పరచుకొని, వారు ఐగుప్తు దేశమందు పరదేశులై యున్నప్పుడు ఆ ప్రజలను హెచ్చించి, తన భుజబలముచేత వారినక్కడనుండి తీసికొనివచ్చి
నిర్గమకాండము 6:1, నిర్గమకాండము 6:6, నిర్గమకాండము 12:51

17. The God of this people Israel chose our ancestors and made the people great during their stay as foreigners in the country of Egypt, and with uplifted arm he led them out of it.

18. యించుమించు నలువది ఏండ్లమట్టుకు అరణ్యములో వారి చేష్టలను సహించెను.
నిర్గమకాండము 16:35, సంఖ్యాకాండము 14:34, ద్వితీయోపదేశకాండము 1:31

18. For a period of about forty years he put up with them in the wilderness.

19. మరియు కనాను దేశములో ఏడు జాతుల వారిని నాశనముచేసి వారి దేశములను వీరికి స్వాస్థ్యముగా పంచి యిచ్చెను.
ద్వితీయోపదేశకాండము 7:1, యెహోషువ 14:1

19. After he had destroyed seven nations in the land of Canaan, he gave his people their land as an inheritance.

20. ఇంచుమించు నాలుగువందల ఏబది సంవత్సరములు ఇట్లు జరిగెను. అటుతరువాత ప్రవక్తయైన సమూయేలువరకు ఆయన వారికి న్యాయాధిపతులను దయ చేసెను.
న్యాయాధిపతులు 2:16, 1 సమూయేలు 3:20

20. All this took about four hundred fifty years. After this he gave them judges until the time of Samuel the prophet.

21. ఆ తరువాత వారు రాజు కావలెనని కోరగా దేవుడు బెన్యామీను గోత్రీయుడును కీషు కుమారుడునైన సౌలును వారికి నలువది ఏండ్ల వరకు దయచేసెను.
1 సమూయేలు 8:5, 1 సమూయేలు 8:19, 1 సమూయేలు 10:20-21, 1 సమూయేలు 10:24, 1 సమూయేలు 11:15

21. Then they asked for a king, and God gave them Saul son of Kish, a man from the tribe of Benjamin, who ruled forty years.

22. తరువాత అతనిని తొలగించి దావీదును వారికి రాజుగా ఏర్పరచెను. మరియు ఆయననేను యెష్షయి కుమారుడైన దావీదును కనుగొంటిని; అతడు నా యిష్టానుసారుడైన మనుష్యుడు, అతడు నా ఉద్దేశములన్నియు నెరవేర్చునని చెప్పి అతనినిగూర్చి సాక్ష్యమిచ్చెను.
1 సమూయేలు 13:14, 1 సమూయేలు 16:12-13, కీర్తనల గ్రంథము 89:20, యెషయా 44:28

22. After removing him, God raised up David their king. He testified about him: 'I have found David the son of Jesse to be a man after my heart, who will accomplish everything I want him to do.'

23. అతని సంతానమునుండి దేవుడు తన వాగ్దానము చొప్పున ఇశ్రాయేలుకొరకు రక్షకుడగు యేసును పుట్టిం చెను.
2 సమూయేలు 7:12-13, యెషయా 11:1

23. From the descendants of this man God brought to Israel a Savior, Jesus, just as he promised.

24. ఆయన రాకముందు యోహాను ఇశ్రాయేలు ప్రజలకందరికి మారుమనస్సు విషయమైన బాప్తిస్మము ప్రకటించెను.

24. Before Jesus arrived, John had proclaimed a baptism for repentance to all the people of Israel.

25. యోహాను తన పనిని నెరవేర్చుచుండగా నేనెవడనని మీరు తలంచుచున్నారు? నేను ఆయనను కాను; ఇదిగో నా వెనుక ఒకడు వచ్చుచున్నాడు, ఆయన కాళ్ల చెప్పులు విప్పుటకైనను నేను పాత్రుడను కానని చెప్పెను.

25. But while John was completing his mission, he said repeatedly, 'What do you think I am? I am not he. But look, one is coming after me. I am not worthy to untie the sandals on his feet!'

26. సహోదరులారా, అబ్రాహాము వంశస్థులారా, దేవునికి భయపడువారలారా, యీ రక్షణ వాక్యము మనయొద్దకు పంపబడియున్నది.
కీర్తనల గ్రంథము 107:20

26. Brothers, descendants of Abraham's family, and those Gentiles among you who fear God, the message of this salvation has been sent to us.

