1. యేసు వారికుత్తరమిచ్చుచు తిరిగి ఉపమాన రీతిగా ఇట్లనెను.

1. Jesus began to speak to them in parables once again,

2. పరలోకరాజ్యము, తన కుమారునికి పెండ్లి విందుచేసిన యొక రాజును పోలియున్నది.

2. 'The kingdom of Heaven may be compared to a king who gave a feast for his son's wedding.

3. ఆ పెండ్లి విందుకు పిలువబడిన వారిని రప్పించుటకు అతడు తనదాసు లను పంపినప్పుడు వారు రానొల్లక పోయిరి.

3. He sent his servants to call those who had been invited, but they would not come.

4. కాగా అతడు ఇదిగో నా విందు సిద్ధపరచియున్నాను; ఎద్దు లును క్రొవ్విన పశువులును వధింపబడినవి; అంతయు సిద్ధ ముగా ఉన్నది; పెండ్లి విందుకు రండని పిలువబడిన వారితో చెప్పుడని వేరే దాసులను పంపెను గాని

4. Next he sent some more servants with the words, 'Tell those who have been invited: Look, my banquet is all prepared, my oxen and fattened cattle have been slaughtered, everything is ready. Come to the wedding.'

5. వారు లక్ష్యము చేయక, ఒకడు తన పొలమునకును మరియొకడు తన వర్తకమునకును వెళ్లిరి.

5. But they were not interested: one went off to his farm, another to his business,

6. తక్కినవారు అతని దాసులను పట్టుకొని అవమానపరచి చంపిరి.

6. and the rest seized his servants, maltreated them and killed them.

7. కాబట్టి రాజు కోపపడి తన దండ్లను పంపి, ఆ నరహంతకులను సంహరించి, వారి పట్టణము తగలబెట్టించెను.

7. The king was furious. He despatched his troops, destroyed those murderers and burnt their town.

8. అప్పుడతడు పెండ్లి విందు సిద్ధముగా ఉన్నది గాని పిలువబడినవారు పాత్రులు కారు.

8. Then he said to his servants, 'The wedding is ready; but as those who were invited proved to be unworthy,

9. గనుక రాజమార్గములకు పోయి మీకు కనబడు వారినందరిని పెండ్లి విందుకు పిలువుడని తన దాసులతో చెప్పెను.

9. go to the main crossroads and invite everyone you can find to come to the wedding.'

10. ఆ దాసులు రాజమార్గములకు పోయి చెడ్డ వారినేమి మంచివారినేమి తమకు కనబడినవారి నందరిని పోగుచేసిరి గనుక విందుకు వచ్చినవారితో ఆ పెండ్లి శాల నిండెను.

10. So these servants went out onto the roads and collected together everyone they could find, bad and good alike; and the wedding hall was filled with guests.

11. రాజు కూర్చున్న వారిని చూడ లోపలికి వచ్చి, అక్కడ పెండ్లివస్త్రము ధరించుకొనని యొకని చూచి

11. When the king came in to look at the guests he noticed one man who was not wearing a wedding garment,

12. స్నేహితుడా, పెండ్లి వస్త్రములేక ఇక్కడి కేలాగు వచ్చితి వని అడుగగా వాడు మౌనియై యుండెను.

12. and said to him, 'How did you get in here, my friend, without a wedding garment?' And the man was silent.

13. అంతట రాజు వీని కాళ్లు చేతులు కట్టి వెలుపటి చీకటిలోనికి త్రోసివేయుడి; అక్కడ ఏడ్పును పండ్లు కొరుకుటయు ఉండునని పరిచారకులతో చెప్పెను.

13. Then the king said to the attendants, 'Bind him hand and foot and throw him into the darkness outside, where there will be weeping and grinding of teeth.'

14. కాగా పిలువబడిన వారు అనేకులు, ఏర్పరచబడినవారు కొందరే అని చెప్పెను.

14. For many are invited but not all are chosen.'

15. అప్పుడు పరిసయ్యులు వెళ్లి, మాటలలో ఆయనను చిక్కుపరచవలెనని ఆలోచనచేయుచు

15. Then the Pharisees went away to work out between them how to trap him in what he said.

16. బోధకుడా, నీవు సత్యవంతుడవై యుండి, దేవుని మార్గము సత్యముగా బోధించుచున్నావనియు, నీవు ఎవనిని లక్ష్యపెట్టవనియు, మోమాటము లేనివాడవనియు ఎరుగుదుము.