27. యెరూషలేములో కాపురముండు వారును, వారి అధికారులును, ఆయననైనను, ప్రతి విశ్రాంతి దినమున చదవబడుచున్న ప్రవక్తల వచనములనైనను గ్రహింపక, ఆయనకు శిక్షవిధించుటచేత ఆ వచన ములను నెరవేర్చిరి.

27. For the people who live in Jerusalem and their rulers did not recognize him, and they fulfilled the sayings of the prophets that are read every Sabbath by condemning him.

28. ఆయనయందు మరణమునకు తగిన హేతువేదియు కనబడక పోయినను ఆయనను చంపించ వలెనని వారు పిలాతును వేడుకొనిరి.

28. Though they found no basis for a death sentence, they asked Pilate to have him executed.

29. వారు ఆయనను గూర్చి వ్రాయబడినవన్నియు నెరవేర్చిన తరువాత ఆయనను మ్రానుమీదనుండి దింపి సమాధిలో పెట్టిరి.

29. When they had accomplished everything that was written about him, they took him down from the cross and placed him in a tomb.

30. అయితే దేవుడు మృతులలోనుండి ఆయనను లేపెను.

30. But God raised him from the dead,

31. ఆయన గలిలయనుండి యెరూషలేమునకు తనతోకూడ వచ్చిన వారికి అనేకదినములు కనబడెను; వారిప్పుడు ప్రజల యెదుట ఆయనకు సాక్షులై యున్నారు.

31. and for many days he appeared to those who had accompanied him from Galilee to Jerusalem. These are now his witnesses to the people.

32. దేవుడు యేసును లేపి, పితరులకు చేసిన వాగ్దానమును మన పిల్లలకు నెరవేర్చియున్నాడని మేమును మీకు సువార్త ప్రకటించుచున్నాము.

32. And we proclaim to you the good news about the promise to our ancestors,

33. ఆలాగే నీవు నా కుమారుడవు నేడు నేను నిన్ను కంటిని అని రెండవ కీర్తనయందు వ్రాయబడియున్నది.
కీర్తనల గ్రంథము 2:7

33. that this promise God has fulfilled to us, their children, by raising Jesus, as also it is written in the second psalm, 'You are my Son; today I have fathered you.'

34. మరియు ఇక కుళ్లుపట్టకుండ ఆయనను మృతులలోనుండి లేపుటను బట్టిదావీదునకు అనుగ్రహించిన పవిత్రమైన వరములను మీకనుగ్రహింతును, అవి నమ్మకములైనవని చెప్పెను.
యెషయా 55:3

34. But regarding the fact that he has raised Jesus from the dead, never again to be in a state of decay, God has spoken in this way: 'I will give you the holy and trustworthy promises made to David.'

35. కాబట్టి వేరొక కీర్తనయందునీ పరిశుద్ధుని కుళ్లుపట్టనియ్యౌవని చెప్పుచున్నాడు.
కీర్తనల గ్రంథము 16:10

35. Therefore he also says in another psalm, 'You will not permit your Holy One to experience decay.'

36. దావీదు దేవుని సంకల్పము చొప్పున తన తరమువారికి సేవచేసి నిద్రించి,
న్యాయాధిపతులు 2:10, 1 రాజులు 2:10

36. For David, after he had served God's purpose in his own generation, died, was buried with his ancestors, and experienced decay,

37. తన పితరుల యొద్దకు చేర్చబడి కుళ్లిపోయెను గాని దేవుడు లేపినవాడు కుళ్లుపట్టలేదు.

37. but the one whom God raised up did not experience decay.

38. కాబట్టి సహోదరులారా, మీకు ఈయన ద్వారానే పాపక్షమాపణ ప్రచురమగుచున్నదనియు,

38. Therefore let it be known to you, brothers, that through this one forgiveness of sins is proclaimed to you,

39. మీరు మోషే ధర్మశాస్త్రమువలన ఏ విషయములలో నీతిమంతులుగా తీర్చబడలేక పోతిరో ఆ విషయము లన్నిటిలో, విశ్వసించు ప్రతివాడును ఈయనవలననే నీతి మంతుడుగా తీర్చబడుననియు మీకు తెలియు గాక.

39. and by this one everyone who believes is justified from everything from which the law of Moses could not justify you.