16. And they sent their disciples to him, together with some Herodians, to say, 'Master, we know that you are an honest man and teach the way of God in all honesty, and that you are not afraid of anyone, because human rank means nothing to you.

17. నీకేమి తోచుచున్నది? కైసరుకు పన్నిచ్చుట న్యాయమా? కాదా? మాతో చెప్పుమని అడుగుటకు హేరోదీయులతో కూడ తమ శిష్యులను ఆయనయొద్దకు పంపిరి.

17. Give us your opinion, then. Is it permissible to pay taxes to Caesar or not?'

18. యేసు వారి చెడు తన మెరిగి వేషధారులారా, నన్నెందుకు శోధించు చున్నారు?
1 సమూయేలు 16:7

18. But Jesus was aware of their malice and replied, 'You hypocrites! Why are you putting me to the test?

19. పన్నురూక యొకటి నాకు చూపుడని వారితో చెప్పగా వారాయనయొద్దకు ఒక దేనారము తెచ్చిరి.

19. Show me the money you pay the tax with.' They handed him a denarius,

20. అప్పుడాయన ఈ రూపమును పైవ్రాతయు ఎవరివని వారినడుగగా వారుకైసరువనిరి.

20. and he said, 'Whose portrait is this? Whose title?'

21. అందుకాయన ఆలాగైతే కైసరువి కైసరునకును, దేవునివి దేవునికిని చెల్లించు డని వారితో చెప్పెను.

21. They replied, 'Caesar's.' Then he said to them, 'Very well, pay Caesar what belongs to Caesar -- and God what belongs to God.'

22. వారీమాట విని ఆశ్చర్యపడి ఆయనను విడిచి వెళ్లి పోయిరి.
యెషయా 52:14

22. When they heard this they were amazed; they left him alone and went away.

23. పునరుత్థానములేదని చెప్పెడి సద్దూకయ్యులు ఆ దినమున ఆయనయొద్దకు వచ్చి
యెషయా 52:14

23. That day some Sadducees -- who deny that there is a resurrection -- approached him and they put this question to him,

24. బోధకుడా, ఒకడు పిల్లలు లేక చనిపోయినయెడల అతని సహోదరుడు అతని భార్యను పెండ్లిచేసికొని తన సహోదరునికి సంతానము కలుగజేయ వలెనని మోషే చెప్పెను;
ఆదికాండము 38:8, ద్వితీయోపదేశకాండము 25:5

24. 'Master, Moses said that if a man dies childless, his brother is to marry the widow, his sister-in-law, to raise children for his brother.

25. మాలో ఏడుగురు సహోదరులుండిరి; మొదటివాడు పెండ్లిచేసికొని చనిపోయెను; అతనికి సంతానము లేనందున అతని సహోదరుడు అతని భార్యను తీసికొనెను.

25. Now we had a case involving seven brothers; the first married and then died without children, leaving his wife to his brother;

26. రెండవ వాడును మూడవ వాడును ఏడవ వానివరకు అందరును ఆలాగే జరిగించి చనిపోయిరి.

26. the same thing happened with the second and third and so on to the seventh,

27. అందరి వెనుక ఆ స్త్రీయు చనిపోయెను.

27. and then last of all the woman herself died.

28. పునరుత్థాన మందు ఈ యేడుగురిలో ఆమె ఎవనికి భార్యగా ఉండును? ఆమె వీరందరికిని భార్యగా ఉండెను గదా అని ఆయనను అడిగిరి.

28. Now at the resurrection, whose wife among the seven will she be, since she had been married to them all?'

29. అందుకు యేసులేఖనములనుగాని దేవుని శక్తినిగాని ఎరుగక మీరు పొరబడుచున్నారు.

29. Jesus answered them, 'You are wrong, because you understand neither the scriptures nor the power of God.

30. పునరుత్థానమందు ఎవరును పెండ్లిచేసికొనరు, పెండ్లి కియ్య బడరు; వారు పరలోకమందున్న దూతలవలె ఉందురు.

30. For at the resurrection men and women do not marry; no, they are like the angels in heaven.

31. మృతుల పునరుత్థానమునుగూర్చినేను అబ్రాహాము దేవు డను, ఇస్సాకు దేవుడను, యాకోబు దేవుడనై యున్నానని దేవుడు మీతో చెప్పినమాట మీరు చదువలేదా?

31. And as for the resurrection of the dead, have you never read what God himself said to you:

32. ఆయన సజీవులకే దేవుడు గాని మృతులకు దేవుడు కాడని వారితో చెప్పెను.
నిర్గమకాండము 3:6, నిర్గమకాండము 3:16

32. I am the God of Abraham, the God of Isaac and the God of Jacob? He is God, not of the dead, but of the living.'

33. జనులది విని ఆయన బోధ కాశ్చర్యపడిరి.

33. And his teaching made a deep impression on the people who heard it.

34. ఆయన సద్దూకయ్యుల నోరు మూయించెనని పరి సయ్యులు విని కూడివచ్చిరి.

34. But when the Pharisees heard that he had silenced the Sadducees they got together

35. వారిలో ఒక ధర్మశాస్త్రో పదేశకుడు ఆయనను శోధించుచు

35. and, to put him to the test, one of them put a further question,

36. బోధకుడా, ధర్మ శాస్త్రములో ముఖ్యమైన ఆజ్ఞ ఏదని అడిగెను.

36. 'Master, which is the greatest commandment of the Law?'

37. అందు కాయననీ పూర్ణహృదయముతోను నీ పూర్ణాత్మతోను నీ పూర్ణమనస్సుతోను నీ దేవుడైన ప్రభువును ప్రేమింప వలెననునదియే.
ద్వితీయోపదేశకాండము 6:5, యెహోషువ 22:5

37. Jesus said to him, 'You must love the Lord your God with all your heart, with all your soul, and with all your mind.

38. ఇది ముఖ్య మైనదియు మొదటిదియునైన ఆజ్ఞ.

38. This is the greatest and the first commandment.

39. నిన్నువలె నీ పొరుగువాని ప్రేమింపవలెనను రెండవ ఆజ్ఞయు దానివంటిదే.
లేవీయకాండము 19:18

39. The second resembles it: You must love your neighbour as yourself.

40. ఈ రెండు ఆజ్ఞలు ధర్మ శాస్త్రమంతటికిని ప్రవక్తలకును ఆధారమై యున్నవని అతనితో చెప్పెను.

40. On these two commandments hang the whole Law, and the Prophets too.'

41. ఒకప్పుడు పరిసయ్యులు కూడియుండగా యేసు వారిని చూచి

41. While the Pharisees were gathered round, Jesus put to them this question,

42. క్రీస్తునుగూర్చి మీకేమి తోచుచున్నది? ఆయన ఎవని కుమారుడని అడిగెను. వారు ఆయన దావీదు కుమారుడని చెప్పిరి.

42. 'What is your opinion about the Christ? Whose son is he?' They told him, 'David's.'

43. అందుకాయనఆలా గైతే నేను నీ శత్రువులను నీ పాదముల క్రింద ఉంచువరకు
2 సమూయేలు 23:2

43. He said to them, 'Then how is it that David, moved by the Spirit, calls him Lord, where he says:

44. నీవు నా కుడిపార్శ్వమున కూర్చుండుమని ప్రభువునా ప్రభువుతో చెప్పెను అని దావీదు ఆయనను ప్రభువని ఆత్మవలన ఏల చెప్పు చున్నాడు?
కీర్తనల గ్రంథము 110:1

44. The Lord declared to my Lord, take your seat at my right hand, till I have made your enemies your footstool?

45. దావీదు ఆయనను ప్రభువని చెప్పినయెడల, ఆయన ఏలాగు అతనికి కుమారుడగునని వారినడుగగా

45. 'If David calls him Lord, how then can he be his son?'

46. ఎవడును మారుమాట చెప్పలేకపోయెను. మరియు ఆ దినమునుండి ఎవడును ఆయనను ఒక ప్రశ్నయు అడుగ తెగింపలేదు.

46. No one could think of anything to say in reply, and from that day no one dared to ask him any further questions.