40. ప్రవక్తల గ్రంథమందు చెప్పబడినది మీమీదికి రాకుండ చూచుకొనుడి; అదేమనగా

40. Watch out, then, that what is spoken about by the prophets does not happen to you:

41. ఇదిగో తిరస్కరించువారలారా, ఆశ్చర్యపడుడి నశించుడి మీ దినములలో నేనొక కార్యము చేసెదను ఆ కార్యము ఒకడు మీకు వివరించినను మీరెంత మాత్రమును నమ్మరు అనెను.
హబక్కూకు 1:5

41. 'Look, you scoffers; be amazed and perish! For I am doing a work in your days, a work you would never believe, even if someone tells you.''

42. వారు సమాజమందిరములోనుండి వెళ్లుచుండగా ఈ మాటలను మరుసటి విశ్రాంతిదినమున తమతో చెప్పవలెనని జనులు వేడుకొనిరి.

42. As Paul and Barnabas were going out, the people were urging them to speak about these things on the next Sabbath.

43. సమాజమందిరములోనివారు లేచిన తరువాత అనేకులు యూదులును, భక్తిపరులైన యూదమత ప్రవిష్టులును, పౌలును బర్నబాను వెంబడించిరి. వీరువారితో మాటలాడుచు, దేవుని కృపయందు నిలుకడగా నుండవలెనని వారిని హెచ్చరించిరి.

43. When the meeting of the synagogue had broken up, many of the Jews and God-fearing proselytes followed Paul and Barnabas, who were speaking with them and were persuading them to continue in the grace of God.

44. మరుసటి విశ్రాంతిదినమున దాదాపుగా ఆ పట్టణ మంతయు దేవుని వాక్యము వినుటకు కూడివచ్చెను.

44. On the next Sabbath almost the whole city assembled together to hear the word of the Lord.

45. యూదులు జనసమూహములను చూచి మత్సరముతో నిండుకొని దూషించుచు, పౌలు చెప్పినవాటికి అడ్డము చెప్పిరి.

45. But when the Jews saw the crowds, they were filled with jealousy, and they began to contradict what Paul was saying by reviling him.

46. అప్పుడు పౌలును బర్నబాయు ధైర్యముగా ఇట్లనిరిదేవుని వాక్యము మొదట మీకు చెప్పుట ఆవశ్య కమే; అయినను మీరు దానిని త్రోసివేసి, మిమ్మును మీరే నిత్యజీవమునకు అపాత్రులుగా ఎంచుకొనుచున్నారు, గనుక ఇదిగో మేము అన్యజనులయొద్దకు వెళ్లుచున్నాము

46. Both Paul and Barnabas replied courageously, 'It was necessary to speak the word of God to you first. Since you reject it and do not consider yourselves worthy of eternal life, we are turning to the Gentiles.

47. ఏలయనగా నీవు భూదిగంతములవరకు రక్షణార్థముగా ఉండునట్లు నిన్ను అన్యజనులకు వెలుగుగా ఉంచియున్నాను అని ప్రభువు మాకాజ్ఞాపించెననిరి.
యెషయా 49:6

47. For this is what the Lord has commanded us: 'I have appointed you to be a light for the Gentiles, to bring salvation to the ends of the earth.''

48. అన్యజనులు ఆ మాటవిని సంతోషించి దేవుని వాక్యమును మహిమపరచిరి; మరియు నిత్యజీవమునకు నిర్ణయింపబడిన వారందరు విశ్వసించిరి.

48. When the Gentiles heard this, they began to rejoice and praise the word of the Lord, and all who had been appointed for eternal life believed.

49. ప్రభువు వాక్యము ఆ ప్రదేశమందంతట వ్యాపించెను

49. So the word of the Lord was spreading through the entire region.

50. గాని యూదులు భక్తి మర్యాదలుగల స్త్రీలను ఆ పట్టణపు ప్రముఖులను రేపి పౌలునకు బర్నబాకును హింస కలుగజేసి, వారిని తమ ప్రాంతములనుండి వెళ్లగొట్టిరి.

50. But the Jews incited the God-fearing women of high social standing and the prominent men of the city, stirred up persecution against Paul and Barnabas, and threw them out of their region.

51. వీరు తమ పాదధూళిని వారితట్టు దులిపివేసి ఈకొనియకు వచ్చిరి.

51. So after they shook the dust off their feet in protest against them, they went to Iconium.

52. అయితే శిష్యులు ఆనందభరితులై పరిశుద్ధాత్మతో నిండినవారైరి.

52. And the disciples were filled with joy and with the Holy Spirit.